Decyzja 2018/1430 w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) za rok budżetowy 2016

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2018/1430

z dnia 18 kwietnia 2018 r.

w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) za rok budżetowy 2016

PARLAMENT EUROPEJSKI,

- uwzględniając końcowe sprawozdanie finansowe Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej (zwanej dalej "Agencją") za rok budżetowy 2016,

- uwzględniając sprawozdanie Trybunału Obrachunkowego dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Agencji ¹ ,

- uwzględniając poświadczenie wiarygodności ²  dotyczące rachunków, jak również legalności i prawidłowości operacji leżących u ich podstaw przedłożone przez Trybunał Obrachunkowy za rok budżetowy 2016 zgodnie z art. 287 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

- uwzględniając zalecenie Rady z dnia 20 lutego 2018 r. w sprawie udzielenia Agencji absolutorium z wykonania budżetu za rok budżetowy 2016 (05941/2018 - C8-0074/2018),

- uwzględniając art. 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 ³ , w szczególności jego art. 208,

- uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 z dnia 26 października 2004 r. ustanawiające Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej ⁴  w szczególności jego art. 30,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1624 z dnia 14 września 2016 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 i uchylające rozporządzenie (WE) nr 863/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady, rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 i decyzję Rady 2005/267/WE ⁵ , w szczególności jego art. 76,

- uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1271/2013 z dnia 30 września 2013 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów, o których mowa w art. 208 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 ⁶ , w szczególności jego art. 108,

- uwzględniając art. 94 Regulaminu i załącznik IV do Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej oraz opinię Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0108/2018),

1. udziela dyrektorowi wykonawczemu Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej absolutorium z wykonania budżetu Agencji za rok budżetowy 2016;

2. przedstawia swoje uwagi w poniższej rezolucji;

3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji wraz z rezolucją, która stanowi jej integralną część, dyrektorowi wykonawczemu Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej, Radzie, Komisji i Trybunałowi Obrachunkowemu oraz do zarządzenia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (seria L).

Antonio TAJANI	Klaus WELLE
Przewodniczący	Sekretarz Generalny

REZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2018/1431

z dnia 18 kwietnia 2018 r.

zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) za rok budżetowy 2016

PARLAMENT EUROPEJSKI,

- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej za rok budżetowy 2016,

- uwzględniając art. 94 Regulaminu i załącznik IV do Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej oraz opinię Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0108/2018),

A. mając na uwadze, że w ramach procedury udzielania absolutorium organ udzielający absolutorium pragnie podkreślić szczególne znaczenie dalszego wzmacniania legitymacji demokratycznej instytucji Unii poprzez zwiększanie przejrzystości i odpowiedzialności oraz wdrażanie koncepcji budżetowania celowego i właściwego zarządzania zasobami ludzkimi;

B. mając na uwadze, że zgodnie z zestawieniem dochodów i wydatków ⁷  ostateczny budżet Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej (zwanej dalej "Agencją") na rok budżetowy 2016 wyniósł 232 757 000 EUR, co stanowi wzrost o 62,43 % w porównaniu z 2015 r.; mając na uwadze, że w odpowiedzi na kryzys migracyjny, w obliczu którego stoi Unia, znacznie zwiększył się zakres zadań Agencji;

C. mając na uwadze, że według sprawozdania finansowego Agencji wkład Unii do jej budżetu na rok 2016 wyniósł 218 686 000 EUR; stanowi to wzrost o 63,78 % w porównaniu z rokiem 2015;

D. mając na uwadze, że Trybunał Obrachunkowy (zwany dalej "Trybunałem") w sprawozdaniu dotyczącym sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej za rok budżetowy 2016 (zwanym dalej "sprawozdaniem Trybunału") stwierdził, iż uzyskał wystarczającą pewność, że transakcje leżące u podstaw sprawozdania finansowego Agencji za rok budżetowy 2016 są legalne i prawidłowe; mając na uwadze, że uwagi Trybunału należy odczytywać w kontekście wyzwań, jakim Agencja musiała stawić czoła w 2016 r.;

Działania podjęte w następstwie udzielenia absolutorium za lata 2013, 2014 i 2015

1. z niepokojem zwraca uwagę na szereg kwestii i środków naprawczych, które pozostały do rozwiązania w odpowiedzi na uwagi Trybunału z 2013, 2014 i 2015 r. związane z zestawieniami przedstawionymi przez dostawców na koniec roku, umową w sprawie siedziby, kontrolami ex ante i ex post dotyczącymi wydatków deklarowanych przez kraje współpracujące w ramach umów o dotacje, rosnącą liczbą umów o udzielenie dotacji, potrzebą dopracowania metody obliczania składek należnych od państw stowarzyszonych w ramach Schengen, odzyskiwaniem nieprawidłowych płatności od islandzkiej straży przybrzeżnej oraz z ryzykiem podwójnego finansowania przez Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego; wzywa Agencję, by jak najszybciej zakończyła działania naprawcze w 2018 r. i poinformowała organ udzielający absolutorium o ich wdrożeniu;

Uwagi dotyczące legalności i prawidłowości transakcji

2. na podstawie sprawozdania Trybunału zauważa, że przepisy poprzedniego rozporządzenia ustanawiającego Agencję, które obowiązywało do dnia 5 października 2016 r., przewidywały finansowanie wspólnych operacji powrotowych przeprowadzanych wraz państwami uczestniczącymi; zauważa, że krajowe operacje powrotowe uznano za kwalifikujące się do objęcia wsparciem dopiero na mocy nowego rozporządzenia ustanawiającego; odnotowuje jednak, że w okresie od stycznia do października 2016 r. Agencja sfinansowała krajowe operacje powrotowe na kwotę 3 600 000 EUR; zauważa, że płatności te są nieprawidłowe;

3. na podstawie odpowiedzi Agencji zauważa, że w 2016 r. - uwzględniając nieproporcjonalną presję migracyjną na państwa członkowskie oraz w związku z Planem działania UE w zakresie powrotów z października 2015 r. i konkluzjami Rady Europejskiej z dnia 25/26 czerwca 2015 r. oraz 16/17 marca 2016 r. - dyrektor wykonawczy Agencji przyjął decyzję 2016/36, w której przewidziano szerszą interpretację zasad (współfinansowania wspólnej operacji powrotowej, tak aby również krajowe działania powrotowe prowadzone wyłącznie przez jedno państwo członkowskie, które stoi w obliczu nieproporcjonalnej presji migracyjnej, były (współfinansowane z budżetu Agencji; przyjmuje ponadto do wiadomości, że władza budżetowa dokonała zmiany budżetu na 2016 r. specjalnie w celu wdrożenia Planu działania UE w zakresie tych powrotów;

Zarządzanie budżetem i finansami

4. z zadowoleniem zauważa, że wysiłki związane z monitorowaniem budżetu w ciągu roku budżetowego 2016 doprowadziły do osiągnięcia wskaźnika wykonania budżetu w wysokości 97,90 %; zwraca uwagę, że wskaźnik wykonania w odniesieniu do środków na płatności wyniósł 66,07 %, co oznacza spadek o 3,40 % w porównaniu z rokiem 2015;

5. na podstawie sprawozdania Trybunału zauważa, że w ramach rozszerzonych uprawnień Agencji dużą wagę przywiązuje się do operacji powrotowych oraz że w budżecie na 2016 r. przeznaczono na ten cel kwotę w wysokości 63 000 000 EUR; zauważa jednak, że kwota 23 000 000 EUR, czyli 37,5 % tych środków, została zwrócona do budżetu Unii, ponieważ przeprowadzono mniej operacji powrotowych niż zakładano; odnotowuje, że przyczyniło się do tego znaczne opóźnienie postępowania o udzielenie zamówienia na umowę ramową o wartości 50 000 000 EUR dotyczącą wynajmu samolotów i powiązanych usług na potrzeby operacji powrotowych organizowanych przez Agencję, oraz że opóźnienie to w dalszym ciągu wpływa negatywnie na liczbę tych operacji; ubolewa nad tym, że choć rozpoczęcie tego postępowania o udzielenie zamówienia planowano na marzec 2016 r., do końca roku nie zostało ono jeszcze ogłoszone; na podstawie odpowiedzi Agencji zauważa, że drastycznie wzrosła liczba wspólnych lotów powrotowych (232 w 2016 r. w porównaniu z 66 w 2015 r.); zauważa jednak, że kwoty 23 000 000 EUR nie można było wykorzystać głównie z powodu opóźnień w zawarciu umowy ramowej na czarterowanie samolotów i powiązane usługi na potrzeby operacji powrotowych, które to opóźnienia były spowodowane obniżeniem rangi tego projektu na korzyść działań służących zapewnieniu wsparcia logistycznego (promów i autobusów) w celu realizacji oświadczenia UE-Turcja; odnotowuje, że w międzyczasie ogłoszono procedurę przetargową mającą na celu zawarcie czteroletniej umowy ramowej, jednak jej szacunkowy budżet jest niższy (20 000 000 EUR);

6. na podstawie sprawozdania Trybunału zauważa, że w dniu 22 grudnia 2015 r. Komisja i Agencja, współbeneficjent i koordynator trzech pozostałych współbeneficjentów - Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO), Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM) i Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR) - podpisały umowę o dotację w wysokości 5 500 000 EUR na wsparcie regionalne w zakresie zarządzania migracją dostosowanego do wymogów udzielania ochrony w krajach Bałkanów Zachodnich i w Turcji na okres trzech lat, począwszy od dnia 1 stycznia 2016 r.; zauważa jednak, że porozumienia o współpracy z tymi trzema partnerami, których wartość wyniosła 3 400 000 EUR, zostały podpisane dopiero w okresie od sierpnia do listopada 2016 r.; zauważa, że w przypadku dwóch z tych porozumień zobowiązania budżetowe, za pośrednictwem których środki powinny były zostać uwolnione przed zaciągnięciem zobowiązań prawnych, zostały podpisane dopiero w październiku i grudniu 2016 r.; zauważa ponadto, że kwota zobowiązań budżetowych wyniosła 1 200 000 EUR, obejmując zaledwie płatności zaliczkowe; podkreśla, że taka procedura jest niezgodna z przepisami rozporządzenia finansowego dotyczącymi zarządzania budżetem, a późne podpisanie porozumień spowodowało niepewność co do współpracy operacyjnej między partnerami; na podstawie odpowiedzi Agencji stwierdza, że aby udokumentować to, że zobowiązanie prawne w przypadku wszystkich trzech partnerów projektu zostało podjęte przed zobowiązaniem budżetowym, Agencja udokumentowała to należycie jako odstępstwo;

7. przyjmuje do wiadomości, że w 2017 r. Agencja dokonuje przeglądu całego systemu finansowego, aby go uprościć, przejść z dotacji na umowy o usługi oraz wprowadzić stawki ryczałtowe; wzywa Agencję, aby poinformowała organ udzielający absolutorium o stanie wprowadzania tego nowego systemu w życie oraz o osiągniętych rezultatach;

Zobowiązania i przeniesienia

8. zauważa, że poziom przeniesionych środków na zaciągnięte zobowiązania w tytule II (wydatki administracyjne) był wysoki, ponieważ wyniósł 6 400 000 EUR (43 % środków na zaciągnięte zobowiązania), podczas gdy w 2015 r. wynosił on 3 200 000 EUR (38 %); zwraca ponadto uwagę, że suma przeniesionych środków w tytule III (wydatki operacyjne) była również wysoka i wyniosła 67 300 000 EUR (37 %), podczas gdy w 2015 r. było to 40 200 000 EUR (35 %); zauważa, że wynika to głównie z faktu, iż umowy i działania wykraczają poza koniec roku; wzywa Agencję do rozważenia wprowadzenia zróżnicowanych środków budżetowych w celu lepszego odzwierciedlenia nieuniknionych opóźnień między zawarciem zobowiązań prawnych, realizacją umowy, operacjami i związanymi z nimi płatnościami;

9. na podstawie sprawozdania Trybunału zauważa wysoki poziom anulowanych środków przeniesionych z 2015 r. w tytule III (wydatki operacyjne), tj. 6 400 000 EUR (16 %), co wynikało z przeszacowania kosztów w 2015 r., które należało zwrócić państwom uczestniczącym w 2016 r.; uważa, że konieczne jest uzyskiwanie bardziej precyzyjnych szacunków kosztów oraz bardziej terminowej sprawozdawczości na temat kosztów ze strony państw współpracujących;

10. wskazuje, że przeniesienia są często w części lub całkowicie uzasadnione wieloletnim charakterem programów operacyjnych agencji, niekoniecznie oznaczają niedociągnięcia w planowaniu i wykonaniu budżetu oraz nie zawsze są sprzeczne z zasadą jednoroczności budżetu, zwłaszcza jeśli są planowane z wyprzedzeniem i przedstawiane Trybunałowi;

Polityka kadrowa

11. zauważa na podstawie planu zatrudnienia, że na dzień 31 grudnia 2016 r. obsadzonych było 197 stanowisk tymczasowych (z 275 stanowisk zatwierdzonych w budżecie Unii), podczas gdy w 2015 r. obsadzonych było 149 stanowisk; zauważa ponadto, że Agencja zatrudniała (w ekwiwalencie pełnego czasu pracy) 77 oddelegowanych ekspertów krajowych, 83 pracowników kontraktowych i 15 pracowników tymczasowych;

12. zauważa z uznaniem, że biorąc pod uwagę liczbę wszystkich obsadzonych stanowisk, osiągnięto równowagę płci, gdyż stosunek liczby kobiet do liczby mężczyzn wynosi 50 %; z drugiej strony ubolewa, że na wyższych stanowiskach jest jedynie 15 % kobiet w stosunku do 85 % mężczyzn; wzywa Agencję, by we współpracy z państwami członkowskimi zwiększyła równowagę płci w zarządzie i wśród kadry kierowniczej wyższego szczebla;

13. na podstawie informacji uzyskanych od Agencji zauważa, że aby rozpocząć wdrażanie nowego rozszerzonego zakresu obowiązków, konieczne było zatrudnienie dodatkowych pracowników już w ostatnim kwartale 2016 r.; zauważa, że w wyniku oceny potrzeb wyznaczono 50 stanowisk, lecz nie wszystkie procedury rekrutacyjne można było zakończyć przed końcem roku; zauważa, że na koniec 2016 r. Agencja zatrudniała łącznie 365 pracowników;

14. na podstawie sprawozdania Trybunału zauważa, że w wyniku zwiększenia zakresu obowiązków Agencji jej personel zwiększy się ponad dwukrotnie - z 365 pracowników w 2016 r. do 1 000 pracowników w 2020 r.; zauważa ponadto, że planowane zwiększenie liczby pracowników będzie wymagało dodatkowej powierzchni biurowej; zauważa na podstawie odpowiedzi Agencji, że na początku 2017 r. zwróciła się już ona do władzy budżetowej i otrzymała zielone światło na powiększenie dotychczasowych pomieszczeń, aby uzyskać miejsce dla dodatkowych członków personelu; zauważa, że umowa w sprawie siedziby weszła w życie w dniu 1 listopada 2017 r.;

15. zauważa, że według sprawozdania Trybunału Agencja jak zawsze boryka się z trudnościami ze znalezieniem pracowników o wymaganym profilu, częściowo z powodu wartości współczynnika korygującego (66,7 %); wzywa Agencję do rozważenia możliwych środków łagodzących oraz do poinformowania organu udzielającego absolutorium o jej przemyśleniach w tej kwestii;

16. zauważa, że według sprawozdania Trybunału Regulamin pracowniczy stanowi, że w przypadku zewnętrznej procedury wyboru personel tymczasowy można zatrudnić tylko w grupach zaszeregowania SC 1 - SC 2, AST 1 - AST 4 lub AD 5 - AD 8; zauważa, że w 2016 r. Agencja zatrudniła 14 pracowników w wyższych grupach zaszeregowania AST; podkreśla, że zatrudnienie w tych grupach zaszeregowania jest nieprawidłowe; zauważa na podstawie odpowiedzi Agencji, że powodem przekształcenia pięciu stanowisk w grupie AST4 na pięć stanowisk w grupie AST5 była potrzeba wprowadzenia stanowiska urzędnika dyżurnego w trybie 24/7; przyjmuje do wiadomości, że z uwagi na zakres obowiązków w kontekście przepływów migracyjnych oraz zagrożenia bezpieczeństwa na granicach zewnętrznych Unii, Agencja musiała przyciągnąć wykwalifikowanych i doświadczonych kandydatów z odpowiednim doświadczeniem zawodowym;

17. zwraca uwagę, że od 2016 r. urzędnik ds. praw podstawowych otrzymał pięć nowych stanowisk, z których trzech jeszcze nie obsadzono; głęboko jednak ubolewa, że mimo wielokrotnych apeli Parlamentu i znaczącego ogólnego wzrostu liczby personelu Agencji urzędnik ds. praw podstawowych wciąż nie posiada odpowiednich zasobów ludzkich i w związku z tym ma oczywiste trudności z należytym wykonywaniem zadań wynikających z rozporządzenia (UE) 2016/1624 ⁸ ; wzywa zatem agencję do udostępnienia swojemu urzędnikowi ds. praw podstawowych odpowiednich zasobów i personelu, zwłaszcza w celu opracowania mechanizmu zgłaszania skarg oraz dalszego rozwijania i wdrażania strategii agencji w zakresie monitorowania i zapewniania ochrony praw podstawowych;

18. odnotowuje, że w 2016 r. na Agencję nie wpłynęły żadne skargi, nie została pozwana w postępowaniu cywilnym ani nie było innego rodzaju zgłoszeń przypadków nieprzejrzystego zatrudniania czy zwalniania pracowników;

19. zauważa, że w 2016 r. średnia długość nieobecności pracowników Agencji z powodu choroby wynosiła 11,4 dnia, chociaż Agencja w swoich obliczeniach nie uwzględniła pracowników, którzy nie wzięli żadnego dnia wolnego z powodu choroby; wzywa Agencję, aby zasięgnęła opinii służby medycznej w sprawie sposobu ograniczenia nieobecności w pracy w związku ze zwolnieniem chorobowym;

20. zauważa, że z odpowiedzi Agencji wynika, iż w 2016 r. pracownicy poświęcili jeden dzień na działania związane z poprawą samopoczucia; odnotowuje, że w Agencji obowiązuje wewnętrzna polityka w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, która przyczynia się do dobrego samopoczucia pracowników na trzy sposoby:

a) przewiduje wynajem sal sportowych do uprawiania sportów zespołowych oraz współfinansowanie udziału personelu w międzyinstytucjonalnych rozgrywkach sportowych;

b) w ramach środków zapobiegawczych na rzecz ochrony zdrowia i bezpieczeństwa Agencja zwraca część kosztów aktywności sportowej pracowników (do maksymalnej kwoty 45 EUR miesięcznie na osobę);

c) co roku Agencja organizuje okresowe szczepienie przeciwko grypie dla zainteresowanych pracowników;

21. zauważa, że Agencja zastosowała przepisy art. 12 i 12a regulaminu pracowniczego i przepisów szczególnych "kodeksu postępowania dla wszystkich osób biorących udział w działaniach Fronteksu" oraz "kodeksu postępowania pracowników Fronteksu"; zauważa, że w 2016 r. nie zgłoszono żadnego przypadku molestowania ani nie wszczęto w tej sprawie żadnego postępowania sądowego;

22. odnotowuje, że biuro Agencji posiada dwa pojazdy służbowe, które są przeznaczone wyłącznie do użytku służbowego i nie są wykorzystywane do celów prywatnych;

Zapobieganie konfliktom interesów i zarządzanie nimi, przejrzystość i demokracja

23. zauważa, że w dniu 17 grudnia 2015 r. Agencja przyjęła strategię zwalczania nadużyć finansowych i plan działania, w których określono cztery cele strategiczne i 22 działania, które mają być realizowane w latach 2015-2018; z uznaniem odnotowuje, że ponad 50 % wyznaczonych działań zostało wykonanych w 2016 r.;

24. zauważa, że Agencja przygotowała projekt przepisów wewnętrznych dotyczących informowania o nieprawidłowościach i przekazała je Europejskiemu Inspektorowi Ochrony Danych w marcu 2017 r.; zauważa, że główną kwestią jest, czy wdrożyć przepisy wewnętrzne, czy podjąć decyzję o wdrożeniu modelowych zasad Komisji po tym, jak zostaną one przekazane do wiadomości agencji; wzywa Agencję, by poinformowała organ udzielający absolutorium o podjętej decyzji;

25. zauważa, że Agencja odpowiedziała, iż nie sporządza zatwierdzanych protokołów posiedzeń zarządu udostępnianych do wiadomości publicznej oraz że protokoły te nie są dostępne nawet po upływie trzech miesięcy od daty posiedzenia; wzywa Agencję do poinformowania organu udzielającego absolutorium o powodach takiej decyzji w związku z polityką Unii w zakresie większej przejrzystości działań;

26. zauważa, że Agencja nie udzieliła odpowiedzi na pytanie, czy ewentualne spotkania z lobbystami (tj. osobami, które nie reprezentują oficjalnie zainteresowanych stron związanych z Agencją, lecz czerpią interesy finansowe lub gospodarcze w związku z zakresem jej działań) były rejestrowane i udostępniane do wiadomości publicznej; apeluje do Agencji, aby udzieliła odpowiedzi organowi udzielającemu absolutorium;

27. zauważa, że w 2016 r. Agencja otrzymała 67 wniosków o udzielenie dostępu do dokumentów - Agencja przyznała pełny dostęp w odpowiedzi na 15 wniosków, w przypadku 38 wniosków udzieliła jedynie częściowego dostępu, a kolejnych 10 wniosków odrzuciła, powołując się głównie na "ochronę bezpieczeństwa publicznego" i "ochronę prywatności i integralności osoby fizycznej";

28. stwierdza, że cztery z wymienionych przypadków odmowy udzielenia dostępu były przedmiotem procedury potwierdzającej, w wyniku której utrzymano dwie wcześniejsze decyzje o odmowie dostępu, w przypadku jednego wniosku udzielono dostępu częściowego, a na podstawie ostatniego z wniosków udzielono pełnego dostępu do dokumentów; zauważa też, że jedną odmowę przekazano do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich; wzywa Agencję, aby poinformowała organ udzielający absolutorium o decyzji Rzecznika i dalszym postępowaniu;

Główne osiągnięcia

29. z zadowoleniem przyjmuje trzy główne osiągnięcia wskazane przez Agencję w 2016 r., a mianowicie:

- przyjęcie rozporządzenia (UE) 2016/1624 w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, które definiuje rozszerzony mandat Agencji,

- wsparcie 232 operacji powrotowych (+251 % w porównaniu z 2015 r.), co oznacza łącznie 10 698 osób powracających,

- wprowadzenie w styczniu 2017 r. pierwszego etapu wspólnej metodologii przeprowadzania ocen podatności na zagrożenia;

30. uznaje, że rozporządzenie w sprawie Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej stworzyło nowe możliwości współpracy z innymi agencjami w zakresie funkcji straży przybrzeżnej i doprowadziło do zawarcia trójstronnego porozumienia roboczego między Fronteksem, Europejską Agencją Kontroli Rybołówstwa (EFCA) i Europejską Agencją Bezpieczeństwa Morskiego (EMSA); zauważa ponadto, że w 2016 r. Agencja kontynuowała ścisłą współpracę z dziewięcioma agencjami działającymi w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych (WSiSW), zacieśniła współpracę z Europejską Agencją ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości (eu-LISA), uprościła regularną wymianę z Europejskim Urzędem Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO), a także przetestowała porozumienie o współpracy z Europolem;

31. odnotowuje, że Agencja dzieli biura z Europolem i EASO w ramach europejskich regionalnych grup zadaniowych we Włoszech i w Grecji;

Kontrola wewnętrzna

32. odnotowuje, że coroczny przegląd systemu kontroli wewnętrznej Agencji z 2016 r. daje wystarczającą pewność jej zarządowi co do poziomu zgodności wszystkich kontroli wewnętrznych; zauważa, że Agencja stwierdziła, iż osiem standardów kontroli wewnętrznej wymaga poprawy i opracowała strategię w celu zaradzenia tym niedociągnięciom; Agencja dokonała oceny skuteczności swojego systemu kontroli wewnętrznej pod koniec 2015 r.; zauważa ponadto, że zgodnie z tą oceną standardy kontroli wewnętrznej zostały wdrożone i sprawdzają się w praktyce; zwraca jednak uwagę, że w wyniku znacznego zwiększenia przydziału środków budżetowych Agencji (zasoby finansowe i ludzkie) oraz rozszerzenia jej zadań i obowiązków, system kontroli wewnętrznej wymaga dalszego usprawnienia w 2017 r.; wzywa Agencję, aby poinformowała organ udzielający absolutorium o środkach przyjętych w celu usprawnienia systemu kontroli wewnętrznej;

Audyt wewnętrzny

33. odnotowuje, że w 2016 r. Służba Audytu Wewnętrznego przeprowadziła kontrolę zatwierdzania danych i zapewniania jakości analizy ryzyka, w wyniku której sformułowano cztery zalecenia uznane za "ważne"; przyjmuje do wiadomości, że Agencja przygotowała plan działania, aby zastosować się do tych zaleceń; wzywa Agencję, aby poinformowała organ udzielający absolutorium o wykonaniu tego planu działania;

34. zauważa wnioski Służby Audytu Wewnętrznego, zgodnie z którymi w 2016 r. nie wydano zaleceń "o zasadniczym znaczeniu";

35. z satysfakcją odnotowuje, że w celu zapewnienia racjonalnego pod względem kosztów i przyjaznego dla środowiska miejsca pracy oraz dalszego zmniejszenia lub zrekompensowania emisji CO₂ Agencja przyjęła nową politykę dotyczącą drukowania i rozwiązań w zakresie drukowania, które ograniczyły zużycie papieru, wdrożyła system wideokonferencji i dąży do zwiększenia efektywności energetycznej i zmniejszenia zużycia wody, a także zwiększenia recyklingu; stołówka wykorzystuje do czyszczenia i dezynfekcji produkty ekologiczne, a także zapewnia ekologiczne metody pakowania żywności na wynos oraz kubki, talerze i sztućce nadające się do recyklingu; posiłki podawane w stołówce są przygotowywane z wykorzystaniem lokalnie produkowanych i sezonowych produktów, a składniki potraw pochodzą z gospodarstw ekologicznych;

36. zauważa z zadowoleniem, że Agencja zobowiązała się do promowania wykorzystania transportu publicznego i przyjaznego dla środowiska i pomaga personelowi pokryć koszty transportu publicznego;

37. zauważa ponadto, że siedzibę Agencji zaprojektowano i zbudowano zgodnie ze standardami ekologicznymi systemu oceny oddziaływania budynków na środowisko BREEAM i opisuje się ją obecnie jako jeden z najbardziej zrównoważonych budynków w Polsce;

38. odnotowuje, że według Agencji brexit nie pociągnie za sobą żadnego ryzyka finansowego, które mogłoby wpłynąć na jej działalność;

39. podkreśla wkład agencji Frontex w uratowanie na morzu w 2015 r. ponad 250 tys. osób; z zadowoleniem przyjmuje zwiększenie zdolności agencji w zakresie działań poszukiwawczo-ratowniczych; zauważa jednak, że w dziedzinie tej nadal potrzebne są znaczne wysiłki;

40. zwraca uwagę na istnienie szczegółowych celów i wskaźników skuteczności na wewnętrzny użytek w odniesieniu do wspólnych operacji; ubolewa, że owe cele i wskaźniki nie są publicznie dostępne oraz że w związku z tym w przypadku większości programów operacyjnych agencji Frontex brakuje celów ilościowych i konkretnych wartości docelowych w odniesieniu do wspólnych operacji; z zaniepokojeniem zauważa, że w połączeniu z niewystarczającą dokumentacją z państw współpracujących może to utrudniać ocenę ex post skuteczności wspólnych operacji w perspektywie długoterminowej; ubolewa, że w związku z tym trudno jest ocenić faktyczny wpływ wspólnych operacji; apeluje do agencji o dalsze ustalanie odpowiednich celów strategicznych w ramach prowadzonej przez nią działalności oraz o ustanowienie skutecznego i ukierunkowanego na rezultaty systemu monitorowania i sprawozdawczości, wyposażonego w odpowiednie i mierzalne kluczowe wskaźniki wykonania zadań;

41. w odniesieniu do innych uwag towarzyszących decyzji w sprawie absolutorium, które mają charakter przekrojowy, odsyła do swojej rezolucji z dnia 18 kwietnia 2018 r. ⁹  w sprawie wyników, zarządzania finansami i kontroli agencji.

1 Dz.U. C 417 z 6.12.2017, s. 233.

2 Zob. przypis 1.

3 Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1.

4 Dz.U. L 349 z 25.11.2004, s. 1.

5 Dz.U. L 251 z 16.9.2016, s. 1.

6 Dz.U. L 328 z 7.12.2013, s. 42.

7 Dz.U. C 12 z 13.1.2017, s. 27.

8 Dz.U. L 251 z 16.9.2016, s. 1.

9 Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0133 (zob. s. 393 niniejszego Dziennika Urzędowego).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2018.248.338
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2018/1430 w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) za rok budżetowy 2016
• Data aktu: 18/04/2018
• Data ogłoszenia: 03/10/2018