Można oczywiście pokusić się o podanie przykładowego katalogu zarządzeń wydawanych przez dyrektora szkoły, ale podkreślić należy, że to od sposobu kierowania, jaki on sam przyjmie, zależy, czy będzie wydawał dużą liczbę zarządzeń, czy też ograniczy się wyłącznie do tych najpotrzebniejszych, wprost wymaganych przepisami prawa.
Nie ulega wątpliwości, że wymóg taki dotyczy np. zarządzenia wprowadzającego regulamin pracy. Zgodnie z art. 104 ustawy z 26.06.1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) regulamin pracy ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. Wprowadzany jest obowiązkowo w szkole liczącej co najmniej 20 pracowników i zawsze w drodze zarządzenia, bowiem w tym wypadku spełnione są wszelkie jego cechy charakterystyczne – przede wszystkim regulamin pracy zawiera normy obowiązujące w danej szkole wszystkich jej pracowników podległych organowi wydającemu regulamin, czyli dyrektorowi, nie ma więc charakteru powszechnie obowiązującego.
Dyrektor musi udostępnić dokumenty dotyczące rozliczenia dotacji>>
Takie same cechy będą miały również inne regulaminy lub instrukcje, co do zasady zatem powinny być one przyjmowane w drodze zarządzenia. Do wymaganych przepisami prawa regulaminów i instrukcji zaliczyć możemy m.in.:
– regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, przyjmowany w drodze zarządzenia dyrektora podejmowanego na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 592 ze zm.),
– instrukcję kancelaryjną i jednolity rzeczowy wykaz akt, przyjmowany na podstawie art. 3 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Kultury z 16.09.2002 r. w sprawie postępowania z dokumentacją, zasad jej klasyfikowania i kwalifikowania oraz zasad i trybu przekazywania materiałów archiwalnych do archiwów państwowych (Dz. U. Nr 167, poz. 1375 ze zm.),
– regulamin wynagradzania pracowników niepedagogicznych, przyjmowany na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy z 21.11.2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.).
Oczywiście oprócz regulaminów przyjmowanych na podstawie szczegółowych przepisów kompetencyjnych można wymienić te podejmowane na podstawie ogólnej normy kompetencyjnej zawartej w art. 39 u.s.o ., zgodnie z którym dyrektor placówki m.in. kieruje jej działalnością oraz reprezentuje ją na zewnątrz, sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne. Do regulaminów takich zaliczyć można regulamin:
– świetlicy szkolnej,
– nauczyciela dyżurnego,
– korzystania z pracowni komputerowej.
Sierpniowa rada pedagogiczna musi rozstrzygnąć o podziale zajęć>>
Podkreślić należy, że zarządzenia nie dotyczą wyłącznie regulaminów czy instrukcji. Można np. na podstawie art. 64a u.s.o. , zgodnie z którym dyrektor szkoły podstawowej, gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalnej oraz szkoły artystycznej może z własnej inicjatywy lub na wniosek rady szkoły, rady rodziców, rady pedagogicznej lub samorządu uczniowskiego, za zgodą odpowiednio rady rodziców i rady pedagogicznej oraz w przypadku, gdy z inicjatywą wystąpił dyrektor szkoły lub wniosku złożonego przez inny podmiot niż samorząd uczniowski – także po uzyskaniu opinii samorządu uczniowskiego, wprowadzić obowiązek noszenia przez uczniów na terenie szkoły jednolitego stroju, wydać zarządzenie w sprawie mundurków szkolnych. W tym wypadku jednak również musi istnieć wyraźna podstawa prawna do działania dyrektora, wynikająca z przepisów ustawy.
Jest to fragment artykułu Michała Łyszczarza "Zarządzenie czy komunikat", opublikowanego w "Dyrektorze Szkoły" nr 8/2014>>
Rola dyrektora szkoły i jego zadania będą jednym z tematów XVI Krajowej Konferencji Dyrektorów Dyrektorów Szkół i Przedszkoli>>