Chodzi oczywiście o propozycje zmian dotyczących pensum nauczycieli i niektórych dodatków - wstępne założenia nie spotkały się z entuzjazmem związków zawodowych, które wycofały się z negocjacji w tej sprawie jakiś czas temu. Mimo to resort twardo podkreśla (odpowiedź na interpelację nr 25672 datowana jest na 17 sierpnia 2021), że wszystkie zmiany zostaną wypracowane na spotkaniach zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty.

Zmiany w Karcie nauczyciela najpóźniej od 1 września 2022 r.>>

 

Zespół wypracuje rozwiązania

- W maju minister przedstawił wstępną propozycję kierunków zmian w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli, w tym dotyczącą systemu wynagradzania, i powołał tematyczne grupy robocze przy Zespole ds. statusu zawodowego pracowników oświaty w celu wypracowania szczegółowych rozwiązań. Do pracy w grupach zaproszeni zostali przedstawiciele nauczycielskich związków zawodowych oraz przedstawiciele korporacji samorządowych - tłumaczy wiceminister Dariusz Piontkowski. - Wstępne propozycje przedstawione przez ministra zakładają podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli w powiązaniu ze zmianami w systemie wynagradzania i czasu pracy tej grupy zawodowej.

Sprawdź w LEX: Czy godziny ponadwymiarowe należy wliczać do nagrody jubileuszowej nauczyciela? >

Minister podkreślił, że zmiany te mają na celu wzmocnienie statusu i etosu zawodu nauczyciela. I dodał, że wyniki prac grup roboczych, zostaną przedstawione do dalszej dyskusji całemu Zespołowi ds. statusu zawodowego pracowników oświaty. Tyle że nie do końca wiadomo, z kim rząd będzie w ramach prac zespołu dyskutował o nowelizacji przepisów.

Wynagrodzenie zasadnicze ma zależeć od poziomu wykształcenia i etapu rozwoju zawodowego nauczyciela - ma rozsnąć kwotowo w momencie uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego lub dyplomowego. Ma też być powiązane z z minimalnym wynagrodzeniem za pracę.

Sprawdź w LEX: Czy w sytuacji, gdy nauczyciel zatrudniony na 15/18 etatu, gdzie 10/18 etatu ma na zastępstwo, powinien podpisać dwie umowy? >

 

Wydłużone pensum i specjalizacje zawodowe

Pensum ma wzrosnąć o dwie godziny. Dodatkowo nauczyciele przedmiotów, które wymagają mniej czasu na przygotowanie się do zajęć lub sprawdzanie prac pisemnych - nauczyciel wychowania fizycznego, nauczyciel plastyki i nauczyciel muzyki - mają realizować po dwie godziny zajęć rozwijających zainteresowania.

Sprawdź w LEX: Czy organ prowadzący może nałożyć na nauczyciela obowiązek uzupełnienia do pensum brakujących 4 godzin? >

Resort chce też zmienić zasady awansu zawodowego nauczycieli - zniknie stopień nauczyciela kontraktowego. Etapy po zmianie to:

  • okres wprowadzenia do zawodu nauczyciela (co najmniej 4 lata pracy)
  • nauczyciel mianowany
  • nauczyciel dyplomowany
  • utrzymanie rozwiązania dotyczącego uzyskiwania tytułu honorowego profesora oświaty.

 

MEiN chce także, by nauczyciele zdawali wystandaryzowany egzamin zewnętrzny po okresie wprowadzenia do zawodu, obejmujący część praktyczną i teoretyczną. Byłoby to wymagane do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.

Czytaj w LEX: Dofinansowanie form doskonalenia zawodowego nauczycieli >

 

Inne propozycje dotyczące awansu:

  • odbiurokratyzowanie ścieżki awansu zawodowego, w tym odejście od staży, oraz położenie większego nacisku na umiejętności praktyczne nauczycieli;
  • umożliwienie nauczycielom dyplomowanym zdobycia dwóch specjalizacji zawodowych (dodatek do wynagrodzenia po uzyskaniu stopnia specjalizacji);
  • umożliwienie nauczycielom kontraktowym, z zaawansowanym stażem wynikającym z obecnego systemu awansu, przyspieszenia uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego w okresie przejściowym.

Sprawdź w LEX: Czy dyrektor może nauczycielowi przydzielić nauczanie fizyki, mimo że nauczyciel na to się nie godzi? >

 

Więcej o propozycjach MEiN>>

 

Związkowcy przeciwni

- Postawę strony rządowej traktujemy jako pozorowany dialog. Kierownictwo ZNP rozważy celowość dalszego udziału przedstawicieli ZNP w pracach Zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty - ocenił Związek Nauczycielstwa Polskiego. Wcześniej jego prezes Sławomir Broniarz podkreślał, że chce rozmawiać o rzeczywistym podniesieniu wynagrodzeń nauczycieli i rzeczywistym wspólnym budowaniu prestiżu tego zawodu. Propozycje MEiN ocenił natomiast negatywnie.

Sprawdź w LEX: Jakie kwalifikacje powinien posiadać nauczyciel aby mógł uczyć informatyki w szkole podstawowej? >

Prezes ZNP zauważył, że wysokość podwyżek będzie można prognozować dopiero na podstawie projektu budżetu na 2022 r. - dodał, jednak, że jeżeli MEN zakłada, że wzrost wynagrodzeń nauczycieli będzie dokonywał się poprzez przesunięcia między poszczególnymi komponentami tego wynagrodzenia, to - jak nauczyciele wyliczyli - rzeczywiste wzrosty netto będą wynosiły kilka czy kilkanaście złotych - zaznaczył.

Sprawdź w LEX: Czy dyrektor szkoły może zatrudnić współmałżonka na stanowisku nauczyciela? >

 


Propozycje resortu edukacji krytykowała też druga z najważniejszych nauczycielskich organizacji związkowych - Oświatowa "Solidarność".  Odrzuciła w całości przesłany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Związkowcy zaznaczyli, że projekt ten nie uwzględnia głównego postulatu "Solidarności", dotyczącego powiązania wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce narodowej.

Sprawdź w LEX: Czy akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego jest decyzją administracyjną? >

 

Kryzys kadrowy w oświacie

Wydaje się więc, że ministerstwo niespecjalnie przejmuje się sprzeciwem środowisk nauczycielskich i swoje propozycje widzi jako rozwiązanie kryzysu kadrowego w szkołach. A nie wygląda to dobrze. W Polsce poszukiwanych jest ponad 10 tysięcy nauczycieli - wynika z analizy liczby ofert pracy na stronach internetowych kuratoriów oświat - ofert pojawia się coraz więcej, a na te już opublikowane nie zgłaszają się chętni. Mazowieckie kuratorium pokazuje 2641 ofert pracy.

Sprawdź w LEX: Czy nauczyciel może mieć zawarte dwie umowy w jednej placówce? >

Brak nauczycielskiej kadry można tłumaczyć wieloma czynnikami: urlopy dla poratowania zdrowia po ciężkiej pracy w pandemii, odejścia na emeryturę, ale też zamiast harówki w szkole przestawienie się na udzielanie korepetycji oraz niechęć młodych do pracy w szkole z powodu niskiej płacy. 

Sprawdź w LEX: Jak prawidłowo rozwiązać stosunek pracy z nauczycielem, który w trakcie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia wypowiedział umowę o pracę? >

Więcej: Początek roku pokaże skalę kadrowych problemów szkół>>