Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych

Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych

(C/2025/778)

(Dz.U.UE C z dnia 31 stycznia 2025 r.)

W następstwie niniejszej publikacji organy państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, lub osoba fizyczna lub prawna mająca uzasadniony interes oraz mająca siedzibę lub miejsce pobytu w państwie trzecim, mogą, zgodnie z art. 17 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1143 1 , wnieść sprzeciw do Komisji w terminie 3 miesięcy od daty niniejszej publikacji.

(Specyfikacja produktu zgodna z art. 7 rozporządzenia (UE) nr 1151/2012 znajduje się w unijnym rejestrze oznaczeń geograficznych).

JEDNOLITY DOKUMENT

"Aydin ęam Fistigi"

Nr UE: PDO-TR-02989 - 24.8.2023

ChOG () ChNP (X)

1. Nazwa lub nazwy (ChNP lub ChOG)

"Aydin ęam Fistigi"

2. Państwo członkowskie lub państwo trzecie

Turcja

3. Opis produktu rolnego lub środka spożywczego

3.1. Typ produktu (zgodnie z załącznikiem XI)

Klasa 1.6. Owoce, warzywa i zboża świeże lub przetworzone

3.2. Kod CN

08 - OWOCE I ORZECHY JADALNE; SKÓRKI OWOCÓW CYTRUSOWYCH LUB MELONÓW

3.3. Opis produktu, do którego odnosi się nazwa podana w pkt 1

"Aydin ęam Fistigi" jest owocem otrzymywanym z bielma nasion Pinus pinea Lin., drzewa uprawianego w prowincji Aydin, oddzielonych od szyszki po zbiorze i oczyszczonych z błony i łuski. Orzech ten ma podłużny kształt z jednym końcem spiczastym, a drugim zaokrąglonym oraz zawiera zarodek.

Jego barwa waha się od jasno do ciemnokremowej, z wyraźnie spiczastą lekko ciemnożółtą końcówką, jego kształt jest lekko zaokrąglony.

Niektóre właściwości sensoryczne, fizyczne i chemiczne "Aydin ęam Fistigi":

- Barwa: Od jasnokremowej do ciemnokremowej

- Kształt: Spiczasty

- Długość (mm) 12,4-14,2

- Szerokość (mm) 4,1-6,1

- Masa 100 sztuk (g): 13,3-21,2

- Zapach: Lekki zapach sosnowy

- Smak: Lekko oleisty

- Konsystencja: Chrupiąca

- Wydajność wewnętrzna (%): 21,3-28,6

- Wilgotność (%): 3,9-5,6

- Popiół (%): 3,7-6,5

- Składniki mineralne

- Fosfor (%): 1,9-3,4

- Potas (%): 2,1-2,8

- Magnez (%): 0,9-1,6

- Wapń (%): 0,18-0,46

- Sód (%): 0,01-0,03

- Cynk (ppm): 160-260

- Mangan (ppm): 120-296

- Żelazo (ppm): 137-276

- Miedź (ppm): 63-125

- Białko (%): 30,3-39,6

- Skład kwasów tłuszczowych (%)

- Kwas palmitynowy (C16:0): 6,2-6,5

- Kwas stearynowy (C18:0): 3,2-3,5

- Kwas oleinowy (C18:1): 34,6-38,0

- Kwas linolowy (C18:2): 47,2-51,0

- Kwas linolenowy (C18:3): 0,70-0,90

- Kwas eikozatrienowy (C20:3): 1,5-1,8

- Kwasy tłuszczowe nasycone ogółem (%): 10,0-10,4

- Kwasy tłuszczowe nienasycone ogółem (%): 89,0-89,6

- Kwasy tłuszczowe jednonasycone ogółem (%): 35,4-37,2

- Kwasy tłuszczowe wielonasycone ogółem (%): 51,7-53,2

3.4. Pasza (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego) i surowce (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych) -

3.5. Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym

Wszystkie etapy związane z produkcją "Aydin ęam Fistigi" powinny odbywać się na określonym obszarze geograficznym. Etapy te obejmują głównie uprawę sadzonek, uprawianie, przycinanie, nawadnianie, nawożenie, zbiory, oddzielenie "Aydin ęam Fistigi" od szyszek i usuwanie łusek oraz kontrolę rolną.

3.6. Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa -

3.7. Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa

Oprócz obowiązkowych elementów określonych w przepisach dotyczących etykietowania i prezentacji środków spożywczych etykieta zawiera następujące informacje:

- nazwę oznaczenia "Aydin ęam Fistigi";

- nazwę handlową i adres lub skróconą nazwę i adres lub zarejestrowany znak towarowy producenta;

- logo ChNP Unii Europejskiej;

- następujące logo:

grafika

4. Zwięzłe określenie obszaru geograficznego

"Aydin ęam Fistigi" produkuje się w granicach prowincji Aydin. Ze względu na swoje położenie geograficzne od czasów starożytnych prowincja ta była ważnym ośrodkiem osadniczym. Prowincja Aydin sąsiaduje z Izmir na północy, Manisa na północnym wschodzie, Denizli na wschodzie, Mugla na południu i Morzem Egejskim na zachodzie. Tworzą ją góry rozciągające się prostopadle do Morza Egejskiego oraz położone między górami równiny. Prowincja Aydin dzieli się na 17 regionów: Efeler, Bozdogan, Buharkent, ęine, Germencik, incirliova, Karacasu, Karpuzlu, Koęarli, Ko§k, Kuyucak, Ku§adasi, Nazilli, Soke, Sultanhisar, Didim i Yenipazar. Na terenie prowincji produkcja jest najbardziej intensywna w regionie Koęarli, gdzie uprawia się 10 tys. sosen.

5. Związek z obszarem geograficznym

Specyfika obszaru geograficznego

67 % prowincji Aydin składa się z gór, 15 % z płaskowyżu i 21 % z równin. Góry rozciągają się prostopadle do Morza Egejskiego. Dolina Buyuk Menderes to zagłębienie otwierające się w kierunku morza, podobnie jak inne równiny Morza Egejskiego. W związku z tym wiatry, które przynoszą ochłodzenie i powodują opady, szybko przedostają się do wnętrza lądu. Ze względu na północne wiatry dolina ta jest chłodniejsza niż w regionie Morza Śródziemnego.

Drzewa "Aydin ęam Fistigi" rozprzestrzeniają się w naturalny sposób w regionie, gdzie można znaleźć ich 500-letnie okazy. Drzewa "Aydin ęam Fistigi" rosną na płaskowyżach nawadnianych przez rzeki doliny Buyuk Menderes, w umiarkowanym klimacie, 70 km w głębi lądu i na wysokości do 860 m n.p.m. W okresie kwitnienia (kwiecień-czerwiec), który jest kluczowym okresem dla produkcji drzew "Aydin ęam Fistigi", występują tam optymalne warunki, takie jak średnia roczna temperatura (17,7 °C), ilość opadów (659,9 mm) i średni czas nasłonecznienia (6,5 godziny/dzień).

Najwięcej opadów deszczu odnotowano w grudniu i styczniu, a w lipcu i sierpniu opady są najniższe. W grudniu i styczniu nasłonecznienie jest najmniejsze, natomiast w lipcu i sierpniu region ten otrzymuje najwięcej światła słonecznego. Długoterminowy średni dzienny czas słoneczny wynosi 6,5 godziny. W okresie od maja do sierpnia siła wiatru jest największa (1,6-1,8 m/s). Wilgotność względna w prowincji Aydin wzrasta do 75 % zimą, ale latem spada do poniżej 50 %. Lipiec i sierpień to miesiące, w których wilgotność względna jest najniższa. Kierunek wiatru z gór na równiny zwiększa efekt zapylania.

Czynniki ludzkie

Produkcja "Aydin ęam Fistigi" ma w regionie wielowiekową tradycję. Producenci opracowali wiele tradycyjnych technik zarówno w produkcji sadzonek, jak i w zbiorach i produkcji "Aydin ęam Fistigi". Techniki te można opisać w następujący sposób:

- Na sosnach jednocześnie występują szyszki o trzech różnych stopniach dojrzałości. Dlatego też osoby zbierające muszą zebrać właściwe szyszki.

- Ponieważ szyszki są mocno przyczepione do gałęzi, odcinanie szyszek specjalnym ostrzem, nie uszkadzając szyszek, wymaga doświadczenia.

- Przycinanie jest kolejnym istotnym krokiem pozwalającym na zwiększenia wydajności i jakości produkcji "Aydin ęam Fistigi". Dzięki prawidłowemu przycinaniu wiatr i światło słoneczne mogą w wystarczającym stopniu dostać się do wewnętrznej części sosen, umożliwiając skuteczne zapylanie i wzrost owoców.

- Poprzez zamoczenie w wodzie "Aydin ęam Fistigi" można łatwo oddzielić od łuski bez ich uszkodzenia. Należy uważnie przestrzegać czasu trwania zamaczania, aby zapobiec nadmiernemu nawilżeniu łuski i znajdującego się wewnątrz ziarna.

- Suszenie ma zasadnicze znaczenie dla uniknięcia pojawienia się pleśni oraz w celu zwiększenia kruchości "Aydin ęam Fistigi".

Nowoczesne techniki produkcji zastępują niektóre etapy poprzez mechanizację, w szczególności oddzielenie szyszek i łusek oraz suszenie, co daje produkt podobny do produktu uzyskiwanego tradycyjnymi metodami.

Specyfika produktu

Barwa "Aydin ęam Fistigi" waha się od jasno do ciemnokremowej, z wyraźnie spiczastą ciemnożółtą końcówką, orzeszki mają lekko zaokrąglony kształt. W porównaniu z innymi orzeszkami piniowymi uprawianymi w Turcji "Aydin ęam Fistigi" charakteryzują się niską zawartością jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, ale wysoką zawartością wielonienasyconych, zwłaszcza kwasu oleinowego. Pod względem konsystencji są one również bardziej chrupiące niż inne orzeszki piniowe.

Związek przyczynowy

Klimat charakteryzujący się deszczową zimą oraz niższą wilgotnością względną i wysokimi temperaturami latem, nadaje "Aydin ęam Fistigi" ich szczególne właściwości. Dominujące wiatry tworzą stosunkowo chłodniejsze warunki dla rozwoju owoców. Jednym z najważniejszych warunków wpływających na plony "Aydin ęam Fistigi" jest zapylanie, a ułatwiają je wiejący ze wschodu Poyraz oraz wiejący z zachodu imbat, zwiekszając plony. Ponadto w górskich wsiach bryzy w okresie kwitnienia zwiększają zapylanie drzew orzechowych. W miesiącach letnich wysokie temperatury i niska wilgotność powodują otwarcie się szyszek "Aydin ęam Fistigi". Występowanie na różnych wysokościach, zbiory przez długi okres, różnice w wieku drzew i przycinanie, a także fakt, że klimat jest stosunkowo chłodniejszy niż klimat śródziemnomorski, powodują, że orzeszki "Aydin ęam Fistigi" charakteryzują się niską zawartością jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, mniej zaokrąglonym kształtem i bardziej chrupiącą konsystencją w porównaniu z innymi orzeszkami piniowymi uprawianymi w Turcji.

Przycinanie, zbiory i oddzielanie od szyszek i łusek oraz suszenie to pozostałe czynniki, które przyczyniają się do szczególnych właściwości "Aydin ęam Fistigi".

Odesłanie do publikacji specyfikacji

(art. 6 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia)

Chronione Oznaczenie Geograficzne, Chroniona Nazwa Pochodzenia oraz Gwarantowana Tradycyjna Specjalność tureckiego Urzędu Patentów i Znaków Towarowych nr 106 z dnia 2 sierpnia 2021 r., s. 33.

1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1143 z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie oznaczeń geograficznych w odniesieniu do wina, napojów spirytusowych i produktów rolnych oraz gwarantowanych tradycyjnych specjalności i określeń jakościowych stosowanych fakultatywnie w odniesieniu do produktów rolnych, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, (UE) 2019/787 i (UE) 2019/1753 oraz uchylające rozporządzenie (UE) nr 1151/2012 (Dz.U. L, 2024/1143, 23.4.2024, ELI: http:// data.europa.eu/eli/reg/2024/1143/oj).

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2025.778

Rodzaj: Ogłoszenie
Tytuł: Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych
Data aktu: 31/01/2025
Data ogłoszenia: 31/01/2025