Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zakładzie wynosi 11%.
Odpowiedź:
Bez względu na procedurę odwoławczą związaną z uzyskaniem orzeczenia, pracodawca powinien wliczyć pracownika do stanu zatrudnienia z lekkim stopniem od 1.04.2017 r. włącznie.
Uzasadnienie:
Przepisy prawne szczegółowo regulują kwestie dotyczące ustalania stanu zatrudnienia pracowników w przedsiębiorstwie oraz wskazują, jak prawidłowo powinien być wyliczany wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych, konieczny ze względu na określenie wielu przywilejów i obowiązków pracodawcy. Zanim pracodawca prawidłowo wyliczy miesięczny wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych (np. wskaźnik 50% na potrzeby legitymowania się statusem zakładu pracy chronionej, albo wskaźnik 6% na potrzeby uzyskania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych), musi prawidłowo ustalić stan zatrudnienia osób pełno – i niepełnosprawnych w celu m.in. zgłoszenia pracownika do ZUS i prawidłowego wypełnienia deklaracji i informacji do PFRON.
Stan zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych
Przy uwzględnianiu osób niepełnosprawnych musimy brać pod uwagę zasadę, iż do stanu zatrudnienia osobę z niepełnosprawnością wlicza się począwszy od dnia przedstawienia pracodawcy orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność – art. 2a ust. 1 ustawy z 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2046) – dalej u.r.z.n.
Przykład
Pracodawca zatrudnił 2.09.2016 r. pracownika, który jest osobą niepełnosprawną. W dniu 11.09.2016 r. przedstawił on pracodawcy orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Wynika z niego, że jest on niepełnosprawny w tym stopniu od 1.09.2014. W związku z tym, że pracownik niepełnosprawny jest nowym pracownikiem, pracodawca powinien wliczyć go do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych od dnia przedstawienia orzeczenia – czyli od 11.09.2016 r.
Inaczej jest w przypadku, gdy pracownik dostarcza kolejne orzeczenie. Można go bowiem wstecznie zaliczyć do stanu zatrudnienia, pod warunkiem, że wniosek o wydanie orzeczenia złożył nie później niż w dniu następującym po dniu wygaśnięcia poprzedniego orzeczenia (art. 2a ust. 2 u.r.z.n.).
Przykład:
Pracownik jest zatrudniony w przedsiębiorstwie od 2.01.2010 r. Orzeczenie o uznaniu go za niepełnosprawnego w stopniu lekkim wygasło 31.08.2016 r. Wniosek o wydanie nowego orzeczenia złożył w powiatowym zespole do spraw osób niepełnosprawnych w dniu 1.09.2012 r. Jeżeli pracownikowi ponownie zostanie wydane orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, to pracodawca ponownie wliczy go do stanu zatrudnienia od dnia złożenia wniosku, tj. od 1.09.2016 r., pod warunkiem, że z orzeczenia wynikać będzie, iż był on w tym okresie niepełnosprawny.
Jeżeli pracownik spóźni się ze złożeniem wniosku o wydanie orzeczenia, również można go wstecznie wliczyć do stanu zatrudnienia niepełnosprawnych. Ale tutaj można to zrobić tylko do 3 miesięcy poprzedzających dzień przedstawienia pracodawcy orzeczenia o ponownym uznaniu go za niepełnosprawnego. Oczywiście i w tym przypadku z orzeczenia musi wynikać, że w tym czasie podwładny był niepełnosprawny (art. 2a ust. 3 u.r.z.n.).
Przykład
Orzeczenie o uznaniu jednego z pracowników za niepełnosprawnego w stopniu umiarkowanym straciło ważność 15.03.2016. Wniosek o wydanie nowego orzeczenia złożył on dopiero 15.05.2016. Nowe orzeczenie przedłożył w firmie 1.07.2016 r. W tym przypadku pracodawca wliczy pracownika do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych na bieżąco od dnia przedstawienia nowego orzeczenia. Natomiast wstecznie może to zrobić w okresie do trzech miesięcy poprzedzających dzień dostarczenia orzeczenia, tj. od 1.04. do 30.06.2016 r., pod warunkiem, że z orzeczenia wynika, że pracownik był w tym czasie niepełnosprawny.
Podsumowując, w zależności od tego, kiedy pracownik złożył wniosek o kolejne orzeczenie (art. 2a ust. 2 lub ust. 3 u.r.z.n.) i przedstawił pracodawcy nowe orzeczenie, to według zasad wskazanych w art. 2a u.r.z.n. powinien ustalić stan zatrudnienia tego pracownika w okresie od utraty ważności poprzedniego orzeczenia (lekki stopień) do dnia przedstawienia nowego orzeczenia o umiarkowanym stopniu.
Ze stanu faktycznego wskazanego w pytaniu wynika, że bez względu na procedurę odwoławczą związaną z uzyskaniem orzeczenia, pracodawca powinien wliczyć pracownika do stanu zatrudnienia z lekkim stopniem od dnia 1.04.2017 r. włącznie.
Mateusz Brząkowski, autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedzi udzielono 7.08.2017 r.