Zgodnie z § 54 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, każdy budynek użyteczności publicznej, budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek zamieszkania zbiorowego niebędący budynkiem koszarowym oraz każdy inny budynek mający najwyższą kondygnację z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt więcej niż 50 osób, w których różnica poziomów posadzek pomiędzy pierwszą i najwyższą kondygnacją nadziemną, niestanowiącą drugiego poziomu w mieszkaniu dwupoziomowym przekracza 9,5 m, a także mający dwie lub więcej kondygnacji nadziemnych budynek opieki zdrowotnej i budynek opieki społecznej należy wyposażyć w dźwig osobowy. W chwili obecnej powstaje wątpliwość w przypadku podmiotów leczniczych prowadzących działalność w dniu wejścia w życie ustawy o działalności leczniczej.
Do jakich konkretnie wymogów należy dostosować się do końca 2016?
Czy wymogi te są również określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury?
Jeśli tak to jakie?

Odpowiedź:
Przepis art. 207 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 618) - dalej u.dz.l., wyznacza termin dotyczący dostosowania się do wymagań wprowadzonych przepisami ustawy o działalności leczniczej, w tym rozporządzeniem wydanym w oparciu o art. 22 ust. 3 u.dz.l. Zakres indywidualnego obowiązku dostosowania dla danego podmiotu wynika z decyzji organu sanitarnego zatwierdzającej program dostosowawczy sporządzony na podstawie art. 207 ust. 2 u.dz.l.

Uzasadnienie:
Artykuł 207 ust. 1 u.dz.l. odnosi obowiązek dostosowania pomieszczeń i urządzeń w terminie do dnia 31 grudnia 2016 r. do wymagań określonych w art. 22 ust. 1 u.dz.l. Zgodnie z tym zaś przepisem pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą odpowiadać winny wymaganiom odpowiednim do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych. Niewątpliwie skonkretyzowaniem wymagań wzmiankowanych w art. 22 ust. 1 u.dz.l. jest rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. poz. 739), choć w dacie 1 lipca 2011 r., kiedy to wszedł w życie przepis art. 207 u.dz.l., rozporządzenia w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą jeszcze w obrocie prawnym nie było. Rozporządzenie to obowiązywało już jednak w dacie 31 grudnia 2012 r. która z kolei wyznaczała datę, do której świadczeniodawcy, o których mowa w art. 22 ust. 1 u.dz.l. zobowiązani byli do przedstawienia organowi sanitarnemu programów dostosowawczych, które winny były bez wątpienia uwzględnić już treść rozporządzenia.
Rozstrzygnięcia wymaga więc, czy dostosowanie o którym mowa w art. 207 ust. 1 u.dz.l. odnosi się jedynie do wymagań określonych w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 22 ust. 3 u.dz.l., czy też również do innych wymagań, w tym ogólnobudowlanych, zawartych w innych przepisach. Analiza treści art. 207 u.dz.l. w powiązaniu z treścią rozporządzenia z 2012 r. prowadzi do wniosku, iż jest to termin wyznaczony wyłącznie dla dostosowania się do wymagań wprowadzonych przepisami ustawy o działalności leczniczej, w tym rozporządzeniem wydanym w oparciu o art. 22 ust. 3 u.dz.l. Choć istotnie przepis przejściowy którym jest art. 207 u.dz.l., sformułowany jest w sposób mogący rodzić wątpliwości, to jednak należy wziąć pod uwagę nie tylko jego treść, ale i zakres regulacji ustawy o działalności leczniczej oraz zapisy rozporządzenia z 2012 r. Zgodnie z art. 1 ust. 1 u.dz.l. ustawa o działalności leczniczej określa:
1) zasady wykonywania działalności leczniczej;
2) zasady funkcjonowania podmiotów wykonujących działalność leczniczą niebędących przedsiębiorcami;
3) zasady prowadzenia rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą;
4) normy czasu pracy pracowników podmiotów leczniczych;
5) zasady sprawowania nadzoru nad wykonywaniem działalności leczniczej oraz podmiotami wykonującymi działalność leczniczą.
Rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą z 2012 r. nie zawiera zaś odesłania do przepisów wydanych na innej podstawie, w tym również do przepisów budowlanych, koncentrując się jedynie na określeniu wymagań specyficznych dla działalności leczniczej. Warto także zauważyć, że rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz. 690 z późn. zm.) - dalej r.w.t.b., zawiera w § 330 r.w.t.b. własny przepis przejściowy, który w przypadku uznania, iż art. 207 u.dz.l. odnosi się także do przepisów budowlanych, zostałby zniweczony bez wyraźnej ku temu podstawy prawnej. W końcu zaś, nie bez znaczenia jest treść programu dostosowawczego, który podmiot wykonujący działalność leczniczą przedstawił organowi sanitarnemu w terminie określonym w art. 207 ust. 2 u.dz.l. Zakres dostosowania określony w programie, o ile przewidywał jedynie realizację wymogów zawartych w przepisach rozporządzenia z 2012 r. został wymagał bowiem zaopiniowania przez organ sanitarny w drodze decyzji administracyjnej. Pozytywna opinia organu sanitarnego potwierdzająca tak określony zakres planowanego dostosowania przesądza o obowiązku prac dostosowawczych ograniczonych do realizacji rozporządzenia z 2012 r. O ile zaś organ sanitarny opiniował tak wskazany zakres dostosowawczy negatywnie powołując się również na zmiany wynikające z innych przepisów prawa, uczynił to w drodze decyzji administracyjnej, która mogła zostać kwestionowana przez podmiot w postępowaniu odwoławczym. Zakres obowiązku dostosowania wynikający z decyzji organu sanitarnego określonego indywidualnie dla danego podmiotu jest więc podmiotowi znany i wynika z treści tej decyzji.

Iwona Kaczorowska-Kossowska, autorka współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie
Odpowiedzi udzielono 22.06.2015 r.