Choć już w sierpniu 2022 r. Ministerstwo Zdrowia ogłosiło zweryfikowany program nauczania dla podyplomowego kształcenia w zakresie analityki medycznej, a nowe przepisy ustawy o medycynie laboratoryjnej teoretycznie umożliwiają dostęp do zawodu diagnosty laboratoryjnego osobom z tytułem magistra na pokrewnych kierunkach – pod warunkiem ukończenia studiów podyplomowych – uczelnie wciąż nie prowadzą naborów. W efekcie osoby, które chciałyby skorzystać z tej ścieżki, pozostają bez realnej możliwości zdobycia kwalifikacji zawodowych. RPO zwraca uwagę, że taka sytuacja podważa sens obowiązującego art. 11 ust. 1 pkt 3 ustawy o medycynie laboratoryjnej, który miał zapewnić przejściową możliwość uzyskania uprawnień diagnosty laboratoryjnego do końca 2028 r. przez absolwentów określonych kierunków. Brak podyplomowych studiów czyni tę ścieżkę fikcyjną i pozbawia przepis skuteczności.

Ministerstwo Zdrowia opublikowało nowe standardy akredytacyjne dla szpitali>>

 

Nie taki był cel zmian

- Wolą ustawodawcy było zagwarantowanie dostępu do tego zawodu grupie absolwentów określonych kierunków aż do końca 2028 r., po ukończeniu studiów podyplomowych w zakresie analityki medycznej. Skoro ustawodawca uznał takie rozwiązanie za zasadne, to powinien stworzyć realne możliwości pozwalające na uzyskanie uprawnień diagnosty laboratoryjnego. Jeśli zaś uważał, że takie rozwiązanie jest niecelowe bądź niemożliwe do zrealizowania, powinien poniechać jego wprowadzania - podkreśla rzecznik praw obywatelskich.

 

Niezapewnienie dostępu do studiów podyplomowych w zakresie analityki medycznej równoznaczne jest z pozbawieniem skuteczności art. 11 ust. 1 pkt 3 ustawy o medycynie laboratoryjnej. Faktyczny brak możliwości ukończenia studiów podyplomowych – począwszy od momentu wejścia w życie ww. przepisu – czyni opisaną ścieżkę dojścia do zawodu iluzoryczną. Wobec kilkuletniego już niezapewniania naboru na studia podyplomowe z zakresu analityki medycznej, a tym samym ograniczania dostępu do zawodu diagnosty laboratoryjnego dla określonej grupy osób, działania MZ, polegające na wystosowaniu do uczelni wyższych informacji o zmianie przepisów i zainteresowaniu absolwentów profilem studiów, wydają się niewystarczające. Na obowiązek egzekwowania przepisu nie powinna mieć też wpływu okoliczność, że art. 11 ust. 1 pkt 3 jest przepisem epizodycznym.

 

RPO prosi MZ o podjęcie skutecznych działań zmierzających do zapewnienia magistrom biologii, biotechnologii, chemii, farmacji lub weterynarii możliwości odbycia kształcenia na studiach podyplomowych z zakresu analityki medycznej, a w konsekwencji zapewnienie rzeczywistej ścieżki dostępu do zawodu diagnosty laboratoryjnego na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Alternatywnie - gdy zapewnienie dostępu do zawodu w ten  sposób nie jest możliwe - RPO prosi o rozważenie zmiany przepisów. Ich obecny ich kształt może wprowadzać bowiem w błąd, sugerując, że możliwe jest uzyskanie wykształcenia, o którym stanowi art. 11 ust. 1 pkt 3, i zdobycie w ten sposób uprawnień diagnosty laboratoryjnego.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.