Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Czy pracownik może złożyć jeden wniosek z tytułu urodzenia dziecka na urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński oraz urlop rodzicielski, a pracodawca musi wyrazić zgodę?
Jeśli pracodawca powinien się pozytywnie ustosunkować do wniosku pracownicy, jaką podstawę prawną należy zastosować w piśmie udzielającym urlopu wskazanym we wniosku?
Odpowiedź:
Pracownica, która kilka dni po urodzeniu dziecka podjęła decyzję, że bezpośrednio po urlopie macierzyńskim zamierza wykorzystać dodatkowy urlop macierzyński w pełnym wymiarze, a po urlopie dodatkowym urlop rodzicielski w pełnym wymiarze może złożyć pracodawcy jeden pisemny wniosek o udzielenie wskazanych urlopów. Wniosek powinien być złożony nie później niż 14 dni po porodzie. Pracodawca ma obowiązek uwzględnić wniosek złożony w wymaganym terminie. Wynika to z przepisów art. 1791 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p.
Uzasadnienie:
Na podstawie przepisów art. 31 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 159) – dalej u.ś.p. z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego oraz okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku, a miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wynosi 60% podstawy wymiaru zasiłku. W przypadku gdy nie później niż 14 dni po porodzie pracownica złoży pisemny wniosek o udzielenie jeśli bezpośrednio po urlopie macierzyńskim urlopu dodatkowego a bezpośrednio po nim urlopu rodzicielskiego zasiłek macierzyński za cały okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego wynosi 80% podstawy wymiaru (art. 31 ust. 3 u.ś.p.).
Pracownica, która w terminie nie późniejszym niż 14 dni po porodzie złożyła wniosek o udzielenie urlopu dodatkowego i rodzicielskiego może zrezygnować z urlopu dodatkowego w całości lub w części. Warunkiem rezygnacji jest złożenie wniosku nie później niż 14 dni przed przystąpieniem do pracy, a wiec 14 dni przed zakończeniem urlopu macierzyńskiego. Pracodawca ma obowiązek wniosek pracownicy uwzględnić (art. 1792 § 1-2 k.p.).
Pracownica może po urlopie macierzyńskim wykorzystać dodatkowy urlop macierzyński i zrezygnować tylko z urlopu rodzicielskiego w całości lub w części. W tym przypadku również pracodawca powinien uwzględnić pisemny wniosek pracownicy, który został złożony w terminie nie późniejszym niż 14 dni przed przystąpieniem do pracy (art. 1793 § 1 k.p.).
Rezygnacja z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze lub jego części, a także rezygnacja z całości urlopu rodzicielskiego daje prawo do jednorazowego wyrównania dotychczas pobranego zasiłku macierzyńskiego (80%) do 100% podstawy wymiaru zasiłku. Warunkiem uzyskania wyrównania jest niepobranie zasiłków macierzyńskich za okres odpowiadający okresom urlopów, z których pracownica rezygnuje także przez ubezpieczonego ojca dziecka (art. 31 ust. 4 u.ś.p.).
Barbara Tomaszewska, autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedzi udzielono 13 października 2014 r.