Sprawa C-603/22, M.S. i in. (Prawa procesowe osoby małoletniej): Wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 5 września 2024 r. - postępowanie karne przeciwko M.S., J.W., M.P.

Wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 5 września 2024 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Sąd Rejonowy w Słupsku - Polska) - postępowanie karne przeciwko M.S., J.W., M.P.

[Sprawa C-603/22 1 , M.S. i in. (Prawa procesowe osoby małoletniej)]

(Odesłanie prejudycjalne - Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych - Dyrektywa (UE) 2016/800 - Gwarancje procesowe dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym - Zakres stosowania - Artykuł 2 ust. 3 - Osoby będące dziećmi w dniu wszczęcia przeciwko nim postępowania karnego, ale kończące w toku postępowania 18 lat - Artykuł 4 - Prawo do informacji - Artykuł 6 - Prawo dostępu do obrońcy - Artykuł 18 - Prawo do pomocy prawnej z urzędu - Artykuł 19 - Środki naprawcze - Dopuszczalność dowodów uzyskanych z naruszeniem praw procesowych)

(C/2024/6054)

Język postępowania: polski

(Dz.U.UE C z dnia 21 października 2024 r.)

Sąd odsyłający

Sąd Rejonowy w Słupsku

Strony w postępowaniu głównym w sprawie karnej

M.S., J.W., M.P.

przy udziale: Prokuratora Rejonowego w Słupsku; D.G., działającego w charakterze kuratora M.B. i B.B.

Sentencja

1) Artykuł 6 ust. 1-3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/800 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym w związku z art. 18 tej dyrektywy

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które, po pierwsze, nie przewiduje, by dzieci będące podejrzanymi lub oskarżonymi korzystały z pomocy adwokata, w stosownym przypadku, wyznaczonego z urzędu, przed ich przesłuchaniem przez policję lub inny organ ścigania, lub organ sądowy, i to najpóźniej przed ich pierwszym przesłuchaniem, a po drugie, pozwala na przesłuchanie tych dzieci w charakterze podejrzanych pod nieobecność takiego adwokata przy przesłuchaniu.

2) Artykuł 2 ust. 1 i 3 dyrektywy 2016/800

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które przewiduje, iż prawo do pomocy adwokata wyznaczonego z urzędu ustaje automatycznie w odniesieniu do osób, które w momencie objęcia postępowaniem karnym były dziećmi, ale następnie ukończyły 18 lat, w zakresie, w jakim takie uregulowanie nie pozwala na ustalenie, czy stosowanie wspomnianej dyrektywy lub jej niektórych przepisów, a w konsekwencji praw, jakie ona przewiduje, jest właściwe w świetle wszelkich okoliczności sprawy, w tym ze względu na stopień dojrzałości oraz konieczność szczególnego traktowania wspomnianych osób.

3) Artykuł 4 ust. 1 dyrektywy 2016/800 w związku z art. 5 ust. 1 tej dyrektywy

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które nie przewiduje otrzymywania przez dzieci będące podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym wraz z podmiotem odpowiedzialności rodzicielskiej, najpóźniej przed pierwszym przesłuchaniem tych dzieci przez policję lub inny organ ścigania, lub organ sądowy, w prostym i przystępnym języku, uwzględniającym szczególne potrzeby i konieczność szczególnego traktowania wspomnianych dzieci, informacji o przysługujących im prawach zgodnie z art. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/13/UE z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym oraz o prawach ustanowionych w dyrektywie 2016/800.

4) Artykuł 19 dyrektywy 2016/800

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które w ramach postępowania karnego nie zezwala na uznanie przez sąd za niedopuszczalne dowodów obciążających z wyjaśnień złożonych przez dziecko w toku przesłuchania prowadzonego przez policję z naruszeniem przewidzianego w art. 6 dyrektywy 2016/800 prawa dostępu do adwokata, pod warunkiem jednak, że w ramach postępowania karnego sąd ten jest w stanie, po pierwsze, sprawdzić, czy prawo to, interpretowane w świetle art. 47 i art. 48 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, było przestrzegane, a po drugie, wyciągnąć wszelkie konsekwencje wynikające z tego naruszenia, w szczególności w odniesieniu do wartości dowodowej dowodów uzyskanych w tych okolicznościach.

1 Dz.U. C 24 z 23.1.2023.

Zmiany w prawie

Co się zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku

Nowa grupa osób z niepełnosprawnością uprawnionych do świadczenia wspierającego, wyższe świadczenie pielęgnacyjne i zmiany organizacyjne w orzecznictwie o niezdolności do pracy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – to tylko niektóre zmiany w prawie, które będą dotyczyły osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Nowe terapie onkologiczne z refundacją

Od 1 stycznia 2026 r. będą refundowane 24 nowe terapie, w tym 9 onkologicznych, 15 nieonkologicznych i 8 terapii w chorobach rzadkich. Dla 585 terapii refundacja będzie kontynuowana. Nowe opcje leczenia zyskały osoby chore na chłoniaka grudkowego, chłoniaka Hodgkina, raka piersi, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka przełyku i gruczolakoraka żołądka lub połączenia żołądkowo-przełykowego.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.6054

Rodzaj: Wyrok
Tytuł: Sprawa C-603/22, M.S. i in. (Prawa procesowe osoby małoletniej): Wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 5 września 2024 r. - postępowanie karne przeciwko M.S., J.W., M.P.
Data aktu: 05/09/2024
Data ogłoszenia: 21/10/2024