Odpowiedź: O tym, czy urlop udzielany jest w zwykłym trybie, czy też jako tzw. urlop na żądanie decyduje pracownik występując o jego udzielenie.
Uzasadnienie: Urlop na żądanie to część urlopu wypoczynkowego pozostawiona do dyspozycji pracownika w wymiarze do 4 dni w roku kalendarzowym. O terminie wykorzystania urlopu na żądanie decyduje pracownik, zgłaszając żądanie jego udzielenia najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Formalnie nie ma jednak przeszkód, aby pracownik wystąpił o urlop na żądanie z odpowiednim wyprzedzeniem, jeżeli chce wcześniej uprzedzić pracodawcę, że zamierza skorzystać z takiego urlopu. Wprawdzie przepis art. 1672 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) stanowi, że pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu w terminie wskazanym przez pracownika, jednak zdaniem Sądu Najwyższego obowiązek udzielenia urlopu "na żądanie" nie jest bezwzględny, a pracodawca może odmówić żądaniu pracownika ze względu na szczególne okoliczności, które powodują, że jego zasługujący na ochronę wyjątkowy interes wymaga obecności pracownika w pracy (wyrok SN z dnia 28 października 2009 r., II PK 123/09, OSNP 2011, nr 11-12, poz. 148).
Należy podkreślić, że możliwość skorzystania z urlopu na żądanie jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem pracownika. O tym, czy urlop udzielany jest w zwykłym trybie, czy też jako urlop na żądanie decyduje więc nie termin, w jakim pracownik występuje do pracodawcy o udzielenie urlopu, lecz sam pracownik, który zgłaszając chęć skorzystania z urlopu powinien wskazać, czy zamierza skorzystać z urlopu na żądanie, czy też z urlopu udzielanego w zwykłym trybie. Jeżeli więc pracownik z jednodniowym wyprzedzeniem zwrócił się do pracodawcy z prośbą o udzielenie dwóch dni urlopu wypoczynkowego nie wskazując, że zamierza skorzystać z urlopu na żądanie, to nie ma podstaw do tego, aby automatycznie uznać taki urlop za urlop na żądanie. Tylko w sytuacji, gdyby pracownik wyraźnie określił, że chce skorzystać z urlopu na żądanie, urlop należałoby zakwalifikować jako udzielany w tym szczególnym trybie.
Katarzyna Pietruszyńska