Czy można w podstawie prawnej umowy zawartej na czas określony z nauczycielem stażystą, który skończył studia w tym roku i po raz trzeci z rzędu ma podpisaną umowę z tą samą szkołą, powołać orzeczenie sędziny?
Ponieważ nie istnieje podstawa prawna w żadnym akcie prawnym dla zatrudnienia nauczyciela po raz trzeci na czas określony?

Zgodnie art. 10 ust. 2 zd. drugie ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) – dalej KN, w określonych przypadkach (art. 9c ust. 11 KN i art. 9g ust. 8 KN), w razie ustalenia dodatkowego stażu, z nauczycielem stażystą nawiązuje się stosunek pracy na czas określony na kolejny jeden rok szkolny.
Zatrudnienie nauczyciela stażysty na zasadzie wyjątku na kolejną okresową umowę o pracę, występuje kiedy w związku z tym, że nauczyciel uzyskał negatywną ocenę ostateczną ocenę pracy (art. 9c ust. 11 KN), a także kiedy nie uzyskał akceptacji komisji egzaminacyjnej lub nie zdał egzaminu (art. 9g ust. 8 pkt 1 KN), określono mu dodatkowy staż w wymiarze 9 miesięcy. Zasadą jednak jest, że nauczyciel stażysta może przystąpić ponownie odpowiednio do rozmowy z komisją kwalifikacyjną lub do egzaminu przed komisją egzaminacyjną tylko jeden raz w danej szkole (art. 9g ust. 8 pkt 1 KN).
Tak więc sens instytucji określonej w treści art. 10 ust. 2 zd. drugie KN jest taki, żeby jednorazowo umożliwić nauczycielowi stażyście ponowne zatrudnienie w celu odbycia stażu. Przepis ten wyraźnie wskazuje, że ma to być zatrudnienie jednorazowe na kolejny rok szkolny. Dwukrotne zatrudnienie w tych samych warunkach w tej samej szkole jest już, zgodnie z przepisami pragmatyki nauczycielskiej, niemożliwe.

W pytaniu nie wyjaśniono jaki charakter ma orzeczenie sądu, na które powołuje się pytający. Jeżeli jest to wyrok przywracający (lub dopuszczający) nauczyciela do pracy do oczywiście musi być on wykonany. Jednakże co do zasady źródłami prawa pracy, zgodnie z treścią art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. – są wyłącznie przepisy k.p., przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określających prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.
Wyroki sądów nie stanowią ogólnego źródła prawa pracy, mogą wiązać jedynie w zakresie konkretnych spraw i tylko w zakresie przedmiotowym wyroku. Jeżeli więc w przedmiotowej sprawie treść wyroku dotyczy omawianej kwestii zatrudnienia, zaś sprawa dotyczyła kwestii kolejnego zatrudnienia nauczyciela stażysty (przywrócenia do pracy bądź też dopuszczenia do pracy), to musi być on wykonany. Wówczas zatrudnienie nauczyciela nastąpi w drodze wykonania orzeczenia sądu pracy.

Krzysztof Lisowski