(Dz.U.UE C z dnia 27 stycznia 2025 r.)
W następstwie niniejszej publikacji organy państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, lub osoba fizyczna lub prawna mająca uzasadniony interes oraz mająca siedzibę lub miejsce pobytu w państwie trzecim, mogą, zgodnie z art. 17 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1143 1 , wnieść sprzeciw do Komisji w terminie 3 miesięcy od daty niniejszej publikacji.
JEDNOLITY DOKUMENT
"Sal de Rio Maior / Flor de Sal de Rio Maior"
Nr UE: PDO-PT-02589- 24.9.2019
ChNP (X) ChOG ()
1. Nazwa lub nazwy
"Sal de Rio Maior" / "Flor de Sal de Rio Maior"
2. Państwo członkowskie lub państwo trzecie
Portugalia
3. Opis produktu rolnego lub środka spożywczego
3.1. Typ produktu
Klasa 2.6. Sól
Kod Nomenklatury scalonej
25.01.00 - Sól
3.2. Opis produktu, do którego odnosi się nazwa podana w pkt 1
"Sal de Rio Maior / Flor de Sal de Rio Maior" to sól ze źródła solankowego uzyskiwana w naturalnym procesie wytrącania z podziemnej wody słonej przez odparowanie. Składa się z wody, chlorku sodu i innych soli mineralnych oraz pierwiastków śladowych pochodzących wyłącznie z tej wody. Jest to nierafinowana, wolna od dodatków sól zbierana ręcznie i niepłukana po zbiorze.
W zależności od warunków, w jakich powstała, i metody zbioru, może ona przybierać następujące formy:
"Sal de Rio Maior"
"Sal de Rio Maior" jest białą, błyszczącą substancją o charakterystycznym słonym smaku. Sól przybiera postać kryształów sześciennych o różnych rozmiarach, które grupują się, tworząc odwróconą piramidę. Pozyskuje się ją z wody w panwiach solnych w procesie krystalizacji.
"Flor de Sal de Rio Maior"
"Flor de Sal de Rio Maior" to cienka warstwa, która tworzy się na powierzchni wody w zbiornikach krystalizacyjnych. Jest pierwszym produktem, który powstaje, gdy stężenie soli w wodzie osiągnie poziom niezbędny do rozpoczęcia procesu krystalizacji. Składa się z niewielkich płatków z drobnych kryształów, które tworzą się podczas wytrącania soli i unoszą na powierzchni zbiornika krystalizacyjnego.
"Sal de Rio Maior" może występować w postaci naturalnej lub rozdrobnionej i zarówno "Sal de Rio Maior", jak i "Flor de Sal de Rio Maior" mogą zawierać dodatek mieszanek ziół aromatycznych lub przypraw.
"Sal de Rio Maior" w stanie naturalnym lub doprawiona mieszankami ziół lub przypraw może również występować w formie cylindrycznej.
"Sal de Rio Maior" i "Flor de Sal de Rio Maior" mają podobny skład chemiczny, ponieważ oba rodzaje soli uzyskuje się po odparowaniu w panwiach solnych.
"Sal de Rio Maior / Flor de Sal de Rio Maior" składa się w 97-99 % z chlorku sodu i < 0,02 % magnezu oraz zawiera < 0,1 mg/kg selenu.
Kryształy soli mają wielkość 1-4 mm, a maksymalna zawartość wilgoci w soli wynosi 4 %.
Wyraźny związek między stężeniem magnezu a zawartością magnezu w produkcie końcowym wykazano w raporcie z badań nr 53339/2021, zgodnie z którym zawartość magnezu w produkcie końcowym wynosi < 50 mg/kg lub 50 ppm, czyli mniej niż 125 ppm w solance.
3.3. Pasza (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego) i surowce (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych)
-
3.4. Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym
Wszystkie etapy, od ekstrakcji, przez odparowanie, separację i krystalizację, aż po zbiory, odbywają się na wyznaczonym obszarze geograficznym.
3.5. Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa -
3.6. Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
Niezależnie od postaci, w jakiej produkt oferuje się do sprzedaży, etykieta musi zawierać napis "»Sal de Rio Maior« - DOP" ["»Sal de Rio Maior« - ChNP"] lub "»Flor de Sal de Rio Maior« - DOP" ["»Flor de Sal de Rio Maior« - ChNP"], w zależności od produktu.
4. Zwięzłe określenie obszaru geograficznego
Naturalne panwie solne Rio Maior znajdują się u stóp łańcucha górskiego Serra dos Candeeiros w gminie Rio Maior. Współrzędne geograficzne samego centrum obszaru produkcji soli wynoszą około 390° 21' 15" N i 80° 53' 45' ' W.
5. Związek z obszarem geograficznym
Jakość "Sal de Rio Maior / Flor de Sal de Rio Maior" wynika wyłącznie z czynników naturalnych i ludzkich występujących na określonym obszarze geograficznym.
"Sal de Rio Maior / Flor de Sal de Rio Maior" ma szczególne cechy charakterystyczne, które można przypisać lokalizacji i środowisku naturalnemu.
Cechy geomorfologiczne otaczającego regionu, w szczególności masyw wapienny Estremadura i jego sieć podziemnych cieków wodnych, należą do czynników, które determinowały rodzaj wydobycia soli prowadzonego w tym miejscu od wieków.
Jedną z najważniejszych cech tego górskiego regionu jest łatwość, z jaką woda deszczowa przenika przez pęknięcia w wapiennej skale, co oznacza, że nie ma widocznych cieków wodnych, ponieważ są one ukryte pod ziemią.
Jeden z tych cieków wodnych staje się słony po przejściu przez złoże soli kamiennej i zasila studnię w centrum panwi solnych, a "Sal de Rio Maior / Flor de Sal de Rio Maior" uzyskuje się przez odparowanie tej podziemnej słonej wody, pod wpływem ciepła słonecznego i działania wiatru, w tradycyjnych zbiornikach krystalizacyjnych (lub talhos), z których sól zbiera się ręcznie. Produkcji soli sprzyja umiarkowany klimat śródziemnomorski charakteryzujący się okresami wysokiego nasłonecznienia i wiatrem przeważnie północnym lub północno- zachodnim.
Według Calado i Brandao (2009 r.) solanka w panwiach solnych Rio Maior ma związek z diapiryczną strukturą marglową (marglami Dagordy), która powstała około 190 mln lat temu. Sól kamienna występuje na dużych głębokościach, w złożach, które czasami są bardzo grube. Autorzy wskazują, że istnieje ścisły związek między obecnością wód bogatych w chlorek sodu, soli kamiennej i diapirami margli Dagordy, które determinują skład chemiczny soli "Sal de Rio Maior / Flor de Sal de Rio Maior", składającej się w 97-99 % z chlorku sodu i bogatej w selen.
Wszystkie dowody wskazują na to, że solanka powstaje w wyniku wymywania ze słonych margli na skutek działania wody deszczowej przenikającej do podglebia. W latach 30. XX wieku Charles Lepierre przeprowadził analizę chemiczną solanki i wykazał, że w tamtym czasie całkowita zawartość rozpuszczonych substancji stałych (TDS) w roztworze w studni, z którego produkuje się dziś "Sal de Rio Maior / Flor de Sal de Rio Maior", wynosiła około 200 g/kg roztworu, z czego 96 % stanowił chlorek sodu o zawartości 213,34 g/l (Lepierre, 1936, źródło cytowane przez Calado i Brandao, 2009). Oprócz wysokiego zasolenia odnotowano również obecność magnezu w tych wodach (w stężeniu około 125 ppm) (Calado i Brandao, 2009).
Specyfika obszaru geograficznego wynika również z czynników ludzkich i przepisów dotyczących użytkowania gruntów w XII w., z którego to okresu pochodzi dokumentacja potwierdzająca historię panwi solnych Rio Maior. Specyficzne zmienne czynniki glebowe i klimatyczne oraz budowa geologiczna określonego obszaru geograficznego, a także doświadczenie i wiedza fachowa lokalnych pracowników, które są niezbędne do przygotowania panwi solnych oraz wydobycia, przechowywania i konserwacji soli w celu uzyskania czystego i wolnego od zanieczyszczeń produktu końcowego, sprawiają, że jest to region o wyjątkowych cechach sprzyjających produkcji "Sal de Rio Maior / Flor de Sal de Rio Maior".
Produkcja soli rozpoczyna się od przygotowania panwi solnych, a mianowicie od oczyszczenia ich ze szlamu i osadu, przygotowania wody i naprawy wszelkich uszkodzeń, które wystąpiły w okresie zimowym. Przygotowanie panwi solnych ma zasadnicze znaczenie zarówno dla poprawy jakości wody, jak i zwiększenia ilości zebranej soli. Zbiór ręczny oznacza, że pracownik może zbierać sól, używając narzędzia do czyszczenia zwanego rodo i sięgając nim aż do dna zbiornika. Ponieważ zbiornik jest czysty, zebrana sól zawiera więcej soli i mniej substancji nierozpuszczalnych.
Wpis dotyczący panwi solnych Rio Maior znalazł się w słowniku Pinho Leala Portugal Antigo e Moderno [Starożytna i współczesna Portugalia], w którym podkreślono walory pozyskiwanej słynnej soli: "Produkt uzyskiwany w tych panwiach solnych znany jest jako sal espuma [pianka solna]. Jest bardzo klarowny, suchy i błyszczący, w związku z czym tworzy piękne piramidy i różne inne kształty, które wyglądają tak, jakby były wykonane z płatków cukru rafinowanego lub kamienia. Sól ta tak bardzo przewyższa pod względem jakości zwykłą sól (morską) do przyprawiania mięsa, że potrzeba jej o połowę mniej niż w przypadku soli pozyskiwanej z wody morskiej. Jest ona silnie nasycona chlorkiem sodu, niezwykle czystym i niezmieszanym z chlorkami wapna i magnezu, które znajdują się w innych zwykłych rodzajach soli i sprawiają, że są one gorzkie i rozpływają się pod wpływem wilgoci z powietrza".
Obecnie panwie solne Rio Maior są jedynym miejscem w Portugalii, gdzie sól pozyskuje się z podziemnej solanki. Fakt ten, wraz z ich wyjątkowością jako zjawiska hydrogeologicznego, nadaje im ogromne znaczenie pod względem dziedzictwa naturalnego.
Odesłanie do publikacji specyfikacji
https://tradicional.dgadr.gov.pt/images/prod_imagens/sal/Docs/CE_Sal_Rio_Maior_022022VF.pdf
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.608 |
| Rodzaj: | Ogłoszenie |
| Tytuł: | Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych |
| Data aktu: | 27/01/2025 |
| Data ogłoszenia: | 27/01/2025 |