1. Wprowadzenie
1.1 Jakie przedsiębiorstwa podlegają obowiązkom wynikającym z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
1.2 Czym jest produkt bezpieczny?
2. Jaki jest zakres rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
2.1. Jakie rodzaje produktów i kanałów sprzedaży są objęte rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
2.2. Link do prawodawstwa harmonizacyjnego Unii i innych unijnych aktów prawnych
2.3. Jakiego rodzaju produkty są wyłączone z zakresu stosowania rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
3. Mój zakres obowiązków
3.1. Podmioty gospodarcze
3.1.1. Jestem producentem: jakie są moje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
Lista kontrolna producenta
3.1.2. Jestem upoważnionym przedstawicielem: jakie są moje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
Lista kontrolna upoważnionego przedstawiciela
3.1.3. Jestem importerem: jakie są moje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
Lista kontrolna importera
3.1.4. Jestem dystrybutorem: jakie są moje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
Lista kontrolna dystrybutora
3.1.5. Jestem dostawcą usług realizacji zamówień: jakie są moje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
Lista kontrolna dostawcy usług realizacji zamówień
3.2. Podmiot gospodarczy przyjmujący również rolę osoby odpowiedzialnej
Lista kontrolna osoby odpowiedzialnej w UE
3.3. Dostawcy internetowych platform handlowych
Lista kontrolna dostawców internetowych platform handlowych
3.4. Ogólne obowiązki i narzędzia
3.4.1. Informowanie konsumentów o odzyskaniu produktów i wydawanie ostrzeżeń dotyczących bezpieczeństwa
3.4.2. Jakiego rodzaju środki ochrony prawnej należy zaoferować konsumentom, jeżeli rozpocznę odzyskanie produktu ze względów bezpieczeństwa?
3.4.3. Czym jest portal Safety Business Gateway?
3.4.4. Istotna modyfikacja:
3.4.5. Współpraca z organami nadzoru rynku
4. Gdzie można znaleźć więcej informacji?
5. Podsumowanie
1. Wprowadzenie
Od 13 grudnia 2024 r. nowe rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów - rozporządzenie (UE) 2023/988 1 - określa nowe ogólne ramy bezpieczeństwa konsumenckich produktów niespożywczych w UE. Uchyliło ono także poprzednią dyrektywę w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (dyrektywa 2001/95/WE) 2 .
Wytyczne te, wymagane na podstawie art. 17 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, mają pomóc przedsiębiorstwom, a zwłaszcza małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP), w tym mikroprzedsiębiorstwom, w lepszym zrozumieniu oraz wypełnianiu obowiązków wynikających z nowego rozporządzenia. W tym celu, opracowując wytyczne, Komisja skonsultowała się z przedstawicielami MŚP oraz mikroprzedsiębiorstw w ramach dotyczącej ich rady konsultacyjnej ds. rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, a także uwzględniła kwestie dotyczące wykładni rozporządzenia podniesione przez zainteresowane strony w pierwszym roku jego wdrażania.
Głównym celem rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów jest zapewnienie wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku UE wyłącznie bezpiecznych produktów. Istotne znaczenie ma ochrona konsumentów w UE przed niebezpiecznymi produktami oraz zapewnienie przedsiębiorstwom równych warunków działania.
W rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ustanowiono ogólne wymaganie bezpieczeństwa, zgodnie z którym podmioty gospodarcze powinny wprowadzać do obrotu lub udostępniać na rynku UE tylko produkty bezpieczne. W rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ustanowiono spójny zestaw minimalnych wymogów w zakresie bezpieczeństwa produktów, które przedsiębiorstwa muszą spełnić, aby zagwarantować, że na rynek UE trafią wyłącznie produkty bezpieczne. Wymogi te mają zastosowanie do produktów w zakresie, w jakim nie istnieją szczegółowe przepisy prawa unijnego mające ten sam cel, które regulowałyby bezpieczeństwo danych produktów lub ryzyko związane z tymi produktami.
Krajowe organy nadzoru rynku egzekwują obowiązki określone w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Sprawdzają, czy produkty obecne na rynku UE są bezpieczne i czy przedsiębiorstwa wypełniają swoje obowiązki. W przypadku wykrycia produktu niebezpiecznego państwa członkowskie informują się wzajemnie za pośrednictwem unijnego systemu wczesnego ostrzegania Safety Gate, którym zarządza Komisja Europejska; Informowaniu społeczeństwa służy portal Safety Gate 3 . Państwa członkowskie mogą również nakładać grzywny na przedsiębiorstwa, które naruszają swoje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów.
|
Niniejsze wytyczne mają charakter wyłącznie informacyjny - moc prawną ma tylko tekst aktu normatywnego UE. Wszelkie rozstrzygające interpretacje przepisów prawa muszą opierać się na treści rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów lub innych odpowiednich przepisów unijnych. Wiążąca wykładnia przepisów unijnych należy do wyłącznej kompetencji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Poglądy przedstawione w tym przewodniku nie mogą przesądzać o stanowisku, jakie Komisja może zająć przed Trybunałem Sprawiedliwości. Informacje przedstawione w niniejszym dokumencie mają charakter generalny i nie odnoszą się bezpośrednio do żadnych konkretnych osób fizycznych ani podmiotów. Komisja Europejska ani żadna osoba działająca w jej imieniu nie odpowiada za jakiekolwiek wykorzystanie poniższych informacji. Niniejsze wytyczne odzwierciedlają stan rzeczy w chwili ich opracowania. Zaproponowane wytyczne mogą zatem ulec zmianie w późniejszym terminie. |
1.1 Jakie przedsiębiorstwa podlegają obowiązkom wynikającym z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
Wszystkie przedsiębiorstwa uczestniczące w łańcuchu dostaw mają do odegrania rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa produktów i w związku z tym mają odpowiednie obowiązki do wypełnienia.
Obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów dotyczą przedsiębiorstw każdej wielkości 4 .
Generalnie w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów rozróżnia się dwie główne kategorie przedsiębiorstw:
A) Podmioty gospodarcze: termin ten oznacza producenta, upoważnionego przedstawiciela, importera, dystrybutora, dostawcę usług realizacji zamówień lub każdą inną osobę fizyczną lub prawną podlegającą obowiązkom związanym z wytwarzaniem produktów lub udostępnianiem ich na rynku zgodnie rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów;
- producent to każda osoba fizyczną lub prawna, która wytwarza produkt lub która zleca zaprojektowanie lub wytworzenie produktu i sprzedaje ten produkt pod własną nazwą lub własnym znakiem towarowym;
- upoważniony przedstawiciel to każda osoba fizyczna lub prawna, która ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii oraz otrzymała od producenta pisemne upoważnienie do występowania w jego imieniu w zakresie określonych zadań w odniesieniu do obowiązków producenta wynikających z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów;
- importer to osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii, wprowadzająca do obrotu w Unii produkt pochodzący z państwa trzeciego.
- dystrybutor to osoba fizyczna lub prawna w łańcuchu dostaw, niebędąca producentem ani importerem, która udostępnia produkt na rynku.
- dostawcą usług realizacji zamówień jest każda osoba fizyczna lub prawna, która świadczy, w ramach działalności handlowej, co najmniej dwie z następujących usług: magazynowanie, pakowanie, adresowanie i wysyłanie produktów, nie będąc ich właścicielem, z wyłączeniem usług pocztowych zdefiniowanych w art. 2 pkt 1 dyrektywy 97/67/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, usług doręczania paczek zdefiniowanych w art. 2 pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/644 oraz wszelkich innych usług pocztowych lub usług transportu towarów;
- osobą odpowiedzialną za produkty wprowadzane do obrotu w Unii ("osoba odpowiedzialna") jest podmiot gospodarczy mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii, który odpowiada za zadania określone w art. 4 ust. 3 rozporządzenia w sprawie nadzoru rynku (rozporządzenie (UE) 2019/1020) i w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (szczegółowe informacje na temat tych zadań znajdują się w pkt 3.2).
B) Dostawcy internetowych platform handlowych
Dostawcy internetowych platform handlowych świadczą usługi pośrednictwa między przedsiębiorcami i konsumentami w odniesieniu do ofert produktów, korzystając z interfejsu internetowego, zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2022/2065 (akt o usługach cyfrowych - "DSA").
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów termin "przedsiębiorca" oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która działa, w tym za pośrednictwem jakiejkolwiek osoby działającej w jej imieniu lub na jej rzecz, w celach związanych z jej działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub zawodową.
Transakcje między samymi konsumentami nie są objęte zakresem stosowania rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów.
Państwa przedsiębiorstwo może należeć do więcej niż jednej kategorii działalności, w zależności od usług świadczonych w odniesieniu do różnych produktów. Usługa, którą Państwo oferują w odniesieniu do danego produktu, decyduje o tym, czy działają Państwo jako podmiot gospodarczy, czy jako dostawca internetowej platformy handlowej.
|
Przykład 1: przedsiębiorstwo, które odsprzedaje produkty, może działać zarówno jako (i) dystrybutor produktów, które zakupiło od producenta, i odsprzedaje je na rynku; jak i (ii) producentem produktów, których markę zmieniło i sprzedaje pod własną nazwą. Przykład 2: dostawcę internetowej platformy handlowej można uznać za (i) dostawcę internetowej platformy handlowej dla produktów, w odniesieniu do których świadczy on jedynie usługę pośrednictwa; (ii) dostawcę usług realizacji zamówień dla produktów, w odniesieniu do których świadczy usługę realizacji zamówień, oraz (iii) producenta produktów sprzedawanych pod własną nazwą. |
^ W odpowiednich sekcjach niniejszych wytycznych można znaleźć informacje na temat obowiązków związanych z bezpieczeństwem produktów, które zostały określone w rozporządzeniu sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów.
W niniejszych wytycznych wyjaśniono, jakie obowiązki wynikają z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów.
Obowiązki te mają zastosowanie od 13 grudnia 2024 r. i dotyczą wszystkich produktów na rynku UE, które wchodzą w zakres rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (niezależnie od miejsca ich wytworzenia).
Państwa członkowskie nie mogą utrudniać udostępniania na rynku produktów objętych wcześniejszą dyrektywą w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów 5 , które są zgodne z tą dyrektywą i które zostały wprowadzone do obrotu przed dniem 13 grudnia 2024 r.
Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów obejmuje szeroką gamę produktów i w związku z tym nie ustanawia szczegółowych obowiązków dla konkretnych sektorów. W przypadku produktów objętych szczegółowymi zasadami sektorowymi UE rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów uzupełnia te przepisy sektorowe (jak bliżej wyjaśniono w pkt 2.2 niniejszych wytycznych).
Należy pamiętać, że dostarczanie bezpiecznych produktów konsumentom jest nie tylko wymogiem prawnym, ale również zwiększa zaufanie do Państwa przedsiębiorstwa.
1.2 Czym jest produkt bezpieczny?
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów do obrotu mogą być wprowadzane wyłącznie produkty bezpieczne. To właśnie nazywamy ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa.
Produkt uważa się za bezpieczny, jeżeli w zwykłych lub dających się racjonalnie przewidzieć warunkach używania, w tym w rzeczywistym czasie używania, nie stwarza jakiegokolwiek ryzyka lub stwarza jedynie dopuszczalne minimalne ryzyko zgodne z jego używaniem, odpowiadające wysokiemu poziomowi ochrony zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów.
Zgodnie z definicją zdrowia ustanowioną przez Światową Organizację Zdrowia definicja ta obejmuje również ryzyko dla zdrowia psychicznego. Na przykład projekt i przewidywane wykorzystanie produktu nie powinny stwarzać ryzyka dla zdolności poznawczych konsumentów ani powodować depresji, niepokoju lub pogorszenia jakości snu.
Należy również wziąć pod uwagę wszelkie zagrożenia dla środowiska, ilekroć wiążą się one z ryzykiem dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów.
Aby móc spełnić ogólne wymaganie bezpieczeństwa, produkt musi zatem zostać poddany ocenie potencjalnego ryzyka, jakie może on stwarzać dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów (ocena ryzyka), z uwzględnieniem wszystkich istotnych aspektów produktu, oraz musi być zaprojektowany w taki sposób, aby wyeliminować takie ryzyko.
Uznaje się, że produkt jest bezpieczny, jeżeli w odniesieniu do każdego z zagrożeń dla bezpieczeństwa, jakie może stwarzać, spełnia odpowiednie obowiązujące normy europejskie, do których odniesienia opublikowano w Dzienniku Urzędowym UE 6 , lub, w przypadku braku takich norm, krajowe wymagania w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa zawarte w prawie państwa członkowskiego, w którym produkt jest udostępniany. Innymi słowy, produkty takie korzystają z domniemania zgodności z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa 7 .
|
Czym są normy europejskie i jak można z nich korzystać? W niektórych obszarach i w odniesieniu do niektórych produktów Komisja Europejska zwraca się do jednej z oficjalnych organizacji normalizacyjnych (CEN, CENELEC i ETSI) o opracowanie norm, które ujmują oraz przekształcają ogólne wymaganie bezpieczeństwa zawarte w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów w normy techniczne. Odniesienia do tych norm są publikowane w Dzienniku Urzędowym UE. Normy te stanowią podstawę domniemania zgodności z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa produktów, które zostały opracowane zgodnie z tymi normami w odniesieniu do zagrożeń objętych tymi normami. Wykaz norm na potrzeby rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów jest regularnie aktualizowany i publicznie dostępny 8 . Normy europejskie, do których odniesienia opublikowano zgodnie z dyrektywą 2001/95/We, wciąż stanowią podstawę domniemania zgodności z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa określonym w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Te normy europejskie można znaleźć w katalogu krajowych organizacji normalizacyjnych. Chociaż normy te nie są prawnie wiążące, zachęca się podmioty gospodarcze do ich stosowania, jeżeli istnieją. Powód jest taki, że przestrzeganie tych norm to dla podmiotów gospodarczych prosty sposób na spełnienie obowiązku wprowadzania do obrotu w UE wyłącznie bezpiecznych produktów. W normach europejskich wyraźnie określono wymogi techniczne i metody badań, które przyczyniają się do zapewnienia bezpieczeństwa produktów. Ponieważ normy techniczne nie są obligatoryjne, producenci mogą zawsze stosować inne metody wewnętrzne w celu wykazania bezpieczeństwa swoich produktów. Wówczas jednak produkty te nie będą objęte domniemaniem zgodności z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa, a obowiązkiem producenta będzie dokładne wykazanie, w jaki sposób zaradzono zidentyfikowanym zagrożeniom dla bezpieczeństwa (przez wyeliminowanie lub złagodzenie). Stosowanie norm europejskich ułatwia tym samym przedsiębiorstwom przestrzeganie przepisów w aspektach objętych tymi normami. Może się również zdarzyć, że nie istnieje norma dla danego produktu. Podmioty gospodarcze powinny wówczas skorzystać z innych środków w celu zapewnienia i wykazania bezpieczeństwa produktów. Więcej informacji praktycznych można znaleźć w sekcji 3.1.1. |
Co oznacza dla Państwa zasada ostrożności?
Zasada ostrożności wymaga zastosowania środków ostrożności, jeżeli istnieją powody, by wątpić w bezpieczeństwo wpływu produktu na zdrowie ludzi.
Odniesienie do zasady ostrożności widnieje w rozdziale I rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, zgodnie z którym wszystkie podmioty podlegające obowiązkom wynikającym z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów muszą należycie uwzględniać zasadę ostrożności przy wykonywaniu tych obowiązków.
Oznacza to, że wszystkie przedsiębiorstwa (podmioty gospodarcze lub dostawcy internetowych platform handlowych) muszą należycie uwzględniać zasadę ostrożności przy wypełnianiu swoich odpowiednich obowiązków wynikających z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów.
| Przykład: jeżeli są Państwo producentem, to powinni Państwo należycie uwzględnić zasadę ostrożności przy przeprowadzaniu wewnętrznej analizy ryzyka oraz sporządzaniu dokumentacji technicznej dotyczącej produktu, przy podejmowaniu środków naprawczych lub zgłaszaniu wszelkich oznak, że Państwa produkt jest niebezpieczny. Uwzględnienie zasady ostrożności już na etapie projektowania pozwala zapewnić bezpieczeństwo produktów na etapie ich projektowania. |
Podsumowując, zasada ostrożności wymaga, aby wszystkie podmioty gospodarcze proaktywnie zapobiegały zagrożeniom dla zdrowia ludzkiego i przewidywały, w miarę możliwości, jakie zagrożenia może stwarzać dany produkt.
2. Jaki jest zakres rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
2.1. Jakie rodzaje produktów i kanałów sprzedaży są objęte rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
Objęte produkty
Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów obejmuje produkty konsumpcyjne.
Niemniej jednak produkty, które pierwotnie przeznaczone były wyłącznie do zastosowań profesjonalnych, ale na później trafiły na rynek konsumencki, również powinny podlegać niniejszemu rozporządzeniu, ponieważ mogą one stwarzać ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów w przypadku stosowania w dających się racjonalnie przewidzieć warunkach. Przykładem mogą być typowe wyroby remontowe i budowlane sprzedawane w marketach budowlanych (sklepach dla majsterkowiczów) prowadzących sprzedaż bezpośrednio zwykłym konsumentom.
zawarta w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów definicja produktu jest na tyle szeroka, że obejmuje "każdy przedmiot" materialny, niematerialny lub o charakterze mieszanym. Obejmuje aplikacje i oprogramowanie, w tym na przykład chatboty, oraz określa wymogi dotyczące ich bezpieczeństwa. Definicja ta umożliwia również stosowanie ram rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów w odniesieniu do produktów, które mogą pojawić się na unijnych rynkach konsumenckich w przyszłości.
Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ma zastosowanie do produktów wprowadzanych do obrotu lub udostępnianych na rynku, niezależnie od tego, czy są nowe, używane, naprawione lub odnowione. Obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów mają zatem pełne zastosowanie do produktów używanych, odrestaurowanych i odnowionych, w tym produktów naprawionych i wprowadzanych do obrotu lub udostępnianych na rynku przez podmiot gospodarczy (ale nie do napraw dokonywanych samodzielnie przez konsumentów). Nie mają zastosowania do produktów wymagających naprawy lub odnowienia przed użyciem, w przypadku gdy produkty te są wprowadzane do obrotu lub udostępniane na rynku oraz noszą wyraźne oznaczenie, że wymagają naprawy lub odnowienia przed użyciem.
Obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów mają zastosowanie do produktów wprowadzanych do obrotu lub udostępnianych na rynku od dnia 13 grudnia 2024 r. oraz do wszelkich ofert produktów złożonych w tym dniu lub później. W tym kontekście produkty objęte poprzednią dyrektywą w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, które są zgodne z tą dyrektywą i zostały wprowadzone do obrotu przed dniem 13 grudnia 2024 r., mogą być udostępniane na rynku również po dniu 13 grudnia 2024 r.
Oznacza to, że na przykład nowe wymogi dotyczące umieszczania na produkcie lub jego opakowaniu niektórych informacji dotyczących identyfikowalności i bezpieczeństwa na podstawie rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów nie mają zastosowania do produktów, które wprowadzono do obrotu przed dniem 13 grudnia 2024 r.
Warto pamiętać, że wprowadzenie do obrotu oznacza udostępnienie produktu na rynku Unii po raz pierwszy; Należy to określić na poziomie każdej konkretnej jednostki produktu.
Objęte kanały sprzedaży
Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów zapewnia konsumentom dostęp do bezpiecznych produktów, niezależnie od wybranego przez nich kanału sprzedaży. Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów obejmuje zatem bezpieczeństwo produktów we wszystkich rodzajach kanałów sprzedaży, w tym sprzedaży internetowej i innych rodzajach sprzedaży na odległość. Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów gwarantuje również konsumentom dostęp do takich samych informacji na temat produktu i bezpieczeństwa przy zakupie produktu przez internet lub za pośrednictwem innych rodzajów sprzedaży na odległość, jak w przypadku zakupu w sklepie stacjonarnym.
Produkty oferowane do sprzedaży online lub za pomocą innych sposobów sprzedaży na odległość należy uznać za udostępnione na rynku, jeżeli oferta sprzedaży skierowana jest do konsumentów w Unii. Po przeprowadzeniu analizy poszczególnych przypadków ofertę sprzedaży uznaje się za skierowaną do konsumentów w UE, jeżeli dany podmiot gospodarczy kieruje swoją działalność do co najmniej jednego państwa członkowskiego. Do istotnych czynników, które należy wziąć pod uwagę przy analizie poszczególnych przypadków, należą 9 :
- obszary geograficzne, do których możliwa jest wysyłka,
- dostępne języki, w których składana jest oferta lub zamówienie,
- sposoby płatności;
- stosowanie waluty państwa członkowskiego lub nazwa domeny zarejestrowana w jednym z państw członkowskich.
2.2. Link do prawodawstwa harmonizacyjnego Unii i innych unijnych aktów prawnych
Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów uzupełnia prawodawstwo harmonizacyjne Unii 10 , a tym samym zapewnia siatkę bezpieczeństwa dla wszystkich produktów wprowadzanych do obrotu lub udostępnianych na rynkach UE.
- Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ma zastosowanie do produktów, które wprowadza się do obrotu lub udostępnia się na rynku, w zakresie, w jakim prawo Unii nie zawiera mających taki sam cel przepisów szczególnych, które regulują bezpieczeństwo danych produktów.
- W przypadku gdy produkty podlegają szczególnym wymaganiom związanym z bezpieczeństwem nałożonym przez prawo Unii, rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do aspektów, ryzyk lub kategorii ryzyk nieobjętych tymi wymaganiami.
| Przykład: rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ma pełne zastosowanie m.in. do artykułów pielęgnacyjnych dla dzieci, sprzętu gimnastycznego i mebli, ponieważ te kategorie produktów nie podlegają szczególnym wymaganiom nałożonym przez inne przepisy unijne. W przypadku urządzeń niskonapięciowych rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów nadal miałoby zastosowanie do niektórych nowych aspektów związanych z technologią, takich jak możliwości samouczenia się, jeżeli nie są one objęte dyrektywą o niskim napięciu 11 . Podobnie rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów obejmie ryzyko dla bezpieczeństwa związane z produktami sztucznej inteligencji niskiego ryzyka. Ponadto obowiązki ciążące na dostawcach internetowych platform handlowych wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów mają również zastosowanie do produktów podlegających szczególnym wymogom bezpieczeństwa na mocy innych przepisów UE. |
W odniesieniu do produktów już podlegających szczególnym wymogom nałożonym przez prawodawstwo harmonizacyjne UE:
następujące rozdziały mają zastosowanie z zastrzeżeniem wyżej wymienionych warunków:
✓ rozdział I (Przepisy ogólne);
✓ rozdział II (Wymagania bezpieczeństwa); rozdział ten ma zastosowanie wyłącznie do ryzyk lub kategorii ryzyka nieobjętych prawodawstwem harmonizacyjnym UE;
✓ rozdział III sekcja 2 (obowiązki podmiotu gospodarczego w zakresie sprzedaży na odległość, zgłaszanie wypadków związanych z produktami oraz przepisy dotyczące informacji w formacie elektronicznym);
✓ rozdział IV (Dostawcy internetowych platform handlowych);
✓ rozdział VI (System wczesnego ostrzegania Safety Gate oraz portal Safety Business Gateway);
✓ rozdział VIII (Prawo do informacji i do środków ochrony prawnej).
Poniższe rozdziały nie mają zastosowania:
✓ rozdział III sekcja 1 (część obowiązków podmiotów gospodarczych niewymienionych w powyższym akapicie);
✓ rozdział V (Nadzór rynku i wykonanie);
✓ rozdział VII (Rola Komisji oraz koordynacja egzekwowania przepisów); oraz
✓ Rozdziały IX-XI (Współpraca międzynarodowa, Postanowienia finansowe, Postanowienia końcowe).
Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów jest powiązane z rozporządzeniem w sprawie nadzoru rynku 12 w tym sensie, że niektóre przepisy tego rozporządzenia, w szczególności przepisy dotyczące uprawnień organów nadzoru rynku, mają również zastosowanie do nadzoru produktów objętych rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów 13 . Ponadto rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ma też rzecz jasna silne powiązania z innymi odpowiednimi przepisami Unii dotyczącymi nielegalnych treści w internecie, w tym z aktem o usługach cyfrowych 14 .
2.3. Jakiego rodzaju produkty są wyłączone z zakresu stosowania rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
Następujące produkty i grupy produktów są wyłączone z zakresu stosowania rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów:
a) produkty lecznicze do stosowania u ludzi i weterynaryjne produkty lecznicze;
b) żywność;
c) pasze;
d) żywe rośliny i zwierzęta, organizmy zmodyfikowane genetycznie oraz mikroorganizmy zmodyfikowane genetycznie stosowane w sposób ograniczony, a także produkty z roślin i zwierząt bezpośrednio związane z ich przyszłym rozmnażaniem;
e) produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego i produkty pochodne;
f) produkty ochrony roślin;
g) sprzęt wykorzystywany przez konsumentów do przemieszczania się lub podróży, w przypadku gdy jest on obsługiwany bezpośrednio przez usługodawcę w ramach usługi transportowej świadczonej konsumentom i nie jest obsługiwany przez samych konsumentów;
h) statki powietrzne, o których mowa w art. 2 ust. 3 lit. d) rozporządzenia (UE) 2018/1139; oraz
i) antyki (tj. produkty takie jak przedmioty kolekcjonerskie lub dzieła sztuki, w odniesieniu do których konsumenci nie
mogą w racjonalny sposób oczekiwać, że spełniają one aktualne normy bezpieczeństwa).
Ponadto rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów nie ma zastosowania do produktów wymagających naprawy lub odnowienia przed użyciem, w przypadku gdy produkty te są wprowadzane do obrotu lub udostępniane na rynku oraz noszą wyraźne oznaczenie, że wymagają naprawy lub odnowienia przed użyciem. Znajduje ono jednak zastosowanie do używanych, naprawionych, odrestaurowanych lub odnowionych produktów wprowadzanych do obrotu lub udostępnianych na rynku jako takie.
Usługi nie są objęte rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, ale produkty dostarczane konsumentom w kontekście świadczenia usług zostały włączone w zakres rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Na przykład:
- Produkty dostarczane konsumentom, które są wykorzystywane poza lokalem usługodawcy (np. wynajmowane rowery);
- Produkty używane w lokalu usługodawcy, jeżeli sami konsumenci czynnie obsługują taki produkt (np. maszyny do ćwiczeń w centrach fitness);
- Produkty wykorzystywane bezpośrednio przez konsumentów w trakcie świadczonej usługi, nawet jeśli takie wykorzystanie ma charakter bierny (np. produkty stosowane wobec konsumentów przez usługodawców, m.in. produkty kosmetyczne stosowane w salonach kosmetycznych lub tusze do tatuażu stosowane w salonach tatuażu).
3. Mój zakres obowiązków
Aby zrozumieć, jakie są Państwa obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, muszą Państwo najpierw określić, jaką rolę odgrywają w odniesieniu do produktów, z którymi mają Państwo do czynienia.
W nowych oraz powstających złożonych modelach biznesowych ten sam podmiot gospodarczy może świadczyć różnorodne usługi.
W zależności od charakteru usług świadczonych w odniesieniu do danego produktu mogą Państwo należeć do co najmniej jednej z następujących kategorii działalności objętych rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów w odniesieniu do tego konkretnego produktu 15 :
- jeżeli jako przedsiębiorstwo świadczą Państwo wyłącznie usługi pośrednictwa internetowego w odniesieniu do danego produktu (np. umożliwiając zamieszczanie ofert osób trzecich w swoim interfejsie), wówczas w przypadku sprzedaży tego konkretnego produktu kwalifikują się Państwo jako dostawca internetowej platformy handlowej i w związku z tym muszą przestrzegać wymogów określonych w rozdziale IV rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów oraz innych przepisów rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, które dotyczą konkretnie dostawców internetowych platform handlowych.
- jeżeli działają Państwo również jako podmiot gospodarczy w odniesieniu do innych produktów (np. oferując swoje produkty pod własną marką, działając jako dystrybutor lub importer lub świadcząc usługi realizacji zamówień), to muszą Państwo przestrzegać odpowiednich obowiązków określonych w rozdziale III rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów oraz innych przepisów rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, skierowanych do podmiotów gospodarczych ogólnie lub konkretnie.
| Przykład: przedsiębiorstwo oferuje internetową platformę handlową. Gdyby przedsiębiorstwo to oferowało swój produkt pod własną marką w tym interfejsie internetowym, to zostałoby uznane za podmiot gospodarczy (producenta) - nawet jeśli samo nie wytwarza tego produktu. |
- jeżeli Państwo kwalifikują się lub świadczą usługi jako osoba odpowiedzialna (np. działając jako upoważniony przedstawiciel producenta z państwa trzeciego lub jako dostawca usług realizacji zamówień), to muszą Państwo przestrzegać obowiązków osoby odpowiedzialnej (więcej informacji na temat osoby odpowiedzialnej znajduje się w pkt 3.2).
| Zdecydowanie zaleca się dokładne przeanalizowanie usług oferowanych w odniesieniu do produktów, z którymi mają Państwo do czynienia, w celu ustalenia, do jakiej/jakich kategorii działalności należą Państwo w odniesieniu do danego produktu. Należy pamiętać, że mogą Państwo należeć do różnych kategorii działalności w odniesieniu do różnych produktów i w związku z tym powinni Państwo równolegle przestrzegać różnych zestawów obowiązków. |
Obowiązki opisane poniżej pozostają bez uszczerbku dla obowiązków określonych w innym unijnym prawodawstwie harmonizacyjnym lub innym prawodawstwie UE.
3.1. Podmioty gospodarcze
3.1.1. Jestem producentem: jakie są moje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
|
Kto jest producentem? Zgodnie w definicją zawartą w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów producent oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która wytwarza produkt lub która zleca zaprojektowanie lub wytworzenie produktu i sprzedaje ten produkt pod własną nazwą lub własnym znakiem towarowym; Po pierwsze, producent musi najpierw wytworzyć produkt albo zlecić zaprojektowanie lub wytworzenie produktu w jego imieniu. Po drugie, musi wprowadzać produkt do obrotu pod własną nazwą lub znakiem towarowym. Osoby fizyczne lub prawne są zatem uznawane za producentów, jeżeli wprowadzają produkt do obrotu pod własną nazwą (nawet jeśli same nie wytworzyły produktu); ponadto uznaje się je również za producentów, jeżeli w istotny sposób modyfikują produkt wytworzony przez inną osobę i same wprowadzają go do obrotu. Przykład: Przedsiębiorstwo A kupuje kubki od przedsiębiorstwa B, które je wyprodukowało. Przedsiębiorstwo A opatruje je swoim logo i sprzedaje konsumentom. Przedsiębiorstwo A staje się producentem tych kubków i podlega obowiązkom producenta wynikającym z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. |
Jako producent odgrywają Państwo najważniejszą rolę w zakresie bezpieczeństwa produktu, ponieważ jesteście zaangażowani już od etapu projektowania produktu.
Państwa ogólnym obowiązkiem jest dopilnowanie, aby produkty wprowadzane przez Państwa do obrotu zostały zaprojektowane i wytworzone w taki sposób, aby były bezpieczne.
Jak zaprojektować bezpieczne produkty? Znaczenie wewnętrznej analizy ryzyka
Mają Państwo obowiązek wprowadzać do obrotu lub udostępniać wyłącznie produkty, które są bezpieczne już na etapie projektowania. W tym celu należy przeprowadzić wewnętrzną analizę ryzyka, czyli należytą ocenę ryzyka produktu.
Podczas oceny, czy produkt jest produktem bezpiecznym należy wziąć pod uwagę szereg aspektów. Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów zawiera niewyczerpujący wykaz aspektów, które należy uwzględnić przy analizie potencjalnego ryzyka danego produktu.
W pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę właściwości produktu. Obejmują one projekt, właściwości techniczne, skład, opakowanie oraz instrukcje.
Jeżeli Państwa produkt może być używany wraz z innymi produktami, należy również wziąć pod uwagę oddziaływanie Państwa produktu na te inne produkty oraz oddziaływanie, jakie inne produkty mogą mieć na Państwa produkt. Na przykład oprogramowanie lub jego aktualizacja mogą spowodować przegrzanie urządzenia z powodu nadmiernego obciążenia jego procesora.
Należy również zastanowić się nad sposobem prezentacji swojego produktu i jakie informacje dotyczące bezpieczeństwa oraz etykiety, ostrzeżenia i instrukcje dotyczące bezpiecznego użytkowania i utylizacji należy umieścić na produkcie lub jego opakowaniu. Na przykład, w zależności od charakteru produktu, konieczne może być oznakowanie informujące, czy produkt jest odpowiedni dla dzieci w określonym wieku, a także zamieszczenie wszelkich odpowiednich ostrzeżeń i instrukcji.
Należy również pamiętać o kategoriach konsumentów używających Państwa produktu. Należy zwrócić szczególną uwagę na potencjalne ryzyka, jakie produkty mogą stwarzać dla konsumentów podatnych na zagrożenia (np. dzieci, osób starszych, osób z niepełnosprawnościami itp.) oraz wziąć pod uwagę takie cechy jak płeć użytkownika.
| Przykład: w zależności od charakteru produktu konieczne może być uwzględnienie faktu, że kobiety są zazwyczaj niższe od mężczyzn, w związku z czym potencjalne ryzyko związane z produktem musi uwzględniać różne możliwe rozmiary ciała. |
Ponadto należy wziąć pod uwagę wygląd produktu, zwłaszcza jeżeli może on dezorientować konsumentów. Dotyczy to przede wszystkim:
- produktów przypominających żywność: należy ocenić, czy Państwa produkt wygląda jak żywność i może skłonić
konsumentów do wzięcia go do ust. Przykładem mogą być artykuły dekoracyjne, które wyglądają jak owoce, lub kostka mydła, który wygląda jak babeczka, a po ugryzieniu od takiego artykułu mogą oddzielić się małe kawałki;
- produktów atrakcyjnych dla dzieci: należy ocenić, czy Państwa produkt, nawet jeśli nie jest przeznaczony dla dzieci, może przyciągać ich uwagę i być przez nie używany. Może tak być na przykład w przypadku baterii lub detergentów, na których widnieją postaci z filmów rysunkowych.
W zależności od charakteru produktu należy również uwzględnić właściwości cyberbezpieczeństwa niezbędne do ochrony produktu przed wpływami zewnętrznymi oraz ewoluujące, uczące się i predykcyjne funkcje produktu.
Jak wyjaśniono w drugiej części niniejszych wytycznych, Państwa produkt zostanie uznany za bezpieczny, jeżeli jest zgodny z (i) odpowiednimi normami europejskimi, do których odniesienia opublikowano w Dzienniku Urzędowym UE, w stosunku do zagrożeń objętych tymi normami lub w przypadku ich braku, (ii) z odpowiednimi wymogami krajowymi państwa członkowskiego, w którym produkt będzie wprowadzany do obrotu lub udostępniany na rynku.
Jeżeli jednak Państwa produkt nie korzysta z takiego domniemania bezpieczeństwa lub brane pod uwagę zagrożenia nie są objęte tymi normami, to należy przeprowadzić pełną ocenę potencjalnych zagrożeń i sposobów ich wyeliminowania lub ograniczenia.
Wówczas, aby ocenić ryzyko związane z produktem, należy wziąć pod uwagę szereg dodatkowych elementów, w stosownych przypadkach:
a) inne normy europejskie;
b) normy międzynarodowe;
c) umowy międzynarodowe;
d) dobrowolne programy certyfikacji lub podobne ramy oceny zgodności przeprowadzanej przez osobę trzecią;
e) zalecenia Komisji lub wytyczne dotyczące oceny bezpieczeństwa produktu;
f) normy krajowe opracowane w państwie członkowskim, w którym udostępniany jest produkt;
g) aktualny stan wiedzy i technologii;
h) obowiązujące w danym sektorze kodeksy dobrej praktyki w odniesieniu do bezpieczeństwa produktów;
i) uzasadnione oczekiwania konsumentów w odniesieniu do bezpieczeństwa; oraz
j) Wymogi dotyczące bezpieczeństwa przyjęte przez Komisję w drodze aktów wykonawczych, które mają być objęte normami europejskimi w celu zapewnienia bezpieczeństwa produktu.
Kiedy muszę sporządzić dokumentację techniczną? Jak informacje należy zawrzeć w dokumentacji technicznej 16 ?
Przed wprowadzeniem produktu do obrotu należy przeprowadzić wewnętrzną analizę ryzyka, o której mowa powyżej, oraz sporządzić dokumentację techniczną w celu udokumentowania tej analizy 17 .
Dokumentację techniczną należy przygotować w odniesieniu do każdego produktu (modelu produktu), a nie jego poszczególnych egzemplarzy. Jeżeli jednak poszczególne egzemplarze produktu (model produktu) są wytwarzane z różnymi właściwościami, które mogą mieć wpływ na ich bezpieczeństwo (np. różne kolory, różny skład, różne funkcje), to stają się przez to konkretnymi produktami i dla każdego z nich wymagana jest szczegółowa dokumentacja techniczna 18 .
Dokumentacja techniczna powinna zawierać analizę ryzyka produktu i wyszczególniać wszystkie zidentyfikowane możliwe ryzyka związane z produktem, niezależnie od poziomu ryzyka.
Ilość informacji, które należy podać w dokumentacji technicznej oraz poziom ich szczegółowości, powinny być proporcjonalne do złożoności produktu i potencjalnego ryzyka stwierdzonego przez producenta.
Dokumentacja techniczna powinna zawierać:
- ogólny opis produktu,
- zasadnicze właściwości produktu, które są istotne dla oceny jego bezpieczeństwa (np. jego składniki chemiczne itp.); oraz
- w stosownych przypadkach w odniesieniu do ryzyk związanych z danym produktem dokumentacja techniczna musi również zawierać:
- analizę możliwych ryzyk związanych z produktem oraz rozwiązań stosowanych w celu wyeliminowania lub ograniczenia takich ryzyk, (może to obejmować wyniki ze sprawozdań dotyczących badań);
- wykaz stosowanych odpowiednich norm europejskich (jeżeli są one stosowane tylko częściowo, należy wskazać, które części zastosowano);
- W przypadku braku odpowiednich norm europejskich - wykaz krajowych wymogów dotyczących bezpieczeństwa produktu, jeżeli są one dostępne; lub
- Inne elementy/metody stosowane do oceny bezpieczeństwa/ograniczenia ryzyka związanego z produktami. Dokumentacja techniczna może być w formacie elektronicznym, a także w formie zbioru złożonego z różnych dokumentów.
Dokumentacja techniczna powinna być aktualizowana przez okres 10 lat po wprowadzeniu produktu do obrotu.
Poniżej znajduje się wzór, który może ułatwić sporządzenie i organizację dokumentacji technicznej. Wzór ten nie jest obowiązkowy.
|
Dokumentacja techniczna - wzór 1. Identyfikacja produktu: Marka: Nazwa produktu: Typ modelu/partia/numer seryjny lub inny znak identyfikacyjny: Opis produktu: Zdjęcie produktu: Opis opakowania: Zdjęcie opakowania: 2. Właściwości i skład produktu: Właściwości: Materiał: Skład: 3. Analiza ryzyka i środki ograniczające ryzyko Należy oddzielnie opisać każde zidentyfikowane potencjalne ryzyko oraz środki zastosowane w celu ograniczenia lub wyeliminowania tego ryzyka lub przepisy dające podstawę do domniemania zgodności (np. stosowanie norm UE). Potencjalne ryzyko 1: Opis potencjalnego ryzyka Środki w celu przeciwdziałania temu potencjalnemu ryzyku: - Np. wszystkie substancje stosowane w produkcie i opakowaniu są zgodne z [...] - [...] jest zgodny z normą europejską [...]- - Ostrzeżenia i instrukcje użytkowania dostarczone wraz z produktem są zgodne z normą europejską [...] Potencjalne ryzyko 2: Opis potencjalnego ryzyka Środki w celu przeciwdziałania temu potencjalnemu ryzyku: |
Jakie informacje należy podać na produkcie lub wraz z produktem przy wprowadzaniu go do obrotu?
Informacje, które należy podać:
A) typ, numer partii lub serii lub inny element umożliwiający identyfikację (np. kod kreskowy);
B) nazwa producenta;
C) Państwa zarejestrowana nazwa handlowa lub zarejestrowany znak towarowy;
D) Państwa adres pocztowy i elektroniczny oraz adres pocztowy lub adres elektroniczny pojedynczego punktu kontaktowego, za pośrednictwem którego konsumenci mogą się z Państwem skontaktować, oraz
E) nazwa lub zarejestrowany znak towarowy oraz dane kontaktowe, w tym adres pocztowy i elektroniczny osoby odpowiedzialnej w UE za ten produkt
|
W jaki sposób należy zamieścić informacje wymienione w pkt A-E? Należy zadbać o to, by konsumenci mogli łatwo zobaczyć i przeczytać te informacje. Informacje te umieszcza się na produkcie, a w przypadku gdy nie jest to możliwe - na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu. Decyzja o tym, gdzie należy zamieścić te informacje, należy do Państwa - w przewidzianych ramach. Powinni Państwo zatem również być w stanie uzasadnić swój wybór w przypadku sporu. Co do zasady jedynie wielkość produktu (a nie na przykład względy estetyczne lub podobne) może uzasadniać przeniesienie niektórych wymaganych informacji z samego produktu na jego opakowanie lub inne dokumenty towarzyszące 19 . Co oznacza "adres elektroniczny"? Adresem elektronicznym może być adres e-mail lub specjalna sekcja strony internetowej, która umożliwia konsumentom bezpośrednie i łatwe skontaktowanie się z Państwem. Sama strona internetowa nie jest wystarczająca, jeśli nie umożliwia bezpośredniej komunikacji z Państwem. |
F) Jasne instrukcje bezpiecznego używania
G) Jasne informacje na temat bezpieczeństwa
|
W jakim języku muszę podać informacje wymienione w pkt F i G? Należy dopilnować, aby instrukcje i informacje dotyczące bezpieczeństwa zostały sporządzone w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów. Określa go państwo członkowskie, w którym produkt wprowadzany jest do obrotu. Czy informacje te są obowiązkowe we wszystkich przypadkach? Nie są one obowiązkowe, jeżeli produkt może być używany bezpiecznie i zgodnie z przeznaczeniem bez takich instrukcji i informacji na temat bezpieczeństwa. Dotyczy to na przykład produktów stwarzających ryzyko, które jest dobrze znane konsumentom (np. noże). |
Jakie są moje obowiązki, jeżeli mam miejsce zamieszkania lub siedzibę poza UE?
Należy podkreślić, że w przypadku produktów objętych rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów produkt może zostać wprowadzony do obrotu w UE tylko wtedy, gdy istnieje osoba odpowiedzialna za ten produkt mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w UE. Osobą odpowiedzialną za produkt może być importer, upoważniony przedstawiciel lub dostawca usług realizacji zamówień. Na produkcie (lub na jego opakowaniu, paczce lub w dokumencie towarzyszącym) należy również podać dane identyfikacyjne i kontaktowe osoby odpowiedzialnej. Mogą to zrobić bezpośrednio Państwo lub inny podmiot gospodarczy, ale to Państwo muszą dopilnować, aby produkt nie został wprowadzony na rynek UE, jeśli nie podano danych kontaktowych osoby odpowiedzialnej w UE. Więcej informacji można znaleźć w pkt 3.2.
Jakie są moje obowiązki w przypadku oferowania produktu w ramach sprzedaży na odległość?
W przypadku gdy zdecydują się Państwo udostępniać produkty na rynku w internecie lub w inny sposób na odległość, oferta tych produktów (np. oferta produktu w Państwa sklepie internetowym) musi w sposób jasny i widoczny zawierać co najmniej następujące informacje:
(a) nazwę, zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy producenta oraz adres pocztowy i adres elektroniczny, pod którym można się z nim skontaktować;
(b) w przypadku gdy producent nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Unii - imię i nazwisko lub nazwę, adres pocztowy i adres poczty elektronicznej osoby odpowiedzialnej w rozumieniu art. 16 ust. 1 niniejszego rozporządzenia lub art. 4 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/1020;
(c) informacje umożliwiające identyfikację produktu, w tym jego zdjęcie, typ, a także wszelkie inne identyfikatory produktu. oraz
(d) wszelkie ostrzeżenia lub informacje na temat bezpieczeństwa, które powinny być umieszczone na produkcie, jego opakowaniu lub zawarte w dołączonym dokumencie towarzyszącym zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów lub mającym zastosowanie unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym, w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów, określonym przez państwo członkowskie, w którym produkt jest udostępniany na rynku.
Jakie są moje obowiązki, jeżeli posiadam system rejestracji lub program lojalnościowy dla klientów?
W rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów określono nowe obowiązki mające zastosowanie w przypadku gdy mają Państwo (lub planują wprowadzić):
- system rejestracji, za pośrednictwem którego konsumenci mogą, po zakupie produktu, dobrowolnie przekazywać producentowi pewne informacje, takie jak imię i nazwisko lub nazwa, dane kontaktowe, model produktu lub numer seryjny, oraz mogą z tego czerpać pewne korzyści.
- program lojalnościowy dla konsumentów, który umożliwia identyfikację produktów kupowanych przez konsumentów (np. klienci mają kartę lojalnościową, którą skanuje się przy zakupie produktów, dzięki czemu przedsiębiorstwo, które wprowadziło program lojalnościowy ma wgląd w historię zakupów). Spod ich zakresu wyłącza się programy lojalnościowe dla klientów, które nie przewidują identyfikacji produktów zakupionych przez konsumentów, na przykład karty lojalnościowe oferujące klientom możliwość otrzymania pewnych korzyści po wydaniu określonej kwoty, ale bez rejestrowania żadnych danych o konkretnych produktach zakupionych przez klienta.
Oba systemy są skutecznymi sposobami identyfikacji klientów, których dotyczy odzyskanie produktu ze względów bezpieczeństwa lub ostrzeżenie dotyczące bezpieczeństwa. Klienci mogą jednak zdecydować się nie korzystać z takich systemów/programów, jeśli nie są zainteresowani innymi korzyściami oferowanymi przez system rejestracji lub program lojalnościowy dla klientów. W szczególności mogą oni nie życzyć sobie, by się z nimi kontaktowano w celach marketingowych.
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, jeżeli mają Państwo system rejestracji lub program lojalnościowy dla klienta, to należy zapewnić konsumentom opcję przystąpienia do systemu rejestracji lub programu lojalnościowego wyłącznie w celach związanych z bezpieczeństwem.
Klienci powinni zatem mieć możność podania swoich danych kontaktowych wyłącznie w celu otrzymania informacji dotyczących bezpieczeństwa (np. w przypadkach odzyskania produktów lub ostrzeżeń dotyczących bezpieczeństwa). W takim przypadku ich dane powinny być wykorzystywane wyłącznie do kontaktowania się z nimi w przypadku odzyskania produktu lub ostrzeżenia dotyczącego bezpieczeństwa i nie powinny być przetwarzane w żadnym innym celu (takim jak marketing).
Po wprowadzeniu produktu do obrotu:
- Dokumentacja techniczna:
- należy na bieżąco aktualizować dokumentację techniczną. Na przykład zmiana składu produktu powinna zostać ujęta w dokumentacji technicznej;
- dokumentację tę należy przechowywać przez 10 lat po wprowadzeniu produktu do obrotu. Muszą Państwo być w stanie przekazać tę dokumentację właściwym organom na żądanie.
- Procesy wewnętrzne: powinni Państwo mieć wdrożone procedury zapewniające bezpieczeństwo produktów wytwarzanych seryjnie, a także wewnętrzne procesy dotyczące bezpieczeństwa produktów, które umożliwiają wypełnienie obowiązków wynikających z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (np. kontrole jakości, przeszkolenie personelu w zakresie bezpieczeństwa produktów i znajomości przepisów UE dotyczących bezpieczeństwa produktów, wprowadzenie ścieżek uczenia się w zakresie bezpieczeństwa produktów, procedury stosowane w przypadku otrzymania informacji o wypadkach lub skarg itp.).
Co należy zrobić w przypadku pojawienia się problemów związanych z bezpieczeństwem?
Jeżeli uważają Państwo lub mają powody, by uważać, że produkt wprowadzony przez Państwa do obrotu jest niebezpieczny (np. z powodu wypadku zgłoszonego przez konsumenta lub uczestnika łańcucha dostaw), należy niezwłocznie podjąć następujące kroki:
1) Stosowanie środków naprawczych niezbędnych do skutecznego zarządzania ryzykiem dla bezpieczeństwa oraz do zapewnienia zgodności produktu z przepisami
Przykłady środków naprawczych, które mogą Państwo zastosować:
- odzyskanie produktu od użytkowników końcowych (zob. przepisy dotyczące informacji dotyczących odzyskania produktu, zawiadomień o odzyskaniu produktu i środków ochrony prawnej w przypadku odzyskania produktu w pkt 3.4.1);
- wycofanie produktu z rynku;
- zniszczenie produktów.
- wstrzymanie sprzedaży;
- oznakowanie produktu odpowiednimi ostrzeżeniami o zagrożeniach;
ostrzeżenie konsumentów o zagrożeniach.
Należy monitorować skuteczność przyjętego środka i w razie potrzeby dostosować go. Być może będą Państwo musieli podjąć kilka różnych działań jednocześnie.
2) Informowanie konsumentów o produkcie(-ach) niebezpiecznym(-ych)
Należy poinformować konsumentów w przypadku akcji odzyskania produktu ze względów bezpieczeństwa lub ostrzeżenia dotyczącego bezpieczeństwa (informacji, które należy przekazać konsumentom w celu zapewnienia bezpiecznego użytkowania produktu. Zob. szczegółowe informacje w pkt 3.4.1.)
Można także skorzystać z portalu Safety Business Gateway 20 , aby ostrzec konsumentów i organy (podane informacje mogą się różnić pod względem szczegółowości i aspektów technicznych).
Informacje przekazane za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway i przeznaczone dla ogółu społeczeństwa zostaną udostępnione konsumentom na portalu Safety Gate.
3) Informowanie organów nadzoru rynku państw członkowskich, w których produkt został udostępniony na rynku, za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway.
W jaki sposób należy informować organy nadzoru rynku?
Należy skorzystać z portalu Safety Business Gateway (zob. pkt 3.4.3). Narzędzie to pozwala na wybranie wszystkich państw członkowskich, w których produkt niebezpieczny został udostępniony, oraz niezwłoczne i jednoczesne poinformowanie organów.
Jakiego rodzaju informacje muszę przekazywać konsumentom i organom?
Należy podać szczegółowe informacje na temat:
- ryzyka dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów: opisać w jasny i zrozumiały sposób, co może się zdarzyć w przypadku korzystania z produktu;
- wszelkich już zastosowanych środków naprawczych; oraz
- ilości, w podziale na państwa członkowskie, produktów nadal znajdujących się w obrocie - jeżeli takie informacje są dostępne;
4) Informowanie na bieżąco podmiotów gospodarczych, osób odpowiedzialnych oraz dostawców internetowych platform handlowych w danym łańcuchu dostaw o wszelkich stwierdzonych przez Państwa problemach związanych z bezpieczeństwem.
Takie przekazanie informacji ma kluczowe znaczenie dla szybkiego rozwiązania problemów związanych z bezpieczeństwem.
Skargi i wypadki
Spoczywają na Państwu następujące obowiązki w zakresie skarg i wypadków konsumentów:
1) Posiadanie kanału komunikacji umożliwiającego składanie skarg przez konsumentów
Muszą Państwo dysponować kanałem komunikacji, takim jak numer telefonu, adres elektroniczny lub specjalna sekcja strony internetowej, który umożliwia konsumentom składanie skarg i informowanie o wszelkich wypadkach lub problemach związanych z bezpieczeństwem, których doświadczyli w związku z produktem. Kanał komunikacji może być tożsamy z pojedynczym punktem kontaktowym, którego dane (adres pocztowy lub elektroniczny pojedynczego punktu kontaktowego, z którym można się skontaktować) należy zamieścić na produkcie.
Należy uwzględnić potrzeby w zakresie dostępności, jakie mają osoby z niepełnosprawnościami. Na przykład nie należy podawać wszystkich informacji w formie obrazu, którego nie da się odczytać za pomocą oprogramowania do zamiany tekstu na mowę 21 .
2) Rozpatrywanie skarg
Należy zbadać wszystkie skargi otrzymane od konsumentów lub informację o wypadku dotyczącą bezpieczeństwa produktu. Należy też zastosować środek naprawczy, jeżeli wydaje się to zasadne.
W przypadku gdy konsument zgłosił wypadek związany z bezpieczeństwem produktu, trzeba zgłosić to organom za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway.
Należy też prowadzić wewnętrzny rejestr:
- skarg konsumentów i informacji o wypadkach;
- odzyskania produktu; oraz
- wszelkich środków naprawczych zastosowanych w celu zapewnienia zgodności produktu z przepisami.
W wewnętrznym rejestrze skarg należy przechowywać wyłącznie dane osobowe wymagane do rozpatrzenia skargi.
Takie dane powinny być przechowywane nie dłużej, niż jest to konieczne do celów zbadania skargi. W każdym przypadku dane osobowe (np. imię i nazwisko oraz adres konsumenta) należy usunąć z rejestru po upływie pięciu lat od ich wprowadzenia.
3) Zgłaszanie wypadków związanych z bezpieczeństwem produktów
Po otrzymaniu lub uzyskaniu informacji o wypadku spowodowanym przez produkt, który wprowadzili Państwo do obrotu lub udostępnili na rynku, muszą Państwo jak najszybciej zgłosić taki wypadek właściwym organom państwa członkowskiego, w którym miał miejsce wypadek, za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway.
W przypadku gdy importerzy lub dystrybutorzy poinformują Państwa o wystąpieniu takich wypadków, muszą Państwo zgłosić te wypadki właściwym organom samodzielnie lub polecić dokonanie zgłoszenia importerowi lub jednemu z dystrybutorów.
Co stanowi wypadek związany z bezpieczeństwem produktów?
Wypadki, które wymagają zgłoszenia, to zdarzenia związane z używaniem produktu, które spowodowały śmierć człowieka lub poważne negatywne skutki dla jego zdrowia i bezpieczeństwa. Skutki te mogą mieć charakter stały lub tymczasowy. Mogą one obejmować obrażenia, inne szkody dla organizmu, choroby i przewlekłe skutki zdrowotne.
Z jakiego narzędzia należy korzystać, aby zgłosić wypadek?
Należy skorzystać z portalu Safety Business Gateway (zob. pkt 3.4.3).
Jakiego rodzaju informacje muszę zawrzeć w zgłoszeniu?
Należy określić:
- rodzaj i numer identyfikacyjny produktu; oraz
- okoliczności wypadku, jeżeli są znane (np. wiek ofiary wypadku, jeśli ma to znaczenie, a także sposób, w jaki produkt był używany, kiedy doszło do wypadku).
|
Lista kontrolna producenta ✓ Uwzględnienie bezpieczeństwa na etapie projektowania: przeprowadzenie właściwejoceny ryzyka związanego z produktem przy jego projektowaniu oraz wyeliminowanie lub ograniczenie wszystkich możliwych zagrożeń dla bezpieczeństwa. ✓ Rozważenie stosowania norm europejskich, do których odniesienia opublikowano w Dzienniku Urzędowym UE - jeżeli istnieją takie normy. Ułatwią Państwu zapewnienie zgodności z przepisami. ✓ Sporządzenie dokumentacji technicznej produktu w celu śledzenia wewnętrznejoceny ryzyka i przechowywanie jej przez 10 lat ✓ Dopilnowanie, aby na produkcie lub jego opakowaniu znalazły się niezbędne informacje: należy podać dane identyfikacyjne produktu, Państwa dane identyfikacyjne i kontaktowe, instrukcje i informacje dotyczące bezpieczeństwa, jeżeli potrzeba. ✓ Zapewnienie w UE osoby odpowiedzialnej za Państwa produkt, oraz by jej dane kontaktowe i inne wymagane informacje znajdowały się na produkcie, jego opakowaniu, paczce lub w dołączonym dokumencie towarzyszącym. ✓ Zamieszczenie wymaganych informacji o produkcie w ofertach sprzedaży na odległość: - danych identyfikacyjnych produktu i jego zdjęcia, - Państwa danych identyfikacyjnych i danych kontaktowych: - danych identyfikacyjnych i kontaktowych osoby odpowiedzialnej za produkt w UE, jeśli Państwo jako producent nie macie siedziby w UE; - w razie potrzeby instrukcji i informacji dotyczących bezpieczeństwa. ✓ Jeżeli mają Państwo system rejestracji lub program lojalnościowy dla klientów, to należy zaoferować konsumentom możliwość przystąpienia wyłącznie w celach związanych z bezpieczeństwem. ✓ Ustanowienie wewnętrznych procesów dotyczących bezpieczeństwa produktów. ✓ W przypadku pojawienia się problemu związanego z bezpieczeństwem produktów należy: - zastosować środki naprawcze (w przypadku odzyskania produktów należy stosować wzór zawiadomienia o odzyskaniu produktu i zapewnić środki ochrony prawnej) - poinformować konsumentów - poinformować organy krajowych za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway - poinformować inne przedsiębiorstwa w łańcuchu dostaw ✓ Dysponowanie bezpośrednim kanałem komunikacji umożliwiającym konsumentom składanie skarg dotyczących bezpieczeństwa produktów oraz badać te skargi: dzięki temu mogą Państwo uzyskać cenne informacje na temat bezpieczeństwa produktu. Należy zastanowić się nad dostępnymi formatami. ✓ Prowadzenie wewnętrznego rejestru skarg konsumentów, przypadków odzyskania produktu od konsumentów i zastosowanych środków naprawczych. ✓ Zgłaszanie za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway wypadków związanych z produktem, o których się Państwo dowiedzieli. ✓ Współpraca z organami nadzoru rynku na żądanie. |
| Więcej informacji można znaleźć w sekcji 3.1.1. dotyczącej obowiązków producenta. |
3.1.2. Jestem upoważnionym przedstawicielem: jakie są moje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
|
Kto jest upoważnionym przedstawicielem? Zgodnie w definicją zawartą w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów upoważniony przedstawiciel oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii oraz otrzymała od producenta pisemne upoważnienie do występowania w jego imieniu w zakresie określonych zadań w odniesieniu do obowiązków producenta wynikających z tego rozporządzenia; Upoważnionym przedstawicielem jest osoba działająca w imieniu producenta. Upoważniony przedstawiciel (czasami zwany agentem lub agencją) musi posiadać pisemne upoważnienie lub pełnomocnictwo od producenta 22 . Upoważnienie to określa zadania, które ma wykonywać upoważniony przedstawiciel. Upoważniony przedstawiciel powinien posiadać nie tylko formalne kompetencje do reprezentowania producenta, ale także praktyczne i administracyjne możliwości skutecznego zarządzania swoimi obowiązkami określonymi w upoważnieniu producenta oraz wynikającymi z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Upoważniony przedstawiciel, poza niezbędną wiedzą prawną i merytoryczną zapewne powinien mieć wystarczającą znajomość języka lub języków niezbędnych do komunikowania się z właściwymi organami nadzoru rynku, . |
W upoważnieniu producent zwraca się do Państwa o wykonanie co najmniej następujących głównych zadań zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (przy czym upoważnienie może rzecz jasna obejmować szerszy zakres zadań zgodnie z ogólną swobodą zawierania umów):
- dostarczenie organom nadzoru rynku wszelkich informacji i dokumentacji niezbędnych do wykazania bezpieczeństwa produktu objętego upoważnieniem, w języku urzędowym zrozumiałym dla właściwych organów.
- jeżeli istnieją powody, by sądzić lub podejrzewać, że produkt objęty upoważnieniem jest niebezpieczny - poinformowanie o tym producenta;
- powiadamianie właściwych organów krajowych za pośrednictwem portalu Safety Business Alert Gateway (zob. część 3.4.3) o wszelkich działaniach podjętych w celu wyeliminowania ryzyka stwarzanego przez produkty objęte upoważnieniem, chyba że producent już przekazał informacje o tym ryzyku; oraz
- na żądanie właściwego organu krajowego, podejmowanie z nim współpracy w jakichkolwiek działaniach ukierunkowanych na usunięcie ryzyka, jakie stwarzają produkty objęte upoważnieniem.
Na żądanie należy dostarczyć organom nadzoru rynku kopię tego upoważnienia.
Procesy wewnętrzne: należy wprowadzić wewnętrzne procesy dotyczące bezpieczeństwa produktów, które umożliwią wypełnienie obowiązków wynikających z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (np. kontrole jakości, rozpatrywanie skarg, znajomość prawodawstwa UE przez szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa produktów oraz wprowadzenie ścieżek uczenia się w zakresie bezpieczeństwa produktów).
Należy w pełni współpracować z organami nadzoru rynku w zakresie bezpieczeństwa produktów, jak wyjaśniono w pkt 3.4.5.
Należy również podkreślić, że producent może również wyznaczyć Państwa do wykonywania zadań osoby odpowiedzialnej za produkt. W takim przypadku będą na Państwie ciążyły dodatkowe obowiązki osoby odpowiedzialnej, jak wyjaśniono w pkt 3.2.
| Lista kontrolna upoważnionego przedstawiciela | |
| ✓ | Uzyskanie pisemnego upoważnienia od producenta określającego zadania, do wykonania których są Państwo zobowiązani. |
| ✓ | Zapewnienie sobie możliwości wykonywania zadań w ramach upoważnienia, a także innych zadań. |
| ✓ |
Będą Państwo upoważnieni co najmniej do: - dostarczania informacji i dokumentacji organom; - informowania producenta w przypadku podejrzenia, że jego produkt jest niebezpieczny; - powiadamiania organów krajowych o środkach naprawczych wprowadzonych w odniesieniu do produktów niebezpiecznych za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway, jeżeli producent tego nie uczynił; - współpracy z organami krajowymi na żądanie przy podejmowaniu działania w odniesieniu do produktów niebezpiecznych. |
| ✓ | Przedłożenie kopii upoważnienia na żądanie organów nadzoru rynku. |
| ✓ | Ustanowienie wewnętrznych procesów dotyczących bezpieczeństwa produktów. |
| ✓ | Pełna współpraca z organami krajowymi. |
| ✓ | Sprawdzenie, czy powierzono Państwu wykonywanie zadań osoby odpowiedzialnej w UE, bo jeśli tak, to wiąże się to z dodatkowymi zadaniami dla Państwa (zob. część 3.2). |
| Więcej informacji można znaleźć w sekcji 3.1.2 dotyczącej obowiązków upoważnionego przedstawiciela. | |
3.1.3. Jestem importerem: jakie są moje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
| Kto jest importerem? |
| Zgodnie w definicją zawartą w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów importer oznacza |
| każdą osobę fizyczną lub prawną, która ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii i wprowadza do obrotu w Unii produkt |
| pochodzący z państwa trzeciego. |
| Importer ma zawsze siedzibę w UE. |
Co należy zrobić przed wprowadzeniem produktu do obrotu?
Ogólnym obowiązkiem jest zapewnienie zgodności produktu z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa oraz spełnienie przez producenta wymogów dotyczących:
- wewnętrznej analizy ryzyka i dokumentacji technicznej (zob. pkt 3.1.1)
- informacji, które należy podać na produkcie (zob. pkt 3.1.1)
Jakie informacje należy podać na produkcie/dołączyć do produktu oprócz informacji podanych przez producenta?
- swoją zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy;
- Adres pocztowy i elektroniczny oraz adres pocztowy lub elektroniczny pojedynczego punktu kontaktowego, w którym można się z Państwem skontaktować.
|
W jaki sposób należy zamieścić powyższe informacje? Należy zadbać o to, by konsumenci mogli łatwo zobaczyć i przeczytać te informacje. Informacje te umieszcza się na produkcie, a w przypadku gdy nie jest to możliwe - na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu. Decyzja o tym, gdzie należy wyświetlić te informacje, zależy od Państwa oceny - w przewidzianych ramach. Powinni Państwo zatem również być w stanie uzasadnić swój wybór w przypadku sporu. Jedynie wielkość produktu (a nie na przykład względy estetyczne lub podobne) może uzasadniać przeniesienie niektórych wymaganych informacji z samego produktu na jego opakowanie lub inne dołączone dokumenty towarzyszące 23 . Należy dopilnować, aby żadna dodatkowa etykieta umieszczona przez Państwa na produkcie lub opakowaniu nie utrudniała odczytania informacji wymaganych na mocy prawa Unii, umieszczonych przez producenta. Co oznacza "adres elektroniczny"? Adresem elektronicznym może być adres e-mail lub specjalna sekcja Twojej strony internetowej, która umożliwia konsumentom bezpośrednie skontaktowanie się z Państwem. Sama strona internetowa nie jest wystarczająca, jeśli nie umożliwia bezpośredniej komunikacji z Państwem. |
Jakie instrukcje i informacje dotyczące bezpieczeństwa należy dostarczyć wraz z produktem?
Należy upewnić się, że importowany produkt został opatrzony jasnymi instrukcjami i informacjami dotyczącymi bezpieczeństwa.
W jakich językach muszę podać te informacje?
Należy upewnić się, że instrukcje i informacje dotyczące bezpieczeństwa zostały sporządzone w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów. Określa go państwo członkowskie, w którym produkt wprowadzany jest do obrotu.
Czy informacje te są obowiązkowe we wszystkich przypadkach?
Nie są one obowiązkowe, jeżeli produkt może być używany bezpiecznie i zgodnie z przeznaczeniem bez takich instrukcji i informacji na temat bezpieczeństwa. Dotyczy to na przykład produktów stwarzających ryzyko, które jest dobrze znane konsumentom (np. noże).
Jakie są moje obowiązki w przypadku oferowania produktu w ramach sprzedaży na odległość?
W przypadku gdy zdecydują się Państwo udostępniać produkty na rynku w internecie lub w inny sposób na odległość, oferta tych produktów (np. oferta produktu w Państwa sklepie internetowym) musi w sposób jasny i widoczny zawierać co najmniej następujące informacje:
(a) nazwę, zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy producenta oraz adres pocztowy i adres elektroniczny, pod którym można się z nim skontaktować;
(b) w przypadku gdy producent nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Unii - imię i nazwisko lub nazwę, adres pocztowy i adres poczty elektronicznej osoby odpowiedzialnej w rozumieniu art. 16 ust. 1 niniejszego rozporządzenia lub art. 4 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/1020;
(c) informacje umożliwiające identyfikację produktu, w tym jego zdjęcie, typ, a także wszelkie inne identyfikatory produktu. oraz
(d) wszelkie ostrzeżenia lub informacje na temat bezpieczeństwa, które powinny być umieszczone na produkcie, jego opakowaniu lub zawarte w dołączonym dokumencie towarzyszącym zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów lub mającym zastosowanie unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym, w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów, określonym przez państwo członkowskie, w którym produkt jest udostępniany na rynku.
Jakie są moje obowiązki, jeżeli mam program lojalnościowy dla klienta?
W rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów określono nowe obowiązki do wypełnienia, jeżeli mają (lub planują) Państwo program lojalnościowy dla klientów, który umożliwia identyfikację produktów kupowanych przez konsumentów (np. klienci mają kartę lojalnościową, którą skanuje się przy zakupie produktów, dzięki czemu przedsiębiorstwo, które wprowadziło program lojalnościowy ma wgląd w historię zakupów). Spod ich zakresu wyłącza się programy lojalnościowe dla klientów, które nie przewidują identyfikacji produktów zakupionych przez konsumentów (na przykład karty lojalnościowe oferujące klientom możliwość otrzymania pewnych korzyści po wydaniu określonej kwoty, ale bez rejestrowania żadnych danych o konkretnych produktach zakupionych przez klienta).
Jest to skuteczny sposób identyfikacji klientów, których dotyczy odzyskanie produktu ze względów bezpieczeństwa lub ostrzeżenie dotyczące bezpieczeństwa. Klienci mogą jednak zdecydować się nie korzystać z takich systemów, jeśli nie są zainteresowani innymi korzyściami oferowanymi przez program lojalnościowy dla klientów, a w szczególności mogą nie życzyć sobie, by się z nimi kontaktowano w celach marketingowych.
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, jeżeli mają Państwo program lojalnościowy dla klienta, to należy zapewnić konsumentom opcję przystąpienia do programu lojalnościowego wyłącznie w celach związanych z bezpieczeństwem.
Oznacza to, że klienci powinni mieć możność podania swoich danych kontaktowych wyłącznie w celu otrzymania informacji dotyczących bezpieczeństwa (np. w przypadkach odzyskania produktów lub ostrzeżeń dotyczących bezpieczeństwa). W takim przypadku ich dane powinny być wykorzystywane wyłącznie do kontaktowania się z nimi w przypadku odzyskania produktu lub ostrzeżenia dotyczącego bezpieczeństwa i nie powinny być przetwarzane w żadnym innym celu (takim jak marketing).
Jakie są moje obowiązki w zakresie przechowywania i transportu produktów?
W czasie, gdy ponoszą Państwo odpowiedzialność za produkt, muszą Państwo zapewnić następujące warunki jego przechowywania lub transportu:
- nie sprawiać, że produkt staje się niebezpieczny (np. w przypadku produkt musi być przechowywany w określonej temperaturze, aby pozostał bezpieczny); oraz
- nie naruszać oznakowania wymaganego na produkcie (zob. pkt 3.1.1).
Jakie są moje obowiązki dotyczące dokumentacji technicznej?
Należy przechowywać kopie dokumentacji technicznej sporządzonej przez producenta (o której mowa w pkt 3.1.1), w tym, w stosownych przypadkach, wszystkich powiązanych dokumentów, przez okres 10 lat od wprowadzenia produktu do obrotu.
Na żądanie muszą Państwo być w stanie dostarczyć tę dokumentację krajowym organom nadzoru rynku.
Dodatkowe obowiązki importera
Należy również podkreślić, że jeżeli producent nie ma siedziby w UE, to mogą Państwo być również osobą odpowiedzialną za produkt. W takim przypadku będą Państwo podlegać dodatkowym obowiązkom, jak wyjaśniono w pkt 3.2.
Procesy wewnętrzne: należy wprowadzić wewnętrzne procesy dotyczące bezpieczeństwa produktów, które umożliwią wypełnienie obowiązków wynikających z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (np. kontrole jakości, rozpatrywanie skarg, znajomość prawodawstwa UE przez szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa produktów oraz wprowadzenie ścieżek uczenia się w zakresie bezpieczeństwa produktów).
Należy w pełni współpracować z organami nadzoru rynku w zakresie bezpieczeństwa produktów, jak wyjaśniono w pkt 3.4.5.
Co należy zrobić w przypadku pojawienia się problemu z produktem przed jego wprowadzeniem do obrotu?
Nie należy wprowadzać produktu do obrotu, zanim zostanie on doprowadzony do zgodności z przepisami, jeżeli uważają Państwo lub mają powody, by uważać, że mógł się ziścić co najmniej jeden z poniższych warunków:
- produkt jest niebezpieczny (np. z powodu wypadku zgłoszonego przez konsumenta lub uczestnika łańcucha dostaw);
- produkt nie spełnia wymagań w zakresie wewnętrznej analizy ryzyka i dokumentacji technicznej (zob. pkt 3.1.1);
- produkt nie spełnia wymagań dotyczących informacji, które należy podać na produkcie (zob. pkt 3.1.1).
Doprowadzenie produktu do zgodności może na przykład oznaczać dodanie brakujących informacji na produkcie.
Jeżeli produkt jest niebezpieczny, należy niezwłocznie:
- poinformować o tym producenta;
- zapewnić poinformowanie organów nadzoru rynku o tym niebezpiecznym produkcie za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway (zob. pkt 3.4.3).
Co należy zrobić, jeżeli pojawi się problem z bezpieczeństwem produktu po jego wprowadzeniu do obrotu?
Jeżeli uważają Państwo lub mają powody, by uważać, że wprowadzony przez Państwa do obrotu produkt jest niebezpieczny (np. z powodu wypadku zgłoszonego przez konsumenta lub uczestnika łańcucha dostaw), to należy niezwłocznie podjąć następujące kroki:
A) Poinformowanie producenta o problemie związanym z bezpieczeństwem.
To przekazanie informacji ma kluczowe znaczenie dla szybkiego rozwiązania problemów związanych z bezpieczeństwem.
B) Zapewnienie zastosowania przez producenta środków naprawczych niezbędnych do skutecznego zapewnienia zgodności produktu z wymogami.
Jeżeli takie środki nie zostały jeszcze zastosowane przez producenta, muszą je Państwo niezwłocznie zastosować.
Przykłady środków naprawczych, które mogą Państwo zastosować:
- odzyskanie produktu od użytkowników końcowych (zob. przepisy dotyczące informacji dotyczących odzyskania produktu, zawiadomień o odzyskaniu produktu i środków ochrony prawnej w przypadku odzyskania produktu w pkt 3.4.1);
- wycofanie produktu z rynku;
- zniszczenie produktów.
- wstrzymanie sprzedaży;
- oznakowanie produktu odpowiednimi ostrzeżeniami o zagrożeniach; lub
- ostrzeżenie konsumentów o zagrożeniach.
Należy monitorować skuteczność zastosowanych środków i w razie potrzeby dostosowywać je. Być może będą Państwo musieli zastosować kilka środków jednocześnie.
C) Dopilnowanie, aby konsumenci zostali poinformowani o produkcie(-ach) niebezpiecznym(-ych).
Jeżeli producent nie poinformował jeszcze konsumentów, muszą Państwo zrobić to sami.
|
W jaki sposób należy informować konsumentów? Można skorzystać z portalu Safety Business Gateway, aby ostrzec konsumentów i organy (podane informacje mogą się różnić pod względem szczegółowości i aspektów technicznych). Informacje przekazane za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway i przeznaczone dla ogółu społeczeństwa zostaną udostępnione konsumentom na portalu Safety Gate. Informowanie konsumentów o odzyskaniu produktów i wydawanie ostrzeżeń dotyczących bezpieczeństwa: jeżeli producent jeszcze tego nie uczynił, muszą Państwo sami poinformować konsumentów o akcji odzyskania produktu lub ostrzeżeniach dotyczących bezpieczeństwa, aby zapewnić bezpieczne stosowanie produktu (zob. przepisy szczegółowe w pkt 3.4.1). |
D) Poinformowanie organów nadzoru rynku państw członkowskich, w których produkt został udostępniony na rynku, za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway.
|
W jaki sposób należy informować organy nadzoru rynku? Aby ostrzec organy nadzoru rynku, należy skorzystać z portalu Safety Business Gateway. Narzędzie to pozwala na wybranie wszystkich państw członkowskich, w których produkt niebezpieczny został udostępniony, oraz niezwłoczne poinformowanie organów. |
Jakiego rodzaju informacje muszę przekazywać konsumentom i organom?
Należy podać szczegółowe informacje na temat:
1) ryzyka dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów: opisać w jasny i zrozumiały sposób, co może się wydarzyć z produktem;
2) wszelkich już zastosowanych środków naprawczych; oraz
3) ilości, w podziale na państwa członkowskie, produktów nadal znajdujących się w obrocie - jeżeli takie informacje są dostępne;
Jakie są moje obowiązki w zakresie skarg i wypadków?
A) Zapewnienie kanału komunikacji umożliwiającego składanie skarg przez konsumentów
Należy sprawdzić, czy producent udostępnił konsumentom kanał komunikacji (np. numer telefonu, adres elektroniczny lub specjalną sekcję strony internetowej), który umożliwia konsumentom składanie skarg oraz informowanie producenta o wszelkich wypadkach lub problemach związanych z bezpieczeństwem, których doświadczyli w związku z produktem.
W przypadku braku takich kanałów muszą Państwo zapewnić je konsumentom.
Należy przy tym uwzględnić potrzeby w zakresie dostępności, jakie mają osoby z niepełnosprawnościami. Na przykład nie należy podawać wszystkich istotnych informacji w formie obrazu, którego nie da się odczytać za pomocą oprogramowania do zamiany tekstu na mowę 24 .
B) Rozpatrywanie skarg i informowanie innych podmiotów w łańcuchu dostaw
Jeżeli otrzymają Państwo skargę od konsumenta lub informację o wypadku dotyczącym bezpieczeństwa produktu, to należy ją zbadać. Należy też zastosować środek naprawczy, jeżeli wydaje się to zasadne.
Należy na bieżąco informować producenta, dystrybutorów oraz, w stosownych przypadkach, dostawców usług realizacji zamówień i dostawców internetowych platform handlowych o prowadzonej przez Państwa analizie i jej wynikach.
W odniesieniu do każdego produktu należy prowadzić wewnętrzny rejestr:
a) skarg konsumentów;
b) odzyskania produktu; oraz
c) wszelkich środków naprawczych zastosowanych w celu zapewnienia zgodności produktu z przepisami.
W tym wewnętrznym rejestrze skarg należy przechowywać wyłącznie dane osobowe potrzebne do rozpatrzenia skargi.
Takie dane powinny być przechowywane nie dłużej, niż jest to konieczne do celów zbadania skargi. W każdym przypadku dane osobowe (np. imię i nazwisko oraz adres konsumenta) należy usunąć z rejestru po upływie pięciu lat od ich wprowadzenia.
C) Informowanie na bieżąco producenta o wszelkich wypadkach spowodowanych przez produkt oraz dopilnowanie, aby powiadomiono właściwe organy.
Jeżeli wiedzą Państwo o wypadku spowodowanym przez produkt udostępniony przez Państwa na rynku, powinni Państwo niezwłocznie poinformować o tym producenta. Producent może polecić Państwu powiadomienie właściwych organów.
Jeżeli wiedzą Państwo o wypadku, a producent produktu nie ma siedziby w UE, to powinni Państwo poinformować o tym osobę odpowiedzialną za produkt w UE. Ta osoba odpowiedzialna musi dopilnować, aby o wypadku powiadomiono właściwe organy państwa członkowskiego, w którym miał miejsce wypadek.
Co stanowi wypadek związany z bezpieczeństwem produktów?
Wypadki, które wymagają zgłoszenia, to zdarzenia związane z używaniem produktu, które spowodowały śmierć człowieka lub poważne negatywne skutki dla jego zdrowia i bezpieczeństwa. Skutki te mogą być trwałe lub tymczasowe i mogą obejmować obrażenia, inne szkody dla organizmu, choroby i przewlekłe skutki zdrowotne.
Z jakiego narzędzia należy korzystać, aby zgłosić wypadek?
Należy skorzystać z portalu Safety Business Gateway (zob. pkt 3.4.3).
Jakiego rodzaju informacje muszę zawrzeć w zgłoszeniu?
Należy określić:
- rodzaj i numer identyfikacyjny produktu; oraz
- okoliczności wypadku, jeżeli są znane.
| Lista kontrolna importera | |
| Przed wprowadzeniem produktu do obrotu: | |
| ✓ | Zapewnienie bezpieczeństwa produktu. |
| ✓ | Dopilnowanie, aby producent przeprowadził ocenę ryzyka i sporządził dokumentację techniczną. Należy przechowywać taką dokumentację techniczną przez 10 lat i przekazywać ją organom na żądanie. |
| ✓ | Dopilnowanie, aby dane identyfikacyjne produktu, dane identyfikacyjne producenta i dane kontaktowe producenta były prawidłowo umieszczone na produkcie lub jego opakowaniu oraz aby w razie potrzeby do produktu dołączono instrukcje i informacje dotyczące bezpieczeństwa. |
| ✓ | Podanie swoich danych identyfikacyjnych i kontaktowych na produkcie lub wraz z nim. Należy dopilnować, aby te informacje nie utrudniały odczytania żadnych innych obowiązkowych informacji. |
| ✓ | Zapewnienie w UE osoby odpowiedzialnej za produkt, oraz by jej dane kontaktowe i inne wymagane informacje znajdowały się na produkcie, jego opakowaniu lub w dołączonym dokumencie towarzyszącym. Taką osobą mogą być Państwo. |
| ✓ | ustanowienie wewnętrznych procesów dotyczących bezpieczeństwa produktów. |
| ✓ | Dopilnowanie, aby przechowywanie lub transport nie wpływały na bezpieczeństwo produktów ani ich etykiety. |
| ✓ |
Nie wolno wprowadzać do obrotu produktu niezgodnego z wymogami lub niebezpiecznego! W przypadku jakiejkolwiek niezgodności należy poinformować o tym producenta i organy nadzoru rynku. |
| Po wprowadzeniu produktu do obrotu: | |
| ✓ |
W przypadku pojawienia się problemu związanego z bezpieczeństwem produktów należy: - poinformować producenta; - dopilnować, aby producent zastosował środki naprawcze (w przypadku rozpoczęcia odzyskania wykorzystał wzór zawiadomienia o odzyskaniu produktu i zagwarantował środki ochrony prawnej). Jeśli nie zastosuje ich producent, muszą je Państwo natychmiast zastosować sami; - dopilnować, aby producent poinformował konsumentów o produktach niebezpiecznych. Jeśli producent tego nie zrobi, muszą Państwo zrobić to sami; - poinformować organy krajowe za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway. |
| ✓ | Dopilnowanie, aby producent dysponował bezpośrednim kanałem komunikacji na potrzeby składania przez konsumentów skarg dotyczących bezpieczeństwa produktu. Jeśli takiego kanału nie zapewni producent, muszą Państwo zapewnić go sami. Należy zastanowić się nad dostępnymi formatami. |
| ✓ | Badanie wszelkich skarg i informowanie na bieżąco innych podmiotów w łańcuchu dostaw |
| ✓ | Prowadzenie wewnętrznego rejestru skarg konsumentów, przypadków odzyskania produktu od konsumentów oraz zastosowanych środków naprawczych |
| ✓ | Zgłaszanie wypadków związanych z produktem, o których dowiedzieli się Państwo, producentowi i osobie odpowiedzialnej za produkt w UE. Producent może polecić Państwu powiadomienie o tym organów za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway. |
| ✓ | Współpraca z organami nadzoru rynku na żądanie. |
| Więcej informacji można znaleźć w sekcji 3.1.3. dotyczącej obowiązków producenta. | |
3.1.4. Jestem dystrybutorem: jakie są moje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
|
Kto jest dystrybutorem? Zgodnie w definicją zawartą w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów dystrybutor oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną w łańcuchu dostaw, niebędącą producentem ani importerem, która udostępnia produkt na rynku. Udostępnienie na rynku oznacza dostarczenie produktu do celów dystrybucji, konsumpcji lub używania na rynku Unii w ramach działalności handlowej, odpłatnie lub nieodpłatnie; Na przykład dystrybutorem może być przedsiębiorstwo, które udostępnia produkt producenta na rynku wraz z opakowaniem przetłumaczonym na język danego państwa UE, o ile produkt ten nadal jest sprzedawany pod nazwą lub znakiem towarowym producenta. |
Przed udostępnieniem produktu na rynku:
1. Należy sprawdzić, czy producent i importer (w stosownych przypadkach) spełnili następujące wymagania dotyczące produktu, który zamierzają Państwo dystrybuować:
a) opatrzenie produktu numerem typu, partii lub serii lub umieszczenie innego widocznego i czytelnego dla konsumenta elementu umożliwiającego identyfikację produktu, lub w przypadku gdy wielkość lub charakter produktu to uniemożliwiają - umieszczenie wymaganych informacji na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu;
b) podanie przez producenta swojego imienia i nazwiska lub nazwy, zarejestrowanej nazwy handlowej lub zarejestrowanego znaku towarowego, swojego adresu pocztowego i elektronicznego oraz adresu pocztowego lub elektronicznego pojedynczego punktu kontaktowego, pod którym można się z nim skontaktować, jeżeli taki adres punktu kontaktowego różni się od adresu producenta. Informacje powinny być umieszczone na produkcie, a w przypadku gdy nie jest to możliwe - na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu.
c) dołączenie do produktu jasnych instrukcji i informacji na temat bezpieczeństwa w języku łatwo zrozumiałym przez konsumentów, określonym przez państwo członkowskie, w którym dany produkt jest udostępniany. Nie jest to wymagane, jeśli produkt może być używany bezpiecznie i w sposób zamierzony przez producenta bez takich instrukcji i informacji na temat bezpieczeństwa;
d) jeżeli importer uczestniczy w łańcuchu dostaw - podanie przez importera swojej nazwy, zarejestrowanej nazwy handlowej lub zarejestrowanego znaku towarowego, swojego adresu pocztowego i elektronicznego oraz adresu pocztowego lub elektronicznego pojedynczego punktu kontaktowego, w którym można się z nim skontaktować. Informacje te umieszcza się na produkcie, a w przypadku gdy nie jest to możliwe - na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu;
e) na etykiecie dostarczonej przez producenta lub importera nie ma żadnej dodatkowej etykiety utrudniającej odczytanie informacji wymagane przepisami prawa UE.
2. W czasie, gdy ponoszą Państwo odpowiedzialność za produkt powinni Państwo dopilnować, aby warunki jego przechowywania i transportu nie zagrażały zgodności produktu z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa określonym w art. 5 rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów.
^ Jeżeli na podstawie posiadanych informacji uważają Państwo lub mają powody, by uważać, że produkt jest niebezpieczny lub niezgodny z wymaganiami określonymi w pkt 1 powyżej, nie należy udostępniać produktu na rynku, chyba że produkt został doprowadzony do zgodności z tymi wymaganiami.
3. Procesy wewnętrzne: należy wprowadzić wewnętrzne procesy dotyczące bezpieczeństwa produktów, które umożliwią wypełnienie obowiązków wynikających z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (np. kontrole jakości, rozpatrywanie skarg, znajomość prawodawstwa UE przez szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa produktów oraz wprowadzenie ścieżek uczenia się w zakresie bezpieczeństwa produktów).
Co należy zrobić w przypadku oferowania produktu w ramach sprzedaży na odległość?
W przypadku gdy zdecydują się Państwo udostępniać produkty na rynku w internecie lub w inny sposób na odległość, oferta tych produktów (np. oferta produktu w Państwa sklepie internetowym) musi w sposób jasny i widoczny zawierać co najmniej następujące informacje:
(a) nazwę, zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy producenta oraz adres pocztowy i adres elektroniczny, pod którym można się z nim skontaktować;
(b) w przypadku gdy producent nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Unii - imię i nazwisko lub nazwę, adres pocztowy i adres poczty elektronicznej osoby odpowiedzialnej w rozumieniu art. 16 ust. 1 niniejszego rozporządzenia lub art. 4 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/1020;
(c) informacje umożliwiające identyfikację produktu, w tym jego zdjęcie, typ, a także wszelkie inne identyfikatory produktu. oraz
(d) wszelkie ostrzeżenia lub informacje na temat bezpieczeństwa, które powinny być umieszczone na produkcie, jego opakowaniu lub zawarte w dołączonym dokumencie towarzyszącym zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów lub mającym zastosowanie unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym, w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów, określonym przez państwo członkowskie, w którym produkt jest udostępniany na rynku.
Po udostępnieniu produktu na rynku:
Należy w pełni współpracować z organami nadzoru rynku w zakresie bezpieczeństwa produktów, jak wyjaśniono w pkt 3.4.5.
Jeżeli na podstawie posiadanych informacji uważają Państwo lub mają powody, by uważać, że produkt udostępniony przez Państwa na rynku jest niebezpieczny lub niezgodny z wymaganiami określonymi w pkt 1 powyżej, muszą Państwo niezwłocznie podjąć następujące kroki:
A) poinformować o tym producenta lub importera, stosownie do przypadku;
Takie przekazanie informacji ma kluczowe znaczenie dla szybkiego rozwiązania problemów związanych z bezpieczeństwem;
B) dopilnować, aby zastosowano środki naprawcze niezbędne do skutecznego doprowadzenia produktu do zgodności z wymaganiami, w tym do jego wycofania z obrotu lub odzyskania, w stosownych przypadkach. Jeżeli rozpoczynają Państwo odzyskanie produktu od konsumentów, zob. pkt 3.4.1; oraz
C) dopilnować, aby organy nadzoru rynku państw członkowskich, w których produkt został udostępniony na rynku, zostały o tym natychmiast poinformowane za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway.
|
W jaki sposób należy informować organy nadzoru rynku? Należy skorzystać z portalu Safety Business Gateway. Narzędzie to pozwala na wybranie wszystkich państw członkowskich, w których produkt niebezpieczny został udostępniony, oraz niezwłoczne i jednoczesne poinformowanie organów. |
Jakiego rodzaju informacje muszę przekazywać organom?
Do celów lit. B) i C) należy podać odpowiednie dostępne szczegółowe informacje na temat:
1) ryzyka dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów, opisując w przejrzysty i zrozumiały sposób, co może się wydarzyć z produktem;
2) wszelkich już zastosowanych środków naprawczych; oraz
3) ilości, w podziale na państwa członkowskie, produktów nadal znajdujących się w obrocie - jeżeli takie informacje są dostępne;
D) na bieżąco informować producenta o wszelkich wypadkach spowodowanych przez produkt i dopilnować, aby właściwe organy zostały powiadomione o tym fakcie.
Jeżeli wiedzą Państwo o wypadku spowodowanym przez produkt udostępniony przez Państwa na rynku, powinni Państwo bez zbędnej zwłoki poinformować o tym producenta. Producent może polecić Państwu powiadomienie właściwych organów.
Jeżeli wiedzą Państwo o wypadku, a producent produktu nie ma siedziby w UE, to powinni Państwo poinformować o tym osobę odpowiedzialną za produkt w UE. Ta osoba odpowiedzialna musi dopilnować, aby o wypadku tym powiadomiono właściwe organy państwa członkowskiego, w którym miał miejsce wypadek.
Co stanowi wypadek związany z bezpieczeństwem produktów?
Wypadki, które wymagają zgłoszenia, to zdarzenia związane z używaniem produktu, które spowodowały śmierć człowieka lub poważne negatywne skutki dla jego zdrowia i bezpieczeństwa. Skutki te mogą mieć charakter stały lub tymczasowy. Mogą one obejmować obrażenia, inne szkody dla organizmu, choroby i przewlekłe skutki zdrowotne.
Z jakiego narzędzia należy korzystać, aby zgłosić wypadek?
Należy skorzystać z portalu Safety Business Gateway (zob. pkt 3.4.3).
Jakiego rodzaju informacje muszę zawrzeć w zgłoszeniu?
Należy określić:
- rodzaj i numer identyfikacyjny produktu; oraz
- okoliczności wypadku, jeżeli są znane.
| Lista kontrolna dystrybutora | |
| Przed udostępnieniem produktu na rynku: | |
| ✓ | Sprawdzenie, czy dane identyfikacyjne produktu, dane identyfikacyjne oraz dane kontaktowe producenta i importera zostały prawidłowo umieszczone na produkcie lub jego opakowaniu oraz, w razie potrzeby, czy towarzyszą im instrukcje i informacje dotyczące bezpieczeństwa. |
| ✓ | Sprawdzenie, czy żadne etykiety nie utrudniają odczytania innych obowiązkowych informacji. |
| ✓ | Dopilnowanie, aby przechowywanie lub transport nie wpływało na bezpieczeństwo produktów ani ich etykiety |
| ✓ | ustanowienie wewnętrznych procesów dotyczących bezpieczeństwa produktów. |
| ✓ |
Zamieszczenie wymaganych informacji o produkcie w ofertach sprzedaży na odległość: - danych identyfikacyjnych produktu i jego zdjęcia, - danych identyfikacyjnych i danych kontaktowych producenta, - danych identyfikacyjnych i kontaktowych osoby odpowiedzialnej za produkt w UE, - w razie potrzeby instrukcji i informacji dotyczących bezpieczeństwa. |
| ✓ | Jeżeli mają Państwo system rejestracji lub program lojalnościowy dla klientów, to należy zaoferować konsumentom możliwość przystąpienia wyłącznie w celach związanych z bezpieczeństwem. |
| ✓ |
Nie wolno udostępniać na rynku produktu niezgodnego z wymaganiami lub niebezpiecznego! W przypadku jakiejkolwiek niezgodności należy poinformować o tym producenta i organy. |
| Po udostępnieniu produktu na rynku: | |
| ✓ |
Jeżeli udostępniony produkt jest niebezpieczny lub niezgodny z wymaganiami, należy: - poinformować producenta lub importera; - dopilnować, aby producent lub importer zastosowali niezbędne środki naprawcze (w przypadku odzyskania produktu należy dopilnować, aby skorzystali oni ze wzoru zawiadomienia o odzyskaniu produktu oraz zapewnili środki ochrony prawnej); - dopilnować, aby organy krajowe zostały niezwłocznie informowane za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway; Jeżeli nie zostały poinformowane przez producenta lub importera, należy to zrobić. - producent i importer muszą informować konsumentów o produktach niebezpiecznych. Powinni współdziałać i aktywnie uczestniczyć w rozpowszechnianiu informacji. |
| ✓ | Zgłaszanie wypadków związanych z produktem, o których dowiedzieli się Państwo, producentowi i osobie odpowiedzialnej za produkt w UE. Producent może polecić Państwu powiadomienie o tym organów za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway. |
| ✓ | Współpraca z organami nadzoru rynku na żądanie. |
| Więcej informacji można znaleźć w sekcji 3.1.4. dotyczącej obowiązków dystrybutora. | |
3.1.5. Jestem dostawcą usług realizacji zamówień: jakie są moje obowiązki wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów?
|
Kto jest dostawcą usług realizacji zamówień? Zgodnie w definicją zawartą w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów dostawca usług realizacji zamówień oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która świadczy, w ramach działalności handlowej, co najmniej dwie z następujących usług: magazynowanie, pakowanie, adresowanie i wysyłanie produktów, nie będąc ich właścicielem, z wyłączeniem usług pocztowych zdefiniowanych w art. 2 pkt 1 dyrektyw 97/67/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, usług doręczania paczek zdefiniowanych w art. 2 pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/644 oraz wszelkich innych usług pocztowych lub usług transportu towarów; |
Wiąże się to z następującymi konsekwencjami: jeżeli przedsiębiorstwo, które zazwyczaj świadczy wyłącznie usługi pośrednictwa (dostawca internetowej platformy handlowej), świadczy również usługi magazynowania i pakowania niektórych produktów, to zostanie uznane za podmiot gospodarczy w odniesieniu do tych produktów (dostawca usług realizacji zamówień).
Należy podkreślić, że dostawcy usług realizacji zamówień są uznawani za podmioty gospodarcze na podstawie rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. W związku z tym muszą Państwo przestrzegać następujących generalnych obowiązków podmiotów gospodarczych:
- Procesy wewnętrzne: powinni Państwo wprowadzić wewnętrzne procesy dotyczące bezpieczeństwa produktów,
które umożliwią wypełnienie obowiązków wynikających z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (np. kontrole jakości, rozpatrywanie skarg, znajomość prawodawstwa UE przez szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa produktów oraz wprowadzenie ścieżek uczenia się w zakresie bezpieczeństwa produktów). oraz
- Należy w pełni współpracować z organami nadzoru rynku w zakresie bezpieczeństwa produktów, jak wyjaśniono w pkt 3.4.5.
Należy również podkreślić, że jako dostawca usług realizacji zamówień mogą Państwo automatycznie stać się podmiotem gospodarczym odpowiedzialnym za produkt (więcejinformacji w pkt 3.2), jeżeli nie istnieje unijny producent, importer lub upoważniony przedstawiciel produktu, który został upoważniony do wykonania tego zadania. W takim przypadku podlegają Państwo dodatkowym obowiązkom (jak wyjaśniono w pkt 3.2).
| Lista kontrolna dostawcy usług realizacji zamówień | |
| ✓ | ustanowienie wewnętrznych procesów dotyczących bezpieczeństwa produktów. |
| ✓ | Jeżeli zauważą Państwo jakiekolwiek problemy związane z bezpieczeństwem lub niezgodność produktu z wymaganiami, należy poinformować o tym producenta oraz organy. |
| ✓ | Nie należy zapominać, że automatycznie mogą Państwo zostać osobą odpowiedzialną w UE za niektóre produkty, którymi Państwo się zajmują! Należy sprawdź oraz upewnić się, czy mają Państwo zdolność do wykonywania tych zadań. |
| ✓ | Współpraca z organami nadzoru rynku na żądanie. |
| Więcej informacji można znaleźć w sekcji 3.1.5. dotyczącej obowiązków dostawcy usług realizacji zamówień. | |
3.2. Podmiot gospodarczy przyjmujący również rolę osoby odpowiedzialnej
Produkt objęty rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów nie może zostać wprowadzony do obrotu bez podmiotu gospodarczego mającego siedzibę w UE, "osoby odpowiedzialnej", która odpowiada za wykonanie zadań określonych w art. 4 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2019/1020 oraz w art. 16 rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów w odniesieniu do tego produktu.
|
Kto jest osobą odpowiedzialną? Osobą odpowiedzialną jest: a) producent mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii; b) importer, jeżeli producent nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Unii; c) upoważniony przedstawiciel posiadający pisemne upoważnienie od producenta, w którym został wskazany do wykonywania w imieniu producenta zadań osoby odpowiedzialnej; d) dostawca usług realizacji zamówień mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii w odniesieniu do produktów obsługiwanych przez niego, jeżeli żaden inny podmiot gospodarczy, o którym mowa w lit. a), b) i c), nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Unii. |
Jakie są zadania osoby odpowiedzialnej?
Będąc osobą odpowiedzialną, mają Państwo dodatkowe obowiązki oprócz tych, które już ciążą na Państwie jako podmiocie gospodarczym w ramach różnych kategorii wyjaśnionych powyżej Dodatkowe zadania są następujące:
(a) sprawdzenie, czy sporządzona została dokumentacja techniczna, oraz zapewnienie udostępniania tej dokumentacji na żądanie organów nadzoru rynku;
(b) przedstawianie organowi nadzoru rynku, na jego uzasadniony wniosek, wszystkich informacji i dokumentów koniecznych do wykazania zgodności produktu w języku łatwo zrozumiałym dla tego organu;
(c) powiadamianie organów nadzoru rynku, jeżeli mają Państwo powody, by sądzić, że dany produkt stwarza ryzyko;
(d) współpraca z organami nadzoru rynku (w tym na uzasadniony wniosek):
i. zapewnienie natychmiastowego podjęcia niezbędnych działań naprawczych w celu wyeliminowania wszelkich przypadków niezgodności z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów; lub
ii. jeżeli nie jest to możliwe, ograniczenie ryzyka stwarzanego przez produkt, na żądanie organów nadzoru rynku lub z własnej inicjatywy, jeżeli uważają Państwo lub mają powody, by uważać, że dany produkt stwarza ryzyko;
(e) w stosownych przypadkach, biorąc pod uwagę potencjalne ryzyko związane z produktem, regularne sprawdzanie:
i. czy produkt jest zgodny z dokumentacją techniczną sporządzoną przez producenta. Oznacza to, że producent wyeliminował lub ograniczył ewentualne ryzyko(-a) stwarzane produkt, jak opisano w dokumentacji technicznej, np. przez zastosowanie odpowiednich norm europejskich lub innych środków; oraz
ii. czy produkt spełnia następujące wymagania:
- opatrzenie produktu numerem typu, partii lub serii lub innym elementem umożliwiającym identyfikację produktu, który konsument może łatwo zobaczyć i odczytać. Alternatywnie, jeżeli nie pozwala na to wielkość lub charakter produktu, wymagane informacje należy umieścić na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu;
- podanie przez producenta swojego imienia i nazwiska lub nazwy, zarejestrowanej nazwy handlowej lub zarejestrowanego znaku towarowego, swojego adresu pocztowego i elektronicznego oraz adresu pocztowego lub elektronicznego pojedynczego punktu kontaktowego, pod którym można się z nim skontaktować, jeżeli taki adres punktu kontaktowego różni się od adresu producenta. Informacje powinny być umieszczone na produkcie, a w przypadku gdy nie jest to możliwe - na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu.
- dołączenie do produktu jasnych instrukcji i informacji na temat bezpieczeństwa w widoczny i czytelny sposób, w języku łatwo zrozumiałym przez konsumentów, określonym przez państwo członkowskie, w którym dany produkt jest udostępniany. Wymaganie to nie ma zastosowania w przypadku gdy produkt może być używany bezpiecznie i w sposób zamierzony przez producenta bez takich instrukcji i informacji na temat bezpieczeństwa.
Na żądanie organów nadzoru rynku należy przedstawić dokumenty potwierdzające przeprowadzone kontrole.
(f) dopilnowanie, aby Państwa imię i nazwisko lub nazwa, zarejestrowana nazwa handlowa lub zarejestrowany znak towarowy oraz dane kontaktowe (w tym adres pocztowy i elektroniczny) widniały na produkcie, opakowaniu, paczce lub w dołączonym dokumencie towarzyszącym. oraz
|
Co oznacza "adres elektroniczny"? Adresem elektronicznym może być adres e-mail lub specjalna sekcja Twojej strony internetowej, która umożliwia konsumentom bezpośrednie skontaktowanie się z Państwem. Sama strona internetowa nie jest wystarczająca, jeśli nie umożliwia bezpośredniej komunikacji z Państwem. |
(g) Jeżeli wiedzą Państwo o wypadku spowodowanym przez produkt, za który są Państwo odpowiedzialni, dopilnowanie, aby wypadek ten został zgłoszony właściwym organom państwa członkowskiego, w którym miał miejsce wypadek, za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway, niezwłocznie od momentu dowiedzenia się o wypadku. Zgłoszenie musi zawierać informacje o rodzaju i numerze identyfikacyjny, produktu, a także o okolicznościach wypadku, jeżeli są znane. Na żądanie należy przekazać właściwym organom wszelkie inne istotne informacje.
Więcej szczegółów na temat roli osób odpowiedzialnych można znaleźć w komisyjnych wytycznych dla podmiotów gospodarczych i organów nadzoru rynku dotyczących praktycznego wdrażania art. 4 rozporządzenia (UE) 2019/1020 w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów 25 .
| Lista kontrolna osoby odpowiedzialnej w UE | |
| ✓ | Sprawdzenie, czy producent sporządził dokumentację techniczną, i zapewnienie możliwości jej przekazania właściwym organom na żądanie. |
| ✓ | Dopilnowanie, aby dane identyfikacyjne i kontaktowe podano na produkcie lub wraz z nim. |
| ✓ | Regularne sprawdzanie, czy produkt jest zgodny z dokumentacją techniczną: oznacza to, że producent odpowiednio wyeliminował lub ograniczył ewentualne zagrożenia, jakie może stwarzać produkt, opisane w dokumentacji technicznej. |
| ✓ | Regularne sprawdzanie, czy dane identyfikacyjne produktu, dane identyfikacyjne i kontaktowe producenta i importera są prawidłowo umieszczone na produkcie lub jego opakowaniu oraz, w razie potrzeby, czy towarzyszą im instrukcje i informacje dotyczące bezpieczeństwa. |
| ✓ | Współpraca z organami nadzoru rynku i dostarczanie im wszelkich informacji i dokumentów na żądanie. |
| ✓ |
Jeżeli dowiedzą się Państwo, że produkt stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa, należy: - poinformować organy krajowe za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway; - poinformować producenta; - zapewnić niezwłoczne podjęcie działań naprawczych. Jeśli producent tego nie zrobi, należy zrobić do samodzielnie! |
| ✓ | Zgłaszanie za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway wypadków związanych z produktem, o których się Państwo dowiedzieli. |
| ✓ | Wypełnianie obowiązków producenta, importera, upoważnionego przedstawiciela lub dostawcy usług realizacji zamówień. |
| Więcej informacji można znaleźć w sekcji 3.2 dotyczącej obowiązków osoby odpowiedzialnej w UE. | |
3.3. Dostawcy internetowych platform handlowych
| Kto jest dostawcą internetowej platformy handlowej? |
| "Dostawca internetowej platformy handlowej" oznacza dostawcę usługi pośrednictwa wykorzystującej interfejs online, |
| który umożliwia konsumentom zawieranie z przedsiębiorcami umów zawieranych na odległość na sprzedaż |
| produktów; Przedsiębiorstwa te świadczą zatem tylko usługi pośrednictwa internetowego w odniesieniu do danego |
| produktu. |
| Jeżeli Państwa przedsiębiorstwo świadczy również co najmniej jedną z usług podmiotów gospodarczych, wówczas |
| działa w tym charakterze i podlega obowiązkom przewidzianym dla danego podmiotu gospodarczego. Jeżeli |
| przedsiębiorstwo świadczy również usługi podmiotu gospodarczego w odniesieniu do danego produktu, prosimy |
| zapoznać się z pkt 3.1 i 3.2 niniejszych wytycznych. |
Jakie są moje obowiązki jako dostawcy internetowej platformy handlowej, wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ?
Należy podkreślić, że obowiązki dostawców internetowych platform handlowych związane z bezpieczeństwem produktów, wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów uzupełniają i doprecyzowują niektóre z ich obowiązków wynikających z aktu o usługach cyfrowych 26 .
Poniższe obowiązki, które zostały określone w rozdziale IV rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, dotyczą wszystkich dostawców internetowych platform handlowych, dotyczą wszystkich dostawców platform internetowych, z wyjątkiem obowiązków oznaczonych gwiazdką (*), które mają zastosowanie wyłącznie do (i) średnich lub dużych przedsiębiorstw oraz (ii) mikroprzedsiębiorstw/małych przedsiębiorstw, które zostały uznane za "bardzo duże platformy lub wyszukiwarki internetowe" w rozumieniu aktu o usługach cyfrowych 27 .
Państwa obowiązki jako dostawcy internetowej platformy handlowej wynikające z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów są następujące:
- Należy wyznaczyć pojedynczy punkt kontaktowy, który umożliwi bezpośrednią komunikację drogą elektroniczną z organami nadzoru rynku państw członkowskich w kwestiach związanych z bezpieczeństwem produktów.
- Należy zarejestrować się na portalu Safety Gate oraz podać w portalu Safety Gate informacje dotyczące Państwa pojedynczego punktu kontaktowego.
- Należy wyznaczyć pojedynczy punkt kontaktowy, który umożliwi konsumentom bezpośrednią i szybką komunikację z Państwem w kwestiach związanych z bezpieczeństwem produktów.
- Należy zapewnić wprowadzenie wewnętrznych procesów dotyczących bezpieczeństwa produktów, tak aby bez zbędnej zwłoki spełnić odpowiednie wymagania rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Te wewnętrzne procesy powinny obejmować mechanizmy umożliwiające przedsiębiorcom (Państwa partnerom biznesowym) dostarczanie:
- wymaganych informacji na temat bezpieczeństwa i identyfikowalności produktu; oraz
- oświadczeń, w którym zobowiązują się do oferowania wyłącznie produktów zgodnych z unijnymi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa produktu oraz dodatkowych informacji identyfikacyjnych zgodnie wymogami aktu o usługach cyfrowych.
- Należy zastosować niezbędne środki w celu otrzymywania i przetwarzania nakazów wydawanych przez organy krajowe oraz podejmować działania bez zbędnej zwłoki (a w każdym razie w ciągu dwóch dni roboczych od otrzymania nakazu). Należy poinformować drogą elektroniczną organ nadzoru rynku wydający nakaz o nadaniu skuteczności nakazowi, korzystając z danych kontaktowych organu nadzoru rynku opublikowanych w portalu Safety Gate. Nakaz taki może wymagać od Państwa usunięcia przez określony czas ze swojego interfejsu internetowego wszystkich identycznych treści odnoszących się do oferty danego produktu niebezpiecznego, uniemożliwienia dostępu do niego bądź umieszczenia wyraźnego ostrzeżenia;
- Należy uwzględniać regularne informacje na temat produktów niebezpiecznych, które zostały zgłoszone przez organy nadzoru rynku, otrzymywane za pośrednictwem portalu Safety Gate. Ułatwi to Państwu stosowanie swoich dobrowolnych środków służących wykrywaniu, identyfikowaniu, usuwaniu lub blokowaniu dostępu do treści odnoszących się do ofert produktów niebezpiecznych na Państwa platformie lub uniemożliwianiu dostępu do takich treści (w tym z wykorzystaniem interoperacyjnego interfejsu portalu Safety Gate). Należy poinformować organ nadzoru rynku, który dokonał zgłoszenia w systemie wczesnego ostrzegania Safety Gate, o podjętych działaniach, korzystając z danych kontaktowych organu nadzoru rynku opublikowanych na portalu Safety Gate.
- Powinni Państwo mieć możliwość otrzymywania zawiadomień dotyczących bezpieczeństwa produktów od osób trzecich (w tym konsumentów i organizacji konsumenckich) i rozpatrywania ich bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 3 dni roboczych od otrzymania zawiadomienia;
- (*) Mając na względzie bezpieczeństwo produktów należy wykorzystywać co najmniej informacje zawarte
w portalu Safety Gate na potrzeby losowego sprawdzania ex post wymaganego na podstawie art. 31 ust. 3 aktu o usługach cyfrowych.
- (*) Mając na względzie bezpieczeństwo produktów należy zawiesić, na rozsądny okres i po uprzednim ostrzeżeniu,
świadczenie swoich usług na rzecz przedsiębiorców, którzy często oferują produkty niebezpieczne.
- (*) Mając na względzie wymagania dotyczące informacji na temat bezpieczeństwa produktu, należy zaprojektować
i zorganizować swój interfejs online w taki sposób, aby umożliwić przedsiębiorcom oferującym produkt podanie co najmniej następujących informacji w odniesieniu do każdego oferowanego produktu oraz zapewnić wyświetlanie tych informacji lub udostępnianie ich konsumentom w inny łatwy sposób w ofercie produktu wystawionego na sprzedaż:
- imienia i nazwiska lub nazwy, zarejestrowanej nazwy handlowej lub zarejestrowanego znaku towarowego producenta oraz adresu pocztowego i adresu poczty elektronicznej, pod którym można się skontaktować z producentem;
- w przypadku gdy producent nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Unii - imienia i nazwiska lub nazwy, adresu pocztowego i adresu poczty elektronicznej osoby odpowiedzialnej w rozumieniu art. 16 ust. 1 rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów lub art. 4 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/1020;
- informacji umożliwiających identyfikację produktu, w tym jego zdjęcia, typu, a także wszelkich innych identyfikatorów produktu. oraz
- wszelkich ostrzeżeń lub informacji na temat bezpieczeństwa, które muszą być umieszczone na produkcie lub być do niego dołączone zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów lub mającym zastosowanie unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym, w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów, określonym przez państwo członkowskie, w którym produkt jest udostępniany na rynku.
- Należy współpracować z organami nadzoru rynku, z przedsiębiorcami i z odpowiednimi podmiotami gospodarczymi w zakresie bezpieczeństwa produktów oferowanych w internecie za pośrednictwem swoich usług. Taka współpraca powinna obejmować w szczególności:
- współpracę w zakresie odzyskiwania produktu przez:
- bezpośrednie powiadamianie wszystkich zainteresowanych konsumentów, którzy kupili dany produkt za pośrednictwem Państwa interfejsów;
- publikowanie na swoich interfejsach online informacji na temat odzyskania produktu ze względów bezpieczeństwa; oraz
- ogólnie rzecz ujmując, współdziałanie w celu skutecznego odzyskania produktu;
- informowanie odpowiednich podmiotów gospodarczych o usunięciu oferty produktu, która ich dotyczy;
- przekazywanie organom krajowym informacji na temat produktów niebezpiecznych za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway;
- współpracę z podmiotami gospodarczymi i organami nadzoru rynku w zakresie zgłoszonych Państwu wypadków;
- współpracę z innymi właściwymi organami, w tym organami ścigania, w zakresie produktów niebezpiecznych oraz identyfikacji odpowiedniego łańcucha dostaw.
- umożliwienie zbierania danych do celów bezpieczeństwa produktów na wniosek organu nadzoru rynku oraz ogólne umożliwienie dostępu do Państwa interfejsów narzędziom internetowym obsługiwanym przez organy nadzoru rynku w celu identyfikacji produktów niebezpiecznych.
Aby ułatwić wypełnienie Państwa obowiązków, Komisja opracowała interoperacyjny interfejs portalu Safety Gate, który umożliwia dostawcom internetowych platform handlowych łączenie się we własnych interfejsach.
| Najlepsze praktyki |
|
- Dostawców internetowych platform handlowych zachęca się do dołączenia do odpowiednich protokołów ustaleń dotyczących bezpieczeństwa produktów (np. Product Safety Pledge+) 28 . - Dostawców internetowych platform handlowych zachęca się, aby przed umieszczeniem produktów na interfejsie sprawdzali je na portalu Safety Gate. |
| Lista kontrolna dostawców internetowych platform handlowych | |
| ✓ | Wyznaczenie pojedynczego punktu kontaktowego umożliwiającego bezpośrednią komunikację drogą elektroniczną z organami krajowymi i konsumentami (może to być ten sam pojedynczy punkt kontaktowy lub dwa różne punkty kontaktowe) |
| ✓ | Rejestracja w portalu Safety Gate |
| ✓ | Ustanowienie wewnętrznych procesów dotyczących bezpieczeństwa produktów Procesy te powinny obejmować mechanizmy umożliwiające przedsiębiorcom dostarczanie wymaganych informacji na temat bezpieczeństwa i identyfikowalności produktów, składanie oświadczeń i spełnianie innych wymogów określonych w akcie o usługach cyfrowych. |
| ✓ | Należy zapewnić sobie możliwość otrzymywania i przetwarzania nakazów wydanych przez organy krajowe oraz podejmowania wymaganych działań bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 2 dni roboczych. Zgłaszanie informacji organom. Śledzenie i uniemożliwianie dostępu do ofert identycznych produktów, jeżeli jest to wymagane nakazem. |
| ✓ | Należy uwzględnić informacje o produktach niebezpiecznych z portalu Safety Gate w istniejących mechanizmach śledzenia lub w zakresie należytej staranności. |
| ✓ | Zapewnienie możliwości otrzymywania od osób trzecich powiadomień o problemach związanych z bezpieczeństwem produktów i ich rozpatrywania bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 3 dni roboczych. |
| ✓ | Współpraca z organami nadzoru rynku, podmiotami handlowymi i odpowiednimi podmiotami gospodarczymi. |
| Dodatkowe obowiązki dla średnich lub dużych przedsiębiorstw oraz mikro-/małych przedsiębiorstw, w przypadku gdy te mikro- i małe przedsiębiorstwa zostały wskazane jako dostawcy "bardzo dużych platform lub wyszukiwarek internetowych" w rozumieniu aktu o usługach cyfrowych: | |
| ✓ | Wykorzystanie informacji zawartych w portalu Safety Gate na potrzeby wymaganych losowych sprawdzeń ex post. |
| ✓ | Zawieszanie, na rozsądny okres i po wydaniu uprzedniego ostrzeżenia, świadczenia usług na rzecz przedsiębiorców, którzy często oferują produkty niebezpieczne. |
| ✓ Projektowanie i organizowanie swojego interfejsu online w taki sposób, aby umożliwić przedsiębiorcom |
| oferującym produkt podanie co najmniej następujących informacji w odniesieniu do każdego |
| oferowanego produktu oraz zapewnić wyświetlanie tych informacji lub udostępnianie ich konsumentom |
| w inny łatwy sposób w ofercie produktu wystawionego na sprzedaż: |
| - danych identyfikacyjnych produktu i jego zdjęcia; |
| - danych identyfikacyjnych i danych kontaktowych producenta; |
| - danych identyfikacyjnych i kontaktowych osoby odpowiedzialnej za produkt w UE; oraz |
| - w razie potrzeby instrukcji i informacji dotyczących bezpieczeństwa. |
| Więcej szczegółowych informacji można znaleźć w sekcji 3.3 dotyczącej obowiązków dostawców internetowych |
| platform handlowych. |
3.4. Ogólne obowiązki i narzędzia
3.4.1. Informowanie konsumentów o odzyskaniu produktów i wydawanie ostrzeżeń dotyczących bezpieczeństwa
W zależności od obowiązków wynikających z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (zob. pkt 3.1-3.3 powyżej) mogą być Państwo zobowiązani do zapewnienia bezpiecznego użytkowania produktu przez informowanie konsumentów o odzyskaniu produktu lub wydawanie im ostrzeżeń dotyczących bezpieczeństwa.
Bezpośrednia komunikacja z konsumentami jest dla konsumentów najskuteczniejszym sposobem uzyskiwania informacji i reagowania na przypadki odzyskania produktu oraz ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa.
Kiedy bezpośredni kontakt z konsumentami jest obowiązkowy?
Bezpośrednie informowanie konsumentów jest obowiązkowe, jeżeli dotyczy ich odzyskanie produktu ze względów bezpieczeństwa lub jeżeli należy zwrócić uwagę konsumentów na pewne informacje w celu zapewnienia bezpiecznego używania produktu ("ostrzeżenie dotyczące bezpieczeństwa").
Taką identyfikację konsumentów, których to dotyczy, można przeprowadzić na jeden z dwóch sposobów:
- bezpośrednio przez Państwa, posługując się zgromadzonymi przez Państwa danymi osobowymi klientów; lub
- za pośrednictwem osoby trzeciej (np. konkretnego podmiotu odpowiedzialnego za gromadzenie danych na temat użytkowników pojazdów silnikowych).
Czy muszę bezpośrednio informować konsumentów?
Mają Państwo obowiązek dopilnować, aby konsumenci bezpośrednio i bez zbędnej zwłoki otrzymali zawiadomienie o odzyskaniu produktu ze względów bezpieczeństwa lub ostrzeżenie dotyczące bezpieczeństwa, ale podmioty, które powiadamiają konsumentów, mogą być różne:
- Co do zasady z konsumentami powinien kontaktować się podmiot w łańcuchu dostaw, który ma dostęp do danych osobowych klientów (np. przez zbiór danych dotyczących zakupu, programów lojalnościowych klientów lub systemów rejestracji). Współpraca w łańcuchu dostaw ma zatem zasadnicze znaczenie w przypadku odzyskania produktów lub ostrzeżeń dotyczących bezpieczeństwa.
- Alternatywnie konsumenci mogą być informowani przez osobę trzecią, która ma dostęp do ich danych kontaktowych (np. podmiot odpowiedzialny za gromadzenie danych na temat użytkowników pojazdów silnikowych).
Czy obowiązek ten jest zgodny z wymogami dotyczącymi danych osobowych?
Tak, obowiązek prawny zobowiązujący podmioty gospodarcze i dostawców internetowych platform handlowych do wykorzystywania wszelkich danych klientów, którymi dysponują, do informowania konsumentów o odzyskaniu produktu i ostrzeżeniach dotyczących bezpieczeństwa jest w pełni zgodny z przepisami UE dotyczącymi danych osobowych.
Obowiązek ten należy uwzględnić w Państwa oświadczeniu o ochronie prywatności i innych informacjach dotyczących danych osobowych przekazywanych klientom.
Czy muszę informować wyłącznie konsumentów, czy też muszę również poinformować przedsiębiorstwa, które nabyły produkt, który podlega odzyskaniu ze względów bezpieczeństwa lub odnosi się do niego ostrzeżenie dotyczącego bezpieczeństwa?
Nawet jeśli odzyskanie produktów i ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa są skierowane przede wszystkim do konsumentów, nie wyklucza to informowania wszystkich rodzajów klientów, zwłaszcza mikro- i małych przedsiębiorstw występujących jako konsumenci.
Jakie są przepisy dotyczące systemów rejestracji i programów lojalnościowych dla klientów?
W rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów określono nowe obowiązki mające zastosowanie w przypadku gdy mają Państwo (lub planują wprowadzić):
- system rejestracji, za pośrednictwem którego konsumenci, po zakupie produktu, dobrowolnie podają producentowi pewne informacje (np. imię i nazwisko, dane kontaktowe, model produktu lub numer seryjny) z czego mogą czerpać pewne korzyści; lub
- program lojalnościowy dla konsumentów, który umożliwia identyfikację produktów kupowanych przez konsumentów (np. klienci mają kartę lojalnościową, którą skanuje się przy zakupie produktów, dzięki czemu przedsiębiorstwo, które wprowadziło program lojalnościowy ma wgląd w historię zakupów). Spod zakresu wyżej wspomnianych obowiązków wyłącza się programy lojalnościowe dla klientów, które nie przewidują identyfikacji produktów zakupionych przez konsumentów (na przykład karty lojalnościowe oferujące klientom możliwość otrzymania pewnych korzyści po wydaniu określonej kwoty, ale bez rejestrowania żadnych danych o konkretnych produktach zakupionych przez klienta).
Oba systemy są skutecznymi sposobami identyfikacji klientów, których dotyczy odzyskanie produktu ze względów bezpieczeństwa lub ostrzeżenie dotyczące bezpieczeństwa. Klienci mogą jednak zdecydować się nie korzystać z takich systemów, jeśli nie są zainteresowani innymi korzyściami oferowanymi przez system rejestracji lub program lojalnościowy dla klientów, a w szczególności mogą nie życzyć sobie, by się z nimi kontaktowano w celach marketingowych.
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, jeżeli prowadzą Państwo system rejestracji lub program lojalnościowy dla klienta, to należy zapewnić konsumentom opcję zarejestrowania się w systemie rejestracji lub przystąpienia do programu lojalnościowego wyłącznie w celach związanych z bezpieczeństwem.
Oznacza to, że klienci muszą mieć możność podania swoich danych kontaktowych wyłącznie w celu otrzymania informacji dotyczących bezpieczeństwa (np. w przypadkach odzyskania produktów lub ostrzeżeń dotyczących bezpieczeństwa). W takim przypadku ich dane powinny być wykorzystywane wyłącznie do kontaktowania się z nimi w przypadku odzyskania produktu lub ostrzeżenia dotyczącego bezpieczeństwa i nie powinny być przetwarzane w żadnym innym celu (takim jak marketing).
Czy mam inne obowiązki w zakresie informowania konsumentów?
Wystarczy, jeśli mają Państwo pewność, że skontaktowano się bezpośrednio ze wszystkimi konsumentami, których dotyczy informacja o odzyskaniu produktu ze względów bezpieczeństwa lub ostrzeżenie dotyczące bezpieczeństwa, w celu ich przekazania. Może to być jednak możliwe wyłącznie w przypadku produktów wyprodukowanych w niewielkich partiach lub produktów, w odniesieniu do których dane konsumentów są łatwo dostępne.
WE wszystkich innych przypadkach należy rozpowszechnić jasne i widoczne zawiadomienie o odzyskaniu produktu (zob. pkt 3.4.1) lub ostrzeżenie dotyczące bezpieczeństwa za pośrednictwem innych odpowiednich kanałów, zapewniających jak najszerszy zasięg. Mogą one obejmować w szczególności stronę internetową przedsiębiorstwa, kanały w mediach społecznościowych, biuletyny, punkty sprzedaży detalicznej oraz, w stosownych przypadkach, ogłoszenia w środkach masowego przekazu i w inne kanały komunikacyjne.
Zawiadomienie o odzyskaniu produktu
Informacje dotyczące odzyskania produktu ze względów bezpieczeństwa przekazywane konsumentom muszą mieć formę zawiadomienia o odzyskaniu produktu. Takie zawiadomienie o odzyskaniu produktu ma być łatwo zrozumiałe dla konsumentów, być dostępne w językach państw członkowskich, w których udostępniono produkt na rynku, oraz powinno zawierać następujące elementy:
W rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów wymieniono elementy, które musi zawierać zawiadomienie o odzyskaniu produktu:
- nagłówek brzmiący "Odzyskanie produktu ze względów bezpieczeństwa";
- jasny opis odzyskanego produktu, w tym:
- zdjęcie, nazwa i marka produktu;
- numery identyfikacyjne produktu, (np. numer serii lub numer seryjny), oraz, w stosownych przypadkach, graficzne wskazanie jego umiejscowienia na produkcie; oraz
- informacje o tym, kiedy, gdzie i przez kogo produkt został sprzedany (jeżeli są dostępne);
- jasny opis zagrożenia związanego z odzyskanym produktem, unikając jakichkolwiek elementów, które mogą złagodzić postrzeganie ryzyka przez konsumentów (na przykład stosowania terminów i wyrażeń takich jak "dobrowolne", "przezornościowe", "nieobowiązkowe", "w rzadkich sytuacjach" lub "w specyficznych sytuacjach" lub wskazania, że nie zgłoszono żadnych wypadków);
- jasny opis działań, jakie powinni podjąć konsumenci, w tym polecenie natychmiastowego zaprzestania używania odzyskanego produktu;
- jasny opis środków ochrony prawnej dostępnych dla konsumentów;
- bezpłatny numer telefonu lub interaktywną usługę online, gdzie konsumenci mogą uzyskać więcej informacji w odpowiednich językach urzędowych Unii;
- zachętę do dzielenia się informacjami o odzyskaniu produktu z innymi osobami, w stosownych przypadkach.
Wzór 29 zawiadomienia o odzyskaniu produktu określono w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2024/1435 i jest on dostępny na portalu Safety Gate w formacie umożliwiającym podmiotom gospodarczym łatwe utworzenie zawiadomienia o odzyskaniu produktu.
W jaki sposób mogę udostępniać informacje osobom z niepełnosprawnościami?
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów mają Państwo obowiązek zapewnienia dostępności informacji o odzyskaniu produktu dla osób z niepełnosprawnościami 30 . Na przykład jeśli zawiadomienie o odzyskaniu produktu jest udostępniane online, należy przy tym uwzględnić najlepsze praktyki w zakresie dostępności stron internetowych. Jeżeli ważne informacje na temat odzyskanego produktu lub identyfikacji produktów objętych odzyskaniem zostają zamieszczone w postaci obrazu, należy je również przedstawić w formie umożliwiającej odczyt maszynowy. O ile to wykonalne, należy umożliwiać dostosowanie wielkości obrazu oraz jego jasności i kontrastu do potrzeb. Ponadto należy zapewnić interoperacyjność z programami i urządzeniami wspomagającymi przeglądanie zawiadomienia.
3.4.2. Jakiego rodzaju środki ochrony prawnej należy zaoferować konsumentom, jeżeli rozpocznę odzyskanie produktu ze względów bezpieczeństwa?
W przypadku odzyskania produktu muszą Państwo zaoferować konsumentowi wybór między co najmniej dwoma z następujących środków ochrony prawnej:
- naprawa odzyskanego produktu;
- zastąpienie odzyskanego produktu bezpiecznym produktem tego samego typu oraz o co najmniej takiej samej wartości i jakości lub
- odpowiedni zwrot wartości odzyskanego produktu, W takim przypadku kwota zwrotu musi być co najmniej równa cenie zapłaconej przez konsumenta. Dalsze rekompensaty mogą być przewidziane w prawie krajowym.
Mogą Państwo oferować dodatkowe zachęty (np. zniżki lub bony), aby zmotywować konsumentów do udziału w odzyskaniu produktu.
W drodze wyjątku mogą Państwo zaoferować konsumentowi tylko jeden środek ochrony prawnej, w przypadku gdy:
- inne środki byłyby niemożliwe; lub
- w porównaniu z proponowanym środkiem ochrony prawnej nakładałyby nieproporcjonalne koszty.
Należy to ocenić biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, w tym to, czy alternatywny środek ochrony prawnej mógłby zostać zapewniony bez znaczących niedogodności dla konsumenta.
W każdym przypadku środek ochrony prawnej powinien być skuteczny, bezpłatny i terminowy. Środek ów nie może pociągać za sobą znaczących niedogodności dla konsumenta. Konsument nie powinien ponosić kosztów wysyłki lub innych kosztów zwrotu produktu. W przypadku produktów, które ze względu na swój charakter nie są przenośne, należy zorganizować odbiór produktu.
W jakich przypadkach konsumentowi automatycznie przysługuje prawo do zwrotu kosztów?
Jeżeli naprawa lub wymiana nie została zakończona w rozsądnym terminie i bez poważnych niedogodności dla konsumenta, konsument ma prawo do zwrotu wartości produktu.
Czy mogę zwrócić się do konsumentów o przeprowadzenie naprawy lub utylizację niebezpiecznego produktu?
Mogą Państwo zwrócić się konsumentów o przeprowadzenie naprawy produktu, jeżeli jest ona łatwa i bezpieczna do wykonania (np. wymiana baterii na laptopie, która nie wymaga szczególnych umiejętności). Musi to być jasno opisane w zawiadomieniu o odzyskaniu produktu. Należy dostarczyć konsumentom niezbędne instrukcje oraz, w stosownych przypadkach, bezpłatne części zamienne lub aktualizacje oprogramowania.
Utylizacja niebezpiecznego produktu przez konsumentów może być jednym z możliwych działań, jeżeli konsument będzie w stanie łatwo i bezpiecznie ją przeprowadzić. Nie jest tak na przykład w przypadku, gdy produkt po utylizacji stwarza zagrożenie pożarowe.
Jaki jest związek z dyrektywami (UE) 2019/770 31 i (UE) 2019/771 32 ?
W dyrektywach (UE) 2019/770 i (UE) 2019/771 określono umowne środki ochrony prawnej w przypadku braku zgodności towarów z umową. Przepisy dotyczące środków ochrony prawnej zawarte w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów służą zarówno wyeliminowaniu produktów niebezpiecznych z rynku, jak i zapewnieniu konsumentowi odpowiedniego środka ochrony prawnej. Szczególne rozwiązania przewidziane w rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów w porównaniu z dyrektywami (UE) 2019/770 i (UE) 2019/771 są następujące:
- w przypadku odzyskania produktu na podstawie rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów nie ma ograniczeń czasowych na uruchomienie środków ochrony prawnej;
- konsument ma prawo żądać środków ochrony prawnej od właściwego podmiotu gospodarczego odpowiedzialnego za odzyskanie produktu, niekoniecznie od przedsiębiorcy; oraz
- w przypadku odzyskania produktu na konsumencie nie powinien spoczywać ciężar udowodnienia, że produkt jest niebezpieczny.
Konsumenci mogą zdecydować się na zastosowanie środków ochrony prawnej przewidzianych w przypadku odzyskania produktu niebezpiecznego na podstawie rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów lub środków ochrony prawnej w przypadku niezgodności towarów z umową.
| Przykład: w przypadku odzyskania produktu ze względów bezpieczeństwa rozpoczętego przez producenta konsumenci mogą dochodzić środków ochrony prawnej na podstawie zawiadomienia o odzyskaniu produktu lub, w stosownych przypadkach, mogą zwrócić się do sprzedawcy o środki ochrony prawnej z tytułu niezgodności towaru niebezpiecznego z umową. |
W każdym wypadku:
- po zapewnieniu konsumentom środka ochrony prawnej na podstawie rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów nie mogą oni domagać się środka ochrony prawnej z tytułu niezgodności towaru z umową, ponieważ produkt był niebezpieczny; oraz
- po przyznaniu konsumentom środka ochrony prawnej na podstawie dyrektywy (UE) 2019/770 lub dyrektywy (UE) 2019/771 nie mogą oni domagać się środka ochrony prawnej na podstawie rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, powołując się na tę samą kwestię bezpieczeństwa.
Jeżeli jednak konsumentowi zapewniono środek ochrony prawnej w następstwie odzyskania produktu niebezpiecznego, ale nie zostały spełnione inne wymogi zgodności dotyczące tego samego towaru, sprzedawca pozostaje odpowiedzialny za taką niezgodność towaru z umową.
3.4.3. Czym jest portal Safety Business Gateway?
Safety Gate składa się z trzech elementów:
- System wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach niespożywczych, w ramach którego organy krajowe i Komisja mogą wymieniać informacje na temat takich produktów (system wczesnego ostrzegania Safety Gate);
- Portal internetowy do informowania opinii publicznej o środkach zastosowanych wobec produktów niebezpiecznych i umożliwiający składanie skarg, a także umożliwiający dostawcom internetowych platform handlowych rejestrację punktu kontaktowego (portal Safety Gate 33 );
- Portal internetowy umożliwiający podmiotom gospodarczym wywiązanie się z ich obowiązków w zakresie informowania organów i konsumentów o produktach niebezpiecznych i wypadkach (Safety Business Gateway).
System wczesnego ostrzegania Safety Gate jest platformą, za pośrednictwem której organy i Komisja wymieniają się informacjami na temat środków zastosowanych w odniesieniu do niespożywczych produktów niebezpiecznych. System zawiera zarówno informacje publiczne, jak i poufne dane zastrzeżone, przy czym te ostatnie są dostępne wyłącznie dla zarejestrowanych organów.
Wyciąg z ostrzeżeń systemu wczesnego ostrzegania powinien być publikowany w portalu Safety Gate w celu informowania społeczeństwa o produktach niebezpiecznych. Dostawcy internetowych platform handlowych muszą rejestrować swoje punkty kontaktowe w portalu Safety Gate, aby ułatwić komunikację z organami w kwestiach związanych z bezpieczeństwem produktów. Zarejestrowani dostawcy internetowych platform handlowych mogą zwrócić się o dane uwierzytelniające na potrzeby interoperacyjności, aby móc automatycznie otrzymywać nowe ostrzeżenia natychmiast po ich opublikowaniu w portalu Safety Gate.
Portal Safety Business Gateway to narzędzie, z którego przedsiębiorstwa muszą korzystać w celu informowania organów nadzoru rynku o:
- produktach niebezpiecznych udostępnionych na rynku; lub
- wypadkach, które miały miejsce w związku z takimi produktami.
Portal Safety Business Gateway jest dostępny na portalu Safety Gate 34 .
Jakiego rodzaju informacje muszę wprowadzić do portalu Safety Business Gateway?
Aby móc dokonać zgłoszenia za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway, należy utworzyć konto w serwisie EU Login lub zalogować się na swoje konto w serwisie EU Login.
Następnie należy wprowadzić informacje w portalu Safety Business Gateway, aby zidentyfikować produkt, szczegółowo określić ryzyko związane z produktem lub wypadek, który miał miejsce, oraz wskazać informacje na temat łańcucha dostaw produktu.
Co się stanie z wprowadzonymi informacjami? Czy automatycznie stają się zgłoszeniem w systemie wczesnego ostrzegania Safety Gate?
Informacje wprowadzone w portalu Safety Business Gateway są niezwłocznie udostępniane wszystkim odpowiednim organom nadzoru rynku.
Jeżeli spełnione zostały odpowiednie kryteria, organ może podjąć decyzję o utworzeniu zgłoszenia w systemie wczesnego ostrzegania Safety Gate na podstawie dostarczonych informacji.
Jeżeli przedłożyli Państwo ocenę ryzyka, ma ona jedynie charakter orientacyjny dla organu odpowiedzialnego, który może ocenić poziom ryzyka w inny sposób.
Czy mogę korzystać z portalu Safety Business Gateway w celu informowania konsumentów?
Tak. W portalu Safety Business Gateway można przesłać informacje, które mają ostrzegać konsumentów (np. zawiadomienie o odzyskaniu produktu). Właściwy organ krajowy sprawdzi przedłożone informacji i, jeżeli spełniają kryteria, to utworzy zgłoszenie w systemie wczesnego ostrzegania Safety Gate na podstawie sprawy w portalu Safety Business Gateway. Informacje publiczne zostaną następnie udostępnione konsumentom w portalu Safety Gate. Nie zastępuje to jednak obowiązku bezpośredniego kontaktu z konsumentami i szerokiego rozpowszechniania informacji, w stosownych przypadkach.
3.4.4. Istotna modyfikacja:
Ważne jest, aby produkty pozostawały bezpieczne przez cały cykl ich życia.
Fizyczna lub cyfrowa modyfikacja produktu może mieć wpływ na charakter i właściwości produktu w sposób, który nie został przewidziany w początkowej ocenie ryzyka produktu i który mógłby zagrozić bezpieczeństwu produktu. Taką modyfikację dokonaną przez osobę fizyczną lub prawną należy zatem uznać za istotną modyfikację, a jeżeli nie została ona dokonana przez konsumenta lub w jego imieniu, produkt powstały w jej wyniku należy uznać za nowy produkt innego producenta.
Aby zapewnić zgodność z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa określonym w niniejszym rozporządzeniu, osobę, która dokonuje tej istotnej modyfikacji, uznaje się za producenta i nakłada na nią obowiązki producenta. Wymaganie to powinno mieć zastosowanie jedynie do zmodyfikowanej części produktu, pod warunkiem że dana modyfikacja nie wpływa na produkt jako całość. Aby uniknąć niepotrzebnego i nieproporcjonalnego obciążenia, od osoby dokonującej istotnej modyfikacji nie należy wymagać powtórzenia badań i sporządzenia nowej dokumentacji dotyczącej tych aspektów produktu, na które dana modyfikacja nie ma wpływu.
Do osoby dokonującej istotnej modyfikacji powinno należeć wykazanie, że modyfikacja ta nie ma wpływu na produkt jako całość.
Należy również pamiętać, że w przypadku zmiany marki produktów i wprowadzenia ich do obrotu pod własną nazwą, uznaje się, że są Państwo producentami takich produktów i ciążą na Państwu wszystkie obowiązki producenta.
3.4.5. Współpraca z organami nadzoru rynku
Podmioty gospodarcze są zobowiązane do ścisłej współpracy z organami nadzoru rynku i do przekazywania im wymaganych informacji. Współpraca ta obejmuje dostarczanie przez podmioty gospodarcze na żądanie organów nadzoru rynku następujących informacji:
przez okres 10 lat:
- pełny opis ryzyka stwarzanego przez produkt;
- skargi dotyczące produktów;
- znane wypadki; oraz
- opis środków naprawczych wprowadzonych w celu wyeliminowania ryzyka.
przez okres 6 lat:
- Informacje dotyczące identyfikowalności dostawców, którzy dostarczyli produkt, część, element lub oprogramowanie wbudowane w produkt; oraz
- Informacje dotyczące identyfikowalności podmiotów gospodarczych, którym dostarczono produkt.
Ponadto podmioty gospodarcze mogą być zobowiązane do regularnego przedstawiania organom nadzoru rynku sprawozdań z postępów w zakresie środków naprawczych.
4. Gdzie można znaleźć więcej informacji?
Więcej informacji na temat bezpieczeństwa produktów można znaleźć w portalu Safety Gate 35 i na ogólnodostępnej stronie internetowej Komisji 36 . Na tych stronach można znaleźć ogólne informacje na temat bezpieczeństwa produktów konsumpcyjnych, a także informacje na temat portalu Safety Gate, rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, zobowiązania Product Safety Pledge+, współpracy międzynarodowej w zakresie bezpieczeństwa produktów, norm i nadzoru rynku.
W niebieskim przewodniku dotyczącym wdrażania unijnych przepisów dotyczących produktów (wersja z 2022 r. jest najnowszą wersją) 37 znajdują się przydatne informacje dla przedsiębiorstw. Zawiera on wyczerpujący opis przepisów UE regulujących produkty oraz przedstawia kontekst, w którym rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ma zastosowanie. W szczególności w niebieskim przewodniku wyjaśniono (w sekcjach 1.2-1.3) różnicę między produktami zharmonizowanymi i niezharmonizowanymi z punktu widzenia bezpieczeństwa produktów, jeżeli chodzi o domniemanie bezpieczeństwa, nadzór rynku i obowiązki podmiotów gospodarczych. Dokładniej wyjaśniono również funkcjonowanie nadzoru rynku w UE (w sekcji 7).
Komisja przyjęła wytyczne 38 dotyczące roli podmiotów gospodarczych przewidzianej w art. 4 rozporządzenia 2019/1020 ("osoba odpowiedzialna w UE"). Wytyczne te pomagają zarówno podmiotom gospodarczym, jak i organom nadzorczym w jednolitym stosowaniu przepisów art. 4 rozporządzenia 2019/1020.
Unijny portal Safety Gate
Każdego dnia organy krajowe przesyłają do systemu wczesnego ostrzegania Safety Gate informacje dotyczące środków zastosowanych lub zarządzonych w odniesieniu do niespożywczych produktów niebezpiecznych. Każde ostrzeżenie zawiera informacje na temat produktu wykrytego jako niebezpieczny, opis ryzyka oraz środków zastosowanych przez podmiot gospodarczy lub nakazanych przez organ.
Najnowsze ostrzeżenia Safety Gate można znaleźć w portalu Safety Gate 39 , podobnie jak cotygodniowe sprawozdania 40 . Można też wyszukiwać wszelkie ostrzeżenia opublikowane od 2005 r. 41 Ponadto można subskrybować biuletyn Safety Gate 42 , aby otrzymywać pełną cotygodniową listę najnowszych opublikowanych ostrzeżeń.
Portal Safety Gate zawiera również link do portalu Safety Business Gateway, w którym podmioty gospodarcze przekazują organom nadzoru rynku zgłoszenia produktów niebezpiecznych, a także wytyczne dotyczące praktycznego wdrożenia portalu Safety Business Gateway.
Portal Safety Gate zawiera ponadto wykaz odpowiednich danych kontaktowych organów nadzoru rynku, które zajmują się niebezpiecznymi produktami nieżywnościowymi w państwach członkowskich.
Środki wykonawcze i delegowane towarzyszące rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów zawierają również dalsze informacje, w szczególności:
- zasady dostępu do systemu wczesnego ostrzegania Safety Gate i jego działania, wskazanie informacji, które mają być wprowadzane do tego systemu, wymagania dotyczące zgłoszeń oraz kryteria oceny poziomu ryzyka 43 ;
- wdrożenie interoperacyjnego interfejsu portalu Safety Gate dla dostawców internetowych platform handlowych 44 ;
- wzór zawiadomienia o odzyskaniu produktu 45 ;
- zasady informowania Komisji przez konsumentów i inne zainteresowane strony o produktach, które mogą stwarzać ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów 46 ;
- wskaźniki produktu 47 ; oraz
- role i zadania pojedynczych krajowych punktów kontaktowych systemu wczesnego ostrzegania Safety Gate 48 .
Wreszcie sprawozdania z działalności (w tym wyniki badań) publikowane są w ramach regularnie organizowanych skoordynowanych działań na rzecz bezpieczeństwa produktów (CASP), w trakcie których organy UE i EFTA badają razem konkretne produkty. Można również znaleźć arkusze informacyjne zawierające kluczowe informacje dla przedsiębiorstw, które mogą pomóc w zdobyciu informacji na temat poszczególnych kategorii produktów. Sprawozdania końcowe i materiały informacyjne są dostępne we wszystkich językach UE w portalu Safety Gate 49 .
5. Podsumowanie
Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów zapewnia bezpieczeństwo produktów i ochronę konsumentów. Uzupełnia ono szczegółowe wymagania nałożone przez unijne prawodawstwo harmonizacyjne dotyczące produktów i bardziej ogólnie przez prawo Unii. W przypadku przedsiębiorstw wyjaśniono i ujednolicono ich obowiązki związane z bezpieczeństwem produktów, a tym samym zapewniono większą pewność prawa.
Przestrzeganie obowiązków w zakresie bezpieczeństwa produktów wynikających z rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów jest istotne dla zapewnienia równych warunków działania przedsiębiorstw działających na jednolitym rynku UE i zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów. Przedsiębiorstwa, które nie wywiązują się ze swoich obowiązków, mogą podlegać grzywnom nakładanym przez państwa członkowskie.
Należy podkreślić, że samo rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów nie reguluje zasad odpowiedzialności. Więcej informacji na temat unijnych przepisów dotyczących odpowiedzialności za produkty można znaleźć na stronie internetowej Komisji 50 .
Należy również podkreślić, że wymogi prawne można w bardzo dużym stopniu uzupełnić dobrowolnymi inicjatywami, które jeszcze bardziej zwiększają bezpieczeństwo produktów oraz należy uznać podjęte wysiłki (np. zobowiązanie Product Safety Pledge+ 51 lub nagroda za bezpieczeństwo produktów Product Safety Award) 52 .
Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów uznaje również znaczenie takich dobrowolnych systemów, które wykraczają poza wymogi prawne, oraz zapewnia właściwym organom krajowym i Komisji możliwość promowania dobrowolnych protokołów ustaleń z podmiotami gospodarczymi lub dostawcami internetowych platform handlowych, a także z organizacjami reprezentującymi konsumentów lub podmioty gospodarcze, zawierających dobrowolne zobowiązania do zwiększenia bezpieczeństwa produktów. Do rozwijania takich inicjatyw zachęca się wszystkie zainteresowane podmioty.
Kontakty
W przypadku dodatkowych pytań dane kontaktowe krajowych organów nadzoru rynku można znaleźć w portalu Safety Gate 53 .
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.20254 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.6233 |
| Rodzaj: | Informacja |
| Tytuł: | ZAWIADOMIENIE KOMISJI - Wytyczne w sprawie stosowania ram prawnych UE dotyczących ogólnego bezpieczeństwa produktów przez przedsiębiorstwa |
| Data aktu: | 21/11/2025 |
| Data ogłoszenia: | 21/11/2025 |
| Data wejścia w życie: | 21/11/2025 |