Pracownik tymczasowy zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony, legitymuje się następującymi okresami zatrudnienia: od 4 maja do 15 czerwca 2009 r., od 13 lipca do 2 października 2009 r. W jakim wymiarze należy udzielić pracownikowi urlopu?
Okresy pozostawania w dyspozycji pracodawcy użytkownika obejmujące niepełne miesiące podlegają kumulacji w celu ustalenia uprawnień urlopowych danego pracownika tymczasowego. Przepisy nie pozwalają natomiast na przyznanie pracownikowi prawa do urlopu w wymiarze proporcjonalnym do przepracowanego okresu, np. jeśli pracownik pozostawał w dyspozycji pracodawcy użytkownika przez pół miesiąca, nie nabywa prawa do 1 dnia urlopu.
Zasady nabywania prawa do urlopu i korzystania z niego są w przypadku pracowników tymczasowych odmienne niż w przypadku innych pracowników objętych regulacjami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p.
Jak wynika z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz. U. Nr 166, poz. 1608 z późn. zm.) - dalej u.z.p.t., pracownikowi tymczasowemu przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze dwóch dni za każdy miesiąc pozostawania w dyspozycji jednego pracodawcy użytkownika lub więcej niż jednego pracodawcy użytkownika.
W przypadku pracowników tymczasowych niezwykle istotnym jest jednak odróżnienie nabycia prawa do urlopu i jego wymiaru od obowiązku udzielenia pracownikowi tego urlopu w naturze. Bowiem jak wynika z art. 10 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 2 u.z.p.t., pracodawca użytkownik jest obowiązany umożliwić pracownikowi tymczasowemu wykorzystanie urlopu wypoczynkowego w naturze tylko w sytuacji, gdy okres wykonywania pracy na jego rzecz obejmuje 6 miesięcy lub okres dłuższy. Jeśli wykonywanie pracy na rzecz danego pracodawcy użytkownika obejmuje okres krótszy niż 6 miesięcy, pracodawca użytkownik może ustalić z agencją pracy tymczasowej wykorzystanie przez pracownika tymczasowego urlopu wypoczynkowego, w całości lub w części, w okresie wykonywania pracy tymczasowej na rzecz tego pracodawcy użytkownika, ustalając zarazem tryb udzielenia tego urlopu, jeśli jednak tego nie zrobią, pracodawca użytkownik nie ma obowiązku, a nawet jak podkreśla się w doktrynie, nie ma prawa, udzielenia pracownikowi tymczasowemu urlopu wypoczynkowego (A. Sobczyk, Ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Komentarz, Kraków 2005).
W świetle powyższego, pracownik, o którym mowa w treści pytania, nabył w czasie wskazanych okresów zatrudnienia prawo do 8 dni urlopu wypoczynkowego, wg wyliczenia:
za okres od 4 maja 2009 r. do 3 czerwca 2009 r. - 2 dni urlopu,
za okres 4-25 czerwca 2009 r. (22 dni) 13-20 lipca 2009 r. (8 dni) - 2 dni urlopu,
za okres od 21 lipca 2009 r. do 20 września 2009 r. - 4 dni urlopu,
za okres od 21 września 2009 r. do 2 października 2009 r. (12 dni).
Jednocześnie jednak w żadnym z tych okresów nie wykonywał on pracy na rzecz pracodawcy użytkownika przez okres co najmniej 6 miesięcy, a więc pracodawcy ci nie mieli obowiązku umożliwienia mu wykorzystania tego urlopu. Przy dokonanym powyżej wyliczeniu niezmiernie istotne jest to, aby pamiętać, że w sytuacji, gdy okres pozostawania w dyspozycji jednego pracodawcy użytkownika nie obejmuje pełnego miesiąca, a pracownik nie nabywa prawa do urlopu, okres ten nie przepada, a podlega kumulacji z kolejnym okresem zatrudnienia. Przepisy nie pozwalają natomiast na przyznanie pracownikowi prawa do urlopu w wymiarze proporcjonalnym do przepracowanego okresu, np. jeśli pracownik pozostawał w dyspozycji pracodawcy użytkownika przez pół miesiąca, nie nabywa prawa do 1 dnia urlopu.
W wydawanym pracownikowi tymczasowemu świadectwie pracy pracodawca powinien zawrzeć informacje wymagane na mocy obowiązujących przepisów, a więc dotyczące okresu zatrudnienia i ilości wykorzystanego urlopu wypoczynkowego (ewentualnie o wypłaceniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop). Informacje te będą całkowicie wystarczające dla ustalenia uprawnień urlopowych pracownika.

Jarosław Masłowski - specjalista z zakresu prawa pracy