Prośba o udzielenie porady prawnej, dotyczącej uprawnienia do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2011 r. w związku z ukazaniem się uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2011 r. (uchwała SN z dnia 7 lipca 2011 r. III PZP 3/11, LEX nr 844642).
Nauczyciel zatrudniony od 1.09.2003 r. na czas nieokreślony, w roku 2011 przebywał na:
- zwolnieniu lekarskim od 1.01. – 08.05.2011 r.,
- urlopie macierzyńskim od 9.05. – 9.10.2011 r.,
- urlopie uzupełniającym od 10.10. – 30.11.2011 r.,
- zwolnieniu lekarskim od 1.12. – 31.12.2011 r.
Czy w tym przypadku należy się dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2011 r.?
Decyzja o wliczeniu okresu zwolnienia lekarskiego i urlopu macierzyńskiego do okresów uprawniających do trzynastki należy do pracodawcy. Natomiast urlop wypoczynkowy nie ma wpływu na nabycie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego przez pracownika.
Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z późn. zm.) - dalej u.d.w.r., pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy. Przepis u.d.w.r. wymienia sytuacje, kiedy pracownik nabywa prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego mimo nieprzepracowania 6 miesięcy w danym roku i dotyczy to:
1) nawiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej),
2) zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące,
3) powołania pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej,
4) rozwiązania stosunku pracy w związku z:
a) przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne,
b) przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem,
c) likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy,
d) likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,
5) podjęcia zatrudnienia:
a) w wyniku przeniesienia służbowego,
b) na podstawie powołania lub wyboru,
c) w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy,
d) w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją,
e) po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,
6) korzystania:
a) z urlopu wychowawczego,
b) z urlopu dla poratowania zdrowia,
c) przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego z urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego,
7) wygaśnięcia stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.
Jednak wśród ww. sytuacji nie został wymieniony okres przebywania na urlopie macierzyńskim i zwolnieniu lekarskim. W tym zakresie istnieją różne poglądy o wliczaniu tych okresów do okresu uprawniającego do "trzynastki". Również orzecznictwo Sądu Najwyższego nie jest jednolite. Zdaniem Sądu Najwyższego, uchwała z dnia 13 grudnia 2005 r. (uchwała SN z dnia 13 grudnia 2005 r. II PZP 9/05) do stażu uprawniającego do dodatkowego wynagrodzenia rocznego uwzględnia się okresy pozostawania w stosunku pracy." Natomiast w uchwale z dnia 25 lipca 2003 r. (uchwała SN z dnia 25 lipca 2003 r. III PZP 7/03) Sąd Najwyższy uznał, iż "warunkiem nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości jest efektywne przepracowanie u danego pracodawcy pełnego roku kalendarzowego." Podobny pogląd Sąd Najwyższy wyraził w uchwale z dnia 7 lipca 2011 r. (uchwała SN z dnia 7 lipca 2011 r. III PZP 3/11), zgodnie z którą okresy pobierania przez pracownika niezdolnego do pracy wynagrodzenia i zasiłku chorobowego nie podlegają wliczeniu do 6-miesięcznego okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, wymaganego do nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego." Z uwagi na fakt, iż orzecznictwo sądów nie jest źródłem prawa w obowiązującym systemie prawnych w RP to decyzja o tym, czy nauczyciel, który chorował oraz przebywała na urlopie macierzyńskim dłużej niż 6 miesięcy w roku kalendarzowym i w związku z tym nie przepracował w danym roku wymaganych 6 miesięcy - należy do pracodawcy.
Natomiast urlop wypoczynkowy nie ma wpływu zarówno na wysokość jak i prawo do trzynastki. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 u.d.w.r. przy ustalaniu dodatkowego wynagrodzenia rocznego uwzględnia się również wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy pracownika.
Agnieszka Kosiarz
Nauczyciel zatrudniony od 1.09.2003 r. na czas nieokreślony, w roku 2011 przebywał na:
- zwolnieniu lekarskim od 1.01. – 08.05.2011 r.,
- urlopie macierzyńskim od 9.05. – 9.10.2011 r.,
- urlopie uzupełniającym od 10.10. – 30.11.2011 r.,
- zwolnieniu lekarskim od 1.12. – 31.12.2011 r.
Czy w tym przypadku należy się dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2011 r.?
Decyzja o wliczeniu okresu zwolnienia lekarskiego i urlopu macierzyńskiego do okresów uprawniających do trzynastki należy do pracodawcy. Natomiast urlop wypoczynkowy nie ma wpływu na nabycie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego przez pracownika.
Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z późn. zm.) - dalej u.d.w.r., pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy. Przepis u.d.w.r. wymienia sytuacje, kiedy pracownik nabywa prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego mimo nieprzepracowania 6 miesięcy w danym roku i dotyczy to:
1) nawiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej),
2) zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące,
3) powołania pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej,
4) rozwiązania stosunku pracy w związku z:
a) przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne,
b) przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem,
c) likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy,
d) likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,
5) podjęcia zatrudnienia:
a) w wyniku przeniesienia służbowego,
b) na podstawie powołania lub wyboru,
c) w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy,
d) w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją,
e) po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,
6) korzystania:
a) z urlopu wychowawczego,
b) z urlopu dla poratowania zdrowia,
c) przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego z urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego,
7) wygaśnięcia stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.
Jednak wśród ww. sytuacji nie został wymieniony okres przebywania na urlopie macierzyńskim i zwolnieniu lekarskim. W tym zakresie istnieją różne poglądy o wliczaniu tych okresów do okresu uprawniającego do "trzynastki". Również orzecznictwo Sądu Najwyższego nie jest jednolite. Zdaniem Sądu Najwyższego, uchwała z dnia 13 grudnia 2005 r. (uchwała SN z dnia 13 grudnia 2005 r. II PZP 9/05) do stażu uprawniającego do dodatkowego wynagrodzenia rocznego uwzględnia się okresy pozostawania w stosunku pracy." Natomiast w uchwale z dnia 25 lipca 2003 r. (uchwała SN z dnia 25 lipca 2003 r. III PZP 7/03) Sąd Najwyższy uznał, iż "warunkiem nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości jest efektywne przepracowanie u danego pracodawcy pełnego roku kalendarzowego." Podobny pogląd Sąd Najwyższy wyraził w uchwale z dnia 7 lipca 2011 r. (uchwała SN z dnia 7 lipca 2011 r. III PZP 3/11), zgodnie z którą okresy pobierania przez pracownika niezdolnego do pracy wynagrodzenia i zasiłku chorobowego nie podlegają wliczeniu do 6-miesięcznego okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, wymaganego do nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego." Z uwagi na fakt, iż orzecznictwo sądów nie jest źródłem prawa w obowiązującym systemie prawnych w RP to decyzja o tym, czy nauczyciel, który chorował oraz przebywała na urlopie macierzyńskim dłużej niż 6 miesięcy w roku kalendarzowym i w związku z tym nie przepracował w danym roku wymaganych 6 miesięcy - należy do pracodawcy.
Natomiast urlop wypoczynkowy nie ma wpływu zarówno na wysokość jak i prawo do trzynastki. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 u.d.w.r. przy ustalaniu dodatkowego wynagrodzenia rocznego uwzględnia się również wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy pracownika.
Agnieszka Kosiarz