Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 grudnia 2022 r. w sprawie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji udzielającego pozwolenia unijnego na rodzinę produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 (D084293/01 - 2022/2929(RSP))(2023/C 177/02)
Parlament Europejski,
(Dz.U.UE C z dnia 17 maja 2023 r.)
- uwzględniając projekt rozporządzenia wykonawczego Komisji udzielającego pozwolenia unijnego na rodzinę produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 (D084293/01,
- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie udostępniania na rynku i stosowania produktów biobójczych 1 , w szczególności jego art. 44 ust. 5 akapit pierwszy,
- uwzględniając opinię wydaną 26 września 2022 r. przez Stały Komitet ds. Produktów Biobójczych,
- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1021 z dnia 20 czerwca 2019 r. dotyczące trwałych zanieczyszczeń organicznych 2 ,
- uwzględniając art. 11 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję 3 ,
- uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,
- uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,
A. mając na uwadze, że projekt rozporządzenia wykonawczego Komisji przewiduje, że przedsiębiorstwu Nutrition & Biosciences Netherlands B.V. udziela się pozwolenia unijnego o numerze EU-0023657-0000 na udostępnianie na rynku i stosowanie rodziny produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW", należącej do grupy produktowej 6 zgodnie z opisem w załączniku V do rozporządzenia (UE) nr 528/2012, do konserwacji odwodnionej ropy naftowej i produktów rafinowanych (średnich i lekkich destylatów paliwowych);
B. mając na uwadze, że Komisja zobowiązała się do osiągnięcia zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń, aby stworzyć środowisko wolne od toksyn, żeby lepiej chronić obywateli i środowisko przed niebezpiecznymi chemikaliami oraz wspierać innowacje służące opracowaniu bezpiecznych i zrównoważonych alternatyw;
C. mając na uwadze, że celem Konwencji sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych 4 ("konwencji sztokholmskiej") oraz protokołu z Aarhus w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych 5 jest ochrona zdrowia ludzkiego i środowiska przed trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi ("TZO"); mając na uwadze, że rozporządzenie (UE) 2019/1021 zostało przyjęte w celu wdrożenia przez Unię zobowiązania wynikającego z tej konwencji i tego protokołu;
D. mając na uwadze, że opinia Komitetu ds. Produktów Biobójczych Europejskiej Agencji Chemikaliów ("ECHA") z 5 marca 2020 r. 6 zawierała opinię mniejszości niemieckiej, w której stwierdzono, że stosowanie rodziny produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" jako środka konserwującego w paliwach jest sprzeczne z przepisami krajowymi tego państwa członkowskiego (10. federalne rozporządzenie w sprawie kontroli emisji, § 2 ust. 1 i 2), zgodnie z którymi paliwa do drogowych pojazdów silnikowych nie mogą zawierać dodatków ze związkami chloru lub bromu oraz nie można wprowadzać na rynek dodatków zawierających chlor lub brom, ponieważ związki te powodują powstawanie dioksyn podczas spalania paliwa; mając na uwadze, że w szczególności ta rodzina produktów biobójczych zawiera związki halogenoorganiczne (CMIT-MIT), które mogą powodować powstawanie dioksyn podczas spalania paliwa;
E. mając na uwadze, że dioksyny i furany (PCDD/PCDF) należą do kategorii TZO objętych konwencją sztokholmską oraz do substancji objętych przepisami dotyczącymi redukcji uwolnień w załączniku III do rozporządzenia (UE) 2019/1021; mając na uwadze, że narażenie ludzi na dioksyny i substancje dioksynopodobne wiąże się z szeregiem działań toksycznych, w tym z rakotwórczością, trądzikiem chlorowym, szkodliwym wpływem na rozrodczość, rozwój i neurorozwój, działaniem immunotoksycznym oraz niekorzystnym wpływem na hormony tarczycy, rozwój wątroby i zębów 7 ;
F. mając na uwadze, że w styczniu 2019 r. Unia opublikowała swój trzeci plan wdrożeniowy w zakresie TZO 8 ; mając na uwadze, że zgodnie z tym planem wdrożeniowym "[u]wolnienia wytworzonych w sposób niezamierzony produktów ubocznych wymienionych w załączniku C (dioksyn, furanów, polichlorowanych bifenyli (PCB), pentachlorobenzenu (PeCB), heksachlorobenzenu oraz, od grudnia 2016 r., polichlorowanych naftalenów (PCN)) podlegają ciągłej minimalizacji, której ostatecznym celem, w przypadkach gdy jest to wykonalne, powinna być ich całkowita eliminacja";
G. mając na uwadze, że Komisja, aby rozwiać obawy dotyczące powstawania dioksyn, zwróciła się do ECHA, na mocy art. 75 ust. 1 akapit drugi lit. g) rozporządzenia (UE) nr 528/2012, o wydanie opinii w celu oszacowania ilości powstających dioksyn i całkowitego udziału w emisji dioksyn w wyniku stosowania rodziny produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" w paliwach wykorzystywanych w transporcie drogowym i wodnym oraz wyjaśnienie poziomu ryzyka dla zdrowia ludzkiego i środowiska w związku z narażeniem na dioksyny przez środowisko w wyniku stosowania tej rodziny produktów biobójczych, aby określić, czy ryzyko to można uznać za dopuszczalne, czy też nie;
H. mając na uwadze, że w upoważnieniu do zwrócenia się o opinię do ECHA Komisja podkreśla potrzebę wyjaśnienia, czy udzielenie pozwolenia na tę rodzinę produktów biobójczych byłoby zgodne z celami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2019/1021;
I. mając na uwadze, że w swojej opinii z 5 lipca 2021 r. 9 w sprawie wniosku złożonego na mocy art. 75 ust. 1 akapit drugi lit. g) ECHA stwierdziła, że na podstawie obecnego stanu wiedzy na temat stosowania C(M)IT/MIT jako środka konserwującego w ropie naftowej i paliwie nie jest możliwe wyciągnięcie wniosków na temat wielkości potencjalnego udziału stosowania C(M)IT/MIT w paliwach w odniesieniu do emisji dioksyn i narażenia na nie ani na temat ryzyka dla zdrowia ludzkiego i dla środowiska w związku ze stosowaniem dodatków chlorowych, takich jak C(M)IT/MIT w paliwach;
J. mając na uwadze, że pomimo wniosku ECHA Komisja uważa, że odmowa udzielenia pozwolenia unijnego na rodzinę produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" nie doprowadziłaby do znacznego zmniejszenia emisji dioksyn w porównaniu z udzieleniem tego pozwolenia, a zatem pozwolenie to byłoby zgodne z zobowiązaniami Unii wynikającymi z konwencji sztokholmskiej i rozporządzenia (UE) 2019/1021;
K. mając na uwadze, że zgodnie z rozumowaniem Komisji w wyniku ambicji zawartych w Europejskim Zielonym Ładzie 10 i rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 11 w sprawie osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. oczekuje się, że w nadchodzących dekadach znacznie zmniejszy się ogólna ilość paliwa, które może zostać potencjalnie poddane działaniu produktów biobójczych i spalone w silnikach lub systemach grzewczych, co z kolei doprowadziłoby do odpowiedniego zmniejszenia powstawania dioksyn związanych ze stosowaniem rodziny produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW";
L. mając na uwadze, że w opinii z 5 lipca 2021 r. ECHA stwierdza, że z literatury bez wątpienia wynika, że pojazdy silnikowe zasilane paliwami zawierającymi chlor są źródłem emisji dioksyn i furanów, oraz że, w przeciwieństwie do rozumowania Komisji, o którym mowa w punkcie K, względny udział nieprzemysłowych źródeł rozproszonych w emisji dioksyn i furanów, w tym transportu, prawdopodobnie wzrośnie pomimo ich wciąż niewielkiego znaczenia w porównaniu z obecnymi dominującymi źródłami;
M. mając na uwadze, że ECHA w swojej opinii z 5 lipca 2021 r. stwierdza również, że chociaż emisje z ruchu drogowego są niewielkie w porównaniu z obecnymi dominującymi źródłami, należy zauważyć, że ich względne znaczenie w odniesieniu do względnego narażenia ludzi może być wyższe z uwagi na ich rozmieszczenie przestrzenne na gęsto zaludnionych obszarach miejskich, w pobliżu populacji ludzkiej i obszarów zamieszkanych oraz przy mniejszym rozcieńczeniu emisji;
N. mając na uwadze, że niepewność naukowa co do poziomu ryzyka dla zdrowia ludzkiego i środowiska wynikającego z narażenia na dioksyny przez środowisko w związku ze stosowaniem rodziny produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" nie pozwala stwierdzić, czy udzielenie pozwolenia na tę rodzinę produktów biobójczych byłoby zgodne z konwencją sztokholmską i rozporządzeniem (UE) 2019/1021;
O. mając na uwadze, że Dania i Belgia, zgodnie z art. 44 ust. 5 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 528/2012, zwróciły się do Komisji z wnioskiem o to, aby pozwolenie unijne na rodzinę produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" nie miało zastosowania na ich terytoriach, w oparciu o przesłanki określone w art. 37 ust. 1 lit. a) i c) tego rozporządzenia, ponieważ obecność związków halogenoorganicznych, takich jak C(M)IT/MIT, w paliwie może powodować powstawanie dioksyn podczas spalania paliwa; mając na uwadze, że Niemcy, powołując się na ten sam przepis, zwróciły się do Komisji z wnioskiem o dostosowanie warunków tego pozwolenia na swoim terytorium w oparciu o te same przesłanki, tak aby nie zezwalać na stosowanie tych produktów do konserwacji paliw w niekolejowych drogowych pojazdach silnikowych, z wyjątkiem celów badawczych, rozwojowych lub analitycznych;
P. mając na uwadze, że Komisja uważa, że wnioski złożone przez Danię, Belgię i Niemcy są uzasadnione względami ochrony środowiska oraz ochrony zdrowia i życia ludzkiego zgodnie z art. 37 ust. 1 lit. a) i c) rozporządzenia (UE) nr 528/2012, ponieważ obecność związków halogenoorganicznych, takich jak C(M)IT/MIT, w paliwie może powodować powstawanie dioksyn podczas spalania paliwa;
Q. mając na uwadze, że istnieje wyraźna sprzeczność między decyzją Komisji o wydaniu pozwolenia na rodzinę produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW", przy założeniu, że pozwolenie to jest zgodne z celami konwencji sztokholmskiej i rozporządzenia (UE) 2019/1021, jak określono w motywie 9 projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji, a niestosowaniem lub dostosowaniem tego pozwolenia w niektórych państwach członkowskich ze względu na jego potencjalne negatywne skutki dla zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego wynikające z powstawania dioksyn, jak określono w motywach 10-14 projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji;
R. mając na uwadze, że wnioski Danii, Belgii i Niemiec, zgodnie z art. 44 ust. 5 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 528/2012, dotyczące tego, aby pozwolenie unijne na rodzinę produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" nie miało zastosowania lub aby warunki tego pozwolenia zostały dostosowane na ich terytoriach, zostały złożone również dlatego, że istnieją alternatywne rozwiązania dla konserwacji paliwa bez związków halogenoorganicznych 12 ;
S. mając na uwadze, że art. 5 lit. c) konwencji sztokholmskiej stanowi, że aby zmniejszyć całkowite uwolnienia ze źródeł antropogenicznych wszystkich substancji chemicznych wymienionych w załączniku C do konwencji w celu ich ciągłej minimalizacji oraz, tam gdzie jest to wykonalne, ostatecznego wyeliminowania, każda ze stron jako minimum tam, gdzie uzna to za konieczne, wymaga stosowania substytutów lub zmodyfikowanych materiałów, produktów i procesów w celu zapobiegania tworzeniu się i uwalnianiu substancji chemicznych wymienionych w tym załączniku;
T. mając na uwadze, że art. 6 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2019/1021 zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia środków "mających na celu identyfikację, oznaczanie i minimalizację łącznych uwolnień substancji wymienionych w załączniku III [...], tak aby uwolnienia te zostały jak najszybciej wyeliminowane, jeżeli jest to wykonalne" oraz tam, gdzie uznane to będzie za stosowne, nakładających "obowiązek stosowania zastępczych lub zmodyfikowanych substancji, mieszanin, wyrobów i procesów w celu zapobieżenia powstawaniu i uwalnianiu substancji wymienionych w [tym] załączniku";
U. mając na uwadze, że zgodnie z opinią Komitetu ds. Produktów Biobójczych z 5 marca 2020 r. jeden ze składników obojętnych rodziny produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" został zidentyfikowany jako potencjalnie mający właściwości zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego; mając na uwadze, że nie można było jednak stwierdzić, czy ten składnik obojętny spełnia naukowe kryteria określania właściwości zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego zgodnie z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2017/2100 13 ; mając na uwadze, że w odniesieniu do składnika obojętnego, który został zidentyfikowany jako potencjalnie mający właściwości zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego, eCA (Francja) uruchomi procedurę na mocy rozporządzenia REACH zgodnie z ust. 31 lit. b) noty CA-March18-Doc.7.3.b-final zatytułowanej "The implementation of scientific criteria for the determination of endocrine-disrupting properties in the context of biocidal product authorisation" [Wdrożenie naukowych kryteriów określania właściwości zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego w kontekście pozwoleń na produkty biobójcze];
1. uważa, że projekt rozporządzenia wykonawczego Komisji przekracza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (UE) nr 528/2012;
2. uważa, że projekt rozporządzenia wykonawczego Komisji jest niespójny z prawem Unii, ponieważ nie jest zgodny z celem i treścią rozporządzenia (UE) 2019/1021 ani z wymogami konwencji sztokholmskiej;
3. uważa, że projekt rozporządzenia wykonawczego Komisji udzielającego pozwolenia unijnego na rodzinę produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" nie jest proporcjonalny w świetle:
a) niepewności naukowej co do poziomu ryzyka dla zdrowia ludzkiego i środowiska związanego z narażeniem na dioksyny przez środowisko w wyniku stosowania rodziny produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW";
b) dostępności alternatywnych rozwiązań służących konserwacji paliwa bez związków halogenoorganicznych; oraz
c) niedopuszczalnego ryzyka, jakie narażenie na dioksyny stwarza dla zdrowia ludzkiego i środowiska, a także niewystarczających danych do wyciągnięcia wniosku, czy pozwolenie to byłoby zgodne z celami i postanowieniami konwencji sztokholmskiej oraz rozporządzenia (UE) 2019/1021;
4. uważa, że w związku z powyższym Komisja nie powinna była wydać pozwolenia na rodzinę produktów biobójczych "CMIT/MIT NA BAZIE ROZPUSZCZALNIKÓW" lub przynajmniej powinna była zażądać od wnioskodawcy dostarczenia większej ilości danych na temat ilości powstających dioksyn i całkowitego udziału w emisji dioksyn w wyniku stosowania tej rodziny produktów biobójczych w paliwach wykorzystywanych w transporcie drogowym i wodnym oraz wskazania poziomu ryzyka dla zdrowia ludzkiego i środowiska wynikającego z narażenia na dioksyny przez środowisko z powodu stosowania tej rodziny produktów biobójczych, aby Komisja mogła określić, czy ryzyko to można uznać za dopuszczalne, czy też nie, z punktu widzenia celów konwencji sztokholmskiej;
5. wzywa Komisję do wycofania projektu rozporządzenia wykonawczego oraz do przedłożenia komisji nowego projektu;
6. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
