Jeśli i Ty Managerze zatrudniasz pracowników do Zespołu, to pewnie bierzesz pod uwagę zakres obowiązków, może nawet profile kompetencyjne czy doświadczenie osoby. Takie kryteria pozwalały Ci na pewno do tej pory często dopasowywać osobę do stanowiska i zadań biznesowych. I jeśli miałeś dużo szczęścia, to na Twoje zaproszenie odpowiedzieli ciekawi kandydaci i mogłeś wybierać spośród wielu ofert.
Znaleźć brakujący puzzel
Nie każdy jednak może pochwalić się takimi sukcesami. Dlaczego? Z zatrudnianiem ludzi jest trochę tak, jak z pływaniem łodzią na oceanie i zarzucaniem wędki. Wiele tam ryb, różne kształty i kolory, potrafią zachwycić, a nawet złapać się na haczyk, nie wszystkie jednak są bezpieczne lub wartościowe. Tak samo jest z pracownikami. Otrzymujesz być może wiele ofert ale tych, na które warto zwrócić uwagę, jest już dużo mniej. Na co zatem warto zwracać uwagę w takich poszukiwaniach? Przykładaj większą wagę do tego jaki masz Zespół dziś i jakie są jego potrzeby, kim są członkowie Zespołu i jak każdy kolejny, przyczyni się nie tylko do realizacji celów, ale może wspierać Zespół w jego dalszym rozwoju.
Cel Managera
Będąc w roli Managera wiesz doskonale, że Twoim zadaniem jest dostarczanie wyników, budowanie i doskonalenie Zespołu, pomaganie ludziom wykonywać ich pracę w najwyższych standardach i określonym czasie. Wydawałoby się, że jest to prosty przepis na sukces.
Może zastanawia Cię więc czasami skąd obecnie w środowiskach biznesowych jest tak wiele średnio lub nawet słabo działających Zespołów? Nie każdy z nich sprawnie i z zaangażowaniem realizuje zadania, praca zespołowa nie zawsze jest źródłem siły dla jego członków, współpracownicy chcą budować między sobą zaufanie i zdrowe relacje, dbają o siebie wzajemnie i uczą się ze wspólnych doświadczeń. Często przyczyną takiego stanu rzeczy są niewłaściwe osoby w Zespole, którym brakuje wiedzy o sobie i innych, kompetencji i umiejętności, odpowiednich postaw, zachowań, podejścia do pracy i potencjału na przyszłość. Zatem Twoim celem, Managerze, jest wybieranie do współpracy takich pracowników, abyście mogli wspólnie razem stworzyć najlepszy z możliwych Zespołów - który, rozumiejąc wizję i strategię biznesową, będzie chciał współpracować, z zaangażowaniem i wysoką motywacją pracować na celach i dostarczać wyników, będzie samodzielny, sprawczy i z dobrą energią.
Potrzeby Zespołu
Wyławianie z oceanu możliwych kandydatów zacznij od analizy potencjału obecnego Zespołu i poszczególnych podwładnych. Jakie w Zespole dzięki nim są talenty i mocne strony, co ten Zespół ciągnie w dół lub jest jego najsłabszym ogniwem.
W zderzeniu z wyzwaniami biznesowymi łatwiej będzie Ci znaleźć odpowiedź, czy w tym składzie Zespół poradzi sobie z dostarczeniem wyników, czy udźwignie wyzwania czy przetrwa trudności.
To podstawa do tego, by jasno określić, kogo ten Zespół potrzebuje dziś najbardziej:
- czy to są dynamiczne osoby z energią ekstrawertyczną – które Twój Zespół mogą ożywić i dodać szybkości w działaniu, czy w Zespole potrzeba więcej wiedzy eksperckiej, spokoju i cierpliwej pracy na wydłużonych w czasie projektach
- czy w Zespole potrzeba więcej osób operacyjnych, które świetnie zastosują w praktyce różne pomysły i będą je konsekwentnie wdrażać, czy raczej potrzeba jest innowacji lub strategicznych rozwiązań
- czy Zespół potrzebuje więcej osób nastawionych na wyniki, których ambicja i nastawienie na osiągnięcia będzie silnie motywowała do działania i przekraczania kolejnych progów, czy może w zespole brakuje relacji, harmonii i zgody, koncentrowania się wokół wspólnych wartości i współpracy
- czy dla Zespołu najlepsze będą osoby świetnie zorganizowane i nastawione na doprowadzanie spraw do końca, czy może lepiej sprawdzą się osoby elastyczne, szukające zmian i dopasowujące się do zmieniających się okoliczności biznesowych
Zatem bierz pod uwagę potrzeby Zespołu i szukaj kogoś, kto na tę potrzeby odpowie na poziomie: wiedzy (wiedza merytoryczna, znajomość rynku i Klientów, znajomość narzędzi czy modeli biznesowych), umiejętności (biznesowe, branżowe, specjalistyczne) i doświadczeń.
Ważne też, by Twój nowy pracownik był z jednej strony podobny na poziomie wartości i standardów pracy – bo w kompletnie innym otoczeniu może być mu trudno się odnaleźć lub może potrzebować o wiele więcej czasu - by się dopasować do nowej kultury pracy. Z drugiej jednak strony ma wnosić wartość do Zespołu i gdy do Zespołu dołączy - zmieni jego dynamikę funkcjonowania, będzie inspiracją do działania dla pozostałych osób, pozostali pracownicy będą się mogli czegoś nowego od niego nauczyć – co przełoży się na wspólne wyniki i sukcesy.
Warren Buffet, znany amerykański przedsiębiorca i filantrop, powiedział kiedyś: „szukając ludzi do pracy, zwracaj uwagę na 3 cechy: integralność, inteligencję i energię. Jeśli nie mają tej pierwszej cechy, dwie pozostałe Cię zabiją”. Do tej listy warto też dodać wysokie poczucie własnej wartości, przynajmniej średni poziom inteligencji emocjonalnej, otwartość na rozwój, ciekawość, umiejętność uczenia się, odpowiedzialność, optymizm i lubienie ludzi. Te kompetencje osobiste nie tylko pozwalają na stabilny rozwój pracownika, przyjemność w obcowaniu z nim, budowanie zdrowych relacji ale tez jego rozwój, angażowanie go w coraz to nowe projekty, które zapewnią mu rozwój i sukcesy biznesowe.
Kogo nie zatrudniać
Kiedy już wiesz kogo potrzebujesz, zastanów się też dla kogo w Twoim Zespole nie ma miejsca. Będzie Ci łatwiej takie osoby rozpoznać podczas spotkań. Pamiętaj, że wiedzę merytoryczną można dosyć szybko uzupełnić, nauczyć się narzędzi czy systemów stosowanych w Zespole. Cechy osobowości czy charakteru przekładają się sposób myślenia pracownika, jego zachowania i reakcje. Niektóre dysfunkcje w tych obszarach sprawiają, że nawet najlepsi Managerowie ze wspaniale opracowanymi strategiami, rozplanowanymi celami i narzędziami biznesowymi – nie osiągają wspólnie ze swoimi Zespołami efektów, czasami pracują ponad siły lub nawet tracą swoje posady.
Być może uznasz, że nie ma przecież ludzi idealnych na świecie i trzeba się z tym pogodzić. To prawda i w szukaniu najlepszych pracowników do Zespołu nie chodzi o znalezienie ideału.
Warto jednak zwracać uwagę na takie cechy jak:
- niskie poczucie własnej wartości,
- mentalność ofiary (na nic nie mam wpływu, nic ode mnie nie zależy itp.),
- reaktywność (poczekam aż ktoś przyjdzie i mi powie co mam zrobić, a na razie czekam),
- pesymizm,
- nadmierna krytyczność,
- nieadekwatna samoocena i nadużywanie pewności siebie,
- sztywność myślenia (brak elastyczności, widzenie czarno-białe, tylko moje podejście jest słuszne),
- psychopatia,
- egoizm,
- manipulacja,
- skłonność do uzależnień.
Te bowiem cechy i wynikające z nich potem zachowania mogą utrudniać budowanie zaufania, relacji, spójnego i kompetentnego Zespołu, realizowanie celów indywidualnych i zespołowych. To też raczej tematy do pracy ze specjalistą, bo informacje zwrotne od Managera, szkolenie czy coaching mogą nie wystarczyć, aby pracownik zechciał się zmienić i takich dysfunkcji się pozbyć.
Jest jeszcze jedna rzecz, która w niektórych sytuacjach może zaważyć na pracy zespołowej i Twoich sukcesach, jako Managera. Chodzi mianowicie o to, że pojawiają się czasami pracownicy, dla których praca nie jest wartością. W związku z tym, ich styl pracy i zaangażowanie w nią wiąże się z przymusem i karą, czasami brakiem dbałości o wynik, ale też z sabotowaniem dodatkowych zdelegowanych zadań lub stawianiem warunków, a nawet szantażem emocjonalnym - gdy mają zrobić coś nieprzewidzianego. Takie osoby mogą też nie być zainteresowane działaniem na rzecz Zespołu, swoim rozwojem czy przyjmowaniem na siebie bardziej odpowiedzialnych ról.
Szukaj ludzi z pasją i potencjałem
Gdy więc Twoim celem jest znalezienie do Zespołu pracownika i chcesz wyruszyć w podróż na „ocean pełen ryb” – warto byś pamiętał, że ważne są tu: dopasowanie osoby do Zespołu, zestaw niezbędnych kompetencji biznesowych, wiedzy merytorycznej i doświadczeń oraz kompetencje osobiste.
Raczej omijaj szerokim łukiem takich pracowników - dla których życie jest pełne trudności, dramatów i negatywnych emocji, często potrzebują głębokiej pracy ze sobą – by poradzić sobie z problemami osobistymi. Szukaj ludzi z pasją i potencjałem, który można rozwijać - co przełoży się na ich osobiste sukcesy, sukcesy Zespołu i Ciebie – jako Managera.
Beata Stefańska
Psycholog biznesu