Wykaz substancji dodatkowych dozwolonych i zanieczyszczeń technicznych w środkach spożywczych i używkach oraz na ich powierzchni.

ZARZĄDZENIE

MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ

z dnia 18 października 1985 r.

w sprawie wykazu substancji dodatkowych dozwolonych i zanieczyszczeń technicznych w środkach spożywczych i używkach oraz na ich powierzchni.

Na podstawie art. 4 ust. 4 ustawy z dnia 25 listopada 1970 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz. U. Nr 29, poz. 245, z 1971 r. Nr 12, poz. 115 i z 1985 r. Nr 12, poz. 49) zarządza się, co następuje:

§  1.

1. Ustala się:

1) wykaz substancji dodatkowych dozwolonych do stosowania w środkach spożywczych i używkach oraz na ich powierzchni według ich funkcji, stanowiący załącznik nr 1 do zarządzenia,

2) wykaz grup środków spożywczych i używek, w których mogą być stosowane substancje dodatkowe dozwolone, stanowiący załącznik nr 2 do zarządzenia.

2. Substancje dodatkowe dozwolone, o których mowa w ust. 1, mogą być używane tylko zgodnie z ich funkcją technologiczną oraz w warunkach i ilościach określonych w załącznikach nr 1 i 2.

3. Ilości substancji dodatkowych dozwolonych do stosowania w środkach spożywczych i używkach oraz na ich powierzchni, określone w załącznikach nr 1 i 2, stanowią maksymalne ilości dopuszczalne w gotowym produkcie spożywczym lub używce.

4. Substancje dodatkowe dozwolone, których dopuszczalnych ilości nie określono w załącznikach nr 1 i 2, stosuje się w dawce najniższej, niezbędnej do osiągnięcia zamierzonego efektu technologicznego z zachowaniem wymaganej receptury produkcji.

5. Substancje dodatkowe dozwolone, stosowane w środkach spożywczych i używkach, powinny odpowiadać wymaganiom jakościowym określonym dla każdej z nich, zgodnie z Polską Normą lub normą branżową, i w każdym wypadku powinny być co najmniej czyste chemicznie.

§  2.

1. Poza substancjami zapachowymi, wymienionymi w załączniku nr 1, do produkcji środków spożywczych i używek wolno stosować:

1) części jadalnych aromatycznych surowców roślinnych,

2) wyciągi z jadalnych aromatycznych surowców roślinnych,

3) destylaty z owoców jadalnych świeżych lub poddanych procesowi fermentacji,

4) kondensaty naturalnych substancji zapachowych owocowych uzyskanych ze świeżych soków, miazgi lub wytłoków.

2. Jako rozpuszczalniki (rozcieńczalniki) substancji zapachowych poza wymienionymi w załączniku nr 1 wolno używać:

1) wody,

2) oleju roślinnego rafinowanego,

3) tłuszczu cukierniczego.

3. Poza barwnikami wymienionymi w załączniku nr 1 do produkcji środków spożywczych i używek wolno stosować barwiące części roślin jadalnych.

§  3.

1. Zabrania się barwienia:

1) mleka, śmietanki, śmietany i serów twarogowych,

2) herbaty, kakao, kawy i przypraw korzennych,

3) miodu pszczelego,

4) skórek owoców cytrusowych,

5) czekolady i mas czekoladowych oraz polew kakaowych stosowanych zamiast kuwertury czekoladowej,

6) mięsa i przetworów mięsnych,

7) ryb i przetworów rybnych,

8) jelit naturalnych używanych na powłoki wyrobów mięsnych oraz osłonek sztucznych używanych na powłoki takich wyrobów,

9) olejów jadalnych,

10) cukrów,

11) przetworów z jaj (jajek w proszku, mrożonej masy jajowej itp.).

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy:

1) śmietanki i śmietany, przeznaczonych do wyrobu masła,

2) mleka przeznaczonego do wyrobu serów twardych podpuszczkowych, które wolno barwić wyłącznie karotenem lub annato,

3) mas powlekających skórę serów twardych podpuszczkowych, które wolno barwić czerwienią koszenilową,

4) osłonek poliamidowych, które mogą być barwione tlenkami żelaza.

3. Zabrania się barwienia syntetycznymi barwnikami organicznymi napojów bezalkoholowych na naturalnych sokach owocowych, ekstraktach i aromatach oraz koniaku, winiaku, rumu i araku.

§  4.

1. Przy produkcji środka spożywczego i używki producent ma prawo wyboru tylko jednej substancji dodatkowej dozwolonej z grupy związków o analogicznej funkcji technologicznej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

2. Dopuszczalne jest stosowanie w produkcji jednego środka spożywczego i używki dwóch substancji konserwujących. Maksymalna dopuszczalna ilość każdej z tych substancji ustalona dla danego produktu, stosowana pojedynczo, powinna być zmniejszona o taki procent, w jakim użyto drugiej substancji.

3. Dopuszczalne jest stosowanie w produkcji jednego środka spożywczego mieszaniny dozwolonych substancji zapachowych oraz mieszaniny dozwolonych syntetycznych barwników organicznych. Łączna ilość dodanych barwników nie może przekraczać ilości określonej dla poszczególnych środków spożywczych w załączniku nr 1, część I "Barwniki", rubryka 5.

§  5.

1. Na opakowaniach środka spożywczego i używki, do których produkcji zastosowano syntetyczne substancje zapachowe, syntetyczne barwniki organiczne, substancje konserwujące lub przeciwutleniacze fenolowe (galusany butylohydroksyanisol), należy zamieszczać następujące informacje:

1) "sztucznie barwione",

2) "konserwowane", ze wskazaniem nazwy substancji konserwującej,

3) "aromatyzowane",

4) "zawiera przeciwutleniacz", ze wskazaniem nazwy przeciwutleniacza.

2. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie dotyczy:

1) wina,

2) dżemu, marmolady, powideł, koncentratu i przecieru pomidorowego oraz syropów owocowych, jeżeli zawartość ogólnego dwutlenku siarki nie przekracza 125 mg/kg,

3) przetworów owocowych i pomidorowych, jeżeli zawartość kwasu benzoesowego nie przekracza 125 mg/kg.

§ 6. Zabrania się stosowania substancji dodatkowych, o których mowa w § 1-5, w celu wprowadzenia konsumenta w błąd co do warunków zdrowotnych środków spożywczych i używek.

§ 7. Ustala się wykaz dopuszczalnych zanieczyszczeń technicznych w środkach spożywczych i używkach oraz dopuszczalnych zanieczyszczeń w napojach alkoholowych, stanowiący załącznik nr 3 do zarządzenia.

§ 8. Substancje dodatkowe dozwolone, stosowane w produkcji środków spożywczych i używek, mogą zawierać następujące maksymalne zanieczyszczenia techniczne:

1) dopuszczalne zanieczyszczenia techniczne substancji dodatkowych (z wyłączeniem barwników), których zawartość w środku spożywczym nie przekracza 1 g/kg, solami następujących metali w mg/kg:

As	Pb	Hg	Cd	Cu	Zn
3	5	0,01	0,1	30	50

2) dopuszczalne zanieczyszczenia techniczne substancji dodatkowych (z wyłączeniem barwników), których zawartość w środku spożywczym przekracza 1 g/kg, solami następujących metali w mg/kg:

As	Pb	Hg	Cd	Cn	Zn
1	1	0,01	0,1	30	50

3) dopuszczalne zanieczyszczenia techniczne barwników organicznych syntetycznych w mg/kg:

As	Pb	Cu	Zn	Cr	Hg	Cd	Aminy	Fenole
1	5	30	50	2	0,01	0,1	20	5

§  9.

1. Substancje dodatkowe w środkach spożywczych i używkach, nie ujęte niniejszym zarządzeniem, mogą być stosowane po uzyskaniu zezwolenia Głównego Inspektora Sanitarnego, wydanego na podstawie opinii właściwych instytutów naukowo-badawczych. W szczególności dotyczy to:

1) substancji dodatkowych dozwolonych, stosowanych w produkcji dietetycznych środków spożywczych i odżywek,

2) substancji dodatkowych dozwolonych, używanych w produkcji tytoniu i wyrobów tytoniowych,

3) preparatów enzymatycznych pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub mikrobiologicznego,

4) wieloskładnikowych preparatów o nazwach handlowych.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do substancji dodatkowych ujętych w zarządzeniu w razie ich użycia do innego środka spożywczego, niż przewiduje zarządzenie.

§ 10. Traci moc zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 4 czerwca 1971 r. w sprawie wykazu dozwolonych substancji dodatkowych i zanieczyszczeń technicznych w środkach spożywczych i używkach oraz na ich powierzchni (Dz. Urz. MZiOS Nr 15, poz. 73).

§ 11. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z tym że:

1) można stosować karmel otrzymany w procesie amoniakalnym przez 4 lata od dnia wejścia w życie zarządzenia,

2) stosowanie łącznej azotanowo-azotynowej metody peklowania dozwolone jest do dnia 31 grudnia 1989 r.,

3) stosowanie azbestu jako substancji klarującej (środka filtracyjnego) dopuszcza się do dnia 31 grudnia 1987 r.,

4) wymienione w załączniku nr 3 dopuszczalne zanieczyszczenie kadmem środków dietetycznych i odżywek obowiązuje po upływie 2 lat od dnia wejścia w życie zarządzenia, a pozostałych środków spożywczych i używek - po upływie 6 lat od dnia wejścia w życie zarządzenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

WYKAZ SUBSTANCJI DODATKOWYCH DOZWOLONYCH DO STOSOWANIA W ŚRODKACH SPOŻYWCZYCH I UŻYWKACH ORAZ NA ICH POWIERZCHNI WEDŁUG ICH FUNKCJI

1.

 Barwniki

Lp.	Nazwa	Nr Colour Index 1956	Środek spożywczy	Ilość maksymalna mg/kg	Uwagi
1	2	3	4	5	6
I	Organiczne naturalne		wyłącznie do barwienia koncentratów zup (bulionów, rosołów), przypraw, koncentratów obiadowych	250
1	Annato	75120
2	Betanina (czerwień buraczana)	-
3	Chlorofil	75810
4	Chlorofilu kompleks miedziowy zawierający nie więcej niż 300 mg miedzi zjonizowanej w 1 kg barwnika	75810
5	Karmel otrzymany bez stosowania procesu amoniakalnego*)	-
6	Karoten naturalny	75130
7	Kurkuma	75300
II	Organiczne syntetyczne		Budynie (w proszku)	100	Syntetycznymi barwnikami organicznymi wymienionymi pod lp. 1-5 można barwić wszystkie środki spożywcze wymienione w rubryce 4 z zastrzeżeniami wynikającymi z § 3 zarządzenia
1	Czerwień koszenilowa	16255
			Cukierki pudrowe prasowane, o smaku owocowym	100
2	Czerń brylantowa BN	28440	Cukiernicze wyroby żelowe (galaretki)	100
3	Indygotyna	73015	Drażetki (cukiernicze)	100
4	Tartrazyna	19140	Galaretki i desery żelujące (w proszku)	100
5	Żółcień pomarańczowa	15985	Guma do żucia balonowa	100
			Guma do żucia zwykła	100
			Karmelki twarde; pokrywy karmelowe (z masy karmelowe zwykłej)	50
			Kisiele w proszku	200
			Nadzienia i korpusy cukiernicze z pomady wodnej: anżelikowe, likworowe, piankowe	30
			Napoje gazowane bezalkoholowe w płynie	20
			Napoje gazowane bezalkoholowe w proszku	100
			Wódki gatunkowe	-
6	Fiolet metylowy	42535	wyłącznie do znakowania mięsa i bekonu
III	Nieorganiczne
1	Złoto (listki)	77480	wyłącznie do wódek
2	Tlenki żelaza	77489	wyłącznie do barwienia osłonek sztucznych używanych na powłoki wyrobów mięsnych

^*) Przez 4 lata od dnia wejścia w życie zarządzenia dopuszcza się stosowanie karmelu otrzymanego w procesie amoniakalnym.

2.

 Substancje zapachowe

A. Naturalne

Olejki lotne:

1) anyżowy,

2) arcydzięgielowy,

3) bergamotowy,

4) cynamonowy,

5) cytrynowy (bezterpenowy i zwykły),

6) eukaliptusowy,

7) fenkułowy (kopru włoskiego),

8) goździkowy,

9) irysowy (stały),

10) jałowcowy (z owoców Juniperus communis),

11) jodłowy,

12) kardamonowy,

13) kasjowy,

14) kminkowy,

15) kolendrowy,

16) koprowy,

17) mandarynkowy,

18) miętowy (z mięty pieprzowej lub kędzierzawej),

19) migdałowy (z gorzkich migdałów, wolny od cyjanowodoru),

20) muszkatołowy (z gałki muszkatołowej),

21) pomarańczowy z owoców (bezterpenowy i zwykły),

22) pomarańczowy z kwiatu (ol. Neroli),

23) różany,

24) sosnowy,

25) świerkowy,

26) tatarakowy.

B. Syntetyczne

1) aldehyd anyżowy (p-metoksybenzoesowy),

2) aldehyd benzoesowy,

3) aldehyd C-14 (γ-n-undekalakton lub lakton kwasu γ-hydroksyundecylowego, zwany aldehydem brzoskwiniowym),

4) aldehyd fenylooctowy,

5) anetol (p-propenyloanizol lub 1-propenylo-4-metoksybenzen),

6) benzoesan etylu,

7) cykloheksanopropionian allilu,

8) cynamonian etylu,

9) dwuacetyl (dwuketobutan lub butadion, 2, 3 lub dwumetyloglioksal),

10) etylowanilina (buronal, aldehyd 3-etoksy-4-hydroksybenzoesowy lub 3-etylowy eter aldehydu protokatechusowego),

11) fenylooctan etylu,

12) furfural,

13) geraniol (trans 2,6-dwumetylooktadien-2,6-ol-8 lub trans 2,6-dwumetylooktadien-1-6-ol-8),

14) heliotropina (piperonal, aldehyd 3,4-metyleno-dwuoksybenzoesowy lub eter metylenowy aldehydu protokatechusowego),

15) izoeugenol (1-hydroksy-2-metoksy-4-propenylobenzen),

16) jonon alfa (α-jonon, α-cyklo-cytrylidenoaceton),

17) kapronian etylu,

18) kwas masłowy,

19) maślan amylu,

20) maślan izoamylu,

21) maślan etylu,

22) mentol (1-metylo-4-izopropylo-cykloheksanol-3, sześciohydrotymol),

23) mrówczan izoamylu,

24) mrówczan etylu,

25) octan n-amylu,

26) octan izoamylu,

27) octan benzylu,

28) octan n-butylu,

29) octan izobutylu,

30) octan etylu,

31) octan geranylu,

32) octan linalilu,

33) propionian etylu,

34) propionian izoamylu,

35) salicylan etylu,

36) walerianian n-amylu.

37) walerianian etylu,

38) wanilina (eter 3-metylowy aldehydu protokatechusowego lub aldehyd 3-metoksy-4-hydroksy-benzoesowy).

3.

 Rozpuszczalniki (rozcieńczalniki) dozwolone do substancji zapachowych

Lp.	Nazwa substancji	Uwagi
1	Etanol (alkohol etylowy)
2	Octan etylu
3	Glikol 1-2-propylenowy
4	Trójacetyna

4.

 Substancje konserwujące

Lp.	Nazwa substancji	Środek spożywczy	Ilość maksymalna mg/kg lub mg/l
1	2	3	4
1	Kwas benzoesowy oraz jego sól sodowa1)	Margaryna, tłuszcze cukiernicze, piekarnicze i kuchenne	2.000
		Pasty spożywcze na ekstraktach z ziół, koncentrat pomidorowy składowany w beczkach jako półprodukt	1.500
		Półprzetwory owocowe, przetwory: owocowe, pomidorowe i rybne, sosy warzywne i warzywno-owocowe, ekstrakt słodowy do piekarnictwa	1.000
		Napoje bezalkoholowe gazowane na naturalnych sokach owocowych, napoje z dodatkiem soków owocowych; kwas chlebowy	500
2	Ester etylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól sodowa2)	Przetwory: owocowe, warzywne i rybne, margaryna, tłuszcze cukiernicze, piekarnicze i kuchenne, żelatyna spożywcza	1.000
		Żelatyna do wyrobu sztucznych jelit	2.000
3	Ester propylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól sodowa2)	Przetwory: owocowe, warzywne i rybne, margaryna, tłuszcze cukiernicze, piekarnicze i kuchenne	1.000
		Żelatyna do wyrobu sztucznych jelit	2.000
4	Kwas mrówkowy oraz jego sole: potasowa,	Surowe soki owocowe (półfabrykaty)	1.500
	sodowa i wapniowa1)	Soki owocowe wysokosłodzone	700
		Żelatyna, podpuszczka w płynie	300
5	Nizyna	Sery dojrzewające oraz sery topione	100
6	Kwas propionowy oraz jego sole: sodowa i wapniowa1)	Chleb	2.000 (w stosunku do użytej mąki)
		Wyroby ciastkarskie wytwarzane przemysłowo w opakowaniach jednostkowych3): sernik, placek z masą owocową, placek z masą makową	2.000
7	Bezwodnik kwasu siarkawego (dwutlenek siarki) oraz Kwas siarkawy, Pirosiarczyn potasu, Wodorosiarczyn potasu, Pirosiarczyn sodu, Siarczyn sodu, Wodorosiarczyn sodu4)	Pulpy, przeciery owocowe i warzywne Soki owocowe surowe, owoce i warzywa suszone	2.000
		Skórka pomarańczowa - do dalszego przerobu	1.250
		Powidła, dżemy, marmolady, soki owocowe słodzone, koncentrat pomidorowy, przecier pomidorowy do bezpośredniego spożycia	125
		Żelatyna spożywcza	750
		Syrop ziemniaczany	400
		Cukier skrobiowy i mączka ziemniaczana	100
		Mączka budyniowa	50
		Glukoza krystaliczna	20
		Ocet fermentacyjny	100 (w tym 40 SO2 wolnego)
		Wino i miody pitne na moszczach owocowych	200 (w tym 40 SO2 wolnego)
		Susze ziemniaczane	125
		Piwo	20
8	Kwas sorbowy oraz jego sole: potasowa, sodowa i wapniowa1)	Pulpy, przeciery owocowe, soki owocowe surowe lub koncentrowane słodzone lub niesłodzone o ciężarze właściwym nie wyższym niż 1,33 - do dalszego przerobu, ogórki konserwowe, korniszony i inne przetwory owocowe lub warzywne w zalewie kwaśnej i w opakowaniach niehermetycznych powyżej 1 kg	1.500
		Gotowane owoce w niehermetycznych opakowaniach	1.200
		Marmolady, powidła, dżemy niskosłodzone oraz dżemy w opakowaniach termoformowanych, galaretki owocowe, warzywa kwaszone w beczkach i opakowaniach niehermetycznych powyżej 1 kg, koncentrat pomidorowy i koncentrat szczawiu, przetwory rybne, tłuszcze cukiernicze, piekarnicze i kuchenne	1.000
		Wino	200
		Napoje i syropy typu Cola	80
		Sery dojrzewające twarde i półtwarde5)	100 mg/dm2
		Serek typu "fromage fin"9)	240
9	Azotan6) sodu oraz potasu	Sery podpuszczkowe dojrzewające solone w solance	50
		Wędliny surowe wędzone typu salami	400 (azotany i azotyny, w tym azotynów nie więcej niż 60)
10	Azotyn sodu (wyłącznie w postaci równomiernej mieszaniny z solą kuchenną, w której zawartość NaNO2 wynosi	Peklowane wędliny i wyroby wędliniarskie	200 (azotany i azotyny w tym azotynów nie więcej niż 125)7) 125 azotyny)
	0,5-0,6%7)8)	Wędzonki	125 (azotany i azotyny)
		Peklowane konserwy mięsne sterylizowane	100 (azotany i azotyny, w tym azotynów nie więcej niż 50)7) 50 (azotyny)
		Peklowane konserwy mięsne pasteryzowane	125 (azotany i azotyny)

¹⁾ Wartości maksymalne podane w przeliczeniu na odpowiedni kwas.

²⁾ Wartości maksymalne podane w przeliczeniu na odpowiedni ester.

³⁾ Dodatek dozwolony tylko w okresie letnim (czerwiec-wrzesień).

⁴⁾ Wartości maksymalne podane w przeliczeniu na dwutlenek siarki ogólny.

⁵⁾ Wyłącznie powlekanie skórki 0,5% roztworem kwasu sorbowego.

⁶⁾ Wartości maksymalne podane jako azotan potasu.

⁷⁾ Do 31 grudnia 1989 r. jest dozwolone stosowanie łącznej azotanowo-azotynowej metody peklowania.

⁸⁾ Wartości maksymalne podane w przeliczeniu na sól sodową.

⁹⁾ Sorbinian potasu.

5.

 Przeciwutleniacze i synergenty

Lp.	Nazwa substancji	Środek spożywczy	Ilość maksymalna mg/kg lub mg/l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Kwas L-	Wino	50
	askorbinowy	Piwo	150
		Wędliny i przetwory peklowane	300	w stosunku do surowca
		Nektary, soki owocowe, soki warzywne	300
		Kremogeny	1.500
		Mleko w proszku	3.000	do składowania powyżej 3 miesięcy
2	Kwas izoaskorbinowy	Wędliny, konserwy	300	w stosunku do surowca
3	Butylohydroksyanizol (BHA)	Smalec przeznaczony do magazynowania powyżej 1 roku	100
		Płatki i susze ziemniaczane	50
4	Kwas cytrynowy	Margaryna	50
5	Galusan propylu (PG)	Smalec przeznaczony do magazynowania powyżej 1 roku	100
6	Galusan akrylu (OG)	Smalec przeznaczony do magazynowania powyżej 1 roku	100
7	Galusan dodecylu (DDG)	Smalec przeznaczony do magazynowania powyżej 1 roku	100
8	Kwas mlekowy	Oleje jadalne	-
9	Tokoferole naturalne i syntetyczne	Oleje rafinowane, margaryna, tłuszcze cukiernicze, piekarnicze i kuchenne, smalec	200

6.

 Kwasy, sole, zasady

Lp.	Nazwa substancji	Środek spożywczy	Ilość maksymalna	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Kwas adypinowy	Lody produkcji przemysłowej paczkowane	5 g/kg
		Proszki do pieczenia	187 g/kg
		Kisiele w proszku	30 g/kg
		Galaretki w proszku	4,5 g/kg
		Desery owocowe w proszku	6,7 g/kg
		Lody w proszku	20 g/kg
		Koncentraty ciast	5 g/kg
		Koncentraty obiadowe	40 g/kg
		Napoje w proszku	10 g/kg
		Podpiwek, piwonka, napój piwny	3 g/kg
2	Fosforan amonu	Nastaw przy produkcji wina	500 mg/l	wartość sumaryczna
3	Glicerofosforan amonu
4	Siarczan amonu
5	Węglan amonu
6	Wodorowęglan amonu	Miazga kakaowa i proszek kakaowy, słone paluszki, wyroby ciastkarskie trwałe	-
7	Kwas cytrynowy	Przetwory owocowe i warzywne, wódki gatunkowe, lody owocowe, napoje gazowane bezalkoholowe, wyroby cukiernicze, koncentraty deserów w proszku o smaku owocowym, koncentraty ciast, kisiele, galaretki o smaku owocowym, wino owocowe i gronowe, sery topione, przetwory rybne	-
		Konserwy warzywno-mięsne	200 mg/kg
		Napoje mleczne fermentowane	2 g/kg
		Koncentraty obiadowe	35 g/kg
		Glazurowane ziarno zbożowe	6 g/kg
8	Stearynian magnezu	Cukierki pudrowe prasowane	10 g/kg
9	Kwas mlekowy	Przetwory owocowe, warzywne, grzybowe i rybne w zalewie kwaśnej	20 g/kg	w przeliczeniu na kwas
		Białczan sodu	238 g/kg
		Kazeina spożywcza	280 g/kg
		Mąka do wypieku pieczywa	4 g/kg
		Woda do produkcji piwa	700 mg/l
		Wódki gatunkowe, lody owocowe, napoje owocowe, napoje gazowane bezalkoholowe, wyroby cukiernicze, wina owocowe, koncentraty spożywcze (żurki, kisiele)	-
10	Kwas octowy*)	Białko w proszku	100 mg	roztworu 10% na 1 litr białka płynnego
		Marynaty warzywne, owocowe	-
		Przetwory rybne	30 g/kg
11	Pirofosforan sodu	Miazga kakaowa i proszek kakaowy	-
		Podpiwek i piwonka	4 g/kg
		Proszek do pieczenia	450 g/kg
12	Pirosiarczyn sodu	Herbatniki, krakersy	440 mg/kg
13	Węglan potasu	Miazga kakaowa i proszek kakaowy	-
14	Kwas siarkowy	Miazga kakaowa i proszek kakaowy	-
		Żelatyna
15	Wodorotlenek sodu	Białczan sodu	22 g/kg
		Kazeinian sodu	36 g/kg
16	Wodorowęglan sodu	Karmelki musujące, miazga kakaowa i proszek kakaowy, ciasto i pieczywo cukiernicze	-
		Serwatka zagęszczona	5 g/kg	w stosunku do suchej masy surowca
		Ser smażony	10 g/kg
		Ser herceński	15 g/kg
		Ser kminkowy parzony	28 g/kg
		Lemoniada w proszku	60 g/kg
		Proszki do pieczenia	337 g/kg
17	Kwas solny	Inwersja cukru	-
		Woda do produkcji piwa	100 mg/l
		Żelatyna	-
		Glukoza	-	do uzyskania pH 1,9-2,2
		Białczan sodu	157 g/kg
		Kazeina spożywcza	170 g/kg
		Miazga kakaowa i proszek kakaowy	-
18	Chlorek wapnia	Woda do produkcji piwa	100 mg/l
		Słód browarniany	3 g/kg	w stosunku do jęczmienia
		Sery podpuszczkowe dojrzewające	200 mg/l mleka
19	Siarczan wapnia	Woda do produkcji piwa	300 mg/l
20	Węglan wapnia	Wino	-
21	Kwas L(+)winowy	Przetwory owocowe i warzywne	2 g/kg
		Wódki gatunkowe	2 g/l
		Napoje owocowe	1 g/l
		Napoje bezalkoholowe	1 g/l
		Wyroby cukiernicze	20 g/kg
		Koncentraty napojów w proszku	20 g/kg
		Kisiele i galaretki w proszku	20 g/kg
		Wino gronowe i owocowe	1 g/l
22	Woda amoniakalna	Kazeinian sodu	2,6 g/kg
		Białczan sodu	3,5 g/kg

^*) Otrzymany wyłącznie w drodze fermentacji.

7.

 Substancje stabilizujące i emulgujące

Lp.	Nazwa substancji	Środek spożywczy	Ilość maksymalna	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Białczan sodu	Napoje mleczne ukwaszone smakowe	15 g/kg
		Twarogi i lody produkcji przemysłowej, lody w proszku	25 g/kg
		Wędliny i wyroby wędliniarskie (z wyjątkiem wędlin trwałych)	30 g/kg
2	Kwas cytrynowy	Białko w proszku	1,5 g	na 1 l białka płynnego
3	Cytrynian sodu, potasu lub wapnia	Wędliny i konserwy mięsne	300 mg/kg
		Serwity i białczany	500 mg	na 1 l mleka
		Mleko spożywcze o przedłużonej trwałości	1.000 mg/l
		Mleko zagęszczone i śmietanka sterylizowana	2 g/kg
		Krew spożywcza	5 g/kg
		Gazowane soki owocowe i warzywne	10 g/kg
		Wyroby cukiernicze trwałe wyprodukowane z pektyną	10 g/kg
		Mleko w proszku instant bez dodatków i z dodatkami smakowymi (kawa, kakao, cukier)	18 g/kg
		Pomidory konserwowe	250 mg/kg
		Przetwory owocowe	500 mg/kg
		Koncentraty napojów w proszku	3 g/kg
4	Jednopalmitynian	Wyroby z ciasta	5 g/kg
	glicerolu	Susze i płatki ziemniaczane	5 g/kg
5	Jednostearynian glicerolu	Wyroby z ciasta	5 g/kg
		Susze ziemniaczane i płatki śniadaniowe	5 g/kg
		Lody produkcji przemysłowej paczkowane	7,5 g/kg
6	Dwustearynian glicerolu	Lody produkcji przemysłowej paczkowane	7,5 g/kg
		Susze ziemniaczane i płatki śniadaniowe	5 g/kg
7	Glukonian wapnia	Pomidory konserwowe	250 mg/kg
		Przetwory owocowe	500 mg/kg
8	Kazeinian sodu	Wyroby garmażeryjne Wyroby wędliniarskie i wędliny (z wyjątkiem wędlin trwałych)	30 g/kg
		Twarogi	25 g/kg
		Lody produkcji przemysłowej paczkowane	25 g/kg
		Przetwory rybne	30 g/kg
9	Lecytyna sojowa	Mleko w proszku, czekolada	5 g/kg
10	Lecytyna	Chleb lecytynowy, pomadki mleczne, margaryna, tłuste masy cukiernicze, tłuszcze roślinne kuchenne i piekarnicze, lody, sosy mięsne	5 g/kg
11	Mleczan wapnia	Desery błyskawiczne	12,4 g/kg
12	O-fosforan sodu	Mleko zagęszczone i śmietanka sterylizowana	2 g/kg
		Sery topione	32 g/kg
13	Pirofosforan sodu	Sery topione	32 g/kg
14	Polifosforany alifatyczne sodu	Szynka wołowa	3.000 mg/kg	jako P2O5
	oraz potasu	Sery topione	32 g/kg
15	Chlorek wapnia	Pomidory konserwowe	250 mg/kg
		Przetwory owocowe	500 mg/kg
		Fasola konserwowa w solance	500 mg/kg
		Mleko do produkcji serwitów i białczanów	400 mg/l
		Mleko do produkcji serów i twarogów	200 mg/l
16	Fosforan wapnia	Pomidory konserwowe	250 mg/kg
	jednozasadowy	Przetwory owocowe	500 mg/kg
17	Węglan wapnia	Pulpy owocowe	800 mg/kg
18	Wodorotlenek wapnia	Pomidory konserwowe	250 mg/kg
		Przetwory owocowe	500 mg/kg
19	Korzeń mydlnicy	Chałwa	2,5 g/kg

8.

 Substancje zagęszczające

Lp.	Nazwa substancji	Środek spożywczy	Ilość maksymalna
1	2	3	4
1	Agar-agar	Galaretki owocowe, galaretki o smaku owocowym, wyroby cukiernicze trwałe, wyroby ciastkarskie, lody produkcji przemysłowej, paczkowane	6 g/kg
		Przetwory rybne	5 g/kg
		Napoje mleczne	5 g/kg
2	Alginian sodowy	Lody produkcji przemysłowej paczkowane i lody w proszku	6 g/kg
		Przetwory rybne mrożone	4 g/kg
		Desery błyskawiczne w proszku	110 g/kg
		Koncentraty napojów	3 g/kg
		Koncentraty ciast	10 g/kg
3	Karagen o ciężarze cząsteczkowym nie	Lody produkcji przemysłowej paczkowane	3 g/kg
	mniejszym niż 100.000	Niskosłodzone: galaretki owocowe, dżemy, kremożele	12 g/kg
		Galaretki "Żella"	45 g/kg
		Desery mleczne	57 g/kg
4	Mączka chleba świętojańskiego	Lody produkcji przemysłowej paczkowane	6 g/kg
5	Pektyna stała i ciekła	Przetwory owocowe i warzywne, wyroby cukiernicze trwałe, marmoladki	-
		Lody produkcji przemysłowej paczkowane	6 g/kg
		Koncentraty deserów	-
6	Tragakanta	Pasty spożywcze w roztworach wodnych	-
7	Żelatyna	Lody produkcji przemysłowej paczkowane	6 g/kg
		Konserwy mięsne, przetwory rybne, galaretki i kremy o smaku owocowym, wyroby cukiernicze trwałe	-
		Desery twarogowe	14 g/kg
		Wyroby ciastkarskie	-
		Wyroby garmażeryjne	-

9.

 Substancje klarujące (środki filtracyjne)

Lp.	Nazwa substancji	Środek spożywczy	Uwagi
1	Agar-agar	Soki, moszcze, piwo, wino, miody
2	Alginian sodowy	pitne, hydrolizaty białkowe,
3	Azbest*)	tłuszcze
4	Albumina	Soki, moszcze, piwo, wino, miody pitne, wódki, hydrolizaty białkowe, tłuszcze
5	Bentonity	Soki, moszcze, piwo, wino, miody pitne, wódki, ocet fermentacyjny, hydrolizaty białkowe, tłuszcze
6	Fitynian wapnia	Wino i miody pitne
7	Karuk rybi	Soki, moszcze, piwo, wino, miody
8	Węgiel roślinny aktywny	pitne, hydrolizaty białkowe,
9	Węgiel zwierzęcy aktywny	tłuszcze, ocet fermentacyjny
10	Żelatyna
11	Kazeina	Soki, moszcze, piwo, wino, miody
12	Kwas L-askorbinowy	pitne, hydrolizaty białkowe,
13	Tanina	tłuszcze, ocet fermentacyjny,
14	Ziemia okrzemkowa	wódki
15	Ziemia krzemionkowa
16	Żelazocyjanek potasu	Wino, wódki, ocet fermentacyjny	pod warunkiem nieprzechodzenia związków cyjanowych do napoju
17	Pirofosforan sodu	Wódki

*) Od dnia 1 stycznia 1988 r. stosowanie azbestu jest zabronione.

10.

 Rozpuszczalniki ekstrakcyjne

Lp.	Nazwa substancji	Środek spożywczy	Maksymalna pozostałość mg/kg	Uwagi
1	Aceton*)	Ekstrakty spożywcze	0,1
2	Benzyna ekstrakcyjna	Tłuszcze i oleje	niewykrywalna
3	Dwuchlorodwufluorometan**) (Freon 12)	Ekstrakty smakowo-zapachowe z przypraw warzyw i ziół	15	Niewykrywalny w produktach gotowych do
		Odwodnione aromaty owocowe i warzywne	5	spożycia
		Olejowe roztwory karoteidowe i koncentraty witaminofosforolipidowe	5
4	Etanol (alkohol etylowy)
5	Heksan	Oleje	niewykrywalna

^*) O czystości do analiz.

^**) O czystości "lood grade", nie mniejszej niż 99,97%.

11.

 Substancje wzmacniające smak i zapach

Lp.	Nazwa substancji	Środek spożywczy	Ilość maksymalna	Uwagi
1	Glutaminian sodu	Konserwy mięsne i warzywno-mięsne	3 g/kg
		Koncentraty obiadowe	3 g/kg
		Koncentraty przypraw sypkich	150 g/kg
		Koncentraty zup	65 g/kg
2	Kwaśny węglan sodu	Wódki	10 mg/l

12.

 Substancje wzbogacające

Lp.	Nazwa substancji	Środek spożywczy	Ilość maksymalna	Uwagi
1	Kwas L-askorbinowy	Napoje bezalkoholowe gazowane	250 mg/l
		Wyroby cukiernicze trwałe witaminizowane	5 g/kg
		Koncentraty napojów w proszku	-
2	Węglan wapnia	Mąka	3 g/kg
3	Siarczan żelazowy	Mąka o wymiale poniżej 80%	30 mg/kg
4	Witamina A	Margaryna	30.000 j.m./kg
5	Witamina D	Margaryna	3.000 j.m./kg

13.

 Substancje do stosowania na powierzchnię

Lp.	Nazwa substancji	Środek spożywczy	Uwagi
1	Guma arabska	Wyroby cukiernicze i glazurowane ziarno zbóż	do nadawania połysku
2	Parafina plastyczna barwiona i niebarwiona		do powlekania skórki
3	Parafina stała	Sery podpuszczkowe
4	Polioctan winylu w roztworze wodnym	dojrzewające
5	Wosk pszczeli	Drażetki cukiernicze i glazurowane ziarno zbóż	do nadawania połysku
6	Talk*)	Wyroby cukiernicze	mąka formierska, pasta połyskowa

^*) Nie może zawierać azbestu.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

WYKAZ GRUP ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH I UŻYWEK, W KTÓRYCH MOGĄ BYĆ STOSOWANE SUBSTANCJE DODATKOWE DOZWOLONE

Grupa 1 - Mleko i przetwory mleczne

Grupa 2 - Tłuszcze i oleje

Grupa 3 - Mięso i przetwory mięsne

Grupa 4 - Mąka, przetwory mączne, proszki do pieczenia, ekstrakt słodowy do piekarnictwa

Grupa 5 - Owoce, półprzetwory i przetwory owocowe

Grupa 6 - Warzywa, półprzetwory i przetwory warzywne

Grupa 7 - Przetwory rybne

Grupa 8 - Cukry i wyroby cukiernicze

Grupa 9 - Napoje alkoholowe, ocet fermentacyjny

Grupa 10 - Napoje bezalkoholowe

Grupa 11 - Lody

Grupa 12 - Koncentraty

Grupa 13 - Przetwory jajeczne

Grupa 14 - Miazga kakaowa, proszek kakaowy, czekolada

Grupa 15 - Różne

1.

 Mleko i przetwory mleczne

Lp.	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Mleko spożywcze o przedłużonej trwałości	cytrynian sodu	1.000 mg
2	Mleko do produkcji	chlorek wapnia	200 mg
	serów	karoten	-
		annato	-
3	Mleko zagęszczone, śmietanka	cytrynian sodu	2 g
	sterylizowana	o-fosforan sodu	2 g
4	Mleko w proszku bez dodatków lub z dodatkami smakowymi (kawa, kakao, cukier)	kwas L-askorbinowy	3.000 mg	dla składowania powyżej 3 miesięcy
		cytrynian sodu	18 g
		lecytyna sojowa	5 g
5	Napoje mleczne fermentowane	kwas cytrynowy	2 g
6	Napoje mleczne ukwaszone smakowe	białczan sodu	15 g
7	Desery mleczne	karagen	57 g
8	Śmietanka i śmietana	karoten	-
	do wyrobu masła	annato	-
9	Serwatka zagęszczona	wodorowęglan sodu	5 g	w stosunku do suchej masy surowca
10	Serwity i białczany	chlorek wapnia	400 mg	na 1 l mleka
		cytrynian sodu	500 mg
11	Twarogi	białczan sodu	25 g
		kazeinian sodu	25 g
		chlorek wapnia	200 mg
12	Sery podpuszczkowe	nizyna	100 mg
	dojrzewające	chlorek wapnia	200 mg	na 1 l mleka
		kwas sorbowy oraz jego sole (Na, K, Ca)	100 mg na 1 dm3	wyłącznie do powlekania skórki roztworem 0,5%
		parafina plastyczna barwiona i niebarwiona, parafina stała, polioctan winylu w roztworze wodnym, czerwień koszenilowa	-	do powlekania skórki serów twardych
		azotan potasu, sodu	50 mg	solone w solance
13	Sery topione	kwas cytrynowy	-
		o-fosforan sodu	32 g
		pirofosforan sodu	32 g
		polifosforany sodu i potasu	32 g
		nizyna	100 mg
14	Ser smażony chudy	wodorowęglan sodu	10 g
15	Ser herceński	wodorowęglan sodu	15 g
16	Ser kminkowy parzony	wodorowęglan sodu	28 g
17	Serek typu "fromage fin"	sorbinian potasu	240 mg
18	Kazeina spożywcza	kwas mlekowy 50%	280 g
		kwas solny	170 g
19	Kazeinian sodu	woda amoniakalna	2,6 g
		wodorotlenek sodu	36 g

2.

 Tłuszcze i oleje

Lp.	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Margaryna	kwas cytrynowy	50 mg
		kwas benzoesowy oraz jego sól Na	2.000 mg
		ester etylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	1.000 mg
		ester propylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	1.000 mg
		tokoferole naturalne i syntetyczne	200 mg
		lecytyna	-
		karoten	-
		annato	-
		dwuacetyl	-
		witamina A	30.000 j.m.
		witamina D	3.000 j.m.
2	Smalec	butylohydroksyanizol	100 mg	tylko do
		galusan propylu	100 mg	produktu
		galusan oktylu	100 mg	przeznaczonego
		galusan dodecylu	100 mg	do
		tokoferole naturalne i syntetyczne	200 mg	magazynowania powyżej 1 roku
3	Tłuszcze cukiernicze, piekarnicze i	kwas benzoesowy oraz jego sól Na	2.000 mg
	kuchenne	ester etylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	1.000 mg
		ester propylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	1.000 mg
		kwas sorbowy oraz jego sole Na, K, Ca	1.000 mg
		tokoferole naturalne i syntetyczne	200 mg
		lecytyna	-
4	Oleje	kwas cytrynowy	-
		kwas mlekowy	100 mg
		tokoferole naturalne i syntetyczne	200 mg
		ług sodowy	-	do rafinacji
		ziemia okrzemkowa	-
		ziemia krzemionkowa	-
		benzyna ekstrakcyjna heksan	pozostałość niewykrywalna	do ekstrakcji

3.

 Mięso i przetwory mięsne

Lp.	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Mięso surowe	fiolet metylowy	-	wyłącznie do znakowania
2	Konserwy	cytrynian sodu oraz potasu	300 mg
		glutaminian sodu	3 g
		kwas izoaskorbinowy	300 mg	w stosunku do surowca
		azotyn sodu1)2)	ilość podana w zał. 1 grupa 4 poz. 10
		żelatyna	-
3	Wędliny i wyroby wędliniarskie	kwas L-askorbinowy	250 mg	do wędlin w stosunku do
		kwas izoaskorbinowy	250 mg	surowca
		cytrynian sodu oraz potasu	300 mg	do wędlin
		białczan sodu	30 g	z wyjątkiem
		kazeinian sodu	30 g	wędlin
		azotyn sodu1)2)	ilość podana w zał. 1 grupa 4 poz. 10	trwałych; do wyrobów garmażeryjnych
		azotan3) potasu oraz sodu	400 mg (azotany i azotyny w tym azotynów nie więcej niż 60)	tylko do wędlin surowych wędzonych typu salami
		polifosforany sodu oraz potasu	3.000 mg jako P2O5	tylko do szynki wołowej
4	Sosy mięsne	lecytyna	5 g
5	Krew spożywcza	cytrynian sodu	5 g

¹⁾ Wyłącznie w postaci równomiernej mieszaniny z solą kuchenną, w której zawartość NaNO₂ wynosi 0,5-0,6%.

²⁾ Do dnia 31 grudnia 1989 r. jest dozwolone stosowanie łącznej azotanowo-azotynowej metody peklowania.

³⁾ Jako KNO₃.

4.

 Mąka, przetwory mączne, proszki do pieczenia, ekstrakt słodowy do piekarnictwa

Lp.	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Mąka	kwas mlekowy	4 g	mąka do wypieku pieczywa
		węglan wapnia	3 g	mąka o wymiale poniżej 80%
		siarczan żelazowy	30 g
2	Makarony	barwniki organiczne naturalne	-
3	Chleb	kwas propionowy oraz jego sól sodowa i wapniowa	2.000 mg	w stosunku do mąki
		lecytyna	-	chleb lecytynowy
4	Słone paluszki	wodorowęglan amonu	-
5	Ciasto i pieczywo	wodorowęglan sodu	-	drobne kruche
	cukiernicze	wodorowęglan amonu	-	ciasteczka
		jednopalmitynian glicerolu	5 g
		jednostearynian glicerolu	5 g
		kwas propionowy oraz jego sole Na i Ca	2.000 mg	tylko w okresie letnim (czerwiec-wrzesień) do wyrobów ciastkarskich wytwarzanych przemysłowo w opakowaniach jednostkowych (sernik, placek z masą owocową, placek z masą makową)
		dwutlenek siarki	440 mg	krakersy i herbatniki
		barwniki organiczne naturalne: substancje zapachowe naturalne i syntetyczne	-
6	Proszki do pieczenia	kwas adypinowy	187 g
		wodorowęglan sodu	337 g
		o-fosforan sodu	450 g
		pirofosforan sodu	450 g
7	Ekstrakt słodowy do piekarnictwa	kwas benzoesowy	1.000 mg

5.

 Owoce, półprzetwory i przetwory owocowe

Lp.	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Owoce suszone	dwutlenek siarki	1.250 mg
2	Skórka pomarańczowa (do dalszego przerobu)	dwutlenek siarki	1.250 mg
3	Soki owocowe surowe (półprzetwory)	kwas mrówkowy oraz jego sole: Na, K, Ca	1.500 mg
		dwutlenek siarki	1.250 mg
		kwas sorbowy oraz jego sole: Na, K, Ca	1.500 mg	również do soków koncentrowanych słodzonych lub niesłodzonych o ciężarze właściwym nie wyższym niż 1,33
		agar-agar, albumina, alginian sodowy, bentonity, karuk rybi, kazeina, tanina, węgiel roślinny aktywny, węgiel zwierzęcy aktywny, ziemia krzemionkowa, ziemia okrzemkowa, żelatyna	-	do klarowania soków i moszczów
4	Miąższe, pulpy,	węglan wapnia	800 mg	do pulp
	przeciery	dwutlenek siarki	2.000 mg
	(półprzetwory)	kwas sorbowy oraz jego sole: Na, K, Ca	1.500 mg
		kwas benzoesowy oraz jego sól sodowa	1.000 mg
5	Przetwory owocowe	kwas L(+) winowy	2.000 mg
		kwas cytrynowy	-
		cytrynian wapnia	-
		glukonian wapnia	500 mg
		chlorek wapnia	500 mg
		fosforan wapnia jednozasadowy	500 mg
		wodorotlenek wapnia	500 mg
		pektyna stała i ciekła	-
		barwniki organiczne naturalne	-
		karagen (ciężar cząsteczkowy nie mniejszy niż 100.000)	12 g	niskosłodzone galaretki owocowe, dżemy i kremożele
		agar-agar	6 g	galaretki owocowe niskosłodzone
		kwas mlekowy	20 g	w przeliczeniu na kwas octowy do przetworów w zalewie kwaśnej
		kwas benzoesowy oraz jego sól Na	1.000 mg
		ester etylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	1.000 mg
		ester propylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	1.000 mg
		kwas sorbowy oraz jego sole: Na, K, Ca	1.000 mg	marmolady, powidła, galaretki owocowe, dżemy niskosłodzone oraz dżemy w opakowaniach termoformowanych
			1.200 mg	gotowane owoce w opakowaniach niehermetycznych powyżej 1 kg
			1.500 mg	przetwory owocowe w zalewie kwaśnej w opakowaniach niehermetycznych powyżej 1 kg
		dwutlenek siarki	125 mg	powidła, dżemy, marmolady
6	Soki owocowe wysokosłodzone	kwas mrówkowy oraz jego sole: Na, K, Ca	700 mg
7	Soki owocowe słodzone	dwutlenek siarki	125 mg
8	Napoje z dodatkiem	kwas mlekowy	-
	soków owocowych	kwas L(+) winowy	1.000 mg
		kwas benzoesowy oraz jego sól Na	500 mg
9	Nektary, soki owocowe	cytrynian sodu	10 g	do soków gazowanych
		kwas L-askorbinowy	300 mg
10	Kremogeny	kwas L-askorbinowy	1.500 mg

6.

 Warzywa, półprzetwory i przetwory warzywne

Lp.	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Warzywa suszone	dwutlenek siarki	1.250 mg
2	Warzywa kwaszone	kwas sorbowy oraz jego sole: Na, K, Ca	1.000 mg	w beczkach i opakowaniach niehermetycznych powyżej 1 kg
3	Przetwory warzywne	kwas cytrynowy	-
		kwas L(+) winowy	2.000 mg
		kwas mlekowy	20 mg	w przeliczeniu na kwas octowy do przetworów w zalewie kwaśnej
		chlorek wapnia	500 mg	fasola konserwowa w solance
		barwniki organiczne naturalne	-
		kwas benzoesowy oraz jego sól Na	1.000 mg	soki warzywne i warzywno-owocowe
		ester etylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	1.000 mg
		ester propylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	1.000 mg
		kwas sorbowy oraz jego sole: Na, K, Ca	1.000 mg	koncentrat szczawiu
			1.500 mg	ogórki konserwowe, korniszony i inne przetwory w zalewie kwaśnej, w opakowaniach niehermetycznych powyżej 1 kg
4	Soki warzywne	kwas L-askorbinowy	300 mg
		cytrynian sodu	10 g	soki gazowane
5	Konserwy warzywno-	kwas cytrynowy	200 mg
	mięsne	glutaminian sodu	3 g
6	Przetwory pomidorowe	chlorek wapnia	250 mg
		fosforan wapnia jednozasadowy	250 mg	pomidory
		wodorotlenek wapnia	250 mg	konserwowe
		cytrynian wapnia	250 mg
		glukonian wapnia	250 mg
		kwas benzoesowy oraz	1.000 mg
		jego sól Na	1.500 mg	koncentrat składowany w beczkach do dalszego przerobu
		dwutlenek siarki	1.250 mg	przecier do dalszego przerobu
			125 mg	przecier i koncentrat do bezpośredniego spożycia
		kwas sorbowy oraz jego sole Na, K, Ca	1.000 mg	koncentrat
7	Susze ziemniaczane	dwutlenek siarki	125 mg
		butylohydroksyanizol (BHA)	50 mg

7.

 Przetwory rybne

	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
		agar-agar	5 g
		kwas cytrynowy	-
		kwas mlekowy	20 g	w przeliczeniu na kwas octowy, do przetworów w zalewie kwaśnej
		żelatyna	-
		kwas benzoesowy oraz jego sól Na	1.000 mg
		ester etylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	1.000 mg
		ester propylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	1.000 mg
		kwas sorbowy oraz jego sole: Na, K, Ca	1.000 mg
		kazeinian sodu	30 g
		kwas octowy	30 g
		alginian sodowy	4 g	przetwory rybne mrożone

8.

 Cukry i wyroby cukiernicze

Lp.	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Glukoza	kwas solny	-	do uzyskania pH 1,9-2,2
		dwutlenek siarki	20 mg	glukoza krystaliczna
2	Wyroby cukiernicze	kwas cytrynowy	-
		kwas mlekowy	-
		kwas L(+) winowy	20 g
		lecytyna	5 g	pomadki mleczne i tłuste masy cukiernicze
		cytrynian sodu	10 g	wyroby trwałe produkowane z pektyną
		agar-agar	-	wyroby trwałe
		żelatyna	-
		stearynian magnezu	10 g	cukierki pudrowe prasowane
		pektyna stała i ciekła	-	wyroby trwałe oraz marmoladki
		wodorowęglan sodu	-	karmelki musujące
		guma arabska	-	na powierzchnię
		wosk pszczeli	-	na powierzchnię drażetek
		barwniki organiczne naturalne i syntetyczne	ilość podana w zał. 1 grupa 1	karmelki, cukierki, galaretki, nadzienia i korpusy cukiernicze, guma do żucia
		substancje zapachowe naturalne i syntetyczne	-
		korzeń mydlnicy	2,5 g	chałwa

9.

 Napoje alkoholowe, ocet fermentacyjny

Lp.	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Wino, miody pitne	kwas cytrynowy	-
		kwas L(+) winowy	1.000 mg
		węglan wapnia	-
		kwas L-askorbinowy	50 mg	wino
		karmel	-
		dwutlenek siarki	200 mg ogółem, w tym 40 mg wolnego	wino i miody na moszczach
		kwas sorbowy oraz jego sole: Na, K, Ca	200 mg	wino
		fosforan amonu, glicerofosforan amonu, siarczan amonu, węglan amonu, wodorowęglan amonu	500 mg ogółem	do nastawu
		agar-agar, albumina, alginian sodowy, bentonity, fitynian wapnia, karuk rybi, kazeina, tanina, węgiel roślinny aktywny, węgiel zwierzęcy aktywny, ziemia krzemionkowa, ziemia okrzemkowa, żelatyna		do klarowania
		żelazocyjanek potasu		wino, pod warunkiem nieprzechodzenia związków cyjanowych do napoju
2	Piwo	kwas L-askorbinowy	150 mg
		dwutlenek siarki	20 mg
		karmel	-
		chlorek wapnia	3 g	do słodu browarnianego
		substancje klarujące	-	analogicznie jak do wina i miodów, z wyjątkiem fitynianu wapnia i żelazocyjanku potasu
		kwas mlekowy	700 mg	woda do produkcji
		kwas solny	100 mg
		chlorek wapnia	100 mg
		siarczan wapnia	300 mg
3	Wódki	kwas cytrynowy	-
		kwas mlekowy	-
		kwas L(+) winowy	2.000 mg
		listki złota	-	do barwienia
		karmel	-	koniak, winiak, rum, arak
		barwniki organiczne	-	z wyjątkiem koniaku, rumu, araku
		substancje zapachowe naturalne i syntetyczne	-
		węgiel roślinny aktywny, węgiel zwierzęcy aktywny, albumina, bentonity, kazeina, tanina, żelatyna, pirofosforan sodu	-	do klarowania
		żelazocyjanek potasu	-	pod warunkiem nieprzechodzenia związków cyjanowych do napoju
		kwas L-askorbinowy	-	do klarowania morsów
		ziemia okrzemkowa, ziemia krzemionkowa, wodorowęglan sodu	10 g/kg
4	Ocet fermentacyjny	dwutlenek siarki	100 mg ogółem, w tym 40 mg wolnego
		karmel	-
		substancje klarujące	według zał. 1 grupa 9

10.

 Napoje bezalkoholowe

	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
		kwas cytrynowy	-
		kwas L-askorbinowy	250 mg
		kwas mlekowy	-
		kwas L(+) winowy	1.000 mg
		kwas benzoesowy oraz jego sól Na	500 mg	tylko do napojów na naturalnych sokach owocowych oraz do kwasu chlebowego
		kwas sorbowy oraz jego sole: Na, K, Ca	80 mg	tylko do napojów typu Cola
		barwniki organiczne naturalne	-	napoje na naturalnych: sokach owocowych,
		substancje zapachowe naturalne	-	ekstraktach i koncentratach
		barwniki organiczne syntetyczne	ilość podana w zał. 1 grupa 1	tylko do napojów z chemicznymi substancjami zapachowymi
		substancje zapachowe syntetyczne		tylko do napojów przygotowanych bez użycia naturalnych: soków owocowych, ekstraktów i koncentratów

11.

 Lody

	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
		kwas cytrynowy	-	do lodów owocowych
		kwas mlekowy	-	dawka niezbędna
		lecytyna	-
		barwniki organiczne naturalne	-
		substancje zapachowe naturalne	-
		etylowanilina	-
		wanilina	-
		kwas adypinowy	5 g
		agar-agar	6 g
		alginian sodowy	6 g
		białczan sodu	25 g
		kazeinian sodu	25 g
		jednostearynian glicerolu	7,5 g	do lodów
		dwustearynian glicerolu	7,5 g	produkcji przemysłowej
		karagen (ciężar cząsteczkowy nie mniejszy niż 100.000)	3 g	paczkowanych i lodów w proszku
		mączka chleba świętojańskiego	6 g
		pektyna stała lub ciekła	6 g
		żelatyna	6 g

12.

 Koncentraty

Lp.	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Koncentraty zup i	glutaminian sodu	65 g
	obiadowe	kurkuma	-	tylko buliony i rosoły
		kwas cytrynowy	35 g
		kwas adypinowy	40 g
2	Pasty spożywcze na ekstraktach z ziół	kwas benzoesowy oraz jego sól Na	1.500 g
3	Pasty spożywcze do roztworów wodnych	tragakanta	-
4	Koncentraty deserów w proszku	barwniki organiczne naturalne i syntetyczne	ilość podana w zał. 1 grupa 1
		substancje zapachowe naturalne i syntetyczne	-
		kwas adypinowy	30 g	kisiele w proszku
			4,5 g	galaretki w proszku
			6,7 g	desery owocowe w proszku
		kwas cytrynowy	-
		kwas L(+) winowy	20 g	kisiele i galaretki w proszku
		agar-agar	-	galaretki w proszku
		żelatyna	-	galaretki i desery owocowe w proszku
		karagen	45 g	galaretki Żella
			57 g	desery mleczne
		pektyna stała i ciekła	-
		alginian sodowy	110 g	desery błyskawiczne
		mleczan wapnia	12,4 g	desery błyskawiczne
5	Koncentraty napojów w	alginian sodowy	30 g
	proszku	kwas cytrynowy	20 g
		kwas L(+) winowy	10 g
		wodorowęglan sodu	35 g
		barwniki organiczne naturalne i syntetyczne	ilość podana w zał. 1 grupa 1
		substancje zapachowe naturalne i syntetyczne	-
		kwas adypinowy	10 g
		kwas L-askorbinowy	-
		cytrynian sodu	3 g
6	Koncentraty	kurkuma	-
	przyprawy sypkie	glutaminian sodu	150 g
7	Koncentraty ciast	rum cytrynowy	-
		kwas adypinowy	5 g
		alginian sodowy	10 g
		substancje zapachowe naturalne i syntetyczne	-
8	Podpiwek i piwonka	kwas adypinowy	3 g
		pirofosforan sodu	4 g

13.

 Przetwory jajeczne

Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość	Uwagi
Białko w proszku	kwas octowy	100 mg	roztworu 10% na 1 l białka płynnego
	kwas cytrynowy	1,5 g	na 1 l białka płynnego

14.

 Miazga kakaowa, proszek kakaowy, czekolada

Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
	wodorowęglan amonu	-
	węglan potasu	-
	wodorowęglan sodu	-
	pirofosforan sodu	-
	lecytyna sojowa	-	czekolada
	wanilina, etylowanilina	-	czekolada twarda
	kwas siarkowy	-
	kwas solny	-
	dwutlenek siarki	750 mg	żelatyna spożywcza

15.

 Różne

Lp.	Środek spożywczy	Nazwa substancji	Maksymalna ilość w 1 kg lub w 1 l	Uwagi
1	2	3	4	5
1	Glazurowane ziarno	kwas cytrynowy	6 g
	zbóż	guma arabska	-	na powierzchnię
		wosk pszczeli	-
2	Cukier skrobiowy	dwutlenek siarki	100 mg
3	Mączka budyniowa	dwutlenek siarki	50 mg
4	Mączka ziemniaczana	dwutlenek siarki	100 mg
5	Syrop ziemniaczany	dwutlenek siarki	400 mg
6	Płatki i susze	butylohydroksyanizol	50 mg
	ziemniaczane	jednopalmitynian glicerolu	5 g
		jednostearynian glicerolu	5 g
7	Susze ziemniaczane	dwutlenek siarki	125 mg
8	Przetwory grzybowe w zalewie kwaśnej	kwas mlekowy	20 g	w przeliczeniu na kwas octowy
9	Żelatyna	kwas mrówkowy oraz	300 mg
		jego sole: Na, K, Ca	1.000 mg	żelatyna spożywcza
		ester etylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	2.000 mg	żelatyna do wyrobu sztucznych jelit
		ester propylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego sól Na	2.000 mg	żelatyna do wyrobu sztucznych jelit
10	Białczan sodu	woda amoniakalna	3,5 g
		kwas solny	157 g
		wodorotlenek sodu	22 g
		kwas mlekowy	238 g
		chlorek wapnia	0,4 g	na 1 l mleka
		cytrynian sodu	0,5 g

ZAŁĄCZNIK Nr  3

WYKAZ DOPUSZCZALNYCH ZANIECZYSZCZEŃ TECHNICZNYCH W ŚRODKACH SPOŻYWCZYCH I UŻYWKACH ORAZ DOPUSZCZALNYCH ZANIECZYSZCZEŃ W NAPOJACH ALKOHOLOWYCH

1.

 Dopuszczalne zanieczyszczenia techniczne w środkach spożywczych i używkach

Lp.	Środek spożywczy (lub używka)	Jednostka	Cd1)	As	Pb	Cu	Zn	Sn2)	Fe
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
	I. Środki dietetyczne i odżywki
1	Mleko w proszku	mg/kg	0,01	0,2	0,1	5,0	40,0	15,0	-
2	Mleczne odżywki w proszku	mg/kg	0,01	0,2	0,1	5,0	40,0	15,0	-
3	Mąki i kasze przeznaczone do produkcji odżywek i preparatów dietetycznych	mg/kg	0,01	0,2	0,15	6,0	30,0	20,0	-
4	Konserwy mięsne i mięsno-warzywne	mg/kg	0,01	0,2	0,2	4,0	30,0	20,0/50,0	-
5	Inne3)
	a) zawierające do 20% suchej masy	mg/kg	0,01	0,1	0,1	2,0	5,0	15,0	-
	b) zawierające powyżej 20% do 50% suchej masy	mg/kg	0,01	0,1	0,1	5,0	20,0	15,0	-
	c) zawierające powyżej 50% suchej masy	mg/kg	0,01	0,2	0,1	10,0	30,0	20,0	-
	II. Pozostałe środki spożywcze i używki
1	Mleko płynne	mg/l	0,01	0,1	0,15	0,5	5,0	20,0	-
2	Mleko zagęszczone	mg/kg	0,03	0,2	0,2	5,0	20,0	20,0/100,0	-
3	Mleko w proszku	mg/kg	0,10	0,2	0,3	5,0	40,0	20,0	-
4	Sery twarogowe	mg/kg	0,05	0,2	0,5	3,0	20,0	-	-
5	Konserwy mięsne i mięsno-warzywne	mg/kg	0,054)	0,5	1,0	8,0	50,0	20,0/100,0	-
6	Konserwy drobiowe	mg/kg	0,055)	0,2	0,5	5,0	20,0	20,0/100,0	-
7	Przetwory rybne	mg/kg	0,055)	4,0	1,0	10,0	50,0	50,0/100,0	-
8	Dżemy, powidła, galaretki, marmolady, soki wysokosłodzone	mg/kg	0,05	0,5	0,5	10,0	20,0	20,0	-
9	Kompoty	mg/l	0,03	0,2	0,4	3,5	5,0	20,0/100,0	-
10	Soki pitne	mg/l	0,03	0,2	0,3	3,5	5,0	20,0/150,0	-
11	Konserwy i marynaty warzywne	mg/kg	0,03	0,2	0,6	5,0	15,0	20,0/100,0	-
12	Koncentrat pomidorowy	mg/kg	0,05	0,2	2,0	15,0	30,0	50,0/150,0	-
13	Mąki i kasze	mg/kg	0,10	0,2	0,3	6,0	40,0	-	-
14	Pieczywo i makarony	mg/kg	0,10	0,2	0,4	5,0	40,0	-	-
15	Tłuszcze i oleje roślinne	mg/kg	0,05	0,1	0,1	0,1	-	-	1,5
16	Tłuszcze zwierzęce	mg/kg	0,02	0,1	0,1	0,4	-	-	1,5
17	Cukier	mg/kg	0,02	0,2	0,5	3,0	-	-	-
18	Napoje i wody gazowane	mg/l	0,03	0,1	0,3	1,0	5,0	-	0,5
19	Inne3)
	a) zawierające do 20% suchej masy	mg/kg	0,03	0,2	0,3	4,0	10,0	20,0/150,0	-
	b) zawierające powyżej 20% do 50% suchej masy	mg/kg	0,05	0,2	0,5	10,0	20,0	20,0/100,0	-
	c) zawierające powyżej 50% suchej masy	mg/kg	0,10	0,5	1,0	20,0	50,0	20,0/100,0	-

¹⁾ Wartości określone dla środków spożywczych w pozycji I obowiązują po upływie 2 lat od dnia wejścia w życie zarządzenia, a wartości określone dla środków spożywczych w pozycji II obowiązują po upływie 6 lat od dnia wejścia w życie zarządzenia.

²⁾ Jeśli podane są dwie wartości, to większa dotyczy środka spożywczego w opakowaniach metalowych, a mniejsza - w innych opakowaniach.

³⁾ Nie dotyczy produktów, dla których normy przedmiotowe określają inne wartości.

⁴⁾ Z wyjątkiem zawierających wątrobę i nerki.

⁵⁾ Z wyjątkiem zawierających wątrobę.

Uwaga: Maksymalna zawartość katalizatora niklowego jako Ni (w mg/kg) nie może przekraczać:

w tłuszczu utwardzonym - 0,4

w margarynie - 0,2

2.

 Dopuszczalne zanieczyszczenia w napojach alkoholowych

Lp.		Napoje alkoholowe	Maksymalna ilość g/l
1	Metanol1)	wyroby spirytusowe czyste	0,1
		wódki gatunkowe	0,25
		wódki gatunkowe naturalne i naturalne mieszane	0,4
		śliwowica naturalna	0,8
2	Fuzle1)	wyroby spirytusowe czyste i wódki gatunkowe	0,15 (jako alkohol amylowy)
		wódki gatunkowe naturalne i naturalne mieszane	0,4 (jako mieszanina alkoholu izomylowego i izobutylowego)
3	Cyjanowodór2)	wódki gatunkowe, likiery, koktajle - fabrycznie produkowane	0,3 mg/l

¹⁾ W przeliczaniu na 100 cm³ spirytusu 100%.

²⁾ W przeliczeniu na 100 cm³ napoju.

• Identyfikator: M.P.1985.39.259
• Rodzaj: Zarządzenie
• Tytuł: Wykaz substancji dodatkowych dozwolonych i zanieczyszczeń technicznych w środkach spożywczych i używkach oraz na ich powierzchni.
• Data aktu: 18/10/1985
• Data ogłoszenia: 16/12/1985
• Data wejścia w życie: 17/12/1987, 17/12/1991, 16/12/1985