Mam pytanie dotyczące konieczności podpisywania nowej umowy na realizację recept na leki refundowane.
Czy taką umowę NFZ podpisze ze wszystkimi aptekami i punktami aptecznymi?
Konstrukcja umowy na wydawanie refundowanego leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobu medycznego na receptę nie zakłada po stronie podmiotu prowadzącego aptekę jakiegokolwiek obowiązku zawarcia umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Pamiętać jednak należy, iż niezawarcie umowy skutkować będzie brakiem możliwości realizacji świadczeń gwarantowanych z zakresu leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych dostępnych w aptece na receptę, leków nieposiadających pozwolenia na dopuszczenie do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sprowadzanych z zagranicy na warunkach i w trybie określonym w art. 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.) - dalej u.p.f., pod warunkiem że w stosunku do tych leków wydano decyzję o objęciu refundacją na podstawie ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. Nr 122, poz. 696) - dalej u.r.l., sprowadzonych z zagranicy na warunkach i w trybie określonym w art. 29a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) - dalej u.b.ż.ż., pod warunkiem, że w stosunku do tych środków wydano decyzję o objęciu refundacją na podstawie ustawy. Z drugiej zaś strony wyraźnego wyartykułowania wymaga, iż po myśli przepisu art. 41 ust. 5 u.r.l. Narodowy Fundusz Zdrowia nie może odmówić zawarcia z podmiotem prowadzącym aptekę ogólnodostępną lub punkt apteczny umowy na realizację recept, z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych wyraźnie w ustawie.
W dniu 12 maja 2011 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 u.r.l., który wszedł w życie dnia 28 czerwca 2011 r., podmiot prowadzący aptekę (aptekę ogólnodostępną lub punkt apteczny – przyp. aut.) zawiera z Narodowym Funduszem Zdrowia umowę na wydawanie refundowanego leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobu medycznego na receptę. Umowa taka zawierana będzie na wniosek zainteresowanego podmiotu prowadzącego aptekę złożony do oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia właściwego ze względu na adres apteki i określać będzie w szczególności imię i nazwisko osoby będącej kierownikiem apteki, wskazanie adresu prowadzenia apteki, zobowiązanie do stosowania limitów, cen oraz odpłatności i dopłat świadczeniobiorcy w wysokości określonej w obwieszczeniu Ministra Zdrowia, kary umowne oraz warunki jej wypowiedzenia albo rozwiązania. Umowa na realizację recept jest zawierana odrębnie dla każdej apteki na czas nieokreślony. Jak stanowi z kolei art. 41 ust. 4 u.r.l. w celu zawarcia umowy na realizację recept podmiot prowadzący aptekę zobowiązany będzie przedstawić kopię zezwolenia na prowadzenie apteki, kopię dokumentów uprawniających kierownika apteki do pełnienia tej funkcji, aktualną ewidencję osób zatrudnionych w aptece wraz z numerami dokumentów uprawniających do wykonywania zawodu oraz numer rachunku bankowego podmiotu prowadzącego aptekę.

W tym miejscu podkreślenia wymaga, iż konstrukcja umowy na wydawanie refundowanego leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobu medycznego na receptę nie zakłada rzecz jasna po stronie podmiotu prowadzącego aptekę jakiegokolwiek obowiązku zawarcia umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Pamiętać jednak należy, iż niezawarcie umowy skutkować będzie brakiem możliwości realizacji świadczeń gwarantowanych z zakresu leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych dostępnych w aptece na receptę, leków nieposiadających pozwolenia na dopuszczenie do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sprowadzanych z zagranicy na warunkach i w trybie określonym w art. 4 u.p.f., pod warunkiem że w stosunku do tych leków wydano decyzję o objęciu refundacją na podstawie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, sprowadzonych z zagranicy na warunkach i w trybie określonym w art. 29a u.b.ż.ż., pod warunkiem, że w stosunku do tych środków wydano decyzję o objęciu refundacją na podstawie ustawy. Z drugiej zaś strony wyraźnego wyartykułowania wymaga, szczególnie w kontekście sformułowanego pytania, iż po myśli przepisu art. 41 ust. 5 u.r.l. Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie mógł odmówić zawarcia umowy na realizację recept, z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych wyraźnie w ustawie. I tak, w sytuacji w sytuacji, gdy po dniu 1 stycznia 2012 r. Narodowy Fundusz Zdrowia rozwiąże umowę na realizację recept ze skutkiem natychmiastowym z powodu uniemożliwiania lub utrudniania czynności kontrolnych lub niewykonania w terminie zaleceń pokontrolnych, to kolejna umowa nie będzie mogła być zawarta przez okres jednego roku w przypadku pierwszego rozwiązania umowy, oraz przez okres trzech lat w przypadku drugiego rozwiązania umowy.
Na zakończenie wskazać należy, iż zgodnie z przepisem art. 41 ust. 8 u.r.l. minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, ogólne warunki umów na realizację recept oraz ramowy wzór umowy na realizację recept, kierując się koniecznością zapewnienia właściwej ich realizacji. Do dnia 31 października 2011 r. przedmiotowe rozporządzenie nie zostało jeszcze podpisane.
Artur Paszkowski