- Zgodnie z art. 88 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, zaś nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz okręgowych ośrodków wychowawczych, zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mogą - po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy - przejść na emeryturę. Pragnę zauważyć, że zgodnie z ww. przepisem nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz okręgowych ośrodków wychowawczych, zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich są grupą uprzywilejowaną w stosunku do pozostałych nauczycieli, ich wymagany staż pracy jest krótszy o 5 lat i wynosi 25 lat a nie 30 - tłumaczy Dariusz Piontkowski, wiceminister edukacji.

Czytaj: Nie będzie wcześniejszych emerytur dla nauczycieli>>
Wcześniejsza emerytura - zmiany przepadły wraz z Kartą Nauczyciela

Nauczyciele wskutek reformy emerytalnej z 1999 r. stracili prawo do przejścia na wcześniejszą emeryturę po 30 latach pracy – z tego prawa mogą skorzystać tylko osoby, które spełniły ten warunek do 2008 r. Reszta przechodzi na emeryturę na zasadach ogólnych – czyli po ukończeniu 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn.

Czytaj też: Szczególna ochrona trwałości zatrudnienia mianowanych nauczycieli. Wybrane orzeczenia >>>

Pedagodzy mogą też skorzystać z nauczycielskiego świadczenia  kompensacyjnego, które jest odpowiednikiem emerytur pomostowych. Świadczenie to może być przyznawane nauczycielom, którzy osiągnęli trzydziestoletni staż pracy, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej i pracują na co najmniej połowę etatu. Wiek uprawniający do tego świadczenia wzrasta od 2014 r. do 2032 r., począwszy od 55. roku życia, aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.  We wrześniu 2021 r. pojawiły się pogłoski, że MEiN wraz z reformą Karty Nauczyciela, przywróci pedagogom uprawnienia do wcześniejszej emerytury. Resort najpierw to zdementował, potem jednak zaproponował pewne ustępstwa.

Propozycje dotyczyły tych którzy w latach 2009 – 2013 osiągnęli staż pracy 30 lat, w tym 20 lat w oświacie, a zatem tylko wąskiej grupy nauczycieli, którzy i tak mają ukończone 60 lat. Jednak nowela Karty Nauczyciela w proponowanym na początku roku kształcie nie weszła w życie - w tym też i zmiany dotyczące wcześniejszych emerytur.

 

Zmian legislacyjnych nie będzie

Minister edukacji nie pozostawia złudzeń, żadnych zmian w kwestii uprawnień emerytalnych pracowników zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich i okręgowych ośrodków wychowawczych nie planuje. Uprawnienie wynikające z art. 88 ustawy - Karta Nauczyciela zostało ograniczone przez ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Na mocy tej ustawy, w ustawie – Karta Nauczyciela w art. 88 dodano ust. 2a.

W obecnym brzmieniu, nadanym ustawą o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela, przepisy tego artykułu stanowią, że nauczyciele urodzeni po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r. mogą skorzystać z uprawnień emerytalnych na podstawie art. 88, jeżeli spełnią warunki wymagane tym przepisem do dnia 31 grudnia 2008 r. i nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa. Ograniczenie to nie dotyczy nauczycieli urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 r., którzy mogą skorzystać z emerytury bez względu na wiek po spełnieniu warunków wymienionych w art. 88, nawet jeżeli to spełnienie nastąpi po dniu 31 grudnia 2008 r.

Czytaj też: Prawo nauczyciela do wcześniejszej emerytury bez względu na wiek - warunki nabycia prawa do świadczenia - staż zatrudnienia ogólnego - okres wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym. Glosa do wyroku SN z dnia 17 kwietnia 2009 r., I UK 308/08 >>>

- Jednocześnie pragnę poinformować, że podczas prac Zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty Minister Edukacji i Nauki przedłożył propozycję czasowego przywrócenia możliwości korzystania przez nauczycieli z tzw. emerytur stażowych. Propozycja złożona została wraz z innymi zmianami w pragmatyce zawodowej nauczycieli, w tym czasu pracy (m.in. zwiększenie pensum). W trakcie posiedzeń Zespołu, Minister Edukacji i Nauki podkreślał, że umożliwienie skorzystania przez nauczycieli w okresie przejściowym z nauczycielskich emerytur stażowych będzie jednym z działań osłonowych dla nauczycieli, na czas wdrażania zmian. Strona związkowa odrzuciła jednak propozycję szerszych zmian organizacji pracy nauczycieli. W związku z powyższym, w chwili obecnej nie planowane są prace nad zmianą przepisu art. 88 ustawy - Karta Nauczyciela - podkreśla wiceminister Piontkowski.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.