Współsprawozdawczyni: Sophia REISECKER
| Doradczynie i doradcy |
Jukka AHTELA (z ramienia Grupy I) Kahina RABAHI (z ramienia współsprawozdawczyni, Grupa II) Ryszard SZARFENBERG (z ramienia sprawozdawcy, Grupa III) |
| Wniosek o konsultację | Komisja Europejska, 31.1.2025 |
| Podstawa prawna | Art. 304 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej |
| Sekcja odpowiedzialna | Sekcja Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Obywatelstwa |
| Data przyjęcia przez sekcję | 27.6.2025 |
| Data przyjęcia na sesji plenarnej | 17.7.2025 |
| Sesja plenarna nr | 598 |
| Wynik głosowania (za/przeciw/wstrzymało się) | 126/46/20 |
1. Wnioski i zalecenia
1.1. Polityka ograniczania ubóstwa należy do trzonu wartości UE i wymaga pilnych i skutecznych działań. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) przedstawia wnioski dotyczące kompleksowej strategii UE na rzecz walki z ubóstwem mającej na celu wyeliminowanie skrajnego ubóstwa, w której przyjmuje się podejście oparte na prawach, uznające ubóstwo za naruszenie praw podstawowych i systemową niesprawiedliwość. Apeluje o wielowymiarową definicję ubóstwa obejmującą nie tylko deprywację materialną, ale również wymiar społeczny, psychologiczny, polityczny i aspekt płci. W strategii UE na rzecz walki z ubóstwem należy wyznaczyć ambitne, wymierne narzędzia i cele, takie jak zmniejszenie ubóstwa o 50 % do 2030 r., oraz udoskonalić metodykę pomiaru ubóstwa.
1.2. EKES uważa, że strategie na rzecz zwiększenia wydajności i tworzenia miejsc pracy są kluczowym czynnikiem walki z ubóstwem. Jednym z podstawowych założeń strategii na rzecz walki z ubóstwem jest zapewnienie odpowiedniego dochodu i ochrony socjalnej w celu wdrożenia standardów we wszystkich państwach członkowskich zgodnie z zaleceniem Rady w sprawie odpowiedniego dochodu minimalnego. W strategii tej należy rozwiązać problem barier w dostępie do świadczeń socjalnych i zapewnić wdrożenie odpowiednich zasad Europejskiego filaru praw socjalnych.
1.3. Strategia UE na rzecz walki z ubóstwem powinna służyć zwalczaniu ubóstwa pracujących poprzez promowanie aktywnej polityki rynku pracy i wysokiej jakości miejsc pracy - ze zrównoważonym zatrudnieniem, sprawiedliwymi płacami i godziwymi warunkami pracy - a także poprzez właściwe wdrożenie dyrektywy w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych. Powinna sprzyjać uczeniu się przez całe życie na potrzeby transformacji cyfrowej i ekologicznej.
1.4. Ważnym elementem zapobiegania ubóstwu jest powszechny dostęp do przystępnych cenowo, wysokiej jakości usług społecznych i usług podstawowych. Strategia na rzecz walki z ubóstwem powinna propagować inwestycje publiczne w usługi takie jak opieka zdrowotna, praca socjalna, mieszkalnictwo i edukacja. Powinna egzekwować cele europejskiej gwarancji dla dzieci, przeciwdziałać ubóstwu energetycznemu i wspierać rozwój gospodarki społecznej.
1.5. Strategia musi mieć charakter intersekcjonalny i uwzględniać aspekt płci oraz odnosić się do konkretnych podatności i dyskryminacji, z którymi borykają się grupy zmarginalizowane. Musi przyczyniać się do lepszego gromadzenia danych na temat ubóstwa intersekcjonalnego i obejmować analizę sposobów uniknięcia statusu społeczno- ekonomicznego prowadzącego do dyskryminacji.
1.6. Skuteczne wdrożenie wymaga solidnego zarządzania, finansowania i uczestnictwa. Należy zapewnić zaangażowanie osób doświadczających ubóstwo na wszystkich etapach cyklu strategii UE na rzecz walki z ubóstwem. Należy rozważyć powołanie specjalnego koordynatora UE ds. walki z ubóstwem, wyposażonego w odpowiednie kompetencje, a finansowanie powinno odzwierciedlać cel wyeliminowania skrajnego ubóstwa. Ważne jest stosowne uwzględnienie kwestii włączenia społecznego w wieloletnich ramach finansowych po 2027 r.
1.7. Kluczową rolę w walce z ubóstwem odgrywają partnerzy społeczni i organizacje społeczeństwa obywatelskiego. Strategia UE na rzecz walki z ubóstwem powinna obejmować wsparcie dialogu społecznego i obywatelskiego oraz trwałe finansowanie dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, aby mogły one działać na rzecz osób doświadczających ubóstwa.
2. W kierunku unijnej strategii na rzecz walki z ubóstwem: kontekst opinii rozpoznawczej
2.1. EKES podkreśla pilną potrzebę zintensyfikowania inicjatyw na rzecz walki z ubóstwem. Statystyki oraz doświadczenia osób dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym pokazują, że postępy na poziomie unijnym i krajowym były niewystarczające, chociaż podjęto pewne obiecujące działania. Kryzys kosztów utrzymania pogorszył sytuację w całej Europie i pogłębił kryzys mieszkalnictwa i bezdomności, który był również napędzany rosnącym ubóstwem energetycznym. Słabsze grupy społeczne są niewspółmiernie bardziej dotknięte ubóstwem. Szczególnej uwagi wymaga zjawisko ubóstwa pracujących. Należy zdawać sobie sprawę ze skutków kryzysu systemu opieki zdrowotnej i społecznej, w tym wyzwań związanych z rosnącym zapotrzebowaniem na opieką długoterminową. Aby lepiej zrozumieć potrzebę zdecydowanych działań, EKES przedstawia istotne dane w załączniku do opinii.
2.2. Celem pierwszej w historii unijnej strategii na rzecz walki z ubóstwem jest "umożliwienie ludziom dostępu do podstawowych środków ochrony i usług, których potrzebują, oraz zajęcie się podstawowymi przyczynami ubóstwa" 1 . Zgodnie z Wytycznymi politycznymi na następną kadencję Komisji Europejskiej 2024-2029 strategia ta będzie ściśle powiązana z nowym planem działania w sprawie wdrażania Europejskiego filaru praw socjalnych 2 . Inne istotne opracowywane właśnie opinie EKES-u w tym kontekście to opinie w sprawie nowego planu działania na rzecz wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych 3 , a także w sprawie zaleceń zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego dotyczących rozwiązania kryzysu związanego z kosztami utrzymania 4 .
3. Wnioski i inicjatywy dotyczące strategii UE na rzecz walki z ubóstwem
3.1. Fundamentalna zmiana: zobowiązanie na rzecz eliminacji skrajnego ubóstwa i podejście oparte na prawach
3.1.1. Strategia UE na rzecz walki z ubóstwem musi oznaczać przełom w podejściu politycznym - nie powinna dążyć jedynie do ograniczenia ubóstwa. Musi zmierzać do jego całkowitego wyeliminowania, zgodnie z celem zrównoważonego rozwoju 1. Wymaga to zmiany narracji w kierunku postrzegania ubóstwa nie jako nieuniknionego ekonomicznego efektu ubocznego, ale jako możliwego do uniknięcia naruszenia praw podstawowych wynikającego z systemowej niesprawiedliwości zakorzenionej w nierównym podziale bogactwa i władzy. W strategii na rzecz walki z ubóstwem należy wyznaczyć jasną ścieżkę opartą na średniookresowych, wymiernych celach, aby znacznie ograniczyć ubóstwo w UE. Do wyeliminowania ubóstwa może prowadzić wieloaspektowy zestaw strategii politycznych i środków, obejmujących wszystkie szczeble od unijnego po lokalny, w tym dobrze funkcjonująca polityka rynku pracy, usługi socjalne, odpowiednia ochrona socjalna, rozwój gospodarki społecznej i sprawiedliwe opodatkowanie.
3.1.2. Strategia musi stanowić kluczowy element praworządności, demokracji i praw podstawowych. Skuteczne programy na rzecz ekonomicznej konkurencyjności i wzrostu gospodarczego mogą wspierać wysiłki na rzecz zmniejszenia ubóstwa poprzez tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy i zasobów z korzyścią dla wszystkich. W strategii tej należy przyjąć kompleksową, wielowymiarową definicję ubóstwa opartą na właściwej analizie podstawowych przyczyn tego zjawiska i powiązań między nimi.
3.1.3. Strategia UE w zakresie walki z ubóstwem powinna przekrojowo uwzględniać kwestię równouprawnienia płci. Powinno to obejmować gromadzenie danych segregowanych według kryterium płci, cele i wskaźniki uwzględniające aspekt płci oraz ukierunkowane podejście do grup szczególnie wrażliwych, takich jak gospodarstwa domowe samotnych matek i starsze kobiety. Państwa członkowskie powinny unikać dyskryminacji ze względu na płeć w swoich politykach podatkowych i znacznie obniżyć VAT na produkty higieniczne dla kobiet.
3.1.4. W strategii UE na rzecz walki z ubóstwem należy wyznaczyć ambitne, wymierne cele i jasne kierunki działania. Powinna ona służyć dalszej realizacji celów ustalonych w Porto w 2021 r. (zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem o 15 mln do 2030 r., w tym o 5 mln dzieci), a jednocześnie osiągnięciu założeń określonych w celu zrównoważonego rozwoju nr 1. Przyczyniłoby się to również do realizacji celu, jakim jest osiągnięcie założeń określonych w celu zrównoważonego rozwoju nr 1 5 . EKES zaleca ulepszenie metodyki pomiaru ubóstwa (w tym wskaźnika AROPE 6 , EU-SILC 7 i budżetów referencyjnych) przy udziale odpowiednich zainteresowanych stron, potencjalnie za pośrednictwem specjalnej grupy roboczej.
3.2. Zapewnienie wszystkim odpowiedniego dochodu i ochrony socjalnej
3.2.1. EKES uważa, że strategie na rzecz zwiększenia wydajności i tworzenia miejsc pracy są kluczowym czynnikiem walki z ubóstwem. Jego podstawowe przyczyny należy zwalczać za pomocą wieloaspektowego zestawu polityk i środków obejmujących rynki pracy, kształcenie i szkolenie, zabezpieczenie społeczne, usługi społeczne i zdrowotne oraz mieszkalnictwo.
3.2.2. Jednym z kamieni węgielnych strategii UE na rzecz walki z ubóstwem musi być zapewnienie odpowiednich dochodów i ochrony socjalnej. Komitet ponownie wyraża poparcie dla zalecenia Rady w sprawie odpowiedniego dochodu minimalnego 8 w celu zapewnienia państwom członkowskim minimalnych standardów.
3.2.3. Krajowe i lokalne strategie przeciwdziałania ubóstwu są niezbędne dla zagwarantowania, że zostaną opracowane lub zreformowane i wdrożone systemy dochodu minimalnego, oraz dla strukturalnego wzmocnienia systemów ochrony socjalnej. Należy w nich zaproponować zintegrowane środki unijne i krajowe, by wyeliminować powszechne nieodpowiednie kryteria kwalifikowalności i rozwiązać problem niestosowania systemu dochodu minimalnego i innych świadczeń socjalnych, usuwając bariery, takie jak brak świadomości, złożoność administracyjna, wyzwania związane z cyfryzacją, stygmatyzacja i dyskryminacja.
3.2.4. EKES zauważa, że zasady 15 i 17 Europejskiego filaru praw socjalnych powinny zostać w całości wdrożone 9 . Strategia na rzecz walki z ubóstwem powinna zatem gwarantować pełne wdrożenie konkluzji Rady w sprawie adekwatności emerytur 10 .
3.3. Wysokiej jakości miejsca pracy, godziwe wynagrodzenie i aktywna polityka rynku pracy w celu zwalczania ubóstwa pracujących
3.3.1. W strategii UE na rzecz walki z ubóstwem należy uznać, że zatrudnienie nie jest automatyczną gwarancją ochrony przed ubóstwem. Ubóstwo pracujących to złożone zagadnienie, wymagające całościowego podejścia. Podstawowe znaczenie mają wysokiej jakości miejsca pracy - definiowane przez bezpieczne formy umów o pracę, godziwe wynagrodzenie, bezpieczeństwo zatrudnienia, prawa pracownicze, równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, solidne rokowania zbiorowe i dostęp do ochrony socjalnej.
3.3.2. EKES z zainteresowaniem odnotowuje porozumienie w sprawie płacy zapewniającej utrzymanie na minimalnym poziomie osiągnięte na posiedzeniu ekspertów ds. płac i zatwierdzone przez Radę Administracyjną MOP, w którym to porozumieniu dostrzeżono wkład takich płac w ograniczanie ubóstwa i nierówności 11 .
3.3.3. Konieczne są większe inwestycje w systemy uczenia się przez całe życie. Należy wzmocnić uczenie się pozaformalne i nieformalne 12 . Potrzebne są solidne reformy strukturalne aktywnych polityk rynku pracy, przy jednoczesnym dostosowaniu systemów zabezpieczenia społecznego w celu zapewnienia odpowiedniego wsparcia i lepszej integracji osób nieaktywnych zawodowo i bezrobotnych na rynkach pracy, w tym także w gospodarce społecznej. EKES popiera zawarty w sprawozdaniu Maria Draghiego apel o zwiększenie inwestycji i zatrudnienia na obszarach wiejskich, w małych miastach i wsiach.
3.3.4. Zasadnicze znaczenie ma właściwe wdrożenie dyrektywy z 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych i dążenie do pozytywnej konwergencji.
3.3.5. Kapitalne znaczenie ma zwalczanie utrzymujących się dysproporcji płacowych, co wymaga pełnego i terminowego wdrożenia dyrektywy w sprawie przejrzystości wynagrodzeń.
3.4. Powszechny dostęp do przystępnych cenowo, wysokiej jakości usług dla wszystkich
3.4.1. Zapewnienie powszechnego, niedyskryminującego dostępu do szerokiego zakresu przystępnych cenowo, wysokiej jakości usług ma fundamentalne znaczenie dla zapobiegania ubóstwu i dla jego redukcji. W grę wchodzą nie tylko usługi kluczowe takie jak energia, woda, kanalizacja, transport i komunikacja cyfrowa, ale także inne usługi takie jak zatrudnienie, mieszkalnictwo, opieka zdrowotna (w tym zdrowie psychiczne, opieka dentystyczna i okulistyczna), usługi społeczne w tym opieka długoterminowa, oraz edukacja (w tym wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem). Może to wiązać się z koniecznością wprowadzenia dodatkowych środków unijnych i krajowych.
3.4.2. W strategii UE na rzecz walki z ubóstwem należy propagować inwestycje publiczne w te usługi oraz w stosownych przypadkach wdrażać zasadę współtworzenia przez obywateli i ich organizacje 13 , tak aby zapewnić przystępność cenową, dostępność i jakość, szczególnie dla słabszych grup społecznych, z należytym uwzględnieniem stabilności finansów publicznych. Inwestycje w usługi świadczone w interesie ogólnym należy traktować jako inwestycje w przyszłość.
3.4.3. Konkretne działania powinny obejmować egzekwowanie celów określonych w europejskiej gwarancji dla dzieci w zakresie wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, poprawę publicznych usług opieki długoterminowej, dążenie do zapewnienia przystępnych cenowo mieszkań i energii (z wykorzystaniem takich narzędzi jak egzekwowanie zakazów odłączenia energii) oraz zwiększenie minimalnej alokacji środków z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+) na wsparcie związane z deprywacją żywnościową i materialną.
3.4.4. Z zachowaniem kompetencji krajów członkowskich w polityce UE należy wspierać powszechne prawo do odpowiedniego mieszkania i mobilizować państwa członkowskie do rozbudowy zasobów mieszkań socjalnych oraz pomocy finansowej dla osób odczuwających skutki niedoboru mieszkań. EKES proponuje przyjęcie nowego "celu w zakresie przystępnych cenowo mieszkań" w planie działania w sprawie wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych, a następnie strategię UE w zakresie bezdomności opartą na analizie porównawczej najlepszych praktyk krajowych i wzajemnym uczeniu się. Strategia na rzecz walki z ubóstwem powinna sprzyjać wzajemnemu zrozumieniu złożoności zjawiska bezdomności, co wymaga połączenia wsparcia z zacieśnioną współpracą między administracjami socjalnymi państw członkowskich.
3.4.5. Należy ocenić i w razie potrzeby dostosować europejską platformę na rzecz przeciwdziałania bezdomności.
3.4.6. EKES ponawia swój apel o odpowiednie finansowanie w celu pełnego wdrożenia gwarancji dla dzieci, w tym o odpowiednie inwestycje w wysokiej jakości, przystępne cenowo i dostępne usługi opieki nad dziećmi, m.in. w placówkach opieki. Należy wspierać zapewnianie dostępu do zajęć artystycznych, kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych, niezbędnych do przerwania cyklu ubóstwa międzypokoleniowego, za pośrednictwem specjalnych komponentów w przyszłych funduszach programu "Kreatywna Europa" oraz Erasmus+ i europejskich funduszach strukturalnych i inwestycyjnych. W swoich opiniach w sprawie gwarancji dla młodzieży i równego traktowania młodych ludzi na rynku pracy Komitet wskazał konkretne obszary wymagające uwagi, które mogłyby mieć wpływ na wskaźniki ubóstwa wśród młodych ludzi.
3.4.7. Niezwykle ważne jest, aby strategia na rzecz walki z ubóstwem służyła rozwiązaniu problemów stojących przed osobami starszymi w zakresie ryzyka ubóstwa, wykluczenia społecznego i samotności. Ważne jest, aby reformy emerytalne oparte na szczególnych cechach krajowych systemów zabezpieczenia społecznego uwzględniały m.in. potrzebę utrzymania i w miarę możliwości poprawy poziomu życia osób starszych.
3.4.8. Komisja i państwa członkowskie powinny rozważyć stworzenie ram dotyczących przeciwdziałania zagrożeniom psychospołecznym. Placówki zdrowia psychicznego muszą być dostępne i przystępne cenowo.
3.4.9. Europejskim priorytetem musi być zapobieganie ubóstwu energetycznemu, zapewnienie równego dostępu do energii i bezpieczeństwo dostaw energii po przystępnych cenach. W tym celu należy zachęcać państwa członkowskie, by opracowały krajowe plany i strategie polityczne mające na celu wyeliminowanie ubóstwa energetycznego w ramach zintegrowanego podejścia zapewniającego spójność wszystkich unijnych i krajowych instrumentów w zakresie polityki i finansowania 14 .
3.4.10. Co ważne, w miarę cyfryzacji usług należy utrzymywać dostępne, przystępne cenowo i fizyczne alternatywy, a także łatwą w nawigacji pomoc, aby zapobiegać wykluczeniu cyfrowemu. EKES apeluje o sporządzenie memorandum w sprawie wykorzystania sztucznej inteligencji oraz polityki społecznej opartej na danych, aby w pełni ocenić ich skutki, jak i potencjalne zagrożenia związane z nadzorem, kontrolą, a także dyskryminacją osób doświadczających ubóstwa i innych słabszych grup społecznych. Należy również przeprowadzić ocenę skutków stosowania narzędzi cyfrowych odnośnie do warunków pracy pracowników socjalnych.
3.5. Zwalczanie ubóstwa intersekcjonalnego i szczególnych podatności na zagrożenia
3.5.1. Ubóstwo wiąże się z wieloma formami niekorzystnej sytuacji.
3.5.2. Wymaga to w stosownych przypadkach sprawniejszego gromadzenia na szczeblu UE danych na temat ubóstwa intersekcjonalnego, w szczególności tablicy wskaźników społecznych.
3.5.3. UE powinna zbadać sposoby zapobiegania sytuacji społecznoekonomicznej prowadzącej do dyskryminacji oraz sposoby zwalczania stygmatyzacji i nierównego traktowania.
3.5.4. EKES nadal apeluje o skuteczne instrumenty walki z dyskryminacją przez ponowne rozważenie wprowadzenia dyrektywy w sprawie równego traktowania.
3.5.5. W ramach strategii UE na rzecz walki z ubóstwem należy wspierać dostęp do wysokiej jakości pracy, ochrony socjalnej, godziwego wynagrodzenia i usług kluczowych dla migrantów i osób ubiegających się o azyl. EKES zauważa, że w niektórych państwach członkowskich istnieją specjalne środki dotyczące osób nieposiadających dokumentów, w tym ścieżki legalizacji pobytu.
3.5.6. W strategii na rzecz walki z ubóstwem należy zająć się kwestią kryminalizacji ubóstwa, w tym bezdomności i aktów solidarności. Ubóstwo jest często istotną przeszkodą w dostępie do wymiaru sprawiedliwości. Osoby żyjące w ubóstwie mają większe trudności z uzyskaniem pomocy prawnej i reprezentacji prawnej.
3.6. Solidne zarządzanie, finansowanie, uczestnictwo i sprawiedliwość fiskalna
3.6.1. Skuteczne wdrożenie strategii na rzecz walki z ubóstwem wymaga silnego zarządzania i właściwej koordynacji w obrębie instytucji UE i między nimi. Należy rozważyć powołanie wyposażonego w odpowiednie kompetencje specjalnego koordynatora UE do spraw przeciwdziałania ubóstwu, aby zapewnić spójność polityki. Trzeba przyjąć podejście horyzontalne we wszystkich obszarach polityki UE zapewniające w stosownych przypadkach pomiar i uwzględnienie wpływu na ubóstwo i zmniejszenie nierówności. Potrzebne są jasne ramy monitorowania i wskaźniki postępu, a także rozpowszechnianie najlepszych praktyk i analiza porównawcza w ramach europejskiego semestru. Dla zagwarantowania skutecznego wdrożenia istotne są również odpowiednie zasoby (budżet i personel).
3.6.2. Główna odpowiedzialność za osiągnięcie tego celu spoczywa na państwach członkowskich. Strategia na rzecz walki z ubóstwem jest niezbędna dla koordynacji omawianego podejścia, ale rządy krajowe muszą podejmować stosowne decyzje i działania. Strategia powinna promować i wspierać silne, partycypacyjne krajowe strategie walki z ubóstwem we wszystkich państwach członkowskich z myślą o włączeniu na pewnym etapie w jej zakres krajów kandydujących. W ramach tych krajowych strategii należy nie tylko ustanawiać systemy, ale także opracowywać strategie polityczne wspierające korzystanie z praw w stosownych przypadkach. Przyjęcie i wdrażanie ambitnych krajowych strategii walki z ubóstwem, obejmujących wymierne i określone w czasie założenia dostosowane do unijnych celów w zakresie ograniczania ubóstwa, powinno być wspierane za pomocą EFS+ i innych unijnych instrumentów spójności. Głównym mechanizmem monitorowania i wspierania inwestycji społecznych w ramach krajowych strategii walki z ubóstwem powinien pozostać europejski semestr, zwłaszcza poprzez zalecenia krajowe.
3.6.3. Co najważniejsze, finansowanie musi wspierać ambicję, by znacznie ograniczyć i wyeliminować ubóstwo. Decydenci powinni dostosować finansowanie walki z ubóstwem do systemów podatkowych, tak aby zachowywały one dynamikę gospodarczą, a jednocześnie zapewniały sprawiedliwość. Potencjalnie powinni przy tym opowiedzieć się za progresywnymi reformami krajowych podatków (np. podatki od majątku i od dochodów kapitałowych). Postępy w osiąganiu celów w zakresie ubóstwa i w realizacji reform politycznych i inwestycji w celu wdrożenia strategii UE na rzecz walki z ubóstwem oraz krajowych strategii walki z ubóstwem należy przedstawić w zaleceniu w ramach europejskiego semestru. W zaleceniach krajowych trzeba priorytetowo potraktować inwestycje społeczne, zwłaszcza w edukację, opiekę zdrowotną, ochronę socjalną i włączenie społeczne - inwestycje podjęte w krajowych programach reform i za pośrednictwem wspomnianych krajowych strategii. Może to obejmować priorytetowe traktowanie kwestii włączenia społecznego w WRF po 2027 r. (potencjalne powiązanie funduszy z przyjęciem krajowych strategii walki z ubóstwem) i reformę zarządzania gospodarczego UE (europejski semestr, zasady fiskalne) w celu nadania priorytetu celom społecznym i środowiskowym oraz wyłączenia niezbędnych inwestycji z obliczeń deficytu.
3.6.4. EKES popiera propozycje europejskich partnerów społecznych dotyczące nowych wskaźników uzupełniających PKB w dziedzinie społecznej, gospodarczej i środowiskowej 15 i wezwał do opracowania tablicy wyników wykraczającej poza PKB 16 .
3.7. Rola partnerów społecznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego w walce z ubóstwem
3.7.1. Należy w pełni respektować szczególną rolę partnerów społecznych oraz ich potencjał wspierania znaczącego ograniczenia ubóstwa w ramach struktur dialogu społecznego. W szczególności mogą oni przyczynić się do tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy oraz zwiększyć zasięg rokowań zbiorowych zgodnie z sugestią zawartą w dyrektywie w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych.
3.7.2. Aby skutecznie działać na rzecz osób doświadczających ubóstwa i umożliwić im zabieranie głosu we własnej sprawie, organizacje społeczeństwa obywatelskiego potrzebują solidnych ram ochrony i trwałego, ukierunkowanego finansowania na poziomie europejskim, krajowym i lokalnym. EKES zachęca do tworzenia sieci łączących odpowiednie organizacje społeczeństwa obywatelskiego we wszystkich państwach członkowskich na wszystkich szczeblach. Takie sieci, w tym mniejsze organizacje oddolne, muszą być w stanie systematycznie dzielić się wiedzą, opracowywać strategie walki z ubóstwem i wzmacniać swój zbiorowy głos we wspólnym kształtowaniu polityki. Państwa członkowskie muszą zagwarantować takim sieciom prawo do wspierania oraz ich niezależność, a także zapewnić im odpowiednie zasoby.
Bruksela, dnia 17 lipca 2025 r.
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.5147 |
| Rodzaj: | Opinia |
| Tytuł: | Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego - Strategia UE na rzecz walki z ubóstwem (opinia rozpoznawcza na wniosek Komisji Europejskiej) |
| Data aktu: | 28/10/2025 |
| Data ogłoszenia: | 28/10/2025 |