Odpowiedź:

Kobiety w ciąży nie korzystają z jakiegokolwiek pierwszeństwa w procesie ustalania kolejności przyjęcia do poradni położniczo-ginekologicznej. Również i w ich przypadku umieszczanie na liście oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej odbywa się na podstawie takich kryteriów medycznych opartych na aktualnej wiedzy medycznej, jak stan zdrowia świadczeniobiorcy, rokowania co do dalszego przebiegu choroby, choroby współistniejące mające wpływ na chorobę, z powodu której ma być udzielone świadczenie oraz zagrożenie wystąpienia, utrwalenia lub pogłębienia niepełnosprawności. Wskazania wymaga jednak, iż kobieta w ciąży przyjęta już do poradni położniczo-ginekologicznej korzysta z wszelkich uprawnień wynikających z normy § 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2005 r. w sprawie kryteriów medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 200, poz. 1661) - dalej r.k.m.l.o., zgodnie z którym świadczeniobiorców, którzy wymagają okresowego, w ściśle ustalonych terminach, wykonywania kolejnych etapów świadczenia, przyjmuje się w celu udzielenia tego świadczenia zgodnie z planem leczenia. W takiej sytuacji ustalanie terminów kolejnych wizyt odbywa się z zachowaniem reguł określonych w w przepisach rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem (Dz. U. poz. 1100).

Uzasadnienie:

Zgodnie z przepisem art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.), świadczenia opieki zdrowotnej w szpitalach i świadczenia specjalistyczne w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej są udzielane według kolejności zgłoszenia w dniach i godzinach ich udzielania przez świadczeniodawcę, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Samo ustalanie kolejności, o której mowa wyżej, odbywać się musi w sposób zapewniający poszanowanie zasady sprawiedliwego, równego, niedyskryminującego i przejrzystego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej oraz z poszanowaniem reguł wynikających z przepisów rozporządzenia w sprawie kryteriów medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej.
W tym miejscu wskazać należy, iż jak stanowi § 1 r.k.m.l.o., świadczeniodawca umieszcza świadczeniobiorcę, z wyjątkiem świadczeniobiorcy znajdującego się w stanie nagłym, na liście oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, na podstawie takich kryteriów medycznych opartych na aktualnej wiedzy medycznej jak stan zdrowia świadczeniobiorcy, rokowania co do dalszego przebiegu choroby, choroby współistniejące mające wpływ na chorobę, z powodu której ma być udzielone świadczenie oraz zagrożenie wystąpienia, utrwalenia lub pogłębienia niepełnosprawności. Świadczeniodawca, stosując przedmiotowe kryteria medyczne kwalifikuje pacjenta do kategorii medycznej "przypadek pilny" - jeżeli istnieje konieczność pilnego udzielenia świadczenia ze względu na dynamikę procesu chorobowego i możliwość szybkiego pogorszenia stanu zdrowia lub znaczącego zmniejszenia szans na powrót do zdrowia oraz "przypadek stabilny" - w przypadku innym niż stan nagły i przypadek pilny. Co istotne, powyższe reguły mają charakter ogólny, i dotyczą w takim samym stopniu również takich grup świadczeniobiorców, jak kobiety w ciąży.
Odnosząc powyższe ustalenia w zakresie przepisów obowiązującego prawa do treści sformułowanego pytania stwierdzić należy, iż kobiety w ciąży nie korzystają z jakiegokolwiek pierwszeństwa w procesie ustalania kolejności przyjęcia do poradni położniczo-ginekologicznej. Również i w ich przypadku umieszczanie na liście oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej odbywa się na podstawie takich kryteriów medycznych opartych na aktualnej wiedzy medycznej jak stan zdrowia świadczeniobiorcy, rokowania co do dalszego przebiegu choroby, choroby współistniejące mające wpływ na chorobę, z powodu której ma być udzielone świadczenie oraz zagrożenie wystąpienia, utrwalenia lub pogłębienia niepełnosprawności. Wskazania wymaga jednak, iż kobieta w ciąży przyjęta już do poradni położniczo-ginekologicznej korzysta z wszelkich uprawnień wynikających z normy § 4 r.k.m.l.o., zgodnie z którym świadczeniobiorców, którzy wymagają okresowego, w ściśle ustalonych terminach, wykonywania kolejnych etapów świadczenia, przyjmuje się w celu udzielenia tego świadczenia zgodnie z planem leczenia. W takiej sytuacji ustalanie terminów kolejnych wizyt odbywa się z zachowaniem reguł określonych w w przepisach rozporządzenia w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem.

Autor: Artur Paszkowski
Odpowiedzi udzielono w dniu 16 marca 2016 r.