"Batog de sturion"
Nr UE: PGI-RO-02979 - 21.7.2023
ChNP () ChOG (X)
1. Nazwa ChOG
"Batog de sturion"
2. Państwo członkowskie lub państwo trzecie
Rumunia
3. Opis produktu rolnego lub środka spożywczego
3.1. Typ produktu
Klasa 1.7. Świeże ryby, małże i skorupiaki oraz produkty wytwarzane z nich
Kod Nomenklatury scalonej
03 - RYBY I SKORUPIAKI, MIĘCZAKI I POZOSTAŁE BEZKRĘGOWCE WODNE
0305 - Ryby suszone, solone lub w solance; ryby wędzone, nawet gotowane przed lub podczas procesu wędzenia
0305 49 - Pozostałe
0305 49 80 - Pozostałe
3.2. Opis produktu, do którego odnosi się nazwa podana w pkt 1
"Batog de sturion" to produkt spożywczy wytwarzany z ryb. Surowcem jest polędwica z jesiotra pochodzącego z akwakultury.
Jesiotr pochodzący z akwakultury ma właściwości niezbędne do uzyskania odpowiednich właściwości organoleptycznych produktu, ponieważ jego dieta jest zbliżona do diety jesiotra dzikiego. Żyje również w podobnych warunkach sprzyjających wzrostowi i rozmnażaniu oraz jest chowany w kontrolowanym środowisku wodnym, bez zanieczyszczeń ze środowiska naturalnego.
Polędwica z jesiotra stanowi co najmniej 94 % produktu końcowego. Pozyskuje się ją z okazów o masie co najmniej 7 kilogramów i zawartości tłuszczu co najmniej 7 %. Produkt powstaje z jednego kawałka, który jest filetowany, odskórzany i porcjowany ręcznie. Zastosowanie polędwicy z jesiotra nadaje produktowi zwartą strukturę, dzięki czemu łatwo się go kroi.
Proces produkcji obejmuje solenie przy użyciu mieszanki 4 % soli kamiennej i 2 % cukru, co nadaje gotowemu produktowi specyficzny smak, suszenie, które pomaga uzyskać odpowiednią konsystencję, przy czym wilgotność resztkowa gotowego produktu wynosi co najmniej 35 %, oraz wędzenie dymem z drewna drzew liściastych, które nadaje produktowi barwę i dopełnia smak.
Gotowy produkt jest owijany siatką, aby zachować jędrność filetu. Ma gładką powierzchnię i wydłużony, owalny, nieregularny kształt. Barwa powierzchni stanowi połączenie złotych i złocistobrązowych odcieni. Po przekrojeniu produkt jest w środku przejrzysty i tłusty, delikatny w dotyku, ale niezbyt suchy.
"Batog de sturion" ma lekko dymny zapach obejmujący szeroki wachlarz smaków i aromatów. Słodko-słony smak uzupełnia mięsny smak charakterystyczny dla jesiotra, który pozbawiony jest intensywnej rybiej nuty.
3.3. Pasza (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego) i surowce (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych)
Do produkcji "Batog de sturion" konieczny jest surowiec, czyli polędwica z jesiotra pochodzącego z akwakultury (rodzina jesiotrowate (Acipenseridae), gatunki Huso huso, Acipenser gueldenstaedtii i Acipenser baerii), a także składniki takie jak sól kamienna niejodowana i cukier.
3.4. Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym
Etapy wytwarzania produktu: odbiór surowców i materiałów przetwórczych, sortowanie, patroszenie, filetowanie, odskórzanie i porcjowanie, mrożenie, rozmrażanie, trymowanie, solenie, sprawdzanie poziomu zasolenia, wiązanie i przygotowanie do suszenia, wędzenie, chłodzenie i dojrzewanie.
3.5. Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa -
3.6. Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
Na etykiecie umieszcza się następujące informacje:
- nazwę produktu "Batog de sturion",
- nazwę producenta,
- logo jednostki kontrolującej i certyfikującej.
4. Zwięzłe określenie obszaru geograficznego
Obszar geograficzny "Batog de sturion" obejmuje obszar okręgu Tulcza zgodnie z podziałem administracyjnym Rumunii. Obejmuje deltę Dunaju (zajmującą 87,73 % powierzchni okręgu Tulcza, około 580 000 ha) oraz ujście Dunaju, który wpada do Morza Czarnego.
5. Związek z obszarem geograficznym
Wniosek o rejestrację produktu "Batog de sturion" opiera się na jego renomie jako produktu spożywczego związanego z danym obszarem geograficznym od kilku pokoleń.
Według 0steuropastudier - duńskiego portalu poświęconego studiom nad Europą Wschodnią, prowadzonego przez Wydział Studiów Wielokulturowych i Regionalnych Uniwersytetu w Kopenhadze, słowo batog należy do słownictwa języków słowiańskich i oznacza bicz lub kij. Słowo batog pojawiło się na tym obszarze geograficznym w wyniku osiedlenia się tam w XIX wieku słowiańskich imigrantów. Ponieważ ich podstawowym zajęciem na tym obszarze geograficznym było rybołówstwo i przetwórstwo ryb, etniczny wpływ kulturowy został przeniesiony na produkt znany jako batog. Wynika to z faktu, że filet używany do produkcji batog de sturion, który był następnie przetwarzany poprzez wędzenie, solenie i suszenie, przypominał rzemienie bata znanego z kultury emigrantów.
Produkt "Batog de sturion" zyskał renomę dzięki profilowi sensorycznemu i złożonemu aromatowi uzyskanemu w wyniku tradycyjnego procesu przetwarzania, wyrafinowanemu smakowi podobnemu do smaku mięsa drobiowego, jednolitemu wyglądowi oraz delikatnej, ale jędrnej konsystencji charakterystycznej dla mięśnia grzbietowego jesiotra.
W opracowaniu "Fauna ichtiologica a Romaniei" ["Ichtiofauna Rumunii"] opublikowanym w 1909 r. dr Grigore Antipa, wybitny rumuński biolog, który poświęcił swoją karierę zrównoważonemu zarządzaniu deltą Dunaju, wspomina o "batogul afumat de sturion (morun)".
W 1911 r. kolejna wzmianka o "batog de sturion (morun)" jako produkcie pochodzącym z tego obszaru geograficznego pojawiła się w czasopiśmie Romanul, rok I, nr 13, strona 5, drukowanym w Aradzie, w artykule zatytułowanym "Cronica stiintifica" - "Morunul" ["Kronika naukowa: bieługa"].
W 1916 r. w pracy naukowej "Pescaria si pescuitul in Romania" ["Rybołówstwo i połowy w Rumunii"], tom 8, nr 46, opublikowanej w Bukareszcie, dr Grigore Antipa wspominał o produkcji "batog de sturion (morun)" z filetu jako o specyficznym produkcie tradycyjnym. W innym rozdziale tej pracy znajdujemy drugą wzmiankę o "batog de sturion (morun, nisetru)" przygotowywanym z polędwicy.
W 1939 r. w artykule "Note de calatorie - O excursie in Delta Dunarii" ["Notatki z podróży - Wycieczka do delty Dunaju"], opublikowanym w czasopiśmie Natura nr 8, Bukareszt, dr Victoria G. Iuga, kustosz Muzeum Historii Naturalnej im. Grigorego Antipy, opisała "batog de sturion (morun)" jako dobrze znany produkt pochodzący z tego obszaru geograficznego.
W 1975 r. właściwe ministerstwo, za pośrednictwem Ministerstwa Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego - Instytutu Produkcji Rybnej i Przemysłowej, opracowało normę przemysłową dotyczącą produkcji "batog de sturion", NID 161-71 N. 24 "Wewnętrzna norma departamentu dotycząca częściowo utrwalonych przetworów rybnych batog". Ponieważ obszar geograficzny stanowi źródło dostaw, w normie nie rozróżnia się już surowca z bieługi i jesiotra rosyjskiego ze względu na ich podobieństwa organoleptyczne.
W przewodniku poświęconym turystyce gastronomicznej Jndreptar gastronomic pentru agroturism [Przewodnik kulinarny po agroturystyce] autorstwa Mariany Dragoi, opublikowanym w 2006 r., zaproponowano menu charakterystyczne dla tego obszaru geograficznego, w którym wymieniono batog z filetu z jesiotra (bieługa, jesiotr rosyjski).
Inna opublikowana wzmianka pochodzi z 2016 roku, kiedy to Fundacja Slow Food umieściła "Batog de sturion" jako produkt pochodzący z tego obszaru geograficznego w międzynarodowym katalogu zagrożonych produktów spożywczych "Ark of Taste". Jest to internetowy katalog tradycyjnie wytwarzanych produktów spożywczych zawierający ponad 5 900 produktów charakterystycznych dla określonych obszarów geograficznych (a także lokalnych gatunków roślin i zwierząt) z ponad 150 krajów, opracowany przez zespół autorów złożony z pracowników naukowych i studentów Uniwersytetu Nauk Gastronomicznych (Pollenzo, Włochy).
Ze względu na swoją renomę "Batog de sturion" zyskał rozgłos jako produkt wysokiej jakości we wrześniu 2022 r. podczas organizowanego od kilku lat festiwalu Rowmania-Ivan Patzaichin FEST, poświęconego zrównoważonemu rozwojowi obszaru geograficznego, dzięki nagrodzie przyznanej stowarzyszeniu RO-PESCADOR.
"Batog de sturion" prezentowano podczas różnych wydarzeń promujących produkty rolno-spożywcze wśród ogółu społeczeństwa i specjalistów.
Były to: "Mancam si traim romaneste" ["Jedzenie i życie po rumuńsku"] (Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi [MADR], Bukareszt, Rumunia, listopad 2019 r.); wystawa "Międzynarodowy Dzień Dunaju" (Cernavoda, Rumunia, 2022 r.); targi lokalnych producentów (Tulcza, Rumunia, październik 2022 r.); targi "Narodowy Dzień Rumuńskich Produktów Rolno-Spożywczych" (MADR, Bukareszt, Rumunia, październik 2022 r. i październik 2023 r.); konferencja "Oznaczenia geograficzne w sieci basenu Morza Czarnego" (Gałacz, Rumunia, październik 2022 r.); targi turystyczne "Touristica" (Kluż-Napoka, Rumunia, luty 2023 r.); "Wystawa produktów z terytoriów lokalnych grup działania (LGD) z Bułgarii, Rumunii i innych państw członkowskich UE" (Ruse, Bułgaria, marzec 2023 r.); "Targi tradycyjnych produktów rumuńskich" (MADR, Bukareszt, Rumunia, listopad 2023 r.) oraz targi "Poftim, din Romania!" ["Proszę bardzo, produkty z Rumunii!"] (MADR, Bukareszt, Rumunia, grudzień 2023 r.).
"Batog de sturion" jest zatem identyfikowany jako produkt pochodzący z określonego obszaru geograficznego.
Odesłanie do publikacji specyfikacji
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.5637 |
| Rodzaj: | Ogłoszenie |
| Tytuł: | Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych |
| Data aktu: | 21/10/2025 |
| Data ogłoszenia: | 21/10/2025 |