Pytanie pochodzi z publikacji Serwis HR

Jakie są obowiązki pracodawcy wobec pracowników delegowanych do Niemiec na 3 tygodnie celem odbycia szkoleń?

Odpowiedź:

Wyjazd do Niemiec stricte w celu odbycia trzytygodniowego szkolenia, traktować należy jako podnoszenie przez pracownika kwalifikacji zawodowych, a nie świadczenie pracy za granicą (por. uchwała 7 Sędziów SN z dnia 29 marca 1968 r., III PZP 47/67, OSNC 1968/10/60). Zgodnie z obowiązującymi przepisami podnoszenie kwalifikacji zawodowych oznacza zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą (art. 1031 § 1 k.p.). Należy też zaznaczyć, że w ocenie SN praktyczne szkolenia, niezbędne do wykonywania pracy na danym stanowisku powinny co do zasady odbywać się w ramach stosunku pracy – w czasie pracy (zob. wyrok SN z 25 stycznia 2005 r. I PK 144/04, OSNAPiUS 2005/17/265).

Uzasadnienie:

W przedmiotowej sytuacji, podstawowym obowiązkiem pracodawcy związanym z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych przez pracownika jest płatne zwolnienie z całości lub z części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia, a także na czas ich trwania, jeżeli zajęcia w ramach podnoszenia kwalifikacji zawodowych, odbywają się w czasie pracy pracownika.

Pracodawca może także przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe inne świadczenia, np. pokryć opłaty za kształcenie, pomoce naukowe, koszty przejazdu, koszty zakwaterowania. Warto zaznaczyć, że katalog w/w świadczeń, określony w art. 1033 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p., ma charakter otwarty, w związku z czym pracodawca może rozszerzyć ich zakres. Należy przy tym pamiętać, że za każdym razem przyznane pracownikowi świadczenia muszą pozostawać w związku z procesem podnoszeniem kwalifikacji zawodowych. Na marginesie warto zaznaczyć, że wartość w/w świadczeń przyznawanych pracownikowi jest wolna od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych – z wyjątkiem wynagrodzenia otrzymywanego za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy - art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f.

Wzajemne prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych mogą zostać określone w ramach Umowy szkoleniowej. Umowa szkoleniowa musi mieć formę pisemną, zastrzeżoną dla celów dowodowych. Co do zasady nie ma jednak obowiązku jej zawierania. Obowiązek taki powstaje jedynie w przypadku, gdy pracodawca zamierza zobowiązać pracownika do pozostawania w stosunku zatrudnienia po zakończeniu kształcenia. Powyższy obowiązek nie może trwać jednak dłużej niż 3 lata, który to okres rozpoczyna się najwcześniej z dniem zakończenia przez pracownika procesu podnoszenia kwalifikacji. Istotne jest także to, że postanowienia Umowy szkoleniowej nie mogą być dla pracownika mniej korzystne niż przepisy k.p. dotyczące podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Umowa szkoleniowa powinna zostać zawarta przez strony przed rozpoczęciem podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika – najpóźniej przed rozpoczęciem korzystania przez niego z świadczeń związanych z podnoszeniem kwalifikacji.

Jarosław Masłowski, autor współpracuje z publikacją Serwis HR

Odpowiedzi udzielono 31.08.2015 r.