Co należy rozumieć przez "uprawnienia operatora zgodne z odrębnymi przepisami", o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650 z późn. zm.)?
O jakie odrębne przepisy chodzi?
Czy pracownik, który z wynikiem pozytywnym ukończył kurs operatora wózka zorganizowany przez uprawniony, zewnętrzny ośrodek szkoleniowy zgodnie z właściwym programem może bez dodatkowych wymagań formalnych (przy uwzględnieniu badań lekarskich) obsługiwać wózek podnośnikowy u danego pracodawcy?
"Uprawnienia operatora zgodnie z odrębnymi przepisami" oznaczają w praktyce uprawnienia uzyskane na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. Nr 118, poz. 1263) - dalej r.b.h.e.m. lub rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. Nr 79, poz. 849 z późn. zm.) - dalej r.s.k.o.k.
Pracownik, który z wynikiem pozytywnym ukończył stosowny kurs operatora wózka, zorganizowany przez uprawniony, zewnętrzny ośrodek szkoleniowy zgodnie z właściwym programem powinien posiadać także imienne zezwolenie do obsługi wózka wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.w.j. określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym, używanych w transporcie wewnętrznym zakładów pracy.
Zgodnie z § 4 ust. 1 r.b.h.w.j. do obsługi wózka może być dopuszczony pracownik, który ukończył 18 lat i uzyskał:
1)uprawnienia operatora, zgodnie z odrębnymi przepisami, lub
2)imienne zezwolenie do obsługi wózka wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy.
Uprawnień operatora, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 1 r.b.h.w.j. dotyczą przepisy r.b.h.e.m. lub r.s.k.o.k. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Gospodarki w sprawie kwalifikacji osób obsługujących wózki jezdniowe z napędem silnikowym dokumentami potwierdzającymi kwalifikacje do obsługi wózka jezdniowego z napędem silnikowym są alternatywnie:
1)zaświadczenie kwalifikacyjne wydane przez organ właściwej jednostki Urzędu Dozoru Technicznego na podstawie r.s.k.o.k. lub
2)książka operatora wydana przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego na podstawie r.b.h.e.m. lub
3)imienne zezwolenie wydane przez pracodawcę po spełnieniu warunku określonego w § 4 ust. 2 r.b.h.w.j.
Osoby, których kwalifikacje zostały potwierdzone przez Urząd Dozoru Technicznego (posiadające zaświadczenie kwalifikacyjne) lub Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego (posiadające książką operatora) uprawnione są do obsługi wózków jezdniowych na terenie całego kraju, podczas gdy imienne zezwolenie wydane przez pracodawcę ważne jest tylko na terenie zakładu pracy tego pracodawcy.
Zgodnie z § 4 ust. 2 r.b.h.w.j. imienne zezwolenie może być wydane pracownikowi po ukończeniu, z wynikiem pozytywnym, szkolenia dla kierowców wózków zorganizowanego przez pracodawcę, według programu opracowanego lub zatwierdzonego przez jednostką organizacyjną wyznaczoną przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Tymi wyznaczonymi jednostkami mogę być ośrodki szkoleniowe prowadzące szkolenia dla kierowców wózków jezdniowych.
Pracodawca może prowadzić szkolenie dla kierowców wózków we własnym zakresie (używać do nauki własny sprzęt i zatrudniać jako wykładowców i instruktorów swoich pracowników) lub korzystać z ośrodków szkoleniowych zewnętrznych. Zorganizowanie szkolenia dla kierowców wózków przez pracodawcę w celu wydania pracownikowi imiennego zezwolenia jest obligatoryjne.
Jeżeli pracownik przedstawi pracodawcy zaświadczenie o ukończeniu szkolenia dla kierowców wózków zorganizowanego przez inny podmiot (np. przez poprzedniego pracodawcą, ośrodek szkoleniowy zewnętrzny), pracodawca w procesie szkolenia tego pracownika może uwzględnić odbyte szkolenie.
Zgodnie z § 6 r.s.k.o.k. dotyczącym rodzajów urządzeń technicznych, przy których obsłudze i konserwacji wymagane jest posiadanie kwalifikacji, w załączniku nr 2 do r.s.k.o.k. wskazano 3 kategorie uprawnień do obsługi:
III WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe prowadzone i zdalnie sterowane;
II WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe z wyłączeniem specjalizowanych;
I WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe z podaniem rodzaju wózka specjalizowanego. Rodzaj wózka specjalizowanego: a) w tym z operatorem podnoszonym z ładunkiem, b) w tym z wysięgnikiem.
Załącznik nr 1 do r.b.h.e.m. dotyczy maszyn i urządzeń technicznych stosowanych przy robotach ziemnych, budowlanych i drogowych, do obsługi których wymagane jest odbycie szkolenia i uzyskanie pozytywnego wyniku ze sprawdzianu. W grupie III załącznika nr 1 do r.b.h.e.m. wskazano maszyny do transportu pionowego, do których zaliczono wózki podnośnikowe i platformowe z napędem silnikowym oraz wózki podnośnikowe i platformowe akumulatorowe.
Krzysztof Zamajtys
O jakie odrębne przepisy chodzi?
Czy pracownik, który z wynikiem pozytywnym ukończył kurs operatora wózka zorganizowany przez uprawniony, zewnętrzny ośrodek szkoleniowy zgodnie z właściwym programem może bez dodatkowych wymagań formalnych (przy uwzględnieniu badań lekarskich) obsługiwać wózek podnośnikowy u danego pracodawcy?
"Uprawnienia operatora zgodnie z odrębnymi przepisami" oznaczają w praktyce uprawnienia uzyskane na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. Nr 118, poz. 1263) - dalej r.b.h.e.m. lub rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. Nr 79, poz. 849 z późn. zm.) - dalej r.s.k.o.k.
Pracownik, który z wynikiem pozytywnym ukończył stosowny kurs operatora wózka, zorganizowany przez uprawniony, zewnętrzny ośrodek szkoleniowy zgodnie z właściwym programem powinien posiadać także imienne zezwolenie do obsługi wózka wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.w.j. określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym, używanych w transporcie wewnętrznym zakładów pracy.
Zgodnie z § 4 ust. 1 r.b.h.w.j. do obsługi wózka może być dopuszczony pracownik, który ukończył 18 lat i uzyskał:
1)uprawnienia operatora, zgodnie z odrębnymi przepisami, lub
2)imienne zezwolenie do obsługi wózka wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy.
Uprawnień operatora, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 1 r.b.h.w.j. dotyczą przepisy r.b.h.e.m. lub r.s.k.o.k. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Gospodarki w sprawie kwalifikacji osób obsługujących wózki jezdniowe z napędem silnikowym dokumentami potwierdzającymi kwalifikacje do obsługi wózka jezdniowego z napędem silnikowym są alternatywnie:
1)zaświadczenie kwalifikacyjne wydane przez organ właściwej jednostki Urzędu Dozoru Technicznego na podstawie r.s.k.o.k. lub
2)książka operatora wydana przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego na podstawie r.b.h.e.m. lub
3)imienne zezwolenie wydane przez pracodawcę po spełnieniu warunku określonego w § 4 ust. 2 r.b.h.w.j.
Osoby, których kwalifikacje zostały potwierdzone przez Urząd Dozoru Technicznego (posiadające zaświadczenie kwalifikacyjne) lub Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego (posiadające książką operatora) uprawnione są do obsługi wózków jezdniowych na terenie całego kraju, podczas gdy imienne zezwolenie wydane przez pracodawcę ważne jest tylko na terenie zakładu pracy tego pracodawcy.
Zgodnie z § 4 ust. 2 r.b.h.w.j. imienne zezwolenie może być wydane pracownikowi po ukończeniu, z wynikiem pozytywnym, szkolenia dla kierowców wózków zorganizowanego przez pracodawcę, według programu opracowanego lub zatwierdzonego przez jednostką organizacyjną wyznaczoną przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Tymi wyznaczonymi jednostkami mogę być ośrodki szkoleniowe prowadzące szkolenia dla kierowców wózków jezdniowych.
Pracodawca może prowadzić szkolenie dla kierowców wózków we własnym zakresie (używać do nauki własny sprzęt i zatrudniać jako wykładowców i instruktorów swoich pracowników) lub korzystać z ośrodków szkoleniowych zewnętrznych. Zorganizowanie szkolenia dla kierowców wózków przez pracodawcę w celu wydania pracownikowi imiennego zezwolenia jest obligatoryjne.
Jeżeli pracownik przedstawi pracodawcy zaświadczenie o ukończeniu szkolenia dla kierowców wózków zorganizowanego przez inny podmiot (np. przez poprzedniego pracodawcą, ośrodek szkoleniowy zewnętrzny), pracodawca w procesie szkolenia tego pracownika może uwzględnić odbyte szkolenie.
Zgodnie z § 6 r.s.k.o.k. dotyczącym rodzajów urządzeń technicznych, przy których obsłudze i konserwacji wymagane jest posiadanie kwalifikacji, w załączniku nr 2 do r.s.k.o.k. wskazano 3 kategorie uprawnień do obsługi:
III WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe prowadzone i zdalnie sterowane;
II WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe z wyłączeniem specjalizowanych;
I WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe z podaniem rodzaju wózka specjalizowanego. Rodzaj wózka specjalizowanego: a) w tym z operatorem podnoszonym z ładunkiem, b) w tym z wysięgnikiem.
Załącznik nr 1 do r.b.h.e.m. dotyczy maszyn i urządzeń technicznych stosowanych przy robotach ziemnych, budowlanych i drogowych, do obsługi których wymagane jest odbycie szkolenia i uzyskanie pozytywnego wyniku ze sprawdzianu. W grupie III załącznika nr 1 do r.b.h.e.m. wskazano maszyny do transportu pionowego, do których zaliczono wózki podnośnikowe i platformowe z napędem silnikowym oraz wózki podnośnikowe i platformowe akumulatorowe.
Krzysztof Zamajtys