Szczegółowe regulacje dotyczące katechezy zawiera art. 12 Konkordatu gwarantujący, że publiczne szkoły i przedszkola zorganizują naukę religii w ramach planu zajęć. Ratyfikując ten dokument, Polska zgodziła się również, aby to Kościół Katolicki decydował o nauczanych treściach.

 

Państwowa uroczystość nie zawsze warta mszy>>

 

Ponad 1,5 mld zł na organizację religii

Ograniczenie liczby lekcji przyniosłoby też realne oszczędności. Jak podaje resort edukacji, w odpowiedzi interpelację poselską, liczba katechetów zatrudnionych przez organy samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej w roku 2017 wynosiła 21,3 tys., natomiast w roku 2018 – 21,7 tys. Szacunkowy koszt nauczania religii w tych przedszkolach i szkołach wyniósł w 2017 roku 1 399 mln zł, natomiast w  2018 r.  - 1 482 mln zł.

- Należy podkreślić, że nie są to koszty rzeczywiste, tylko kalkulacyjne, oszacowane na podstawie liczby etatów nauczycieli religii z Systemu Informacji Oświatowej i średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego (według art. 30 ust. 1 Karty Nauczyciela) wraz z pochodnymi od wynagrodzeń, doskonaleniem zawodowym, dodatkiem wiejskim, ZFŚS - tłumaczył wiceminister edukacji Maciej Kopeć, w odpowiedzi na interpelację.

 

 

 

Dwie lekcje religii w tygodniu

Jak stanowi art. 12 ust. 2 Konkordatu, program oraz podręczniki opracowuje władza kościelna i podaje je do wiadomości kompetentnej władzy państwowej, a przepisy te precyzuje rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach. Określa ono także liczbę godzin religii - są to dwie lekcje tygodniowo. 

Sprawdź w LEX: Czy w zespole szkół, w skład którego wchodzą: liceum, technikum i szkoła branżowa można łączyć lekcje religii w grupach międzyszkolnych? >

- Przepisy są jednoznaczne - mówi Prawo.pl dr hab. Paweł Borecki, specjalista prawa wyznaniowego, nauczyciel akademicki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. - Takie praktyki nie powinny mieć miejsca. Wymiar lekcji religii może być zmniejszony jedynie za zgodą biskupa diecezjalnego Kościoła Katolickiego. W praktyce wygląda to najczęściej tak, że dyrektor szkoły występuje do proboszcza lub kieruje pismo do kurii biskupiej. W dokumencie podaje, dlaczego chce, by liczbę godzin religii ograniczono - tłumaczy ekspert.

 

 

Decyzja uznaniowa

To, jak biskup oceni prośbę o zmniejszenie tygodniowego wymiaru religii, zależy tylko i wyłącznie od jego uznania. Żadnych prawnych ograniczeń ani przesłanek do podjęcia takiej decyzji w przepisach nie ma. W praktyce rozstrzygnięcia są bardzo różne. Jak mówi dr hab. Paweł Borecki, z uzyskaniem pozytywnego rozstrzygnięcia problemu nie mają na ogół szkoły z Łodzi i z Warszawy. Trudniej natomiast uzyskać ja w Gdańsku.

Sprawdź w LEX: Ile godzin tygodniowo powinien realizować w szkole ksiądz uczący religii prawosławnej? >

W niektórych szkołach problem rozwiązuje się samoistnie, bo uczniowie po prostu rezygnują z chodzenia na religie. Mogą to zrobić w każdej chwili - według przepisów lekcje religii organizuje się na życzenie rodziców lub pełnoletnich uczniów szkoła powinna odebrać od rodziców ucznia (lub pełnoletniego ucznia) pisemne oświadczenie (§ 1 ust. 2 r.n.r.) wyrażające wolę uczestniczenia w katechezie. W każdej chwili jednak oświadczenie to można wycofać.

Sprawdź w LEX:

Jak należy prawidłowo zatrudnić nauczycielkę religii w samorządowej szkole lub przedszkolu? >

Czy w szkole publicznej zajęcia z religii może prowadzić osoba bez odpowiednich kwalifikacji? >

Czy ksiądz zatrudniony w szkole ponadgimnazjalnej może odprawiać mszę, będąc na zwolnieniu lekarskim? >