Dziecko powinno trafić do rodziny zastępczej, a MOW powinien ułatwiać matce kontakt z nim. O to, by wychowanki młodzieżowych ośrodków wychowawczych (tzw. MOW-ów) mogły w nich przebywać ze swoimi dziećmi, zabiega od lat Fundacja po DRUGIE, a także Rzecznik Praw Dziecka.
Z raportu fundacji wynika, że co roku co najmniej sześćdziesiąt młodych dziewczyn przeżywa potrójną tragedię - najpierw, gdy decyzją sądu w wieku kilkunastu lat trafiają do placówki izolacyjnej, potem, gdy zachodzą w ciążę, choć nie są do tego mentalnie i emocjonalnie przygotowane i wreszcie, gdy urodzą dziecko i jest im ono zabierane.
"Jeśli dziewczyna nie ma zaplecza rodzinnego zdarza się, że dziecko trafia do rodziny zastępczej, domu dziecka lub do adopcji. Nieletnia matka nie ma przecież władzy rodzicielskiej i sama nie może o nim decydować" - mówiła w rozmowie z PAP Agnieszka Sikora z Fundacja po DRUGIE. W listopadzie MEN opublikował rozporządzenie dotyczące standardów opieki w MOW-ach.
Znalazł się w nim zapis, że w statutach tych placówek można wskazać szczególne obszary działalności dotyczące rozwiązywania określonych problemów wychowanków. Jednym z takich szczególnych obszarów może być ukierunkowanie na rozwiązywanie problemów nieletnich matek. Rozporządzenie nałożyło też na MOW-y obowiązek zapewnienia nieletniej wychowance w ciąży odpowiedniej opieki i przygotowanie do roli rodzicielskiej.
"Intencją tych regulacji nie jest umożliwienie przebywania w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych nieletnim matkom wraz z dziećmi, lecz umożliwienie nieletniej matce, w miarę możliwości, udziału w sprawowaniu opieki nad dzieckiem" - poinformowała PAP rzeczniczka resortu edukacji Joanna Dębek. Jak dodała, przepis umożliwiający nieletniej matce przebywanie razem z dzieckiem w ośrodku nie może zostać wprowadzony bez zmian m.in. w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, co nie należy do właściwości MEN. Dębek przypomniała, że małe dziecko nie może pozostawać pod wyłączną pieczą rodzica, któremu – z uwagi na wiek – nie przysługuje władza rodzicielska (zgodnie z polskim prawem władza rodzicielska przysługuje wyłącznie osobie pełnoletniej, czyli wraz ze skończeniem 18 roku życia lub wcześniej, przez małżeństwo z osobą dorosłą).
W przypadku gdy oboje rodzice są niepełnoletni, zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym dla dziecka musi być ustanowiony opiekun prawny i rodzina zastępcza.
RPD: małe dzieci nie mogą trafiać do ośrodków opiekuńczo-wychowawczych>>
"W praktyce oznacza to, że dziecko powinno trafić obligatoryjnie do rodziny zastępczej spełniającej wymagania powyższej ustawy, która będzie wykonywała nad dzieckiem bezpośrednią pieczę.
Pozostawienie dziecka z jego nieletnią matką w młodzieżowym ośrodku wychowawczym byłoby sprzeczne z zasadami powyższej regulacji. Możliwa jest również sytuacja, w której ojciec dziecka jest osobą pełnoletnią i przysługuje mu władza rodzicielska. (...). Wówczas będzie mógł wykonywać opiekę i pieczę nad dzieckiem samodzielnie lub z udziałem małoletniej matki" - wyjaśniła Dębek. Odnosząc się do MOW-ów, zaznaczyła, że ich rola polega na zapewnieniu nieletniej wychowance w ciąży oraz po urodzeniu dziecka odpowiedniego wyżywienia i opieki psychologicznej - w szczególności w zakresie budowania więzi i nawiązywania kontaktów z dzieckiem oraz zaspokajania jego potrzeb. MOW ma wspierać nieletnią matkę w tym, by uczestniczyła w wychowaniu dziecka, chyba że sąd opiekuńczy postanowi inaczej.
Dębek dodała, że w MOW-ach dla dziewcząt realizowane są programy przygotowujące podopieczne m.in. do macierzyństwa i działania poszerzające ich wiedzę w zakresie umiejętności społecznych dotyczących rodzicielstwa i funkcjonowania w rodzinie. Są wśród nich także działania łączące resocjalizację ze współpracą z placówkami pieczy zastępczej i rodzinami zastępczymi w bezpośredniej bliskości MOW-ów, w których umieszczane są dzieci wychowanek. Według MEN takie rozwiązania, które z jednej strony umożliwiają nieletniej matce stały udział w bieżącej pieczy nad dzieckiem i w jego wychowaniu, z drugiej zaś nie wymuszają pobytu małego dziecka w środowisku placówki resocjalizacyjnej - wydają się wariantem optymalnym.
Z danych resortu wynika, że odsetek nieletnich matek w MOW-ach oscyluje ok. 10 proc. W badaniach przeprowadzonych na początku 2014 r. przez Ośrodek Rozwoju Edukacji (dane za 2013 r.) problem dotyczył 85 wychowanek. Dane za 2014 r. mówią o 126 ciężarnych dziewczynach. Większość (68 osób) wróciła do środowiska rodzinnego.(PAP)
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Ochrona danych osobowych w szkole i przedszkolu. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach
|