Ustalanie cen zbytu na wyroby nietypowe i nietypowe roboty (usługi) o charakterze przemysłowym, wykonywane przez przedsiębiorstwa podległe Ministrowi Przemysłu Maszynowego i świadczone w obrębie gospodarki uspołecznionej.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA PRZEMYSŁU MASZYNOWEGO
z dnia 31 grudnia 1955 r.
w sprawie ustalania cen zbytu na wyroby nietypowe i nietypowe roboty (usługi) o charakterze przemysłowym, wykonywane przez przedsiębiorstwa podległe Ministrowi Przemysłu Maszynowego i świadczone w obrębie gospodarki uspołecznionej.

Na podstawie zarządzenia Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego z dnia 30 września 1953 r. w sprawie przekazania właściwym ministrom uprawnień do ustalania cen produktów nietypowych i opłat za nietypowe usługi, nie objęte obowiązującymi cennikami (taryfami), wykonywane przez przedsiębiorstwa przemysłu kluczowego i świadczone w obrębie gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski Nr A-94, poz. 1311) - zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Przez wyroby nietypowe rozumieć należy wyroby nie objęte obowiązującymi cennikami, których produkcja - mając charakter jednostkowy lub małoseryjny - jest wykonywana przy zastosowaniu indywidualnych procesów technologicznych lub rozwiązań konstrukcyjnych w związku z wymaganiami określonymi w jednorazowym (indywidualnym) zamówieniu odbiorcy.
2.
Przez roboty (usługi) nietypowe rozumieć należy roboty (usługi) o charakterze przemysłowym, dla których brak jednolitych cen.
§  2.
1.
Podstawą do ustalania cen zbytu wyrobów lub robót (usług) nietypowych, o których mowa w § 1, jest jednostkowa kalkulacja wstępna kosztu własnego, sporządzona przez dostawcę (wykonawcę) zgodnie z zasadami i według wzorów obowiązujących w przemyśle maszynowym przy sporządzaniu kalkulacji wyrobów (robót) nietypowych.
2.
Kalkulacja wstępna kosztu własnego powinna być oparta na ścisłych danych technicznych, a w szczególności na rysunkach, szkicach i wzorach, na których podstawie dział głównego technologa przedsiębiorstwa ustala ilość i rodzaje materiałów bezpośrednich oraz rodzaje operacji i czas robocizny bezpośredniej, niezbędnych do wykonania nietypowego wyrobu lub roboty.
3.
Na podstawie danych, o których mowa w ust. 2, ustala się planowany koszt własny nietypowego wyrobu lub roboty przyjmując:
1)
koszt materiałów - według cen obowiązujących w dniu sporządzenia kalkulacji, przy czym narzut procentowy kosztów zakupu należy obliczać w wysokości ustalonej planem techniczno-ekonomicznym w stosunku do wykazanej w kalkulacji wartości materiałów łącznie z paliwem technologicznym; poszczególne pozycje materiałów należy wykazać ilościowo i wartościowo w załączniku a) do kalkulacji;
2)
koszty specjalne - według kosztów wytworzenia modeli, narzędzi, sprawdzianów itp., jeśli są wykonane we własnym zakresie; w razie konieczności korzystania z obróbki obcej należy wyszczególnić rodzaje obróbki oraz ustalony jej koszt na podstawie cennika lub w uzgodnieniu z przedsiębiorstwem dokonującym obróbki; poszczególne rodzaje kosztów specjalnych należy wykazać w załączniku c) do kalkulacji;
3)
koszt robocizny bezpośredniej - według obowiązującego taryfikatora robót i obowiązujących stawek płac;
4)
koszty pośrednie (wydziałowe, ogólnofabryczne, sprzedaży) - według procentowych narzutów przyjętych w planie techniczno-ekonomicznym; obliczenia narzutów kosztów wydziałowych dokonuje się w oparciu o planowe stawki procentowe poszczególnych wydziałów biorących udział w wykonaniu danego wyrobu nietypowego lub nietypowej usługi; poszczególne pozycje robocizny bezpośredniej oraz związane z nią narzuty kosztów wydziałowych należy wykazać w załączniku b) do kalkulacji.
§  3.
1.
Dostawca (wykonawca) jest obowiązany sporządzić kalkulację (§ 2) w terminie 14 dni od daty otrzymania kompletnego pod względem technicznym zamówienia co do wyrobów, których cykl produkcji nie przekracza 3 miesięcy, lub w terminie 1 miesiąca - co do pozostałych wyrobów.
2.
Jeśli zgodnie z umową o dostawę nietypowego wyrobu (wykonanie nietypowej roboty) odbiorca jest zobowiązany dostarczyć dostawcy (wykonawcy) dokumentację konstrukcyjną lub technologiczną bądź wzorzec (wzorce) - terminy, o których mowa w ust. 1, liczy się od daty otrzymania dokumentacji lub wzorca przez dostawcę (wykonawcę).
3.
W wyjątkowych przypadkach, gdy wykonanie nietypowego wyrobu wymaga przeprowadzenia dłuższych prac lub badań w zakresie jego konstrukcji lub technologii, co uniemożliwia prawidłowe opracowanie kalkulacji wstępnej w terminach, o których mowa w ust. 1 i 2, termin ten może ulec przedłużeniu decyzją właściwego centralnego zarządu uzgodnioną z jednostką nadrzędną odbiorcy.
§  4.
Ceny na wyroby i roboty (usługi) nietypowe, o których mowa w § 1, będą ustalane:
1)
gdy wartość całego zamówienia nie przekracza 250.000 zł - przez dostawcę (wykonawcę) w porozumieniu z odbiorcą; w razie nieosiągnięcia porozumienia cenę ustala centralny zarząd dostawcy (wykonawcy w porozumieniu z centralnym zarządem (jednostką równorzędną) odbiorcy;
2)
gdy wartość całego zamówienia przewyższa 250.000 zł, a nie przekracza 1.000.000 zł - przez centralny zarząd dostawcy (wykonawcy) w porozumieniu z centralnym zarządem (jednostką równorzędną) odbiorcy; w razie nieosiągnięcia porozumienia cenę ustala Ministerstwo Przemysłu Maszynowego w porozumieniu z ministerstwem, któremu podlega odbiorca;
3)
gdy wartość całego zamówienia przekracza 1.000.000 zł - przez Ministerstwo Przemysłu Maszynowego w porozumieniu z ministerstwem, któremu podlega odbiorca; w razie nieosiągnięcia porozumienia sprawę przekazuje się do decyzji Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.
§  5.
W sprawach ustalenia cen, o których mowa w § 4, decydują:
1)
dyrektorzy centralnych zarządów wchodzących w skład Ministerstwa Przemysłu Maszynowego - w razie nieosiągnięcia porozumienia pomiędzy dostawcą a odbiorcą oraz gdy wartość całego zamówienia wynosi ponad 250.000 zł, a nie przekracza 1.000.000 zł;
2)
Dyrektor Departamentu Planowania i Produkcji Ministerstwa Przemysłu Maszynowego - w razie nieosiągnięcia porozumienia pomiędzy centralnym zarządem dostawcy a centralnym zarządem (jednostką równorzędną) odbiorcy oraz gdy wartość całego zamówienia przekracza 1.000.000 zł.
§  6.
1.
Porozumienie w sprawie ustalenia ceny zbytu (§ 4) następuje w drodze przesłania odbiorcy (centralnemu zarządowi lub jednostce równorzędnej oraz ministerstwu, któremu podlega odbiorca) wniosku według obowiązującego wzoru wraz z kalkulacją kosztu własnego w jednym egzemplarzu. Odbiorca jest obowiązany w terminie 14 dni od daty otrzymania wniosku zawiadomić dostawcę o przyjęciu proponowanej ceny lub zgłosić w tym terminie zastrzeżenia.
2.
Uważa się, że odbiorca (centralny zarząd lub jednostka równorzędna oraz ministerstwo, któremu podlega odbiorca) wyraził zgodę na wysokość proponowanej ceny, jeśli w ciągu 14 od daty otrzymania wniosku nie udzielił odpowiedzi wyrażającej stanowisko w sprawie wysokości proponowanej ceny.
§  7.
1.
W razie gdy wartość całego zamówienia nie przekracza 250.000 zł, dostawca (wykonawca) przesyła w terminach, o których mowa w § 3, wniosek o ustalenie ceny zbytu wraz z kalkulacją do odbiorcy.
2.
Jeśli nie dochodzi do porozumienia pomiędzy dostawcą a odbiorcą w sprawie wysokości ceny (§ 4 pkt 1), dostawca przesyła wniosek o ustalenie ceny zbytu wraz z jednostkową kalkulacją wstępną, opinią odbiorcy i swymi wyjaśnieniami w dwu egzemplarzach do nadrzędnego centralnego zarządu w terminie 7 dni od daty otrzymania (podtrzymania) zastrzeżeń. Kopię pisma przekazującego sprawę do centralnego zarządu dostawca przesyła odbiorcy, który powinien przedstawić zastrzeżenia w terminie 14 dni swojej jednostce nadrzędnej.
§  8.
1.
W razie gdy wartość całego zamówienia przekracza 250.000 zł, dostawca przesyła w terminach, o których mowa w § 3, wniosek o ustalenie ceny zbytu wraz z kalkulacją do centralnego zarządu, któremu podlega:
1)
w 2 egzemplarzach, gdy wartość zamówienia nie przekracza 1.000.000 zł;
2)
w 3 egzemplarzach - w pozostałych przypadkach.
2.
Jeden egzemplarz wniosku wraz z kalkulacją dostawca przesyła jednocześnie do odbiorcy, który powinien w terminie 14 dni zgłosić swojej jednostce nadrzędnej ewentualne zastrzeżenia co do wysokości proponowanej ceny.
3.
Jeśli centralny zarząd dostawcy nie dochodzi do porozumienia z centralnym zarządem (jednostką równorzędną) odbiorcy, wniosek o ustalenie ceny zbytu wraz z jednostkową kalkulacją wstępną, otrzymanymi zastrzeżeniami i swymi wyjaśnieniami, centralny zarząd przesyła w 2 egzemplarzach do Departamentu Planowania i Produkcji Ministerstwa Przemysłu Maszynowego w terminie 7 dni od daty otrzymania (podtrzymania) zastrzeżeń. Kopię pisma przekazującego sprawę Ministerstwu Przemysłu Maszynowego centralny zarząd przesyła do jednostki nadrzędnej odbiorcy, która powinna swoje zastrzeżenia przedstawić nadrzędnemu ministerstwu w terminie 14 dni.
§  9.
1.
W razie gdy wartość całego zamówienia przekracza 1.000.000 zł, centralny zarząd dostawcy - po dokonaniu analizy kalkulacji oraz stwierdzeniu prawidłowości jej opracowania - przesyła w terminie 7 dni od daty otrzymania wniosek wraz z kalkulacjami w 2 egzemplarzach do Departamentu Planowania i Produkcji Ministerstwa Przemysłu Maszynowego, podając wysokość proponowanej ceny oraz ewentualne uwagi.
2.
W razie nieprzyjęcia zastrzeżeń zgłoszonych przez ministerstwo, któremu podlega odbiorca, Departament Planowania i Produkcji Ministerstwa Przemysłu Maszynowego przesyła akta Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (Departament Kosztów i Polityki Cen) powiadamiając o tym ministerstwo, któremu podlega odbiorca.
§  10.
W razie gdy nietypowy wyrób lub nietypowa robota (usługa) zostały wykonane dla własnych potrzeb przedsiębiorstwa-wykonawcy, rozliczenie następuje w oparciu o koszt planowany (z zachowaniem obowiązujących przepisów szczegółowych w zakresie kalkulowania), z tym że jeśli suma rozliczenia przekracza 250.000 zł, powinno być ono akceptowane przez właściwy centralny zarząd.
§  11.
W razie gdy nietypowy wyrób jest wykonywany na zlecenie biura zbytu (sprzedaży), przez słowo "odbiorca" używane w zarządzeniu należy rozumieć biuro zbytu (sprzedaży) zlecające wykonanie nietypowego wyrobu.
§  12.
1. W wyjątkowych przypadkach, za które uważa się:
1)
wykonywanie nietypowych, skomplikowanych remontów, montaży i demontaży oraz usług biur konstrukcyjnych, gdy warunki techniczne nie pozwalają na sporządzenie kalkulacji wstępnej,
2)
wykonanie robót w ramach akcji ratowniczych, zabezpieczających oraz usuwających zaistniałe awarie,

dostawca (wykonawca) ustala w porozumieniu z odbiorcą limit należności.

2.
Limit należności, o którym mowa w ust. 1, ustala się przed przystąpieniem do prac, o których mowa w ust. 1 pkt 1, lub w czasie wykonywania robót, o których mowa w ust. 1 pkt 2, na podstawie:
1)
kalkulacji wynikowych uprzednio wykonywanych przez dostawcę podobnych robót lub usług nietypowych;
2)
szacunku opartego na przesłankach technicznych wynikających z przybliżonej kalkulacji wstępnej.
3.
W razie nieosiągnięcia porozumienia z odbiorcą co do wysokości limitu należności limit ten ustala właściwy centralny zarząd w porozumieniu z centralnym zarządem (jednostką równorzędną) odbiorcy.
4.
Ostateczne rozliczenie następuje na podstawie kalkulacji wynikowej z uwzględnieniem 5% zysku, przy czym górną granicą tego rozliczenia jest ustalony limit należności.
§  13.
1.
W razie gdy wyrób nietypowy różni się od wyrobów objętych cennikiem lub uzupełnieniami do cennika jakością stosowanych surowców, półfabrykatów itp. lub nieistotnymi odchyleniami w technologii bądź konstrukcji, należy ustalić jedynie dopłatę do obowiązującej ceny zbytu wyrobu objętego cennikiem lub opust od tej ceny.
2.
Dopłatę lub opust, o których mowa w ust. 1, ustala bez względu na wartość całego zamówienia dostawca (wykonawca) w porozumieniu z odbiorcą na podstawie jednostkowej kalkulacji różnicowej, tj. obejmującej w poszczególnych pozycjach jedynie różnice w stosunku do poszczególnych pozycji planowanej (wstępnej) kalkulacji kosztu własnego wyrobu objętego cennikiem lub uzupełnieniami do cennika.
3.
Porozumienie w sprawie ustalenia dopłaty (opustu) następuje w drodze wyrażenia zgody odbiorcy na proponowaną wysokość dopłaty (opustu) - w trybie ustalonym w § 6.
4.
W razie nieosiągnięcia porozumienia pomiędzy dostawcą a odbiorcą dopłatę do ceny zbytu lub opust od tej ceny ustala właściwy centralny zarząd w porozumieniu z centralnym zarządem (jednostką równorzędną) odbiorcy (§ 6).
§  14.
Cena zbytu (dopłata do ceny lub opust od ceny), ustalona w trybie zarządzenia, obowiązuje jedynie w odniesieniu do zamówienia odbiorcy określonego we wniosku o ustalenie ceny zbytu.
§  15.
Traci moc zarządzenie Ministra Przemysłu Maszynowego z dnia 7 lipca 1954 r. w sprawie trybu ustalania cen na produkty nietypowe i nietypowe usługi, wykonywane przez przedsiębiorstwa podległe Ministrowi Przemysłu Maszynowego i świadczone w obrębie gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski Nr A-73, poz. 895).
§  16.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1956 r.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1956.5.42

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Ustalanie cen zbytu na wyroby nietypowe i nietypowe roboty (usługi) o charakterze przemysłowym, wykonywane przez przedsiębiorstwa podległe Ministrowi Przemysłu Maszynowego i świadczone w obrębie gospodarki uspołecznionej.
Data aktu: 31/12/1955
Data ogłoszenia: 25/01/1956
Data wejścia w życie: 25/01/1956, 01/01/1956