Swoje wystąpienie RPO kieruje do ministra admistracji i cyfryzacji, prosząc go o zajęcie stanowiska w sprawie przekazywania przez gminy podmiotom prywatnym zadań związanych z prowadzeniem szkół. Jest to o tyle istotne, że minister właściwy ds. administracji sprawuje nadzór nad wojewodami, których praktyka w sprawie uchwał o przekazaniu placówek oświatowych jest różna. Jasne stanowisko szefa resortu, zdaniem rzecznik, mogłoby ją ujednolicić.
O podjęcie interwencji w tej sprawie zwórcił się do RPO Związek Nauczycielstwa Polskiego. W swoim piśmie Związkowcy skarżą się, że niektórzy wojewodowie nie kwestionują niezgodnych z prawem uchwał o przekazaniu szkół podmiotom prywatnym.
Praktyki, które neguje rzecznik i ZNP, polegają na tworzeniu przez jednostki samorządu terytorialnego spółek, a następnie przekazywanie im szkół. Pozwala to gminie na realne oszczędności. Takie działania stanowią jednak ominięcie prawa, co wielokrotnie podkreślali: rzecznik praw obywatelskich, ZNP i resort edukacji.
W swoim wystąpieniu RPO przypomina, że zakładanie i prowadzenie szkół należy do zadań własnych gminy i nie może ona scedować obowiązku zapewnienia wszystkim mieszkającym na jej terenie dzieciom dostępu do powszechnej i bezpłatnej edukacji na inne podmioty. Jest to niezgodne z przepisami ustawy o systemie oświaty, które stanowią, że szkoła zakładana przez samorząd jest jednostką budżetową. Jak podkreśla rzecznik, przepis, na podstawie którego można przekazywać placówki podmiotom prywatnym, ma charakter wyjątkowy i nie można go interpretować dowolnie, a już na pewno nie odnosi się do sytuacji, w których przekazanie placówki stanowi próbę ominięcia wynikających z Karty Nauczyciela zasad wynagradzania nauczycieli.
Rzecznik podkreśla, że w przypadku podjęcia przez gminę tego rodzaju uchwały, wojewoda, jako organ nadzorczy, powinien ją zakwestionować. Taki akt prawny stanowi bowiem nie tylko naruszenie przepisów ustawy o systemie oświaty, ale godzić może nawet w konstytucyjną gwarancję powszechnego prawa do nauki. Z tego powodu RPO prosi ministra Boniego o zajęcie stanowiska w tej sprawie.
Pełna treść wystąpienia tutaj>>
RPO: przekazywanie szkół spółkom może naruszać konstytucyjne prawo do nauki
Tworzenie przez gminy spółek i przekazywanie im szkół do prowadzenia narusza nie tylko ustawę o systemie oświaty. W niektórych przypadkach może godzić nawet w gwarantowane w Konstytucji prawo do nauki - uważa rzecznik praw obywatelskich.