Zasadniczo, z art. 1519 i następnych k.p. wynika, że dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy, a praca w święta w placówkach handlowych jest niedozwolona, również wtedy gdy święto przypada w niedzielę. Za pracę w niedzielę i święto uważa się wykonywaną między godziną 6.00 w tym dniu a godziną 6.00 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina.

Od zakazu pracy w handlu w niedzielę jest jednak wyjątek: jest ona dozwolona w placówkach handlowych przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności. Problematyka pracy w święta w handlu była przedmiotem wielu opinii i interpretacji. Za placówki handlowe MPiPS uważało wszelkie instytucje i zakłady, których główna działalność polega na kupowaniu towarów w celu ich dalszej odsprzedaży, w tym sklepy, apteki, stacje benzynowe, składy węgla i materiałów budowlanych, a także handel za pomocą internetu. Potem jednak resort zmienił zdanie i uznał, że apteki i stacje benzynowe jako instytucje wyższej użyteczności publicznej są wyjęte spod zakazu. Ponadto handel, według ministerialnej interpretacji przepisów, mogą prowadzić właściciele jednoosobowych firm, osoby zatrudnione na umowy cywilnoprawne (jak umowa zlecenia), a także franczyzobiorcy oraz zatrudnieni na podstawie umowy agencyjnej.

Czytaj: Handel w święta nie dla wszystkich zakazany

 

Zakaz handlu nie oznacza, że nie można w ogóle pracować w niedzielę i święta. Przepisy k.p. wyczerpująco wymieniają wypadki, w których można, a nawet trzeba iść do pracy. I tak, zgodnie z art. 15110 k. p., praca jest dozwolona w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii; jeśli jest to praca jest w ruchu ciągłym, na zmiany, przy niezbędnych remontach, w transporcie i w komunikacji, w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych, przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, w rolnictwie i hodowli, przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, przede wszystkim w zakładach świadczących usługi dla ludności, gastronomii, hotelarstwie, jednostkach gospodarki komunalnej, zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia, jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę, zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku, w stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta.

Dozwolona jest praca w święta i niedzielę polegająca na świadczeniu usług z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej odbieranych poza Polską, jeżeli zgodnie z przepisami obowiązującymi odbiorcę usługi dni te są u niego dniami pracy.

Chcesz być na bieżąco? Zajrzyj do Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych