Kto ponosi koszty hospitalizacji pacjenta ubezpieczonego (w przypadku osoby samotnej), którego stan zdrowia nie wymaga dalszego leczenia, ale jest on niezdolny do samodzielnej egzystencji (z uwagi na brak kontaktu logicznego z pacjentem) i pozostaje w szpitalu do czasu przeniesienia go do stosownej placówki opiekuńczej np. domu pomocy społecznej lub zakładu opiekuńczo-leczniczego?
Koszty hospitalizacji w takim przypadku obciążają pacjenta, niezależnie od tego czy jest ubezpieczony, czy też nie.
Zgodnie z postanowieniami art. 23 ust. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.; dalej jako: u.z.o.z.) pacjent, którego stan zdrowia nie wymaga dalszego leczenia szpitalnego, ponosi koszty pobytu w szpitalu począwszy od terminu określonego przez kierownika zakładu opieki zdrowotnej, niezależnie od uprawnień do bezpłatnych świadczeń określonych w przepisach odrębnych. Zatem kierownik zakładu powinien określić, który dzień należy uznać za dzień, w którym pacjent nie wymaga już hospitalizacji i od tego dnia ustalić wysokość opłaty, jaką pacjent powinien ponosić w związku ze swoim dalszym pobytem. W sytuacji publicznego zakładu opieki zdrowotnej wysokość opłat należy ustalać w trybie art. 34 ust. 2 i 3 u.z.o.z. Stosuje się więc rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 stycznia 2000 r. w sprawie sposobu ustalania opłat za świadczenia zdrowotne udzielane przez publiczne zakłady opieki zdrowotnej osobom nieuprawnionym do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 8, poz. 113). W przypadku niepublicznego zakładu opłaty określa kierownik zakładu według np. ustalonego w tym zakresie cennika.

Uwagi
Może mieć również miejsce sytuacja, w której opiekun faktyczny nie odbiera osoby niezdolnej do samodzielnej egzystencji ze szpitala. Jeżeli dotyczy to publicznego zakładu opieki zdrowotnej, to zastosowanie ma przepis art. 23 ust. 1 u.z.o.z. W takim przypadku należy opiekunowi faktycznemu wyznaczyć termin do odebrania ww. osoby, następnie zawiadomić gminę właściwą ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu tej osoby oraz zorganizować na koszt gminy transport do miejsca zamieszkania. Regulacja ta pomija niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, wydaje się jednak, że w analogicznych sytuacjach można posiłkować się określoną w art. 23 ust. 1 u.z.o.z. procedurą.

Zagrożenia
Problem natury praktycznej powstaje wtedy, gdy opisany pacjent nie posiada opiekuna faktycznego, bądź też nie posiada miejsca zamieszkania, tzn. jest bezdomny. Szpital powinien w takiej sytuacji zwrócić się do właściwej gminy o wskazanie jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, w której taki pacjent może być umieszczony lub która może udzielić pomocy w tej sprawie (określa je ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej; tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.).

Agnieszka Pietraszewska-Macheta