1. 5 lipca 2023 r. Komisja przekazała Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie monitorowania i odporności gleb (prawo o monitorowaniu gleb). Wniosek ma pomóc UE w osiągnięciu celu, jakim jest zapewnienie zdrowych gleb do 2050 r. Wprowadzono w nim obowiązek monitorowania zdrowia gleby, zapoczątkowano stopniowe wdrażanie zrównoważonego gospodarowania glebami i określono środki mające na celu rozwiązanie problemu zanieczyszczenia gleby. Wniosek jest zgodny ze strategią UE na rzecz ochrony gleb z 2021 r., która jest ważnym elementem Europejskiego Zielonego Ładu i unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030.
2. Podstawą projektu dyrektywy jest art. 192 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) (zwykła procedura ustawodawcza).
3. W Parlamencie Europejskim jako komisję prowadzącą wyznaczono Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI). Parlament przyjął stanowisko w pierwszym czytaniu 10 kwietnia 2024 r.
4. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny wydał opinię 25 października 2023 r., a Europejski Komitet Regionów - 19 czerwca 2024 r.
5. Komisja przedstawiła ten wniosek - wraz z towarzyszącą mu oceną skutków - Grupie Roboczej ds. Środowiska 27 lipca (wideokonferencja) i 6 października 2023 r. Grupa Robocza ds. Środowiska kontynuowała analizę wniosku podczas prezydencji hiszpańskiej i belgijskiej. 17 czerwca 2024 r. Rada (ds. Środowiska) przyjęła podejście ogólne.
6. Następnie 22 października 2024 r., 12 grudnia 2024 r. i 9 kwietnia 2025 r. odbyły się trzy nieformalne polityczne posiedzenia trójstronne, w wyniku których wypracowano wstępne porozumienie między Radą a Parlamentem Europejskim. W dniu 21 maja 2025 r. Komitet Stałych Przedstawicieli potwierdził tekst kompromisowy wstępnie uzgodniony podczas nieformalnego posiedzenia trójstronnego 9 kwietnia 2025 r.
7. 4 czerwca 2025 r. komisja ENVI w Parlamencie Europejskim zagłosowała za przyjęciem tego samego tekstu kompromisowego. Następnie 5 czerwca 2025 r. przewodniczący komisji ENVI wystosował pismo do przewodniczącego Komitetu Stałych Przedstawicieli, w którym stwierdził, że jeżeli Rada przyjmie swoje stanowisko w pierwszym czytaniu zgodnie z ustalonym ogólnym wstępnym porozumieniem, zaleci on, by na posiedzeniu plenarnym Parlament zatwierdził stanowisko Rady bez zmian - z zastrzeżeniem weryfikacji prawnojęzykowej - w drugim czytaniu.
II. CEL
8. Ogólnym celem proponowanej dyrektywy jest sprawienie, by do 2050 r. UE zapewniła zdrowe gleby, czemu służyć ma ustanowienie środków na rzecz ogólnounijnego zharmonizowanego monitorowania opierającego się na systemach krajowych oraz środków na potrzeby oceny i wspierania zdrowia gleby i odporności gleby, a także rozwiązania problemu terenów zanieczyszczonych.
III. ANALIZA STANOWISKA RADY W PIERWSZYM CZYTANIU
9. Stanowisko Rady w pierwszym czytaniu obejmuje elementy, co do których współprawodawcom udało się wypracować porozumienie.
(i) Aby ułatwić państwom członkowskim wdrażanie, ramy monitorowania gleby przewidują wystarczający poziom harmonizacji i niezbędną elastyczność. Wzmocniono monitorowanie niektórych ważnych aspektów zdrowia gleby, takich jak różnorodność biologiczna gleby i zanieczyszczenia gleby, takie jak PFAS i pestycydy. Dodatkowym wsparciem przy wdrażaniu tych przepisów w razie potrzeby byłaby dobrowolna pomoc Komisji w monitorowaniu zdrowia gleby i przechowywaniu próbek gleby.
(ii) Projekt dyrektywy przewiduje wsparcie dla właścicieli gruntów i zarządców gruntów, tak by zachęcić ich do poprawy zdrowia gleby i odporności gleby i pomóc im w tym zakresie.
(iii) Jeśli chodzi o przejmowanie gruntów, tymczasowe porozumienie skupia się na monitorowaniu jego najbardziej widocznych aspektów - zasklepienia gleby i usuwania gleby - i określa pewne zasady dotyczące łagodzenia ich skutków.
(iv) Gospodarowanie terenami zanieczyszczonymi opiera się na podejściu stopniowym i na analizie ryzyka.
(v) Cel na 2050 r., jakim jest osiągnięcie zdrowych gleb, pozostaje ambitny.
IV. PODSUMOWANIE
10. Stanowisko Rady opiera się na głównym celu wniosku Komisji i w pełni odzwierciedla kompromis osiągnięty podczas nieformalnych negocjacji między Radą a Parlamentem Europejskim przy wsparciu Komisji.
11. W związku z tym Rada uważa, że jej stanowisko w pierwszym czytaniu w wyważony sposób przedstawia wynik negocjacji. Po przyjęciu dyrektywa zapewni pierwsze specjalne ramy dotyczące gleby i przyczyni się do osiągnięcia zdrowia gleb w UE.
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.5746 |
| Rodzaj: | Informacja |
| Tytuł: | Uzasadnienie Rady: Stanowisko Rady (UE) nr 9/2025 w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie monitorowania i odporności gleby (prawo o monitorowaniu gleby) |
| Data aktu: | 28/10/2025 |
| Data ogłoszenia: | 28/10/2025 |