(Dz.U.UE C z dnia 3 grudnia 2025 r.)
I. WPROWADZENIE
1. 27 kwietnia 2023 r. Komisja opublikowała pakiet legislacyjny mający na celu modernizację i dalszy rozwój unijnego prawa patentowego w oparciu o przedstawiony przez Komisję w 2020 r. Plan działania w zakresie własności intelektualnej 1 .
2. Pakiet patentowy obejmuje sześć wniosków ustawodawczych, w tym wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie udzielania licencji przymusowych w kontekście zarządzania kryzysowego oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 816/2006. Podstawą wniosku są art. 114 i 207 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
3. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny przyjął opinię w sprawie tego wniosku 20 września 2023 r. 2 Europejski Inspektor Ochrony Danych wydał opinię 28 lipca 2023 r.
4. Parlament Europejski przyjął swoje stanowisko w pierwszym czytaniu 3 w sprawie wniosku 13 marca 2024 r., po przyjęciu przez Komisję Prawną (JURI) sprawozdania w sprawie tego wniosku 13 lutego 2024 r. 18 listopada 2024 r. komisja jURI w Parlamencie Europejskim ponownie wyznaczyła Adriana Vazqueza Lazarę (PPE, ES) na sprawozdawcę w sprawie wniosku.
5. Grupa Robocza ds. Własności Intelektualnej rozpoczęła merytoryczną analizę wniosku w styczniu 2024 r. w czasie prezydencji belgijskiej. Analizę prowadzono na ośmiu posiedzeniach między styczniem a majem 2024 r.
6. Na podstawie analizy tekstu Komitet Stałych Przedstawicieli przyjął 26 czerwca 2024 r. mandat Rady 4 do negocjacji międzyinstytucjonalnych.
7. Negocjacje międzyinstytucjonalne rozpoczęły się od pierwszych rozmów trójstronnych 10 grudnia 2024 r. podczas prezydencji węgierskiej. Druga i trzecia runda rozmów trójstronnych odbyły się podczas polskiej prezydencji odpowiednio 26 marca i 21 maja 2025 r. Ponadto zorganizowano 21 międzyinstytucjonalnych posiedzeń technicznych. Wstępne porozumienie między współprawodawcami osiągnięto podczas trzeciej rundy rozmów trójstronnych 21 maja 2025 r.
8. 13 czerwca 2025 r. Komitet Stałych Przedstawicieli przeanalizował ostateczny tekst kompromisowy z myślą o osiągnięciu porozumienia i zatwierdził ten tekst 5 .
9. Komisja JURI w Parlamencie Europejskim zatwierdziła wynik negocjacji międzyinstytucjonalnych 24 czerwca 2025 r. 30 czerwca 2025 r. przewodniczący komisji JURI wystosował pismo do przewodniczącego Komitetu Stałych Przedstawicieli, w którym stwierdził, że jeżeli Rada przyjmie swoje stanowisko w pierwszym czytaniu zgodnie z ustalonym ogólnym wstępnym porozumieniem, zaleci on, by na posiedzeniu plenarnym Parlament zatwierdził w drugim czytaniu stanowisko Rady bez zmian, z zastrzeżeniem weryfikacji prawnojęzykowej.
II. CEL
10. Celem proponowanego rozporządzenia jest wprowadzenie unijnego systemu licencji przymusowych, który może wzmocnić odporność UE poprzez zaradzenie niektórym kryzysom o wymiarze transgranicznym w granicach Unii. W sytuacjach, gdy nie jest możliwe znalezienie innych rozwiązań - w tym dobrowolnych umów - lub rozwiązania takie nie są wystarczające, unijna licencja przymusowa ułatwiłaby dostęp do istotnych w kontekście kryzysu produktów, które są chronione prawami własności intelektualnej.
III. ANALIZA STANOWISKA RADY W PIERWSZYM CZYTANIU
11. Stanowisko Rady w pierwszym czytaniu zawiera następujące główne elementy, co do których współprawodawcy osiągnęli porozumienie:
i. Rozporządzenie nie nakłada obowiązku ujawniania tajemnic przedsiębiorstwa. Wprowadzono jednak wyjaśnienie, że rozporządzenie nie wyklucza dobrowolnego zawierania umów dotyczących tajemnicy przedsiębiorstwa.
ii. Jeśli chodzi o kwestie dotyczące zakresu stosowania, z wykazu instrumentów kryzysowych mogących uruchamiać udzielenie unijnej licencji przymusowej usunięto akt w sprawie czipów i rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa dostaw gazu. Osiągnięto porozumienie co do tego, że pozostałe instrumenty kryzysowe zostaną wymienione jedynie w załączniku do rozporządzenia, a produkty związane z obronnością zostały wyraźnie wyłączone z zakresu stosowania.
iii. Akty wykonawcze dotyczące udzielania, zmiany lub cofnięcia unijnych licencji przymusowych będą przyjmowane w drodze procedury sprawdzającej. Dodano klauzulę o braku opinii, aby zagwarantować, że akt wykonawczy nie będzie mógł zostać przyjęty, jeśli komitet procedury komitetowej nie wyda opinii.
iv. Uzgodniono, że jednym z ogólnych warunków udzielenia unijnej licencji przymusowej będzie fakt, że w rozsądnym terminie nie mogły zostać zawarte dobrowolne umowy. Dodano jednak przepis wyjaśniający, że dobrowolne umowy mogą być zawarte w dowolnym momencie w trakcie lub po zakończeniu procedury udzielania licencji przymusowej.
v. Usunięto zaproponowany przez Komisję górny limit wynagrodzenia wynoszący 4 %. Dostosowano kryteria określania wynagrodzenia, aby podkreślić wartość ekonomiczną stosownych czynności, na które udzielono zezwolenia na podstawie unijnej licencji przymusowej, oraz publicznego wsparcia otrzymanego na opracowanie chronionego wynalazku.
vi. Kary pieniężne i okresowe kary pieniężne za niewypełnianie przez licencjobiorcę obowiązków określonych w rozporządzeniu dostosowano w taki sposób, że będą one niższe niż płatności zaproponowane przez Komisję, a także by uwzględnić MŚP. W rozporządzeniu nie przewiduje się kar pieniężnych ani okresowych kar pieniężnych dla uprawnionych.
vii. Jeśli chodzi o zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 816/2006 w odniesieniu do wywozu, współprawodawcy zdecydowali się ograniczyć wprowadzane zmiany tylko do takich zmian, które umożliwią współistnienie rozporządzenia (WE) nr 816/2006 i rozporządzenia w sprawie unijnych licencji przymusowych w sposób racjonalny pod względem prawnym.
viii. Komisja jest zobowiązana do regularnej oceny wykazu instrumentów kryzysowych wymienionych w załączniku do rozporządzenia i do składania co pięć lat współprawodawcom sprawozdań z tej oceny. W ramach tej oceny Komisja będzie musiała zwrócić szczególną uwagę na kwestię półprzewodników stosowanych w sprzęcie medycznym.
IV. PODSUMOWANIE
12. Stanowisko Rady w pierwszym czytaniu w pełni wyraża kompromis osiągnięty podczas negocjacji między Parlamentem Europejskim i Radą, prowadzonych przy wsparciu Komisji.
13. Rada jest zatem przekonana, że jej stanowisko w pierwszym czytaniu odzwierciedla w wyważony sposób wyniki negocjacji i że po przyjęciu rozporządzenie to wprowadzi system unijnych licencji przymusowych, który przyczyni się do wzmocnienia odporności UE poprzez zaradzenie niektórym kryzysom o wymiarze transgranicznym w granicach Unii.
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.6524 |
| Rodzaj: | Informacja |
| Tytuł: | Uzasadnienie Rady: Stanowisko Rady (UE) nr 13/2025 w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udzielania licencji przymusowych w kontekście zarządzania kryzysowego oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 816/2006 |
| Data aktu: | 03/12/2025 |
| Data ogłoszenia: | 03/12/2025 |