Pytanie pochodzi z Serwisu BHP
Czy zapoznanie pracownika z oceną ryzyka zawodowego, a w związku z tym i podpisanie przez niego oświadczenia o zapoznaniu się z oceną ryzyka występującego na stanowisku pracy może mieć miejsce w czasie instruktażu ogólnego?
Czy musi się to odbyć dopiero w czasie instruktażu stanowiskowego?
Odpowiedź:
Zapoznanie pracownika z oceną ryzyka zawodowego a w związku z tym i podpisanie przez niego oświadczenia o zapoznaniu się z oceną ryzyka zawodowego występującego na stanowisku pracy powinno mieć miejsce w trakcie trwania instruktażu stanowiskowego, gdyż wynika to z załącznika nr 1 „Ramowe Programy Szkolenia” do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) - dalej r.s.b.h.p.
Uzasadnienie:
Zgodnie z § 11 ust. 1 r.s.b.h.p. instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy na określonym stanowisku:
- pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym oraz innym, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych;
- pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym mowa w pkt 1;
- ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.
Pracownik wykonujący pracę na kilku stanowiskach pracy powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z tych stanowisk. Zgodnie z § 11 ust. 3 r.s.b.h.p. w przypadku wprowadzenia na stanowisku pracy zmian warunków techniczno-organizacyjnych, w szczególności zmian procesu technologicznego, zmian organizacji stanowisk pracy, wprowadzenia do stosowania substancji o działaniu szkodliwym dla zdrowia albo niebezpiecznym oraz nowych lub zmienianych narzędzi, maszyn i innych urządzeń - pracownik odbywa instruktaż stanowiskowy przygotowujący go do bezpiecznego wykonywania pracy w zmienionych warunkach. Tematyka i czas trwania instruktażu stanowiskowego powinny być uzależnione od rodzaju i zakresu wprowadzonych na stanowisku zmian.
Zgodnie z § 11 ust. 4 r.s.b.h.p. czas trwania instruktażu stanowiskowego powinien być uzależniony od przygotowania zawodowego pracownika, dotychczasowego stażu pracy oraz rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku pracy, na którym pracownik ma być zatrudniony.
Instruktaż stanowiskowy przeprowadza wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub pracodawca, jeżeli osoby te posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.
Instruktaż kończy się sprawdzianem wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bhp, stanowiącym podstawę dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku.
Zgodnie z § 12 r.s.b.h.p. odbycie instruktażu ogólnego oraz instruktażu stanowiskowego pracownik potwierdza na piśmie w karcie szkolenia wstępnego, która jest przechowywana w aktach osobowych pracownika. Wzór karty szkolenia wstępnego jest określony w załączniku nr 2 do r.s.b.h.p.
W załączniku nr 1 do r.s.b.h.p. określone zostały ramowe programy szkolenia, gdzie w punkcie II wskazano ramowy program instruktażu stanowiskowego. Ramowy program instruktażu stanowiskowego w pkt 1 zawiera następujące zagadnienia określające zasady przygotowania pracownika do wykonywania określonej pracy, w tym w szczególności:
a) omówienie warunków pracy z uwzględnieniem:
- elementów pomieszczenia pracy, w którym ma pracować pracownik, mający wpływ na warunki pracy pracownika (np. oświetlenie, ogrzewanie, wentylacja, urządzenia techniczne, urządzenia ochronne, itp.).
- elementów stanowiska roboczego mających wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy (np. pozycja przy pracy, oświetlenie miejscowe, wentylacja miejscowa, urządzenia zabezpieczające, ostrzegawcze i sygnalizacyjne, narzędzia pracy, surowce i produkty itp.),
- przebiegu procesu pracy na stanowisku pracy w nawiązaniu do procesu produkcyjnego (działalności) w całej komórce organizacyjnej i w zakładzie pracy.
b) omówienie zagrożeń wynikających przy określonych czynnościach na stanowisku pracy, wyników oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą i sposobów ochrony przed zagrożeniami oraz zasad postępowania w razie wypadku lub awarii,
c) przygotowanie wyposażenia stanowiska roboczego do wykonywania określonego zadania.
Krzysztof Zamajtys, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono 22 września 2014 r.