Ustawa o systemie oświaty (art. 14a ust. 3) zobowiązuje gminę do zapewnienia bezpłatnego transportu dzieciom sześcioletnim i opieki w czasie przewozu do najbliższego przedszkola publicznego.
Proszę o odpowiedź na pytanie: Czy gmina może, jeżeli chce, dowozić również dzieci 3-5 letnie? Czy jeżeli dzieci 3-5 letnie, będą dowożone autobusem gminnym, wystarczy dla zapewnienia im opieki, opiekun jeżdżący tym autobusem?
Zgodnie z art. 14a ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) jeżeli droga dziecka sześcioletniego z domu do najbliższego publicznego przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej przekracza 3 km, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka lub zwrot kosztów przejazdu dziecka i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice.
Zapewnienie dowożenia dzieci podlegających obowiązkowi rocznego przygotowania przedszkolnego do najbliższego przedszkola lub oddziału przedszkolnego należy do zadań własnych gminy. Gmina może zarówno wykonywać przewóz własnymi środkami transportu i za pośrednictwem własnej jednostki organizacyjnej, jak i powierzyć to zadanie wyspecjalizowanemu przedsiębiorcy na zasadzie udzielenia zamówienia publicznego. Chodzi przy tym nie tylko o dowóz do przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, lecz także z powrotem do domu.
Transport ma być "bezpłatny", co również oznacza zakaz pobierania jakichkolwiek, zwłaszcza ukrytych, opłat na poczet pokrycia kosztów przewozu. Określenie "bezpłatny" odnosi się także do opieki.
Ustawodawca nakłada na gminę obowiązek zapewnienia opieki "w czasie przewozu", lecz nie przed i po jego wykonaniu. Przewóz dzieci powinien być zorganizowany tak, aby dzieci nie pozostawały bez opieki, np. oczekując po zakończonych zajęciach. "Zapewnienie opieki" nie oznacza jednak, że sprawującym opiekę musi być nauczyciel. Możliwe jest sprawowanie opieki przez jakąkolwiek osobę pełnoletnią, która jest zdolna do ponoszenia odpowiedzialności za działanie lub zaniechanie w związku ze sprawowaną opieką - nawet przez kierowcę pojazdu wykonującego przewóz.
Przepisy prawa regulują tylko i wyłącznie kwestię dowożenia do przedszkola dzieci sześcioletnich. Nie regulują natomiast kwestii dzieci młodszych. Jednakże nie zabraniają, jeśli gmina rzeczywiście chce, dowozu dzieci młodszych do przedszkola. Wydaje się jednocześnie, ze dowozem tym rządzą te same zasady, co w przypadku dzieci sześcioletnich, a mianowicie dzieci powinny być dowożone pod opieką osoby dorosłej.