Resort edukacji narodowej podkreśla, że zaproponowane rozwiązania mają na celu umożliwienie elastycznej organizacji szkół (np. szkoły filialne, klasy łączone), wykorzystanie pustoszejących budynków szkolnych do realizacji zadań społecznych (opieka nad dziećmi, seniorami, kultura), zapewnienie wysokiej jakości edukacji w większych szkołach dla uczniów starszych klas oraz pełniejsze zatrudnienie nauczycieli. Dodatkowo planuje się uproszczenie procedur administracyjnych oraz wzmocnienie roli rodziców i lokalnej społeczności w decydowaniu o przyszłości szkół.
Mniej uczniów nie musi oznaczać oświatowej tragedii>>
Odejście od restrykcyjnej polityki
Za czasów rządów poprzedniej koalicji PO-PSL przepisy w kwestii przekazywania i likwidacji szkół były stosunkowo liberalne - wskutek tego wiele szkół zniknęło lub zostało przejętych przez podmioty prywatne. Powodowało to niezadowolenie lokalnych społeczności oraz nauczycieli, którzy albo tracili pracę, albo byli zatrudniani na gorszych warunkach, bo szkoła niesamorządowa nie musiała stosować Karty Nauczyciela. Niektóre gminy w ramach oszczędności przekazały większość szkół, a jedna - gmina Hanna - wszystkie prowadzone przez siebie placówki. Wzbudziło to spore kontrowersje i zrodziło wątpliwości, czy w ogóle realizuje zadania oświatowe. Ograniczenie tego typu praktyk było jedną z obietnic wyborczych Prawa i Sprawiedliwości.
Realizacją zajęto się od razu na początku pierwszej kadencji - wzmocniono uprawnienia kuratorów oświaty, wymagając uzyskania ich wiążących opinii przed likwidacją lub przekształceniem szkoły. Znalazło to odzwierciedlenie w ustawie - Prawo oświatowe, a konkretnie w jej przepisach: art. 9 i art. 89. Sami kuratorzy również raczej konsekwentnie realizowali politykę rządu - na tyle, że ich negatywne opinie wzbudzały poważne wątpliwości sądów administracyjnych, bo były zbyt lakoniczne. Teraz koalicja rządząca chce częściowo przywrócić rozwiązania z czasów poprzednich rządów PO-PSL.
Bez zgody na przekazanie szkoły
Projekt przewiduje, że opinia kuratora oświaty (KO) dotycząca tworzenia bibliotek pedagogicznych, placówek doskonalenia nauczycieli oraz przekazywania prowadzenia szkół przez jednostki samorządu terytorialnego (JST) przestanie mieć charakter wiążący, a będzie jedynie doradcza. W tym ostatnim przypadku MEN wskazuje, że wystarczy kontrola wojewody.
Zniesione mają być także wymogi opiniowania przez KO tworzenia nowych placówek oświatowych oraz zmiany ich siedzib, o ile były już wcześniej poddane stosownej kontroli. Ponadto projekt przewiduje uproszczenie procedury przekazywania prowadzenia szkół przez osoby fizyczne, które zamierzają zrezygnować z ich prowadzenia, np. ze względu na przejście na emeryturę. Procedura ta ma być szybsza, co mogłoby pomóc uniknąć komplikacji dla lokalnych społeczności. Projekt zawiera również nowe regulacje dla szkół niepublicznych, w tym obowiązek uzyskiwania opinii sanitarnych i straży pożarnej, wprowadzenie obligatoryjnych organów przedstawicielskich rodziców oraz jasno określone zasady skreślania uczniów i regulowania opłat.
Budynek szkolny dla społeczności lokalnej
MEN chce wprowadzić możliwość realizacji w budynkach przedszkoli, szkół lub placówek innych niż edukacyjne zadań własnych JST, w szczególności związanych z opieką nad dziećmi do lat 3, polityką senioralną, ochroną zdrowia i kulturą. Rozwiązanie to będzie sprzyjać uniknięciu likwidacji szkół podstawowych i uwzględnieniu zaspokojenia różnorodnych potrzeb edukacyjnych i społecznych lokalnych wspólnot. Będzie to jednak obwarowane zastrzeżeniem, że realizowanie ww. zadań nie może negatywnie wpływać na zapewnienie odpowiednich warunków funkcjonowania przedszkola, szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.