Ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie nazw uczelni służb państwowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Straży Granicznej, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1088). Rada Ministrów przyjęła jej projekt pod koniec marca, Sejm w połowie kwietnia uchwalił zmiany, a w połowie maja Senat nie wprowadził do ustawy żadnych poprawek. 

Czytaj w LEX: Decyzje w przedmiocie grantów naukowych >>

Ustawa przewiduje wprowadzenie zmiany nazw dwóch uczelni służb państwowych: Szkoły Głównej Służby Pożarniczej i Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie. Nowe nazwy mają podkreślać ogólnoakademicki status uczelni oraz naukowy profil działalności. Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego w Koszalinie zostanie także przekształcony w Wyższą Szkołę Straży Granicznej.

Trzeba zaznaczyć, że zmianie ulegają wyłącznie nazwy tych uczelni, natomiast nie tworzy się nowych podmiotów, ani nie zmienia się sytuacja prawna tych uczelni, zatem ciągłość istnienia dotychczasowego podmiotu jest zachowana.

Czytaj w LEX: Przetwarzanie danych osobowych na potrzeby wypowiedzi literackiej, artystycznej lub akademickiej >

 

Najważniejsze rozwiązania

  • Nowe przepisy zakładają:
    • zmianę nazw uczelni służb państwowych:
      • Szkoły Głównej Służby Pożarniczej (SGSP) na: „Akademia Pożarnicza”,
      • Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie (WSPol) na: „Akademia Policji w Szczytnie”;
    • utworzenie Wyższej Szkoły Straży Granicznej.
  • SGSP to uczelnia, która kształci kadrę oficerską Państwowej Straży Pożarnej i specjalistów, jeśli chodzi o ochronę przeciwpożarową, inżynierię bezpieczeństwa i bezpieczeństwo wewnętrzne. Uczelnia planuje systematycznie rozszerzać ofertę dydaktyczną.
  • WSPol zapewnienia ofertę dydaktyczną, skierowaną głównie do funkcjonariuszy służb publicznych, jeśli chodzi o bezpieczeństwo wewnętrzne państwa i nauki prawne. Uczelnia planuje rozszerzać ofertę o kierunki studiów, które umożliwią uzyskanie nowych kompetencji, kładąc nacisk na interdyscyplinarny charakter kształcenia na najwyższym poziomie.
  • Utworzenie Wyższej Szkoły Straży Granicznej ma na celu poprawę jakości kształcenia funkcjonariuszy i pracowników Straży Granicznej oraz doboru optymalnych kandydatów do służby.
  • Uzupełniony zostanie katalog tytułów zawodowych i dyplomów uprawniających do:
    • zajmowania określonych stanowisk służbowych w PSP;
    • skierowania strażaka na przeszkolenie zawodowe, przygotowujące do zajmowania stanowisk związanych z kierowaniem działaniami ratowniczymi;
    • zajmowania określonych stanowisk (kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu inżynier pożarnictwa);
    • wykonywania czynności dotyczących ochrony przeciwpożarowej.
  • Ponadto, zmienią się przepisy dotyczące budowy zabezpieczenia granicy państwowej. Chodzi o zoptymalizowanie realizacji inwestycji polegającej na budowie bariery służącej ochronie granicy państwowej i wspomagającej przeciwdziałanie nielegalnej migracji.
  • Umożliwione zostanie skorzystanie ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, które nie podlegają zwrotowi.

Czytaj także: Wkrótce nowe akademie nauk stosowanych - szkoły w Głogowie i Nowym Targu zyskają nowy status>>

 

Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Komentarz

Hubert Izdebski, Jan Michał Zieliński

Sprawdź  

 

Akademia nauk stosowanych - kryteria

Według ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce, aby uczelnia zawodowa mogła uzyskać tytuł "Akademii Nauk Stosowanych", musi spełniać szereg kryteriów:

  • funkcjonować co najmniej 10 lat,
  • mieć co najmniej 250 studentów, z czego ponad połowa kształcić ma się na studiach stacjonarnych,
  • co najmniej 50 proc. nauczycieli akademickich zatrudnionych w uczelni jako podstawowym miejscu pracy,
  • prowadzić studia pierwszego lub drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na co najmniej pięciu kierunkach studiów,
  • prowadzić kształcenie na co najmniej jednym kierunku studiów przygotowujących do wykonywania zawodów lub kierunku studiów kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego inżyniera lub magistra inżyniera,
  • nie mieć negatywnej oceny kierunku studiów przeprowadzonej przez Polską Komisję Akredytacyjną.

Zobacz nagranie szkolenia w LEX: Prawne aspekty sztucznej inteligencji >

 

Ustawa wydłuża termin legalnego pobytu obywateli Ukrainy

Ustawa dokonuje również zmian w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Wprowadzanymi zmianami ustawa wydłuża termin legalnego pobytu obywateli Ukrainy (w tym posiadających Kartę Polaka), którzy w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. przybyli legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa. Termin legalnego pobytu obywateli Ukrainy zostaje przedłużony co do zasady do dnia 4 marca 2024 r. (ze wskazanego dotychczas 24 sierpnia 2023 r.). Natomiast w przypadku osób korzystających z wychowania przedszkolnego, realizujących obowiązek szkolny albo obowiązek nauki zgodnie z ustawą – Prawo oświatowe, pobierających naukę w przedszkolu lub szkole w ukraińskim systemie oświaty w trybie kształcenia na odległość lub realizujących od roku szkolnego 2022/2023 naukę w branżowej szkole II stopnia, szkole policealnej lub szkole dla dorosłych – termin ten zostaje przedłużony do dnia 31 sierpnia 2024 r., a w przypadku osób przystępujących do egzaminu maturalnego w terminie poprawkowym – do dnia 30 września 2024 r. Wydłużone terminy dotyczą również rodziców lub opiekunów ww. uczących się osób będących osobami niepełnoletnimi.

W związku z ww. wydłużeniem terminu legalnego pobytu obywateli Ukrainy na terytorium RP, ustawa wprowadza szereg zmian odpowiednio dostosowujących wskazane w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy terminy pozostałych form pomocy tym osobom, w tym np.: wydłużenie terminów upoważniania wolontariuszy do wykonywania czynności przy nadawaniu obywatelom Ukrainy numerów PESEL, tymczasowego wykorzystywania obiektów na potrzeby zamieszkania zbiorowego obywateli Ukrainy, wykorzystywania środków z Funduszu Pomocy (na rzecz pomocy Ukrainie); przedłużenie okresów ważności wydanych obywatelom Ukrainy wiz krajowych, zezwoleń na pobyt czasowy, kart pobytu, polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca czy dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany”.

 

Kiedy zmiany wejdą w życie?

Ustawa wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem niektórych przepisów w niej wskazanych, które wejdą w życie w innych terminach, np. przepisy związane z budową zabezpieczenia granicy państwowej wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, przepisy dotyczące zmian w systemie kształcenia kadr Straży Granicznej i naboru do Straży Granicznej oraz związane z planowanym utworzeniem Wyższej Szkoły Straży Granicznej wejdą w życie z dniem 1 października 2023 r., a przepisy dotyczące zmiany zasad przeprowadzania testów, zajęć i sprawdzianów ze sprawności fizycznej policjantów oraz zajęć i sprawdzianów z wyszkolenia strzeleckiego policjantów, z uwagi na okoliczność, że ww. testy, zajęcia i sprawdziany są monitorowane oraz realizowane w cyklu roku kalendarzowego, wejdą w życie dopiero z dniem 1 stycznia 2024 r.