Rzecznik Praw Obywatelskich w związku z rozpoczynającą się kampanią „16 Dni Przeciw Przemocy wobec Kobiet” zwraca uwagę na problem naruszania praw człowieka rodzących kobiet. Podkreśla, że obowiązujące standardy gwarantują prawo poszanowania godności pacjentki, a personel medyczny, zapewniając profesjonalną opiekę, nie musi uciekać się do autorytarnego zachowania.

Rzecznik przypomina, że potrzebom kobiet w związku z porodem poświęcone są przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z 20 września 2012 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem (Dz. U. poz. 1100).

Standardy te gwarantują między innymi prawo do informacji i prawo do wyrażenia zgody oraz świadomy udział kobiety w podejmowaniu czynności związanych z porodem, prawo wyboru miejsca porodu w warunkach szpitalnych lub pozaszpitalnych, w których kobieta czuje się bezpiecznie, a także możliwość wyboru osoby sprawującej opiekę.

Te gwarancje mają zapewnić realizację prawa do poszanowania godności pacjentki, a przestrzeganie praw rodzących kobiet wynikających ze wspomnianych standardów stanowi odzwierciedlenie przestrzegania przez państwo praw człowieka.

„Prawo do poszanowania godności swojej osoby nie powinno mieć przy tym drugorzędnego charakteru wobec troski o bezpieczeństwo zdrowotne matki i dziecka. Wartości te bowiem się nie wykluczają. Nie ma mojej zgody na autorytarne i godzące w godność kobiety zachowanie personelu medycznego, nawet jeśli jest ono podyktowane - jak czasami wskazują niektórzy jego przedstawiciele - wartością, jaką stanowi zdrowie, czy życie matki i dziecka” - komentuje Rzecznik.

Rzecznik przypomina także, że obowiązkiem personelu medycznego opiekującego się rodzącą jest umiejętność nawiązania z nią dobrego kontaktu i przeprowadzenia jej przez proces porodu w sposób bezpieczny i jak najmniej uciążliwy, z poszanowaniem jej praw.

Odpowiedzialne i decyzyjne zachowanie personelu medycznego wobec rodzących i ich bliskich nie musi przy tym mieć autorytarnego wydźwięku. Jak podkreśla Rzecznik w swoim komentarzu, „uciekanie się do autorytarnego zachowania może godzić w poczucie bezpieczeństwa kobiet i podważać profesjonalność sprawowanej opieki”.

„Poród to trudny proces fizjologiczny i wielkie wydarzenie w życiu każdej kobiety. Sposób sprawowania nad rodzącą opieki medycznej nie może stanowić dla niej źródła traumy, nie może być opresyjny, autorytarny i przemocowy. Bezpieczeństwo matki i dziecka można osiągnąć profesjonalnym zachowaniem i poczuciem empatii, które nie godzi w godność i poczucie intymności pacjentki” – czytamy w oświadczeniu Rzecznika Praw Obywatelskich.

Opracowanie: Magdalena Okoniewska

Źródło: www.rpo.gov.pl, stan z dnia 8 grudnia 2015 r.