Przyjęty dokument jest kontynuacją działań państwa polskiego, podejmowanych od 2001 roku w ramach „Pilotażowego programu rządowego na rzecz społeczności romskiej w województwie małopolskim na lata 2001-2003”, a następnie „Programu na rzecz społeczności romskiej w Polsce na lata 2004-2013”.

Sytuacja części Romów w Polsce odbiega od standardów społecznych. Niski poziom wykształcenia, nieobecność na rynku pracy, złe warunki mieszkaniowe i znacząco krótsza średnia długość życia sytuują Romów na marginesie nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego. Dzięki perspektywie stworzonej przez przyjęcie strategii możliwa będzie kontynuacja procesu wyrównywania szans tej mniejszości etnicznej.

W Programie duży nacisk położono na wsparcie tej społeczności poprzez wymóg sformalizowania (lub stworzenia) gminnych strategii wsparcia społeczności Romów we współpracy z administracją terenową oraz lokalnym środowiskiem. A także dostosowanie działań do potrzeb poszczególnych wspólnot samorządowych. Adresatem działań, finansowanych z budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego będą zarówno gminy zamieszkałe przez Romów, jak i organizacje pozarządowe, w tym romskie.

Szczególne wsparcie dotyczyć będzie rodzin romskich, z naciskiem na rolę kobiet w aktywizacji dzieci i młodzieży. Realizacja wsparcia w poprzedniej dekadzie pozwoliła na stworzenie sieci sprawdzonych partnerów: niemal 200 samorządów lokalnych oraz ponad 100 organizacji pozarządowych. Działania finansowane z budżetu państwa zostaną wsparte komplementarnymi projektami finansowanymi ze środków unijnych, aby zwiększyć efekt synergii. Działaniom tym towarzyszyć będą od lat realizowane i przynoszące widoczne efekty systemy stypendialne dla uczniów i studentów pochodzenia romskiego oraz sprawdzony system pracy asystentów edukacji romskiej – Romów pracujących w szkołach.