Książka Głos ucznia. Instrument dobrych zmian w edukacji zmienia paradygmat rozumienia roli i miejsca ucznia w szkole z tradycyjnego, w którym uczeń jest słuchaczem i odbiorcą treści mu przekazywanych, na taki, w którym jest on aktywnym twórcą własnego rozwoju i partnerem dla nauczycieli w wyznaczaniu zindywidualizowanych celów uczenia się oraz rozwoju szkoły. Zdaniem autorów taka zmiana jest warunkiem sukcesu systemu edukacji XXI wieku przejawiającego się rozkwitem kapitału ludzkiego i wzrostem prosperity społeczeństw.
Szkolnictwo jest środkiem, a nie celem. Jest to prawdą nie tylko w szerszym wymiarze (niektórzy już w przedszkolu wyznaczają sobie uczelnię wyższą jako cel edukacji, ale takie spojrzenie sugeruje, że celem szkoły jest przygotowanie do innej szkoły), lecz także w odniesieniu do wszystkich części składowych procesu nauczania (w tym systemu oceniania).
Jednak nasze obecne, często krótkowzroczne skoncentrowanie się na corocznym osiąganiu „odpowiednich” wyników na egzaminach zapędziło nas w ślepy zaułek. Prawdziwym celem (to znaczy dążeniem i finałem) nauki jest to, co wykracza poza obręb wszystkich poziomów w systemie edukacji od przedszkola po szkołę średnią: pozostała część życia młodzieży. Szkoły muszą istnieć, aby pomagać każdemu uczniowi realizować jego przeznaczenie – jego aspiracje. Możemy poznać to przeznaczenie oraz pomóc uczniom je urzeczywistnić, jeśli będziemy gotowi wysłuchać ich opinii, nadziei na przyszłość i marzeń. W ten sposób opinie uczniów i ich aspiracje się spotykają. W niniejszej książce w części pierwszej – „Słuchanie” – omawiamy model rozwoju aspiracji, który powstał na podstawie opinii uczniów.
Aby naprawdę móc nauczać, musimy być również skłonni uczyć się od uczniów. Tylko oni mogą nam powiedzieć, dokąd chcieliby wyruszyć po ukończeniu szkoły, a jest to podstawowa informacja, jeśli mamy wykonać ważną pracę polegającą na inspirowaniu i przygotowaniu ich do tej drogi. Poprzez zachęcanie ich do wyrażania swojego zdania oraz otwartość na ich opinie pedagodzy tworzą wspólnotę współpracujących uczniów. Rezygnując z tradycyjnego modelu, w którym nauczyciel jest jedynym przekazicielem wiedzy, w środowisku opartym na współpracy każdy członek wspólnoty może czegoś nauczyć grupę, a także sam może się od niej uczyć. W części drugiej, zatytułowanej „Uczenie się”, dzielimy się tym, co zrozumieliśmy na temat zasad i warunków, które wspierają rozwój aspiracji wśród uczniów (…).

Elżbieta Piotrowska-Albin

Dowiedz się więcej z książki
Głos ucznia. Instrument dobrych zmian w edukacji
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł