Jeżeli osoba otrzymała dokumenty potrzebne do rekrutacji, zrobiła badania lekarskie na swój koszt i termin zatrudnienia się przesuwał, a teraz prawdopodobnie zakład nie zostanie otwarty.
Czy może ubiegać się o odszkodowanie z tytuły takiego, iż cały czas ją zwodzono, że zakład będzie otwarty i że nie chcieliby jej stracić?

Osoba, o której mowa w pytaniu może ubiegać się o odszkodowanie na podstawie art. 389-390 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c. - w nawiązaniu do art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. Należy jednak przestrzec, że jej szanse na wygraną byłyby dużo wyższe, gdyby formalnie zawarła umowę przedwstępną.
Przyrzeczenie zawarcia umowy o pracę, to umowa przedwstępna. Tymczasem zgodnie z art. 389-390 k.c. umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Jeżeli, termin w ciągu, którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia.

Jeżeli strona zobowiązana do zawarcia umowy przyrzeczonej uchyla się od jej zawarcia, druga strona może żądać naprawienia szkody, którą poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy przyrzeczonej. Strony mogą w umowie przedwstępnej odmiennie określić zakres odszkodowania. Jednakże, gdy umowa przedwstępna czyni zadość wymaganiom, od których zależy ważność umowy przyrzeczonej, w szczególności wymaganiom, co do formy, strona uprawniona może dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej.

Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała być zawarta. Jeżeli sąd oddali żądanie zawarcia umowy przyrzeczonej, roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym orzeczenie stało się prawomocne.
Powyższe powoduje, iż w sytuacji określonej w pytaniu, jeżeli firma obiecała zatrudnić pracownicę, to było to przyrzeczenie zawarcia umowy, a więc umowa przedwstępna. Późniejsze wycofanie się z tego zamysłu firmy powoduje, że osoba, która miała zostać pracownikiem może dochodzić zwrotu kosztów poniesionych w związku tym faktem.