Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie pracy przymusowej i sytuacji Ujgurów w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur (2020/2913(RSP)).

Praca przymusowa i sytuacja Ujgurów w Regionie Autonomicznym Sinciang- Ujgur
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie pracy przymusowej i sytuacji Ujgurów w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur (2020/2913(RSP))
(2021/C 445/14)

P9_TA(2020)0375
Parlament Europejski,

- uwzględniając wcześniejsze rezolucje i sprawozdania w sprawie sytuacji w Chinach, zwłaszcza rezolucję z 19 grudnia 2019 r. w sprawie sytuacji Ujgurów w Chinach (wyciek dokumentów China Cables) 1 , z 18 kwietnia 2019 r. w sprawie Chin, w szczególności sytuacji mniejszości religijnych i etnicznych 2 , rezolucję z 4 października 2018 r. w sprawie masowych arbitralnych zatrzymań Ujgurów i Kazachów w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur 3 , rezolucję z 12 września 2018 r. w sprawie stanu stosunków między UE a Chinami 4 , rezolucję z 15 grudnia 2016 r. w sprawie tybetańskiej akademii buddyjskiej Larung Gar i Ilhama Tohtiego 5 , rezolucję z 10 marca 2011 r. w sprawie w sprawie sytuacji i dziedzictwa kulturowego w Kaszgarze (Region Autonomiczny Sinciang-Ujgur w Chinach) 6  oraz rezolucję z 26 listopada 2009 r. w sprawie Chin: prawa mniejszości a stosowanie kary śmierci 7 ,

- uwzględniając rezolucję z 26 listopada 2020 r. w sprawie przeglądu unijnej polityki handlowej 8 ,

- uwzględniając Nagrodę im. Sacharowa za 2019 r. przyznaną Ilhamowi Tohtiemu, ujgurskiemu ekonomiście pokojowo walczącemu o prawa mniejszości ujgurskiej w Chinach,

- uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2020/1998 9  oraz decyzję Rady (WPZiB) 2020/1999 z 7 grudnia 2020 r. w sprawie środków ograniczających w związku z poważnymi nadużyciami i naruszeniem praw człowieka 10 ,

- uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josepa Borrella po posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych UE 7 grudnia 2020 r.,

- uwzględniając konkluzje Rady z 1 grudnia 2020 r. w sprawie praw człowieka i godnej pracy w globalnych łańcuchach dostaw,

- uwzględniając uwagi przewodniczącego Rady Charles'a Michela wygłoszone po spotkaniu przywódców UE i Chin 14 września 2020 r.,

- uwzględniając wspólne oświadczenie przewodniczącego Ch. Michela i przewodniczącej U. von der Leyen w sprawie obrony interesów i wartości UE w złożonym, kluczowym partnerstwie po 22. szczycie UE-Chiny, który odbył się 22 czerwca 2020 r.,

- uwzględniając apel ekspertów ONZ z 26 czerwca 2020 r. o podjęcie zdecydowanych środków w celu ochrony podstawowych wolności w Chinach,

- uwzględniając wspólne oświadczenie z 21. szczytu UE-Chiny, który odbył się 9 kwietnia 2019 r.,

- uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz Wiceprzewodniczącego Komisji z 12 marca 2019 r. pt. "UE-Chiny - perspektywa strategiczna" (JOIN(2019)0005),

- uwzględniając Wytyczne UE w sprawie propagowania i ochrony wolności religii lub przekonań, przyjęte przez Radę do Spraw Zagranicznych 24 czerwca 2013 r.,

- uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych z 26 października 2018 r. w sprawie rozwoju wydarzeń w regionie Sinciang,

- uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 12 marca 2019 r. pt. "UE-Chiny - perspektywa strategiczna" (JOIN(2019)0005),

- uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, która stanowi, że "nikt nie może być trzymany w niewoli lub w poddaństwie" oraz że "nikt nie może być zmuszony do świadczenia pracy przymusowej lub obowiązkowej",

- uwzględniając ramy strategiczne UE i Plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji z 25 czerwca 2012 r., które stawiają w centrum wszystkich strategii politycznych UE ochronę praw człowieka i ich wspieranie,

- uwzględniając wytyczne UE w sprawie kary śmierci, w sprawie tortur oraz innego okrutnego traktowania, w sprawie wolności słowa w internecie i poza nim oraz w sprawie obrońców praw człowieka,

- uwzględniając art. 36 konstytucji Chińskiej Republiki Ludowej gwarantujący wszystkim obywatelom prawo do wolności wyznania oraz jej art. 4, w którym zapisano prawa mniejszościowych grup etnicznych,

- uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 16 grudnia 1966 r., który Chiny podpisały w 1998 r., lecz nigdy nie ratyfikowały,

- uwzględniając Protokół z 2014 r. do Konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) z 1930 r. dotyczącej pracy przymusowej, którego Chiny nie podpisały,

- uwzględniając wytyczne ONZ z 2011 r. dotyczące biznesu i praw człowieka,

- uwzględniając opublikowane w 2020 r. sprawozdania Australijskiego Instytutu Polityki Strategicznej (ASPI) pt. "Uyghurs for sale - »Re-education«, forced labour and surveillance beyond Xinjiang" [Ujgurzy na sprzedaż - "reedukacja", praca przymusowa i inwigilacja poza Sinciangiem] oraz "Cultural erasure - Tracing the destruction of Uyghur and Islamic spaces in Xinjiang" [Wymazywanie kultury - niszczenie ujgurskich i islamskich ośrodków w Sinciangu], a także "Xinjiang Data Project" [Gromadzenie danych w Sinciangu],

- uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

- uwzględniając art. 144 ust. 5 i art. 132 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że propagowanie i przestrzeganie praw człowieka, demokracji i praworządności powinny pozostać centralnym elementem długofalowego partnerstwa UE i Chin, zgodnie z zobowiązaniem UE do obrony tych wartości w działaniach zewnętrznych oraz w związku z faktem, że Chiny wyraziły zainteresowanie przestrzeganiem ich we własnym rozwoju i we współpracy międzynarodowej;

B. mając na uwadze, że sytuacja w Sinciangu, gdzie mieszka ponad 10 mln muzułmańskich Ujgurów i Kazachów, szybko się pogarsza, zwłaszcza od momentu rozpoczęcia przez rząd Chin kampanii pod hasłem "mocne uderzenie przeciwko brutalnemu terroryzmowi" w 2014 r., a wobec Ujgurów i innych głównie muzułmańskich mniejszości etnicznych w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur stosuje się arbitralne zatrzymania, tortury, jawne ograniczenia praktyk religijnych i kultury oraz system nadzoru cyfrowego tak wszechobecny, że monitorowany jest każdy aspekt życia codziennego - za pomocą kamer do rozpoznawania twarzy, skanerów telefonów komórkowych, nielegalnego gromadzenia na wielką skalę, agregowania i przetwarzania danych osobowych i szeroko zakrojonej oraz natrętnej obecności policji; mając na uwadze, że chiński reżim coraz ostrzej i surowiej traktuje mniejszości, szczególnie Ujgurów, Tybetańczyków i Mongołów, w celu ich asymilacji, narzucając im styl życia chińskiej większości i ideologię komunistyczną; mając na uwadze, że prewencyjne platformy policyjne, takie jak zintegrowana wspólna platforma operacyjna, były powszechnie stosowane przez policję do śledzenia podejrzanych osób na podstawie codziennego, zgodnego z prawem i nieagresywnego zachowania;

C. mając na uwadze, że istnieją wiarygodne doniesienia, że ponad milion osób osadzono w tzw. ośrodkach reedukacji politycznej, co byłoby obecnie największym masowym uwięzieniem mniejszości etnicznej na świecie; mając na uwadze, że rozrasta się system obozów internowania w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur, w którym od 2017 r. wybudowano lub rozbudowano ponad 380 obiektów będących prawdopodobnie ośrodkami detencyjnymi, a w okresie od lipca 2019 r. do lipca 2020 r. wybudowano lub rozbudowano co najmniej 61 ośrodków detencyjnych;

D. mając na uwadze, że prześladowanie Ujgurów dotyczy także młodego pokolenia: mając na uwadze, że według doniesień małe dzieci wysyła się do państwowych sierocińców, nawet gdy tylko jeden z rodziców znajduje się w obozie internowania; mając na uwadze, że według wyników badań do końca 2019 r. ponad 880 tys. ujgurskich dzieci umieszczono w internatach; mając na uwadze, że wiarygodne badania pokazują, że władze chińskie wdrożyły oficjalny program ukierunkowanego zapobiegania ciążom wśród ujgurskich kobiet w celu obniżenia wskaźnika urodzeń; mając na uwadze, że w ramach tego programu chińskie władze systematycznie zmuszają ujgurskie kobiety w wieku rozrodczym do aborcji, zastrzyków wewnątrzmacicznych i sterylizacji, przy czym 80 % wszystkich nowo założonych wkładek domacicznych w Chinach w 2018 r. założono w regionie zamieszkanym przez Ujgurów, mimo że stanowią oni jedynie 1,8 % ludności Chin; mając na uwadze, że takie środki kontroli urodzeń stosowane wobec ludności ujgurskiej mogą spełniać kryteria najpoważniejszych zbrodni przeciwko ludzkości;

E. mając na uwadze, że w sierpniu 2018 r. Komitet ONZ ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej zarzucił rządowi Chińskiej Republiki Ludowej nadużycia w regionie Sinciang, w tym tworzenie masowych obozów dla arbitralnie zatrzymanych; mając na uwadze, że we wrześniu 2018 r. wysoka komisarz ONZ ds. praw człowieka Michelle Bachelet odnotowała w swoim pierwszym przemówieniu w tej roli "głęboko niepokojące doniesienia o masowych arbitralnych zatrzymaniach Ujgurów i innych społeczności muzułmańskich w tzw. obozach reedukacji w całej prowincji Sinciang";

F. mając na uwadze, że nowe przepisy dotyczące kwestii wyznaniowych w Chinach, które weszły w życie 1 lutego 2018 r., bardziej restrykcyjnie traktują działalność religijną i grupy religijne oraz zmuszają je do większego dostosowania się do linii politycznej partii; mając na uwadze, że wolność wyznania i sumienia uległa jeszcze większemu ograniczeniu od czasu rozpoczęcia reform gospodarczych i otwarcia się Chin, które nastąpiło pod koniec lat 70. ubiegłego wieku; mając na uwadze, że liczba więźniów religijnych w Chinach należy do najwyższych na świecie; mając na uwadze, że wiarygodne doniesienia ujawniają celowe i systematyczne niszczenie meczetów, kościołów i innych miejsc kultu, głównie od 2017 r., co sprawia, że ich liczba nigdy nie była tak niska od czasów rewolucji kulturalnej;

G. mając na uwadze, że Chiny nie ratyfikowały dotychczas czterech z ośmiu podstawowych konwencji MOP, a mianowicie Konwencji nr 87 dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych, Konwencji nr 98 dotyczącej prawa organizowania się i rokowań zbiorowych, Konwencji nr 29 dotyczącej pracy przymusowej oraz Konwencji nr 105 dotyczącej zniesienia pracy przymusowej; mając na uwadze, że Chiny ratyfikowały Konwencję nr 111 dotyczącą dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu oraz Konwencję nr 100 dotyczącą jednakowego wynagrodzenia; mając na uwadze, że porozumienia WTO umożliwiają przyjmowanie środków handlowych odnoszących się do produktów pracy więźniów;

H. mając na uwadze, że równolegle do kampanii "mocnego uderzenia w brutalny terroryzm" od 2014 r. zwiększono liczbę programów transferu siły roboczej, co sugeruje, że stały się one priorytetem politycznym rządu chińskiego jako narzędzie zmniejszania ubóstwa w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur; mając na uwadze, że istnieje szereg wiarygodnych sprawozdań dotyczących przymusowej pracy Ujgurów w łańcuchach produkcyjnych w sektorze odzieżowym, technologicznym i motoryzacyjnym, w tym sprawozdanie ASPI z marca 2020 r., w którym zidentyfikowano 27 fabryk w dziewięciu chińskich prowincjach, które wykorzystują siłę roboczą co najmniej 80 000 Ujgurów przeniesionych z Sinciangu w latach 2017-2O19; mając na uwadze, że fabryki te dostarczają towary co najmniej 82 globalnych marek, w tym będących własnością wielu europejskich przedsiębiorstw wielonarodowych;

I. mając na uwadze, że Chiny są jednym z największych producentów bawełny na świecie, przy czym Region Autonomiczny Sinciang-Ujgur odpowiada za ponad 20 % światowej produkcji bawełny; mając na uwadze, że Chiny są największym producentem i eksporterem przędzy oraz wyrobów włókienniczych i odzieżowych; mając na uwadze, że chiński rząd planuje podwojenie do 2025 r. mocy produkcyjnych w regionie ujgurskim, przy czym do kluczowych elementów tego planu należą odzież i wyroby włókiennicze; mając na uwadze, że tylko w 2018 r. trzy regiony ujgurskie zatrudniły co najmniej 570 000 osób do zbiorów bawełny za pośrednictwem rządowego, opartego na przymusie systemu szkolenia i transferu pracowników; mając na uwadze, że całkowity transfer pracowników pochodzących z mniejszości etnicznych z Sinciangu do zbioru bawełny prawdopodobnie przekracza tę liczbę o kilkaset tysięcy, co sprawia, że praca przymusowa staje się nieodłączną i powszechną cechą zbioru bawełny w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur; mając na uwadze, że 84 % chińskiej bawełny pochodzi z Autonomicznego Regionu Sinciang-Ujgur, co oznacza, że w przypadku przędzy, tekstyliów i odzieży wykonanych z chińskiej bawełny występuje niezwykle wysokie ryzyko, że do ich produkcji wykorzystano pracę przymusową i więzienną, niezależnie od tego, czy są produkowane w Chinach, czy gdziekolwiek indziej na świecie;

J. mając na uwadze, że ponad 80 korporacjom produkującym międzynarodowe marki zarzuca się czerpanie bezpośrednich lub pośrednich korzyści z pracy przymusowej Ujgurów w swoich łańcuchach dostaw; mając na uwadze, że obecny klimat represji uniemożliwia przeprowadzenie niezależnych dochodzeń i audytów w regionie zamieszkanym przez Ujgurów;

K. mając na uwadze, że przedsiębiorstwa nie dysponują wiarygodnymi środkami pozwalającymi sprawdzić, czy jakiekolwiek miejsce pracy w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur jest wolne od pracy przymusowej, lub zapobiec wykorzystywaniu pracy przymusowej w tych miejscach pracy, zgodnie z wytycznymi ONZ dotyczącymi biznesu i praw człowieka oraz normami należytej staranności w zakresie praw człowieka;

L. mając na uwadze, że zgodnie z obowiązującym prawodawstwem UE (na szczeblu UE lub krajowym) przedsiębiorstwa nie są prawnie odpowiedzialne za podejmowanie działań, które uniemożliwiłyby im przyczynianie się do naruszania praw człowieka w ich łańcuchach dostaw; mając na uwadze, że unijna dyrektywa w sprawie sprawozdawczości niefinansowej nakłada na przedsiębiorstwa obowiązek sprawozdawczy, ale nie zobowiązuje ich do podejmowania działań w celu zapobiegania szkodom w ich łańcuchach dostaw ani nie pozwala na ich pociągnięcie do odpowiedzialności;

M. mając na uwadze, że przy okazji wysłuchania w Komisji Handlu Międzynarodowego wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji V. Dombrovkis wskazał, że zwalczanie pracy przymusowej jest priorytetem UE oraz że również w ramach kompleksowej umowy inwestycyjnej z Chinami inwestycje UE będą musiały być zgodne z konwencjami MOP dotyczącymi pracy przymusowej;

N. mając na uwadze, że Komisja Prawna pracuje obecnie nad inicjatywą w sprawie należytej staranności i odpowiedzialności przedsiębiorstw; mając na uwadze, że 1 grudnia 2020 r. Rada opublikowała swoje konkluzje w sprawie praw człowieka i godnej pracy w globalnych łańcuchach dostaw, w których wzywa Komisję do przedstawienia wniosku w sprawie unijnych ram prawnych dotyczących zrównoważonego ładu korporacyjnego, w tym międzysektorowych obowiązków w zakresie należytej staranności przedsiębiorstw w globalnych łańcuchach dostaw; mając na uwadze, że Komisja zapowiedziała, iż w drugim kwartale 2021 r. przedstawi wniosek ustawodawczy w sprawie zrównoważonego ładu korporacyjnego, który będzie dotyczyć potrzeby zachowania należytej staranności w zakresie praw człowieka we wszystkich łańcuchach wartości;

O. mając na uwadze, że Rada przyjęła decyzję i rozporządzenie ustanawiające globalny system sankcji UE za naruszenia praw człowieka, który umożliwia UE nakładanie środków ograniczających na konkretne osoby, podmioty i organy - w tym na państwa i podmioty niepaństwowe - odpowiedzialne za poważne łamanie i naruszenia praw człowieka na całym świecie, w tym niewolnictwo, przyczyniające się do nich lub mające z nimi związek;

P. mając na uwadze, że w 2019 r. Kongres USA przyjął akt o ochronie praw człowieka Ujgurów; mając na uwadze, że 22 września 2020 r. Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych przyjęła akt o zapobieganiu pracy przymusowej Ujgurów, który nakłada różne ograniczenia związane z Regionem Autonomicznym Sinciang-Ujgur, w tym przewiduje zakaz przywozu niektórych towarów z Sinciangu i stosowanie sankcji wobec osób i podmiotów odpowiedzialnych za łamanie praw człowieka w tym regionie;

Q. mając na uwadze, że Chiny poczyniły postępy w obszarze gospodarczym i społecznym, lecz zdecydowanie nie gwarantują podstawowych międzynarodowych standardów praw człowieka ani podstawowych wolności;

R. mając na uwadze, że w strategicznych ramach dotyczących praw człowieka i demokracji UE zadeklarowała, że zwiększy wysiłki na rzecz propagowania praw człowieka, demokracji i praworządności we wszystkich aspektach swoich działań zewnętrznych oraz że prawa człowieka będą dla niej centralnym elementem stosunków ze wszystkimi państwami trzecimi, również z jej partnerami strategicznymi;

1. zdecydowanie potępia rządowy system pracy przymusowej, polegający w szczególności na wykorzystywaniu ujgurskiej, kazachskiej i kirgiskiej mniejszości etnicznej oraz innych mniejszości muzułmańskich do pracy w fabrykach zarówno w obozach dla internowanych w Sinciangu, jak i poza nimi, a także na przenoszeniu robotników przymusowych do innych chińskich okręgów administracyjnych, a także potępia fakt, że z pracy przymusowej czerpią korzyści znane europejskie marki i przedsiębiorstwa; wzywa odnośne podmioty z sektora prywatnego do oceny ich zaangażowania w regionie Sinciang, do wywiązania się ze społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz do przeprowadzenia niezależnych audytów przestrzegania praw człowieka w całym ich łańcuchu dostaw, a także do zerwania stosunków handlowych, gdy okaże się, że bezpośrednio lub pośrednio naruszają one prawa człowieka lub gdy nie można stwierdzić, czy doszło do naruszenia, w trakcie działalności jednego z ich dostawców lub relacji biznesowych w ich łańcuchu wartości w Chinach;

2. jest głęboko zaniepokojony z powodu coraz bardziej represyjnego reżimu wymierzonego przeciw wielu mniejszościom religijnym i etnicznym, w szczególności Ujgurom i Kazachom, który narusza ich godność ludzką, ich prawa do swobodnej ekspresji kulturowej oraz wolności religii, słowa i wypowiedzi, pokojowych zgromadzeń i zrzeszania się; ubolewa nad pogarszającą się sytuacją w zakresie praw człowieka w Chinach kontynentalnych i w Hongkongu oraz domaga się, aby władze chińskie przestrzegały podstawowych wolności;

3. głęboko ubolewa nad trwającymi prześladowaniami oraz poważnymi i systematycznymi naruszeniami praw człowieka, które stanowią zbrodnie przeciwko ludzkości; apeluje do rządu chińskiego, aby natychmiast położył kres praktyce arbitralnego zatrzymywania - bez przedstawienia zarzutów, bez procesu sądowego ani wyroku skazującego za przestępstwo - członków mniejszości ujgurskiej i innych mniejszości muzułmańskich, by zamknął wszystkie obozy i ośrodki detencyjne oraz by natychmiast i bezwarunkowo uwolnił przetrzymywane osoby; wzywa władze chińskie do zaprzestania finansowanych przez rząd programów pracy przymusowej i masowej sterylizacji; wzywa władze chińskie w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur, aby udostępniły informacje na temat miejsca przebywania i stanu zdrowia osób zatrzymanych oraz by niezwłocznie uwolniły je, jeżeli nie istnieją dowody na prowadzenie przez nich rzeczywistej działalności przestępczej;

4. zdecydowanie potępia szerokie wykorzystanie cyfrowych technologii nadzoru w celu monitorowania i kontrolowania ludności w regionie Sinciang oraz niedawno ujawnione testy oprogramowania do rozpoznawania twarzy, które mogłoby wysyłać "ostrzeżenia o obecności Ujgurów" organom rządowym, gdy systemy kamer zidentyfikują członków mniejszości ujgurskiej; ubolewa, że Chiny nie wywiązują się z zobowiązań, jakie przyjęły na siebie, przyjmując zasady Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju dotyczące sztucznej inteligencji ukierunkowanej na człowieka oraz podpisując deklarację G20 z czerwca 2019 r., oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie, by nadal apelowały do Chin o przestrzeganie swoich zobowiązań w tym zakresie;

5. wzywa władze chińskie, aby umożliwiły swobodny, skuteczny i nieograniczony dostęp do prowincji Sinciang oraz nieograniczony dostęp do obozów dla internowanych dziennikarzom i obserwatorom międzynarodowym, w tym urzędnikom UE, którzy uzyskali zaproszenie od prezydenta Xi Jinpinga podczas szczytu UE-Chiny 14 września 2020 r., wysokiej komisarz ONZ ds. praw człowieka, Specjalnemu Przedstawicielowi UE ds. Praw Człowieka oraz osobom upoważnionym w ramach specjalnych procedur Rady Praw Człowieka ONZ; wzywa UE i państwa członkowskie, aby w dalszym ciągu nalegały na ustanowienie misji wyjaśniającej ONZ w Sinciangu oraz mianowanie specjalnego wysłannika;

6. zwraca się do Chin, aby zezwoliły delegacji Parlamentu Europejskiego na wjazd do Sinciangu pod warunkiem swobodnego i nieograniczonego dostępu, przy jednoczesnym zagwarantowaniu poufności i bezpieczeństwa ludności lokalnej;

7. zdecydowanie potępia doniesienia o masowej kampanii Komunistycznej Partii Chin, której celem jest ograniczenie liczby urodzeń Ujgurów w Sinciangu, i wzywa władze chińskie do natychmiastowego zaprzestania wszelkich środków mających na celu zapobieganie narodzinom wśród ludności ujgurskiej, w tym przymusowej sterylizacji, aborcji lub sankcji za naruszenia kontroli urodzeń;

8. wzywa rząd chiński do ratyfikowania i wdrożenia Konwencji MOP nr 29 dotyczącej pracy przymusowej lub obowiązkowej, Konwencji MOP nr 105 dotyczącej zniesienia pracy przymusowej, Konwencji MOP nr 87 dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych oraz Konwencji MOP nr 98 dotyczącej stosowania zasad prawa organizowania się i rokowań zbiorowych; nalega na Chiny, aby ratyfikowały Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych;

9. wyraża głębokie zaniepokojenie doniesieniami, że władze chińskie prześladują Ujgurów za granicą, aby przymusić ich - niekiedy przez przetrzymywanie członków ich rodzin - do tego, by donosili na innych Ujgurów, powrócili do Sinciangu lub milczeli na temat sytuacji w tej prowincji; wzywa Komisję i wszystkie państwa członkowskie UE do pilnego zbadania tych doniesień, zapewnienia ochrony członkom diaspory z Sinciangu i przyspieszenia rozpatrywania wniosków o azyl składanych przez Ujgurów i innych turkijskich muzułmanów; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Niemiec i Szwecji o zawieszeniu powrotu wszystkich etnicznych Ujgurów, Kazachów i innych turkijskich muzułmanów do Chin ze względu na ryzyko arbitralnego zatrzymania, tortur lub innego rodzaju złego traktowania;

10. wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozpoczęcia dialogu z państwami, w których Ujgurom grozi deportacja do Chin, tak aby tym deportacjom zapobiec; wzywa członków Rady do zawieszenia umów o ekstradycji podpisanych z Chińską Republiką Ludową, aby uniemożliwić ekstradycję Ujgurów, obywateli Hongkongu, Tybetańczyków lub chińskich dysydentów przebywających w Europie, którym w Chińskiej Republice Ludowej grozi proces polityczny;

11. wzywa UE, aby proaktywnie dążyła do niezależnego dochodzenia ONZ w sprawie Chin, tak aby zagwarantować rozliczalność za popełnione zbrodnie;

12. wyraża głębokie zaniepokojenie wdrażaniem przez państwo chińskie środków mających zapewnić "kompleksowy nadzór" nad Sinciangiem, takich jak instalowanie systemu nadzoru elektronicznego Skynet na obszarach metropolitalnych, instalowanie lokalizatorów GPS we wszystkich pojazdach silnikowych, stosowanie skanerów do rozpoznawania twarzy w punktach kontrolnych, na dworcach kolejowych i stacjach benzynowych, z zastosowaniem oprogramowania wykorzystującego systemy kamer w oparciu o sztuczną inteligencję, czego celem jest identyfikacja Ujgurów i innych członków mniejszościowych grup etnicznych, oraz prowadzenie kampanii pobierania krwi przez policję Sinciangu w celu dalszego rozszerzania chińskiej bazy danych DNA; wyraża głębokie zaniepokojenie niedawnymi doniesieniami o liście zawierającej szczegółowe informacje na temat ponad 2 tys. Ujgurów przetrzymywanych w prefekturze Aksu w latach 2016-2018; wyraża dalsze zaniepokojenie faktem, że Chiny eksportują takie technologie do autorytarnych reżimów na całym świecie; wzywa UE i państwa członkowskie, aby monitorowały zakup i rozwój tych technologii oraz działalność ich dostawców, a także aby powstrzymywały się od udzielania im dostępu do unijnych i krajowych środków publicznych oraz zamówień publicznych;

13. ubolewa, że administracja Parlamentu i Komisja zakupiły kamery termowizyjne od Hikivision; nalega na wprowadzenie rozważnej polityki zamówień publicznych, w której kwestie związane z prawami człowieka zostaną należycie uwzględnione; wzywa administrację i przewodniczącego Parlamentu do natychmiastowego zerwania wszelkich bezpośrednich i pośrednich relacji biznesowych z Hikivision oraz do zwiększenia przejrzystości zamówień publicznych;

14. wzywa władze Chin, aby natychmiast i bezwarunkowo uwolniły ujgurskiego uczonego i laureata Nagrody im. Sacharowa z 2019 r. Ilhama Tohtiego, oraz by w międzyczasie zapewniły mu regularny, nieograniczony dostęp do rodziny i wybranych przez niego prawników, a także dopilnowały, aby nie był poddawany torturom ani innemu złemu traktowaniu; wzywa do przeprowadzenia natychmiastowego, skutecznego i bezstronnego dochodzenia w sprawie domniemanego torturowania Ilhama Tohtiego oraz do postawienia osób odpowiedzialnych przed sądem;

15. z zadowoleniem przyjmuje włączenie do programu prac Komisji na 2021 r. inicjatywy ustawodawczej w sprawie obowiązkowych przepisów dotyczących należytej staranności w zakresie praw człowieka w łańcuchu dostaw; wzywa Komisję do przyjęcia odpowiednich wniosków ustawodawczych - najpóźniej i zgodnie z planem - w drugim kwartale 2021 r., to jest trzech różnych, lecz wzajemnie wzmacniających się wniosków dotyczących obowiązków dyrektorów i zrównoważonego ładu korporacyjnego, należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie praw człowieka i środowiska oraz zmiany dyrektywy w sprawie sprawozdawczości niefinansowej; jest zdania, że aby skutecznie rozwiązać problem pracy przymusowej i innych naruszeń praw człowieka w łańcuchach dostaw przedsiębiorstw, takie przepisy powinny również obejmować zakaz wprowadzania odnośnych towarów na rynek UE; przypomina w związku z tym swoje stanowisko wyrażone w niedawnej rezolucji w sprawie przeglądu polityki handlowej UE, w której zaapelowano o wprowadzenie środków uzupełniających, np. zakazu importu produktów związanych z poważnymi naruszeniami praw człowieka, takimi jak praca przymusowa lub praca dzieci;

16. wzywa państwa członkowskie, by zgodnie ze swoimi kompetencjami i uwarunkowaniami krajowymi zintensyfikowały wysiłki na rzecz skutecznego wdrożenia Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, w tym przez nowe lub zaktualizowane krajowe plany działania zawierające zestawienie środków dobrowolnych i obowiązkowych;

17. jest zdania, że kompleksowa umowa w sprawie inwestycji z Chinami musi zawierać odpowiednie zobowiązania do przestrzegania międzynarodowych konwencji przeciwko pracy przymusowej; uważa w szczególności, że Chiny powinny zatem ratyfikować konwencje MOP nr 29 i 105;

18. z zadowoleniem przyjmuje niedawne porozumienie współprawodawców dotyczące zmiany rozporządzenia UE w sprawie produktów podwójnego zastosowania ze względów bezpieczeństwa narodowego i kwestii związanych z prawami człowieka;

19. wzywa Komisję, Radę i państwa członkowskie do podjęcia wszelkich niezbędnych środków, aby przekonać rząd chiński do zamknięcia obozów i położenia kresu wszelkim przypadkom łamania praw człowieka w Sinciangu i innych miejscach, takich jak Tybet; wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby przy każdej okazji i na najwyższym szczeblu powtarzały to przesłanie rządowi chińskiemu; z ubolewaniem przyjmuje fakt, że dotychczasowe podejście i narzędzia stosowane przez UE nie przyniosły konkretnych postępów pod względem sytuacji praw człowieka w Chinach, która w ostatnim dziesięcioleciu tylko się pogorszyła; wzywa Komisję do opracowania i wdrożenia całościowej strategii UE w celu zapewnienia rzeczywistych postępów w dziedzinie praw człowieka w Chinach; apeluje do władz chińskich o dalsze wdrażanie reform krajowych wymaganych do ratyfikowania Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., który Chiny podpisały w 1998 r., oraz o wdrożenie zaleceń organów ONZ ds. praw człowieka;

20. wyraża zadowolenie z przyjęcia 7 grudnia 2020 r. globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka; wzywa państwa członkowskie i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa do szybkiej oceny przyjęcia sankcji wobec chińskich urzędników i podmiotów państwowych, takich jak Xinjiang Production and Construction Corporation, odpowiedzialnych za opracowanie i wdrożenie polityki masowego przetrzymywania Ujgurów i innych turkijskich muzułmanów w Sinciangu, za stosowanie pracy przymusowej oraz za dotkliwe ograniczanie wolności wyznania, swobody przemieszczania się i innych praw podstawowych w regionie oraz w innych miejscach, takich jak Tybet;

21. wzywa Radę i Komisję do wdrożenia pakietu środków uzgodnionego w lipcu, w tym utworzenia "systemu łodzi ratunkowych" dla osób uciśnionych w Chinach, w związku z dalszym pogarszaniem się sytuacji w zakresie praw człowieka i podstawowych wolności;

22. ponownie wyraża poparcie dla zbliżającego się dialogu UE-USA na temat Chin i nalega, aby prawa człowieka znalazły się wśród najważniejszych punktów porządku obrad; apeluje o większą koordynację między demokracjami w zakresie wdrażania sankcji i innych środków w celu przeciwdziałania naruszeniom praw człowieka w Chinach kontynentalnych i w Hongkongu, a także stawienia czoła wyzwaniom geopolitycznym, jakie stwarza Chińska Republika Ludowa;

23. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Wiceprzewodniczącemu Komisji / Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz rządowi i parlamentowi Chińskiej Republiki Ludowej.

1 Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0110.
2 Teksty przyjęte, P8_TA(2019)0422.
3 Dz.U. C 11 z 13.1.2020, s. 25.
4 Dz.U. C 433 z 23.12.2019, s. 103.
5 Dz.U. C 238 z 6.7.2018, s. 108.
6 Dz.U. C 199 E z 7.7.2012, s. 185.
7 Dz.U. C 285 E z 21.10.2010, s. 80.
8 Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0337.
9 Dz.U. L 410 I z 7.12.2020, s. 1.
10 Dz.U. L 410 I z 7.12.2020, s. 13.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024