Zwracam się z prośbą o wyjaśnienie wątpliwości prawnej, szczegółowo opisanej poniżej, dotyczącej udzielania pomocy w formie dofinansowania zakupu podręczników uczniom uczęszczającym do szkół prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego lub przez osoby fizyczne:
1. Czy zwrot kosztów zakupu podręczników rodzicom ucznia, musi być poprzedzony wydaniem przez burmistrza decyzji administracyjnej w przedmiotowej sprawie?
2. Czy dowody zakupu podręczników mają być przedłożone bezpośrednio burmistrzowi czy dyrektorowi szkoły?

W związku z tym, że z pytania nie wynika, czy chodzi o szkoły publiczne, czy niepubliczne opinia ta dotyczyć będzie obydwu tych przypadków. Należy bowiem zaznaczyć, że osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego oraz osoby fizyczne mogą prowadzić zarówno szkoły publiczne jak i niepubliczne.
Na wstępie należy wskazać, iż pomoc materialna dla uczniów, o której mowa w art. 90c ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) przysługuje uczniom szkół publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych dla młodzieży i dorosłych - do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 24 roku życia, a świadczenia pomocy materialnej, o których mowa w art. 90c ust. 2 (czyli stypendium szkolne i zasiłek szkolny) również uczniom szkół niepublicznych nieposiadających uprawnień szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych - do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki.

Z kolei z art. 90m i 90n ww. ustawy wynika jednoznacznie, iż świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym, czyli stypendia szkolne i zasiłek szkolny, przyznaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, który w tej sprawie wydaje decyzje administracyjne. Należy przy tym podkreślić, iż ustawa nie różnicuje w tym zakresie uczniów szkół prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i uczniów szkół prowadzonych przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego i osoby fizyczne. Oznacza to, że sposób przyznawania świadczeń w tym zakresie jest taki sam.
Dodatkowo należy wskazać, iż na podstawie art. 90f ww. ustawy rada gminy uchwala regulamin udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie gminy, w którym określa m.in. tryb i sposób udzielania stypendium szkolnego (które jest udzielane w formie całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych bądź w formie pomocy rzeczowej o charakterze rzeczowym, w tym zakupu podręczników). W związku z powyższym, aby odpowiedzieć na pytanie drugie należy zapoznać się z regulaminem obowiązującym na terenie danej gminy. Regulamin powinien określić, komu i kiedy mają być przedłożone dowody zakupu podręczników szkolnych. Ustawa o systemie oświaty tych kwestii nie reguluje.