Wydanie decyzji stwierdzającej u pracownika chorobę zawodową oraz przyznanie mu z tego tytułu jednorazowego odszkodowania nie jest jednoznaczne z uznaniem niezdolności do pracy tego pracownika oraz przyznania mu stopnia niepełnosprawności.

W myśl art. 2351 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy – (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) dalej k.p. za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy.

Szczegółowym aktem prawnym określającym m.in. wykaz chorób zawodowych, sposób i tryb postępowania dotyczący zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych, a także podmioty właściwe w sprawie rozpoznawania chorób zawodowych jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1367).

Decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej stwierdzenia wydaje właściwy państwowy inspektor sanitarny na podstawie materiału dowodowego, a w szczególności danych zawartych w orzeczeniu lekarskim oraz formularzu oceny narażenia zawodowego pracownika lub byłego pracownika. Ubezpieczony, u którego stwierdzono chorobę zawodową, może ubiegać się o świadczenia odszkodowawcze wymienione w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.). Do takich świadczeń zalicza się m.in. jednorazowe odszkodowanie, które przysługuje w przypadku doznania przez ubezpieczonego stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Świadczenie to co do zasady wypłaca ZUS po dokonaniu oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z chorobą zawodową, co następuje po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.

Samo stwierdzenie choroby zawodowej i wypłacenie pracownikowi jednorazowego odszkodowania nie jest jednoznaczne z uznaniem jego niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 z późn. zm.), tj. całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu bez rokowania na odzyskanie zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Stwierdzenie takiej choroby oraz wypłacenie pracownikowi jednorazowego odszkodowania nie jest również jednoznaczne z przyznaniem mu stopnia niepełnosprawności (znacznego, umiarkowanego lub lekkiego) w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

Ustalenie stopnia niepełnosprawności może nastąpić dopiero na wniosek osoby zainteresowanej.

Maciej Ambroziewicz