Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 2 kwietnia 2025 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa - sprawozdanie roczne za 2024 r. (2024/2080(INI))

P10_TA(2025)0057

Realizacja wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa - sprawozdanie roczne za 2024 r. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 2 kwietnia 2025 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa - sprawozdanie roczne za 2024 r. (2024/2080(INI))

(C/2025/4388)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego art. 14, 16, 21, 24, 36 i 41,

- uwzględniając porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych ¹ ,

- uwzględniając sprawozdanie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 20 czerwca 2024 r. zatytułowane "Sprawozdanie na temat wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa - nasze priorytety w 2024 r.",

- uwzględniając "Strategiczny kompas na rzecz bezpieczeństwa i obrony - dla Unii Europejskiej, która chroni swoich obywateli, swoje wartości i interesy oraz przyczynia się do międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa" zatwierdzony przez Radę Europejską 21 marca 2022 r.,

- uwzględniając koncepcję strategiczną NATO na 2022 r. przyjętą 29 czerwca 2022 r.,

- uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 22 marca 2024 r., 18 kwietnia 2024 r., 27 czerwca 2024 r., 19 grudnia

2024 r., 6 marca 2025 r. i 20 marca 2025 r.,

- uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych z 18 marca 2024 r., 22 kwietnia 2024 r., 24 maja 2024 r., 24 czerwca 2024 r., 22 lipca 2024 r., 14 października 2024 r., 18 listopada 2024 r., 16 grudnia 2024 r., 27 stycznia 2025 r., 24 lutego 2025 r. i 17 marca 2025 r.,

- uwzględniając deklarację ze szczytu UE-Wspólnota Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów (CELAC) przyjętą 18 lipca 2023 r.,

- uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2021/509 z 22 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju oraz uchylenia decyzji (WPZiB) 2015/528 ² ,

- uwzględniając wytyczne polityczne przewodniczącej Komisji na lata 2024-2029,

- uwzględniając sprawozdania z rozszerzenia za 2024 r. przedstawione przez Komisję 30 października 2024 r.,

- uwzględniając komunikat Komisji z 30 października 2024 r. pt. "Komunikat z 2024 r. w sprawie polityki rozszerzenia UE" (COM(2024)0690),

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1449 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ustanowienia Instrumentu Wsparcia Reform i Wzrostu Gospodarczego na Bałkanach Zachodnich ³ ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/535 z dnia 18 marca 2025 r. w sprawie ustanowienia Instrumentu Wsparcia Reform i Wzrostu Gospodarczego w Republice Mołdawii ⁴

- uwzględniając sprawozdanie Sauliego Niinisto z 30 października 2024 r. w sprawie wzmocnienia przygotowania i gotowości Europy do reagowania na poziomie cywilnym i wojskowym,

- uwzględniając wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka, przyjęte w 2004 r., zaktualizowane w 2008 r., a następnie uzupełnione w 2020 r. wytycznymi dotyczącymi ich wdrażania,

- uwzględniając swoje rezolucje dotyczące łamania praw człowieka oraz naruszania zasad demokracji i praworządności, przyjęte zgodnie z art. 150 Regulaminu,

- uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 20 czerwca 2023 r. w sprawie "Europejskiej strategii bezpieczeństwa gospodarczego" (JOIN(2023) 0020),

- uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 16 grudnia 2020 r. pt. "Strategia UE w zakresie cyberbezpieczeństwa na cyfrową dekadę" (JOIN(2020)0018),

- uwzględniając zalecenie Komisji z 3 października 2023 r. w sprawie obszarów technologii krytycznych dla bezpieczeństwa gospodarczego UE, na potrzeby pogłębionej oceny ryzyka z udziałem państw członkowskich (C(2023)6689),

- uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2019/797 z dnia 17 maja 2019 r. w sprawie środków ograniczających w celu zwalczania cyberataków zagrażających Unii lub jej państwom członkowskim ⁵ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 1 czerwca 2023 r. w sprawie obcych ingerencji we wszystkie procesy demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym dezinformacji ⁶ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 9 października 2024 r. w sprawie wzmocnienia odporności Mołdawii na rosyjską ingerencję przed zbliżającymi się wyborami prezydenckimi i referendum konstytucyjnym w sprawie integracji z UE ⁷ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 24 października 2024 r. w sprawie błędnego interpretowania rezolucji ONZ nr 2758 przez Chińską Republikę Ludową oraz jej ciągłych prowokacji wojskowych wokół Tajwanu ⁸ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 17 stycznia 2024 r. w sprawie wpływu Chin na infrastrukturę krytyczną w Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa i obrony ⁹ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 24 października 2024 r. w sprawie sytuacji w Azerbejdżanie, naruszania praw człowieka i prawa międzynarodowego oraz stosunków z Armenią ¹⁰ , a także rezolucję z 5 października 2023 r. w sprawie sytuacji w Górskim Karabachu po ataku Azerbejdżanu i utrzymującego się zagrożenia dla Armenii ¹¹ ,

- uwzględniając swoje rezolucje w sprawie pamięci historycznej, w tym rezolucję z 2 kwietnia 2009 r. w sprawie świadomości europejskiej i totalitaryzmu ¹² , rezolucję z 19 września 2019 r. w sprawie znaczenia europejskiej pamięci historycznej dla przyszłości Europy ¹³  oraz rezolucję z 15 grudnia 2022 r.: 90 lat po Wielkim Głodzie w Ukrainie - uznanie masowego mordu przez zagłodzenie za ludobójstwo ¹⁴ , a także rezolucję z 17 stycznia 2024 r. w sprawie europejskiej świadomości historycznej ¹⁵ ,

- uwzględniając sprawozdanie z 9 maja 2022 r. dotyczące końcowych wyników Konferencji w sprawie przyszłości Europy,

- uwzględniając unijny plan działania na rzecz równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet w działaniach zewnętrznych na lata 2021-2025 (GAP III),

- uwzględniając Konwencję Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej ("konwencja stambulska"), która weszła w życie w UE 1 października 2023 r.,

- uwzględniając rezolucję ONZ przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 25 września 2015 r. na szczycie ONZ w sprawie zrównoważonego rozwoju w Nowym Jorku pt. "Transforming our World - the 2030 Agenda for Sustainable Development" [Przekształcamy nasz świat - Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030], która ustanowiła cele zrównoważonego rozwoju,

- uwzględniając rezolucję ONZ przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 8 grudnia 1949 r. w sprawie pomocy dla uchodźców palestyńskich,

- uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ z 22 listopada 1967 r. w sprawie pokojowego i akceptowanego rozwiązania sytuacji na Bliskim Wschodzie,

- uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ z 11 sierpnia 2006 r. w sprawie sytuacji na Bliskim Wschodzie,

- uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 r. oraz rezolucję Rady Praw Człowieka ONZ nr 43/29 z 22 czerwca 2020 r. w sprawie zapobiegania ludobójstwu,

- uwzględniając Rzymski statut Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK),

- uwzględniając umowę o współpracy i pomocy między Międzynarodowym Trybunałem Karnym a Unią Europejską z 28 kwietnia 2006 r. ¹⁶ ,

- uwzględniając opinię doradczą, o którą zwróciło się do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości Zgromadzenie Ogólne ONZ w rezolucji z 30 grudnia 2022 r. w sprawie praktyk Izraela wpływających na prawa człowieka ludności palestyńskiej na okupowanych terytoriach palestyńskich, w tym we Wschodniej Jerozolimie,

- uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wysokiej przedstawicielki Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 19 marca 2025 r. pt. "Wspólna biała księga w sprawie obronności europejskiej - gotowość 2030" (JOIN(2025)0120),

- uwzględniając art. 55 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A10-0010/2025),

A. mając na uwadze, że świat stoi w obliczu szybkich zmian geopolitycznych, a autokratyczne mocarstwa, zarówno indywidualnie, jak i w ramach skoordynowanych działań, aktywnie podważają międzynarodowy porządek oparty na zasadach i jego wielostronne instytucje, prawo międzynarodowe, demokratyczne instytucje i społeczeństwa, a także nasze sojusze; mając na uwadze, że należy ocenić wszystkie środki nacisku ze strony UE, aby zniechęcić kraje do wspierania rosyjskiej agresji;

B. mając na uwadze, że podczas szczytu BRICS, który odbył się w Kazaniu (Rosja) 22-24 października 2024 r., podkreślono, że Putin wykorzystuje platformy międzynarodowe do przeciwdziałania izolacji i budowania sojuszy; mając na uwadze, że konieczna jest jednolita i strategiczna reakcja UE, aby utrzymać normy międzynarodowego porządku opartego na zasadach;

C. mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie powinny dokonać przeglądu pomocy rozwojowej dla rządów państw, które otwarcie wspierają rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie i monitorować ich głosowania nad odpowiednimi rezolucjami ONZ;

D. mając na uwadze, że nasila się konfrontacja geopolityczna między demokracjami a reżimami autorytarnymi i dyktatorskimi, mnożą się konflikty, a użycie siły jest coraz częściej traktowane jako standardowe narzędzie realizacji celów politycznych; mając na uwadze, że siła jest wykorzystywana nie tylko przez państwa, ale również przez coraz większą liczbę podmiotów niepaństwowych; mając na uwadze, że UE musi zacieśnić stosunki transatlantyckie i budować konstruktywne partnerstwa z partnerami o podobnych poglądach na globalnym Południu;

E. mając na uwadze, że kontekst geopolityczny, w którym funkcjonuje UE, uwypuklił potrzebę bardziej ambitnych, wiarygodnych, zdecydowanych i ujednoliconych działań UE oraz w pełni rozwiniętej europejskiej polityki zagranicznej na arenie międzynarodowej oraz pokazał, że państwa członkowskie muszą wykazać się wolą polityczną konieczną do odbudowania ich zdolności wojskowych, przy jednoczesnym wzmocnieniu transatlantyckich więzi UE i partnerstw z krajami o podobnych poglądach; mając na uwadze, że wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa (WPZiB) musi stać się pełnoprawną polityką UE, dzięki której UE będzie mogła stawić czoła najważniejszym wyzwaniom geopolitycznym; mając na uwadze, że UE powinna kierować się w działaniach zewnętrznych wartościami i zasadami zapisanymi w art. 2, art. 3 ust. 5 i art. 21 TUE, które leżą u podstaw jej powstania, rozwoju i rozszerzenia; mając na uwadze, że w interesie UE leży odpowiednia obrona uniwersalnych wartości, norm i zasad, takich jak wolność i standardy demokratyczne, a także prawa człowieka, praworządność, międzynarodowy wymiar sprawiedliwości i akt końcowy z Helsinek, w szczególności w odniesieniu do nienaruszalności granic międzynarodowych;

F. mając na uwadze, że UE stoi w obliczu szybkiego wzrostu nowych zagrożeń na swoich granicach i swoim terytorium, które destabilizują jej funkcjonowanie i obejmują w szczególności ukierunkowaną dezinformację, cyberataki i ataki hybrydowe, instrumentalizację przepływów migracyjnych, a także międzynarodowy terroryzm i radykalizm religijny;

G. mając na uwadze, że strategiczna autonomia wymaga od UE niezależnego działania na arenie międzynarodowej, gdy jest to konieczne, zwłaszcza w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa; mając na uwadze, że UE uznała, iż musi ograniczyć nadmierną zależność od podmiotów zewnętrznych, aby chronić swoje interesy w nieprzewidywalnym i wielobiegunowym świecie;

H. mając na uwadze, że UE musi stworzyć własną i autonomiczną dyplomację europejską, w tym dyplomację publiczną i kulturalną, gospodarczą, klimatyczną, cyfrową i cybernetyczną, kierowaną przez unijną służbę dyplomatyczną, której wyznacznikiem jest wspólna kultura dyplomatyczna;

I. mając na uwadze, że rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie narusza międzynarodowy porządek oparty na zasadach, podstawowe zasady prawa międzynarodowego zapisane w Karcie Narodów Zjednoczonych oraz kluczowe konwencje i rezolucje, akt końcowy z Helsinek oraz europejską konwencję praw człowieka;

J. mając na uwadze, że Rosja pogwałciła Konwencję o traktowaniu jeńców wojennych, m.in. dokonując egzekucji na jeńcach, odmawiając organizacjom humanitarnym dostępu do jeńców oraz odmawiając jeńcom dostępu do opieki medycznej;

K. mając na uwadze, że MTK wydał nakaz aresztowania Władimira Putina i Marii Lwowej-Biełowej, rosyjskiej komisarz ds. praw dziecka, w związku z ich udziałem w uprowadzeniu ukraińskich dzieci do Rosji; mając na uwadze, że Rosja, wspierana przez białoruski reżim, dokonuje reedukacji ukraińskich dzieci i wymazania ich ukraińskiej tożsamości narodowej; mając na uwadze, że reżim Aleksandra Łukaszenki na Białorusi musi zostać pociągnięty do pełnej odpowiedzialności za współudział w wojnie napastniczej przeciwko Ukrainie i zbrodniach wojennych, takich jak uprowadzenie tysięcy ukraińskich dzieci;

L. mając na uwadze, że MTK wydał dodatkowo nakazy aresztowania rosyjskich dowódców wojskowych Siergieja Szojgu, Walerija Gierasimowa, Wiktora Sokołowa i Siergieja Kobylasza, oskarżonych o kierowanie atakami na cele cywilne;

M. mając na uwadze, że rząd Węgier blokuje utworzony w marcu 2024 r., w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF), Fundusz Pomocy Ukrainie o wartości 5 mld EUR; mając na uwadze, że od maja 2023 r. rząd Węgier blokuje ósmą transzę zwrotów z EPF dla państw członkowskich, które dostarczyły Ukrainie pomoc wojskową;

N. mając na uwadze, że rosyjskie zbiornikowce należące do floty cieni stanowią znaczne zagrożenie dla bezpieczeństwa morskiego i środowiskowego, ponieważ wyłączają swoje systemy automatycznej identyfikacji lub manipulują nimi; podkreśla, że dzięki tym zbiornikowcom co miesiąc do budżetu wojennego Rosji wpływa ok. 12 mld USD, a tym samym bezpośrednio finansowane są jej agresywne operacje wojskowe;

O. mając na uwadze, że reżim Władimira Putina instrumentalizuje historię, by zapewnić sobie lojalność Rosjan, wywołując nostalgię za rzekomą wielkością imperium sowieckiego, fałszując historię Rosji i Ukrainy, odrzucając prowadzoną przez Nikitę Chruszczowa politykę uznawania i potępiania zbrodni stalinowskich, nie przyjmując uznania i potępienia przez Michaiła Gorbaczowa paktu Ribbentrop-Mołotow oraz traktując upadek Związku Sowieckiego za największą tragedię minionego wieku;

P. mając na uwadze, że Rosja i inne wrogie podmioty w krajach sąsiadujących promują antyzachodnią i prowadzącą do podziałów retorykę oraz wykorzystują napięcia etniczne na Bałkanach Zachodnich w celu zaognienia konfliktu i podzielenia społeczności, w tym poprzez instrumentalizację serbskiego Kościoła Prawosławnego;

Q. mając na uwadze, że w 2024 r. przypadła 20. rocznica wielkiego rozszerzenia, kiedy to 10 państw przystąpiło do UE; mając na uwadze, że rozszerzenie ma nadrzędne znaczenie strategiczne dla UE, jako że stanowi inwestycję geostrategiczną w długoterminowy pokój, demokrację, stabilność, bezpieczeństwo, ochronę klimatu i dobrobyt na całym kontynencie, w szczególności w świetle rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie; mając na uwadze, że przygotowanie do rozszerzenia wymaga reform w UE; mając na uwadze, że UE powinna prowadzić proces rozszerzenia równolegle z reformami instytucjonalnymi i reformami procesu decyzyjnego niezbędnymi do zabezpieczenia zdolności UE do przyjmowania nowych państw;

R. mając na uwadze, że UE musi utrzymać tempo przyspieszenia swojej polityki rozszerzenia, a kraje przystępujące muszą kontynuować reformy i osiągać wymagane kryteria związane z dorobkiem prawnym UE; mając na uwadze, że spójne przesłanie i jasna droga do integracji krajów kandydujących mają kluczowe znaczenie dla utrzymania perspektywy proeuropejskiej;

S. mając na uwadze, że UE jest przyszłością Bałkanów i państw wschodniego sąsiedztwa;

T. mając na uwadze, że Unia opiera się na wartościach demokracji, praworządności i poszanowania praw człowieka, które są częścią kryteriów kopenhaskich będących kluczowym zestawem kryteriów członkostwa w UE; mając na uwadze, że proces akcesyjny jest procesem opartym na osiągnięciach i odwracalnym;

U. mając na uwadze, że przystąpienie do UE wymaga dostosowania polityki zagranicznej, w tym głosowania nad rezolucjami Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych, wsparcia dla Ukrainy i dostosowania się do sankcji wobec Rosji; mając na uwadze, że większość krajów Bałkanów Zachodnich osiągnęła wysoki poziom dostosowania do WPZiB, przy czym istotnym wyjątkiem jest tu Serbia;

V. mając na uwadze, że Macedonia Północna zawarła porozumienie znad Prespy z Grecją oraz traktat o przyjaźni, stosunkach dobrosąsiedzkich i współpracy z Bułgarią;

W. mając na uwadze, że obywatele Gruzji wykazali swoje zaangażowanie na rzecz wartości demokratycznych i postępów swojego kraju w integracji z UE; mając na uwadze, że należy odwrócić regres demokracji w Gruzji; mając na uwadze, że władze Gruzji powinny uwzględnić wyrażoną przez ludność Gruzji wolę przystąpienia do UE, a tym samym powinny zapewnić wolne i uczciwe wybory, zatrzymać regres demokracji, wycofać przepisy, które zagrażają europejskiej przyszłości Gruzji, oraz przeprowadzić proeuropejskie reformy demokratyczne; mając na uwadze, że Gruzja powinna dostosować się do unijnej WPZiB, w tym do sankcji przyjętych jednogłośnie wobec Rosji;

X. mając na uwadze, że wszelkie umowy o partnerstwie między UE a Azerbejdżanem - w tym w dziedzinie energii - muszą zawierać solidne warunki dotyczące poszanowania prawa międzynarodowego, praw podstawowych i zobowiązań międzynarodowych, a w szczególności znacznych postępów Azerbejdżanu w kierunku kompleksowego i trwałego porozumienia pokojowego z Armenią;

Y. mając na uwadze, że region Morza Śródziemnego ma ogromne znaczenie dla UE, zarówno pod względem historycznym, jak i geograficznym; mając na uwadze, że kraje południowego sąsiedztwa odgrywają ważną rolę w zapewnianiu zarządzania nielegalnymi przepływami migracyjnymi w oparciu o zasady solidarności, równowagi, współodpowiedzialności oraz w pełnej zgodności z obowiązującym prawem unijnym i międzynarodowym, a w szczególności z prawami człowieka i prawem humanitarnym;

Z. mając na uwadze, że partnerstwa strategiczne i umowy między UE a krajami pochodzenia i tranzytu, takie jak umowy między UE a Mauretanią, okazują się skutecznym modelem zapobiegania nielegalnej migracji i walki z przemytnikami migrantów;

AA. mając na uwadze, że dostawy tysięcy dronów Szahed z Islamskiej Republiki Iranu do Rosji jeszcze bardziej ugruntowały rolę Iranu jako państwa bandyckiego; mając na uwadze, że Korea Północna i Chiny nadal wykazują niezachwiane lekceważenie międzynarodowych przepisów i norm;

AB. mając na uwadze, że 28 maja 2024 r. Norwegia, Irlandia i Hiszpania uznały państwo Palestynę, a następnie 4 czerwca 2024 r. Słowenia zrobiła to samo decyzją parlamentu;

AC. mając na uwadze, że Chiny definiują się jako "państwo położone w pobliżu Arktyki" i starają się rozwijać, w ścisłej współpracy z Rosją, polarny jedwabny szlak;

AD. mając na uwadze, że inicjatywa Pasa i Szlaku, znana w Chinach jako "Jeden pas i jeden szlak", zagraża interesom UE;

AE. mając na uwadze, że 14 października 2024 r. wysoka przedstawicielka Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz brytyjski minister spraw zagranicznych postanowili rozpocząć konsultacje strategiczne w kwestiach takich jak rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie, Indo-Pacyfik, Bałkany Zachodnie i zagrożenia hybrydowe;

AF. mając na uwadze, że wszystkie agencje ONZ uosabiają międzynarodowy porządek oparty na zasadach, ponieważ podtrzymują i wdrażają zarówno literę, jak i ducha Karty Narodów Zjednoczonych, której muszą przestrzegać wszystkie państwa członkowskie ONZ;

AG. mając na uwadze, że wiarygodność i spójność UE są nadrzędnym warunkiem prawidłowej realizacji jej działań zewnętrznych, ponieważ zwiększają zaufanie do UE różnych podmiotów i krajów trzecich; mając na uwadze, że skuteczność działań UE na całym świecie zależy od zapewnienia najwyższego poziomu koordynacji i spójności działań zewnętrznych UE; mając na uwadze, że należy wzmocnić koordynację między Komisją a Europejską Służbą Działań Zewnętrznych, zwłaszcza ze względu na niewystarczający budżet operacyjny ESDZ;

AH. mając na uwadze, że wdrożenie programu na rzecz równouprawnienia płci i agendy ONZ "Kobiety, pokój i bezpieczeństwo" wymaga inicjatyw promujących przywództwo uwzględniające aspekt płci, chroniących prawa kobiet oraz zwalczających przemoc seksualną i przemoc ze względu na płeć w sytuacjach konfliktowych i pokonfliktowych; mając na uwadze, że finansowanie tych inicjatyw ma zasadnicze znaczenie dla wspierania lokalnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego i zapewniania wsparcia ukierunkowanego na ofiary;

AI. mając na uwadze, że obrońcy praw człowieka są głównymi sojusznikami UE w obronie i propagowaniu praw człowieka za granicą; mając na uwadze, że obrońcy praw człowieka są coraz bardziej narażeni na ataki i groźby ze strony podmiotów państwowych i niepaństwowych; mając na uwadze, że Parlament konsekwentnie wzywa do właściwego i skoordynowanego wdrażania wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka (2008 r.); mając na uwadze, że państwa członkowskie, podobnie jak instytucje UE, powinny wdrożyć te wytyczne, które obejmują szereg konkretnych obowiązków, takich jak regularna sprawozdawczość, koordynacja i działania wspierające obrońców praw człowieka;

AJ. mając na uwadze, że skutki zmiany klimatu będą miały coraz większy wpływ na różne sfery życia ludzkiego, w tym na porządek geopolityczny i stabilność na świecie; mając na uwadze, że niezwykle ważne jest, aby walka ze zmianą klimatu, wymagająca działań na rzecz klimatu, oraz pomoc tym, którzy są najbardziej dotknięci jej skutkami, stały się podstawą WPZiB; mając na uwadze zasadniczą rolę, jaką w ramach wspólnego podejścia Komisja i państwa członkowskie muszą odegrać w rozwoju dyplomacji klimatycznej na całym świecie;

AK. mając na uwadze, że w sprawozdaniu pt. "Bezpieczniejsi razem - Wzmocnienie przygotowania i gotowości Europy do reagowania na poziomie cywilnym i wojskowym" zaprezentowanym przez Sauliego Niinisto, specjalnego doradcę przewodniczącej Komisji Europejskiej, przedstawiono strategiczne zalecenia dotyczące zwiększenia gotowości cywilnej i wojskowej Europy w świetle nasilających się i złożonych zagrożeń dla bezpieczeństwa;

AL. mając na uwadze, że w sprawozdaniu tym najpierw dokonano przeglądu rocznego sprawozdania wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawicielki w sprawie WPZiB, a następnie uzupełniono je o stanowiska Parlamentu w sprawie celów WPZiB w 2025 r.; mając na uwadze, że w sprawozdaniu tym omówiono w szczególności (1) globalne konsekwencje rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie, (2) konflikt i pokój na Bliskim Wschodzie, (3) współpracę z partnerami o podobnych poglądach oraz 4) ogólną widoczność i wpływ działań UE za granicą; mając na uwadze, że perspektywiczne stanowisko Parlamentu w dziedzinie WPZiB zostało ostatecznie podkreślone w kluczowych żądaniach dotyczących kolejnych wieloletnich ram finansowych (WRF) oraz nadzoru parlamentarnego nad WRF; mając na uwadze, że trzeba chronić i wzmacniać międzynarodowy porządek oparty na zasadach, uniwersalne normy, wartości i zasady Karty Narodów Zjednoczonych, takie jak prawa człowieka i międzynarodowy wymiar sprawiedliwości, multilateralizm oraz akt końcowy z Helsinek, w szczególności w odniesieniu do nienaruszalności granic międzynarodowych;

1. podkreśla, że jego rezolucje w sprawie wdrażania WPZiB są kluczowym elementem jego wkładu w kształtowanie polityki zagranicznej UE; podkreśla, że rezolucje te odzwierciedlają praktyczne skutki wzmocnionego prawa do kontroli w dziedzinie polityki zagranicznej przyznanego Parlamentowi na mocy Traktatu z Lizbony; przypomina, że rezolucja z 2024 r. jest pierwszą tego rodzaju rezolucją w obecnej kadencji parlamentarnej i ma służyć jako przewodnik dla władzy wykonawczej UE przy ustalaniu priorytetów polityki zagranicznej tę kadencję; podkreśla, że w coraz bardziej zmiennym środowisku międzynarodowym UE musi jednocześnie stawić czoła wielu wyzwaniom polityki zagranicznej, które jej bezpośrednio i pośrednio dotyczą, takim jak trwająca rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie, konflikty na Bliskim Wschodzie, rosnąca konkurencja między wielkimi mocarstwami, ciągłe próby podważania wielostronnego porządku międzynarodowego opartego na zasadach oraz coraz większe powiązanie kryzysów zagranicznych i wewnętrznych; jest głęboko przekonany, że aby zachować znaczenie na arenie międzynarodowej, UE musi prowadzić zdecydowaną, zdyscyplinowaną i asertywną politykę zagraniczną, która realizuje własne cele strategiczne UE i nadal definiuje, zabezpiecza i chroni swoje interesy na świecie; przypomina, że UE powinna kierować się w swoich działaniach zewnętrznych wartościami i zasadami zapisanymi w art. 2, art. 3 ust. 5 i art. 21 TUE, które leżą u podstaw jej powstania, rozwoju i rozszerzenia, w szczególności demokracji, państwa prawa, powszechności i niepodzielności praw człowieka i podstawowych wolności, poszanowania godności ludzkiej oraz zasad równości i solidarności; uważa ponadto, że WPZiB powinna zapewniać wdrożenie Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i celów zrównoważonego rozwoju;

2. podkreśla, że podstawowe zasady unijnej WPZiB opierają się na niezmiennym zaangażowaniu UE na rzecz opartego na zasadach, wielostronnego porządku międzynarodowego, zapisanego w Karcie Narodów Zjednoczonych, oraz na wyraźnym preferowaniu przez UE pokojowej, dyplomatycznej współpracy między wszystkimi państwami członkowskimi; zachęca wszystkie strony do rozwiązywania sporów w drodze dialogu, przy wzajemnym poszanowaniu prawa międzynarodowego, suwerenności i integralności terytorialnej; potwierdza swoje zaangażowanie na rzecz pokoju i stabilności na świecie przez promowanie inicjatyw dyplomatycznych, które mają na celu zapobieganie konfliktom i rozwiązywanie sporów oraz które sprzyjają międzynarodowej współpracy w zakresie kluczowych globalnych wyzwań, takich jak zmiana klimatu, prawa człowieka i zrównoważony rozwój gospodarczy; apeluje o stałe partnerstwa z podmiotami międzynarodowymi, aby zapewnić skuteczność globalnych wysiłków na rzecz utrzymania i budowania pokoju;

I. Roczne sprawozdanie wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela w sprawie WPZiB za 2024 r.

3. zauważa, że sprawozdanie przedłożono Parlamentowi Europejskiemu 20 czerwca 2024 r.; przypomina, że sprawozdanie powinno mieć charakter przyszłościowy; poniżej przedstawia swoje uwagi na temat szeregu aspektów, na które zwrócił uwagę wiceprzewodniczący / wysoki przedstawiciel w swoim sprawozdaniu;

4. z zadowoleniem przyjmuje w szczególności:

- lokalne, prężne społeczeństwa obywatelskie w krajach objętych procesem rozszerzenia, które odgrywają konstruktywną rolę w procesach integracji z UE, podkreślając jednocześnie, że społeczeństwo obywatelskie ma zasadnicze znaczenie dla wspierania demokracji i pluralizmu oraz promowania dobrych rządów i postępu społecznego, a kraje objęte procesem rozszerzenia powinny umożliwić odpowiednią przestrzeń i ramy współpracy w celu zapewnienia ich znaczącego zaangażowania;

- pomyślne zakończenie przeglądu zgodności prawa krajowego Albanii z prawem unijnym pod koniec 2023 r. i otwarcie w 2024 r. pierwszego klastra rozdziałów negocjacyjnych dotyczących kwestii podstawowych i stosunków zewnętrznych (Klaster 6); z zadowoleniem przyjmuje ambicje Albanii dotyczące szybkiego zakończenia negocjacji akcesyjnych; podkreśla potrzebę dalszego zintensyfikowania reform w celu wyeliminowania utrzymujących się niedociągnięć dotyczących kwestii podstawowych, w szczególności w zakresie praworządności, walki z korupcją i przestępczością zorganizowaną; przestrzega przed podważaniem pracy niezależnych instytucji, takich jak Specjalna Struktura ds. Zwalczania Korupcji i Przestępczości Zorganizowanej (SPAK); podkreśla znaczenie realnego pluralizmu politycznego i konkurencyjnej opozycji oraz wzywa do dialogu i konstruktywnego zaangażowania między większością a opozycją w celu przezwyciężenia silnej polaryzacji politycznej w kraju oraz wspierania pluralistycznych procesów demokratycznych z poszanowaniem wszystkich stron, w tym mniejszości greckiej, romskiej i egipskiej w tym kraju; pochwala stałe, pełne dostosowanie kraju do polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE, w tym do środków ograniczających UE przeciwko Rosji i Białorusi;

- decyzję o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych z Bośnią i Hercegowiną; zachęca władze do podjęcia wszystkich odpowiednich kroków określonych w zaleceniu Komisji z 12 października 2022 r.; wzywa przywódców politycznych tego kraju do wdrożenia istotnego zestawu reform, w tym reform wyborczych, zgodnie z decyzjami sądów krajowych i międzynarodowych, w celu zapewnienia wszystkim obywatelom i narodom konstytutywnych zasad równości i niedyskryminacji zapisanych w konstytucji tego kraju i przy pełnym poszanowaniu wyroków sądów krajowych i międzynarodowych, w tym wszystkich orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczących Bośni i Hercegowiny; potępia powtarzającą się podburzającą retorykę oraz secesjonistyczne przepisy i strategie przywódców Republiki Serbskiej, w tym obchody niezgodnego z konstytucją "Dnia Republiki Serbskiej" 9 stycznia 2025 r.; wzywa państwa członkowskie i przedstawicieli społeczności międzynarodowej w Bośni i Hercegowinie, by promowali i wspierali wykonywanie tych orzeczeń; odnotowuje orzeczenie sądu Bośni i Hercegowiny z 26 lutego 2025 r. w sprawie Milorada Dodika oraz potępia bezprecedensowe ataki Milorada Dodika, razem z innymi przywódcami Republiki Serbskiej, na instytucje Bośni i Hercegowiny oraz zastraszanie opozycji w Republice Serbskiej; ponawia swój apel o przyjęcie ukierunkowanych sankcji wobec podmiotów destabilizujących w Bośni i Hercegowinie, zwłaszcza wobec Milorada Dodika, a także innych wysokich rangą urzędników Republiki Serbskiej i urzędników serbskich udzielających polityce secesjonistycznej politycznego i materialnego wsparcia; popiera oświadczenie sekretarza generalnego NATO Marka Ruttego przedstawione 10 marca 2025 r. w Sarajewie i wzywa wszystkie strony do podjęcia dialogu, aby zapewnić stabilność w tym kraju; wzywa wszystkie państwa członkowskie do zadbania o to, by takie sankcje mogły zostać przyjęte przez Radę, oraz do nałożenia ich dwustronnie lub w porozumieniu z innymi państwami członkowskimi, jeżeli ich przyjęcie w Radzie nie jest możliwe; z zadowoleniem przyjmuje porozumienie w sprawie przedłużenia do listopada 2025 r. mandatu sił UE w ramach operacji Althea w Bośni i Hercegowinie i przypomina, że misja ta nadal odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa i stabilności Bośni i Hercegowiny; z zadowoleniem przyjmuje przybycie sił rezerwowych EUFOR Althea; wzywa misję wojskową UE, by aktywnie zapobiegała nielegalnym paradom i innym prowokacjom, a także wysuwaniu gróźb wobec wszystkich osób pracujących na rzecz pomocy ofiarom ludobójstwa i inwestującym w pojednanie między grupami etnicznymi i w pokojową przyszłość kraju; wzywa do zapewnienia bezpieczeństwa w Centrum Pamięci w Srebrenicy-Potocari;

- postępy w dialogu między Belgradem a Prisztiną, zwłaszcza w dziedzinie swobodnego przepływu i energii; wzywa Kosowo i Serbię do nieustannego angażowania się w ten dialog w dobrej wierze i w duchu kompromisu, tak aby osiągnąć bez dalszej zwłoki kompleksowe, prawnie wiążące porozumienie w sprawie normalizacji wzajemnych stosunków, w oparciu o zasadę wzajemnego uznawania i zgodnie z prawem międzynarodowym; w tym kontekście ubolewa nad brakiem postępów we wdrażaniu ścieżki normalizacji i wzywa do podjęcia wysiłków i ukierunkowania zdolności na normalizację stosunków i rozwijanie dialogu wspieranego przez UE; w związku z tym zobowiązuje się do za ścisłej współpracy z odchodzącym i nowym specjalnym przedstawicielem Unii Europejskiej ds. dialogu między Belgradem a Prisztiną oraz innych regionalnych kwestii Bałkanów Zachodnich; wzywa wiceprzewodniczącą /wysoką przedstawicielkę do wykorzystania nowej kadencji Komisji do przezwyciężenia impasu i nadania nowego impulsu dialogowi oraz do opracowania nowego, innowacyjnego i wyważonego podejścia do mediacji;

- sprawozdanie w sprawie rozszerzenia dotyczące Serbii za 2024 r., przedstawione przez Komisję 31 października 2024 r.; podtrzymuje swoje stanowisko, zgodnie z którym negocjacje akcesyjne z Serbią powinny być kontynuowane tylko wtedy, gdy kraj ten dostosuje się do sankcji UE wobec Rosji i poczyni znaczne postępy w zakresie reform związanych z UE, w szczególności w obszarze "kwestii podstawowych"; przypomina władzom serbskim, że właściwe funkcjonowanie instytucji demokratycznych jest centralnym elementem procesu przystąpienia Serbii do UE i metodologii przystępowania do UE; przypomina w tym kontekście swoje stanowisko, że serbskie wybory parlamentarne i lokalne, które odbyły się 17 grudnia 2023 r., odbiegały od standardów międzynarodowych i zobowiązań Serbii do przeprowadzenia wolnych i uczciwych wyborów; ponownie wyraża poważne zaniepokojenie tymi nieprawidłowościami i ogólnym krajobrazem wyborczym, będącym poniżej standardów, jakich oczekuje się od kraju kandydującego do UE; wzywa przywódców politycznych Serbii do zapewnienia konstruktywnego i pluralistycznego dialogu na wszystkich szczeblach politycznych oraz do przeprowadzenia niezbędnych reform umożliwiających jej postępy na drodze do przystąpienia do UE; uważnie śledził dużą mobilizację studentów, do których dołączyły inne grupy obywateli w następstwie tragicznej katastrofy na dworcu kolejowym w Nowym Sadzie; przypomina, że wolność zgromadzeń jest prawem podstawowym, i podtrzymuje politykę braku tolerancji dla przemocy wobec pokojowych demonstrantów; potępia zgłoszone przypadki obraźliwych ataków na dziennikarzy, działaczy na rzecz praw człowieka i organizacje społeczeństwa obywatelskiego w Serbii, ich inwigilacji cyfrowej i nękania, w tym ostatnio, 25 lutego 2025 r., nalot policyjny na cztery wiodące organizacje społeczeństwa obywatelskiego, rzekomo w związku z niewłaściwym wykorzystaniem przez nie funduszy USAID; apeluje o przeprowadzenie dokładnego, bezstronnego i szybkiego dochodzenia w sprawie zarzutów dotyczących przemocy wobec demonstrantów i nadużyć ze strony policji podczas protestów; wyraża solidarność z uczestnikami pokojowych demonstracji, zwłaszcza demonstracji z 15 marca 2025 r., która była największym masowym protestem we współczesnej historii Serbii; wyraża ubolewanie z powodu łagodnego podejścia Komisji do Serbii pomimo trwającego od roku regresu w tym kraju w zakresie praworządności, demokracji i praw podstawowych, a także jego destabilizującego wpływu na cały region; apeluje do Komisji, w tym na najwyższym szczeblu, aby używała klarowniejszego języka wobec Serbii, konsekwentnie odnosząc się do istotnych niedociągnięć, braku postępów, a nawet regresu, i tym samym stała na straży podstawowych wartości UE;

- wniosek Kosowa o członkostwo w UE i sprawozdanie w sprawie Kosowa za 2024 r. oraz ponawia swój apel do państw członkowskich w Radzie Europejskiej o upoważnienie Komisji do prezentacji kwestionariusza i przedstawienia opinii na temat zasadności wniosku tego kraju; przypomina, że wniosek Kosowa o uznanie za kraj kandydujący będzie oceniany w oparciu o osiągnięcia Kosowa i spełnienie kryteriów kopenhaskich dotyczących członkostwa w UE; z zadowoleniem przyjmuje jednak zniesienie obowiązku wizowego dla obywateli Kosowa; wyraża ubolewanie z powodu środków ograniczających zastosowanych przez Radę wobec Kosowa i wzywa do ich natychmiastowego zniesienia, zgodnie z propozycją wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawicielki;

- postępy poczynione przez Czarnogórę w spełnianiu kryteriów pośrednich dotyczących rozdziałów 23 i 24 unijnego dorobku prawnego; zachęca ten kraj do dalszych postępów i szybkiego wdrożenia reform związanych z UE; wyraża jednak zaniepokojenie kontrowersyjnymi pomysłami dotyczącymi wniosków ustawodawczych w sprawie obywatelstwa i zagranicznych agentów, które zostały publicznie przedstawione; podkreśla, jak ważne jest, by nowy rząd był w stanie i chciał kontynuować reformy związane z UE i zdecydowanie utrzymać Czarnogórę na strategicznej ścieżce ku UE; oczekuje, że państwo to rozpocznie zamykanie rozdziałów w ramach negocjacji akcesyjnych i będzie gotowe do przystąpienia do UE w ciągu najbliższych kilku lat;

- pomyślne zakończenie przeglądu zgodności prawa krajowego Macedonii Północnej z prawem unijnym pod koniec 2023 r.; wzywa rząd Macedonii Północnej do osiągnięcia wymiernych rezultatów w wypełnianiu zobowiązań wynikających z ram negocjacyjnych UE i konkluzji z posiedzenia Rady Europejskiej z 18 lipca 2022 r., w tym odpowiednich zmian konstytucyjnych, zgodnie ze zobowiązaniami tego kraju;

- pomyślne wznowienie dialogu w ramach WPZiB między UE a jej partnerami na Bałkanach Zachodnich oraz znaczenie tych partnerstw dla pokoju i bezpieczeństwa; przypomina, że rozszerzenie UE jest inwestycją geostrategiczną, która wymaga zaangażowania zarówno ze strony UE, jak i krajów objętych procesem rozszerzenia na drodze do przystąpienia; przypomina w tym kontekście o ciągłej potrzebie reform w zakresie praworządności, praw podstawowych i administracji publicznej oraz dostosowania do WPZiB, w tym w zakresie sankcji i polityki wizowej UE; zwraca również uwagę na zagrożenia stwarzane przez wrogie obce ingerencje w regionie i podkreśla znaczenie zwalczania dezinformacji w celu powstrzymania antyzachodniej i prowadzącej do podziałów retoryki, która ma na celu wykorzystywanie i pogłębianie napięć etnicznych w regionie; ostrzega przed zaangażowaniem się we współpracę z systemowymi rywalami UE, co mogłoby podważyć dostatnią, zrównoważoną i bezpieczną przyszłość, jaką oferuje przystąpienie do UE; przypomina w tym kontekście o wartości dodanej inwestycji dokonanych przez UE w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej III, nowo utworzonego Instrumentu Wsparcia Reform i Wzrostu Gospodarczego na Bałkanach Zachodnich oraz ram inwestycyjnych dla Bałkanów Zachodnich; wzywa kraje Bałkanów Zachodnich do wykorzystania wszystkich dostępnych zasobów w celu wsparcia ich dostosowania do dorobku prawnego UE; wzywa komisarz do spraw rozszerzenia do zwiększenia widoczności działań UE na Bałkanach;

- decyzję o otwarciu negocjacji akcesyjnych z Ukrainą i Mołdawią; pochwala fakt, że wskaźnik dostosowania Mołdawii do WPZiB znacznie wzrósł z 54 % w 2022 r. do 86 % w 2024 r. oraz zachęca Ukrainę i Mołdawię do dalszego utrzymania tego pozytywnego trendu w kierunku pełnego dostosowania; wzywa do przyspieszenia przeglądu zgodności prawa krajowego z prawem unijnym i terminowej organizacji kolejnych konferencji międzyrządowych;

- decyzję Armenii o zawieszeniu udziału w Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym i zaprzestaniu wszelkich wpłat do jej budżetu w 2024 r., ponieważ nie otrzymała ona od Rosji wsparcia w przeciwstawianiu się agresji wojskowej Azerbejdżanu, oraz o poszukiwaniu bardziej rzetelnej architektury bezpieczeństwa; popiera żądanie Armenii do Federacji Rosyjskiej o wycofanie funkcjonariuszy Federalnej Służby Bezpieczeństwa z armeńskiego międzynarodowego portu lotniczego i granicy armeńsko-irańskiej; z zadowoleniem przyjmuje regularne posiedzenia w ramach dialogu politycznego i bezpieczeństwa między UE a Armenią oraz Radę Partnerstwa UE-Armenia, a także pochwala decyzję o przyjęciu środków pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia armeńskich sił zbrojnych odpowiednio 13 czerwca i 22 lipca 2024 r.;

- pomyślne zakończenie negocjacji między Armenią a Azerbejdżanem w sprawie pełnego tekstu projektu porozumienia w sprawie pokoju i nawiązania stosunków międzypaństwowych; pochwala Armenię za utorowanie drogi do finalizacji tekstu i wzywa przywódców Azerbejdżanu do podpisania i wdrożenia porozumienia pokojowego w dobrej wierze, zgodnie z ustaleniami negocjacyjnymi; zachęca do dalszych postępów w ramach procesu wyznaczania granicy między Armenią a Azerbejdżanem, który doprowadził do porozumienia w sprawie kilku odcinków granicy i otwarcia komunikacji regionalnej w oparciu o zasadę suwerenności i jurysdykcji obu krajów oraz wzajemności i równości, gdyż jest to kluczem do odblokowania rozwoju regionalnego, poprawy łączności oraz wsparcia trwałego pokoju i dobrobytu, a także ułatwienia pojednania między społecznościami w oparciu o wzmożone kontakty międzyludzkie; zdecydowanie popiera normalizację stosunków między tymi krajami w oparciu o zasady wzajemnego uznawania integralności terytorialnej i nienaruszalności granic zgodnie z deklaracją z Ałma-Aty z 1991 r.; ponownie apeluje o wycofanie wojsk Azerbejdżanu z całego suwerennego terytorium Armenii oraz o uwolnienie 23 pozostałych ormiańskich zakładników;

- działania cywilnej misji Unii Europejskiej w Armenii (EUMA) w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO), która przyczynia się co bezpieczeństwa w regionie w drodze znacznego zmniejszenia liczby incydentów na obszarach dotkniętych konfliktami i w strefach przygranicznych, i ogranicza poziom ryzyka dla ludności mieszkającej na takich obszarach; z zadowoleniem przyjmuje pomoc Armenii na rzecz działań EUMA na swoim terytorium; wyraża uznanie dla Rady za decyzję o zwiększeniu liczby obserwatorów, a także zdolności misji oraz przedłużeniu ram czasowych jej rozmieszczenia; wzywa do dalszej ekspansji i obecności w regionie; wzywa Komisję do udzielenia wsparcia Armenii w zakresie rozminowywania;

- ciągłe prace ESDZ w dziedzinie przeciwdziałania manipulacjom informacjami i ingerencjom w informacje (FIMI) oraz ich zwalczania za pomocą unijnego zestawu narzędzi FIMI, ustanowienia grup zadaniowych STRATCOM oraz ścisłej współpracy z państwami członkowskimi, partnerami międzynarodowymi, społeczeństwem obywatelskim i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami; ponawia swój apel o wspieranie stałego przepływu informacji wywiadowczych z państw członkowskich do ESDZ na temat problemów związanych z polityką zagraniczną i bezpieczeństwem występujących poza Unią; w związku z tym wzywa do wzmocnienia EU INTCEN, Centrum Reagowania Kryzysowego ESDZ i Centrum Satelitarnego UE przez zwiększenie ich zasobów kadrowych i finansowych oraz ich zdolności;

- wniosek wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawicielki w sprawie systemu sankcji antykorupcyjnych, który umożliwiłby UE zwalczanie poważnych przypadków korupcji na całym świecie; domaga się jego szybkiego przyjęcia przez Radę;

5. potępia w szczególności:

- trwającą nielegalną i nieuzasadnioną rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie oraz coraz częstsze rosyjskie ataki na cele cywilne i infrastrukturę cywilną w Ukrainie; domaga się, aby Rosja i jej poplecznicy zaprzestali wszelkich działań wojskowych oraz aby Federacja Rosyjska natychmiast i bezwarunkowo wycofała swoje oddziały i sprzęt z Ukrainy i z jakiegokolwiek innego kraju, którego terytorium lub jego części nielegalnie okupuje; ponownie podkreśla, że prowadzi politykę nieuznawania tymczasowo okupowanych przez Rosję terytoriów ukraińskich, w tym - lecz nie tylko - Półwyspu Krymskiego; potępia wszelkie ataki hybrydowe stosowane przez Rosję w Ukrainie i zdecydowanie potępia rozpowszechnianie rosyjskiej propagandy na temat wojny w Ukrainie;

- rolę nielegalnego reżimu Aleksandra Łukaszenki, który pozwolił, by jego kraj służył jako rosyjska baza wojskowa, faktycznie oddając suwerenność państwową Kremlowi w celu utrzymania kontroli nad Białorusią, przy jednoczesnym brutalnym represjonowaniu narodu białoruskiego w celu utrzymania władzy; ubolewa nad faktem, że w okresie poprzedzającym fikcyjne wybory 26 stycznia 2025 r. doszło do poważnych naruszeń praw człowieka; jest pełen obaw w związku z instrumentalizacją migracji przez reżim Putina i Łukaszenki, w szczególności w świetle napływu tysięcy migrantów do Polski, Litwy i Łotwy zorganizowanego przez Rosję i Białoruś w celu wymuszenia ich przedostania się do Unii Europejskiej; ubolewa nad polityczną instrumentalizacją migracji przez reżim Putina, skutkującą zamknięciem fińskiej granicy z Rosją;

- nielegalne zaangażowanie się Korei Północnej w rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie obejmujące wysyłanie sprzętu wojskowego i amunicji do Rosji, a także wysyłanie tysięcy żołnierzy do prowadzenia wojny przeciwko Ukrainie;

- ciągłe testowanie broni przez Koreę Północną i rozwój jej programu jądrowego, z naruszeniem rezolucji ONZ, co jeszcze bardziej zwiększa napięcia w regionie Indo-Pacyfiku; domaga się, aby Korea Północna całkowicie, weryfikowalnie i nieodwracalnie porzuciła swoje programy dotyczące broni masowego rażenia i pocisków balistycznych; wzywa władze Korei Północnej do zaprzestania trwających zbrodni przeciwko ludzkości i do rozpoczęcia procesu reform, w ramach którego wszystkie prawa człowieka będą przestrzegane i chronione;

- nasilające się szkodliwe działania, ingerencje i wojnę hybrydową prowadzone przez Rosję, jej instytucje i popleczników w celu podważenia demokratycznej stabilności i suwerenności Gruzji i Republiki Mołdawii, a w szczególności niedawne ingerencje w referendum konstytucyjne dotyczące przystąpienia do UE i wybory prezydenckie;

- atak na funkcjonariuszy policji Kosowa przez dobrze zorganizowane serbskie organizacje paramilitarne w Banjskiej na północy Kosowa 24 września 2023 r., który skutkował śmiercią kosowskiego funkcjonariusza policji Afrima Bunjaku oraz zranieniem dwóch kolejnych kosowskich funkcjonariuszy policji; potępia haniebny atak terrorystyczny na infrastrukturę krytyczną w pobliżu miasta Zubin Potok; podkreśla, że sprawcy tych karygodnych ataków muszą zostać bezzwłocznie pociągnięci do odpowiedzialności i stanąć przed wymiarem sprawiedliwości;

- ciągłą bezprawną okupację, zgodnie z prawem międzynarodowym, przez Turcję - państwo członkowskie NATO, 37 % Cypru - państwa członkowskiego UE;

- brutalne i masowe ataki terrorystyczne przeprowadzone przez Hamas w całym Izraelu 7 października 2023 r.; skutkujące izraelską odpowiedzią wojskową i konfliktem w Strefie Gazy, który ma poważny wpływ na ludność cywilną i spowodował katastrofalną sytuację humanitarną;

- fakt, że Hamas pojmał i nadal przetrzymuje niewinnych ludzi, w tym kobiety i dzieci, jako zakładników, oraz wzywa do bezwarunkowego i natychmiastowego uwolnienia zakładników;

- zamierzone i szkodliwe podsycanie wyjątkowo napiętej sytuacji w drodze powtarzających się ataków na Izrael od 7 października 2023 r. ze strony podmiotów państwowych i niepaństwowych w regionie, podżeganych głównie przez Iran, a także Huti w Jemenie i Hezbollah w Libanie w roli jego popleczników;

- ciągłe nieprzestrzeganie przez Iran zobowiązań w zakresie gwarancji prawnych w ramach umowy o zabezpieczeniach wszechstronnych oraz zobowiązań w ramach Wspólnego kompleksowego planu działania (JCPOA); potępia ponadto rozwijanie programu jądrowego w stopniu wykraczającym poza wszelkie wiarygodne uzasadnienie cywilne, a także destabilizację Bliskiego Wschodu, w tym przez popleczników, ataki na Izrael oraz sponsorowanie terroryzmu i konfliktów cywilnych; przeprowadzone ataki lub podejmowane próby ataków w UE przez organizacje i sieci terrorystyczne powiązane z Iranem;

- bezprawne przetrzymywanie obywateli europejskich w Iranie, egzekucję obywatela europejskiego o podwójnym niemiecko-irańskim obywatelstwie Dżamszida Szarmahda 29 października 2024 r. oraz brutalny ucisk narodu irańskiego, w szczególności kobiet; ponawia swoje niezachwiane poparcie dla kobiet w Iranie, których prawa podstawowe są nadal rażąco naruszane dwa lata po tym, jak ruch "Kobieta, Życie, Wolność" został brutalnie stłumiony; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę do dołożenia wszelkich starań, aby uwolnić tych obywateli i położyć kres wykorzystywaniu zakładników do celów dyplomatycznych przez Iran, który przetrzymuje zagranicznych cywilów i osoby posiadające podwójne obywatelstwo, w tym do zachęcenia państw członkowskich, aby zaleciły swoim obywatelom unikanie podróży do Iranu;

- rosnącą współpracą wojskową między Iranem i Rosją, w szczególności zamiar podpisania umowy o kompleksowym partnerstwie strategicznym, oraz dostarczanie Rosji przez Iran dronów i rakietowych pocisków balistycznych do użycia przeciwko Ukrainie i jej ludności;

- niedawne przyjęcie ustawy o "krzewieniu cnót i zapobieganiu występkom" w Afganistanie, a także systematyczne naruszanie praw człowieka i podstawowych wolności, w szczególności skrajną interpretację szariatu, która usuwa kobiety z życia publicznego, zakazuje im podejmowania pracy, utrudnia im dostęp do wszystkich miejsc publicznych bez udziału mężczyzny oraz do edukacji poza szóstą klasę, co stanowi apartheid płciowy; domaga się od faktycznych władz Afganistanu zniesienia wszelkich ograniczeń warunkowanych płcią wobec kobiet i podkreśla, że musi to być kluczowy warunek wszelkiego zaangażowania społeczności międzynarodowej w kontakty z talibami; nalega na utrzymanie surowego i warunkowego podejścia w kontaktach z talibami w oparciu o określonych przez Radę pięć kryteriów współpracy z faktycznymi władzami Afganistanu oraz na pociągnięcie do odpowiedzialności sprawców poważnych naruszeń praw dziewcząt i kobiet, w tym za pomocą środków ograniczających;

- rosnącą skalę i intensywność operacji, w tym cyberataków i manipulacji informacjami zagranicznymi ze strony chińskiego rządu, prowadzonych przez chińskie statki i samoloty, które próbują zastraszyć sąsiadów Chin oraz naruszają pokój i stabilność w Cieśninie Tajwańskiej i na otaczających ją wodach międzynarodowych, a także ograniczają prawa do wolności żeglugi wszystkich innych stron; zdecydowanie potępia oświadczenia prezydenta Chin, który twierdzi, że Chińska Republika Ludowa nigdy nie zrzeknie się prawa do zastosowania siły wobec Tajwanu, oraz podkreśla, że stosowanie środków przymusu w celu osiągnięcia zjednoczenia stoi w sprzeczności z prawem międzynarodowym;

- rządowy system pracy przymusowej i ciągłe naruszanie praw człowieka, w szczególności systematyczne represje wobec Ujgurów w prowincji Sinciang; z niepokojem obserwuje intensywne represje wobec mniejszości etnicznych w Tybecie, Hongkongu i Makau, oraz transnarodowe represjonowanie chińskich dysydentów, a także stałą obecność chińskiej policji na terytorium UE; odnotowuje i potępia brak realizacji przez Chińską Republikę Ludową (ChRL) zaleceń Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka (OHCHR); wzywa ChRL, aby umożliwiła OHCHR niezależny dostęp do Regionu Autonomicznego Sinciang-Ujgur, i zwraca się do OHCHR o wydanie kompleksowej aktualizacji sytuacji i planu działania w celu pociągnięcia ChRL do odpowiedzialności; wzywa wszystkie państwa członkowskie UE do zawieszenia umów o ekstradycji z Hongkongiem i ChRL oraz do ochrony osób, które są nękane i prześladowane;

- pogorszenie się stabilności w Sahelu, pogłębione przez liczne przewroty wojskowe w regionie w ostatnich latach; przypomina, że stabilność Sahelu ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo europejskich granic zewnętrznych i na zarządzanie nielegalnymi przepływami migracyjnymi z kontynentu afrykańskiego; podkreśla, że UE powinna pilnie dokonać przeglądu strategii regionalnej dla Sahelu;

- zamachy stanu w Burkina Faso i w Nigrze, gdzie doszło do zatrzymania prezydenta Bazouma i zawieszenia konstytucji; jest coraz bardziej zaniepokojony decyzją reżimów wojskowych w centralnym Sahelu (w Burkina Faso, Mali i Nigrze) o opuszczeniu Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS), co doprowadziło tę organizację do głębokiego kryzysu politycznego; potępia dodatkowo atak fizyczny z 29 września 2024 r. na posła do parlamentu ECOWAS i innych uczestników oficjalnie ogłoszonej manifestacji opozycji w Lomé; wzywa władze Togo, by zapewniły propagowanie i ochronę podstawowych zasad praw człowieka i ludów zapisanych w art. 4 zmienionego traktatu ECOWAS, takich jak wolność pokojowego zgromadzania się oraz wolność zrzeszania się, religii i wypowiedzi; wzywa organy ECOWAS i jej państwa członkowskie do wsparcia wysiłków potrzebnych do ochrony zasad Afrykańskiej karty praw człowieka i ludów w całym podregionie; odnotowuje zamknięcie partnerskiej misji wojskowej Unii Europejskiej w Nigrze (EUMPM Niger) oraz misji Unii Europejskiej w dziedzinie budowania zdolności w Nigrze (EUCAP Sahel Niger) oraz nieprzedłużenie misji szkoleniowej Unii Europejskiej w Mali (EUTM); obserwuje z zaniepokojeniem, w jaki sposób Rosja zintensyfikowała rozwój stosunków międzypaństwowych i inicjatyw współpracy z afrykańskimi państwami w drodze współpracy wojskowej i zobowiązań do współpracy nad rozwojem energii jądrowej; potępia nasilenie się ataków terrorystycznych i poważnych strat wśród ludności cywilnej w Sahelu, a także obecność i agresywne działania rosyjskich sił paramilitarnych, które doprowadziły do przesiedlenia ludności i napływu uchodźców, również spowodowanego niestabilnością w regionie; ubolewa, że próżnia spowodowana wycofaniem się oddziałów misji pokojowych ONZ została skutecznie zastąpiona najemnikami z grupy Wagnera oraz rosyjskimi i tureckimi wojskami, jako że przemysł tych krajów dostarcza broń do stolic Sahelu;

- wojnę domowa w Sudanie, jej niszczycielskie konsekwencje dla ludności cywilnej, akty okrucieństwa wobec niej, a w szczególności nikczemne wykorzystywanie na dużą skalę jako narzędzia wojny gwałtu;

- ograniczenia taktyczne i techniczne nałożone w ostatniej chwili przez władze Demokratycznej Republiki Konga (DRK), które uniemożliwiły monitorowanie wyborów prezydenckich przez unijną misję obserwacji wyborów; potępia przemoc ze strony rebelianckiego Ruchu 23 Marca, popieranego przez Rwandę, która destabilizuje wschodnią część Demokratycznej Republiki Konga; domaga się przeglądu unijnej strategii dla regionu Wielkich Jezior;

- autorytarny reżim Daniela Ortegi i Rosario Murillo, którzy systematycznie podważają demokratyczne struktury Nikaragui; przypomina, że reżim w Nikaragui utrzymuje silne powiązania z innymi autokracjami, takimi jak Iran, Wenezuela i Kuba; potępia systematyczne łamanie i naruszanie praw człowieka przez reżim kubański; zdecydowanie potępia i całkowicie odrzuca oszustwa wyborcze, jakich dopuścił się reżim w Wenezueli, oraz domaga się, aby rząd Maduro zaprzestał polityki represji i ataków na społeczeństwo obywatelskie i opozycję; przypomina, że 19 września 2024 r. Parlament za prawowitego i demokratycznie wybranego prezydenta Wenezueli uznał Edmundo Gonzaleza Urrutię, a Marię Corinę Machado - za przywódczynię sił demokratycznych w Wenezueli; podkreśla fakt, że E. Gonzaleza uznały za nowo wybranego prezydenta inne demokratyczne państwa w regionie i na świecie; przypomina, że powinien był on zostać zaprzysiężony 10 stycznia 2025 r.; wyraża zadowolenie z faktu, że 17 grudnia 2024 r. Parlament przyznał Nagrodę im. Sacharowa za wolność myśli za 2024 r. Marii Corinie Machado jako przywódczyni wenezuelskich sił demokratycznych oraz nowo wybranemu prezydentowi Edmundo Gonzalezowi Urrutii, którzy reprezentują wszystkich Wenezuelczyków walczących w Wenezueli i poza nią o przywrócenie wolności i demokracji;

- zatrudnianie w niektórych państwach europejskich "kubańskich brygad medycznych" jako formę pogwałcenia podstawowych praw i wolności oraz niewolnictwa i pracy przymusowej;

- ryzyko upadku struktur państwowych i trudną sytuację humanitarną na Haiti ze względu na szerzącą się przemoc grup przestępczych;

- fakt, że Chińska Republika Ludowa, Rosja, Iran i inne reżimy totalitarne lub autorytarne wykorzystują manipulację informacjami i wrogą ingerencję jako integralne instrumenty do wywierania presji na instytucje wielostronne oraz wartości i normy demokratyczne, do nadużywania władzy, do zwiększenia częstotliwości i nasilenia naruszeń praw człowieka, do ograniczania przestrzeni dla społeczeństwa obywatelskiego, niezależnych mediów i demokratycznych ruchów opozycyjnych, do szerzenia antyzachodniej dezinformacji oraz do stosowania różnych form ponadnarodowych represji w celu zastraszania i ograniczania przestrzeni dla społeczeństwa obywatelskiego, niezależnych mediów i demokratycznych ruchów opozycyjnych w diasporze;

- coraz częstsze nękanie, arbitralne zatrzymania, tortury i zabójstwa obrońców praw człowieka oraz ataki wobec nich na całym świecie, w szczególności walczących o prawa środowiskowe, prawa ludności rdzennej, kobiet i osób LGBTQI+ oraz prawa antykorupcyjne; dostrzega ponadto coraz bardziej zaawansowane taktyki stosowane przez podmioty państwowe i niepaństwowe, w tym nadzór cyfrowy i nagonki, mające na celu uciszenie obrońców praw człowieka; podkreśla pilną potrzebą ochrony obrońców praw człowieka, którzy również ogrywają krytyczną rolę w podtrzymywaniu demokracji i praworządności na całym świecie; domaga się wzmocnionych mechanizmów wsparcia i ochrony dla obrońców praw człowieka, którzy doświadczają gróźb, nękania i przemocy, zwłaszcza działających na obszarach obarczonych wysokim ryzykiem lub zajmujących się wrażliwymi kwestiami takimi jak prawa środowiskowe, prawa ludności rdzennej i prawa kobiet;

- próby obchodzenia sankcji unijnych i międzynarodowych, które uznaje za strategie stanowiące bezpośrednie zagrożenie dla międzynarodowego porządku opartego na zasadach;

- brak zastosowania się przez Azerbejdżan do postanowienia z 17 listopada 2023 r. wydanego przez Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, wskazującego środki tymczasowe dotyczące bezpiecznego, niezakłóconego i szybkiego powrotu 100 000 Ormian, którzy uciekli z Górskiego Karabachu po zaplanowanym nieuzasadnionym ataku wojskowym Azerbejdżanu we wrześniu 2023 r., a także odmowę uwolnienia przez władze Azerbejdżanu wszystkich obecnie przetrzymywanych 23 armeńskich jeńców wojennych; podkreśla potrzebę popierania wszystkich inicjatyw i działań, które mogą doprowadzić do ustanowienia trwałego pokoju między Armenią i Azerbejdżanem; w związku z tym domaga się wycofania wojsk Azerbejdżanu z całego suwerennego terytorium Armenii i ostrzega jednocześnie, że wszelkie dalsze działania zbrojne przeciwko Armenii byłyby niedopuszczalne i miałyby poważne konsekwencje dla partnerstwa między Azerbejdżanem a UE; podkreśla fakt, że kwestie połączenia Azerbejdżanu z jego eksklawą Nachiczewanem należy rozwiązać z pełnym poszanowaniem suwerenności i integralności terytorialnej Armenii; powtarza swoje stanowisko, że UE powinna być gotowa do nałożenia sankcji na osoby i podmioty zagrażające suwerenności, niezależności i integralności terytorialnej Armenii; podkreśla, że wielokrotne ostrzeżenia Parlamentu dotyczące tej sytuacji nie doprowadziły do stanowiska UE wobec Azerbejdżanu; wzywa UE do zakończenia zależności od eksportu gazu z Azerbejdżanu; wzywa Komisję do zawieszenia protokołu ustaleń z 2022 r. w sprawie partnerstwa strategicznego w dziedzinie energii oraz do podjęcia odpowiednich działań; nalega na uzależnienie wszelkich przyszłych umów o partnerstwie między UE a Azerbejdżanem od uwolnienia wszystkich więźniów politycznych i poprawy ogólnej sytuacji w zakresie praw człowieka w tym kraju; potępia "pranie" rosyjskiego gazu przez Azerbejdżan i ułatwianie przez władze Azerbejdżanu obchodzenia przez Rosję sankcji UE; wzywa UE do zaprzestania wszelkiej pomocy technicznej i finansowej dla Azerbejdżanu, która mogłaby przyczynić się do wzmocnienia jego zdolności wojskowych lub związanych z bezpieczeństwem; wzywa państwa członkowskie do zamrożenia wywozu wszelkiego sprzętu wojskowego i związanego z bezpieczeństwem do Azerbejdżanu; potępia wielokrotne próby oczerniania i destabilizacji państw członkowskich przez Azerbejdżan, podejmowane m.in. przez tzw. grupę inicjatywy z Baku; potępia ciągłe pogarszanie się sytuacji w zakresie praw człowieka w tym kraju;

6. zgadza się z:

- potrzebą poprawy stosunków z Turcją; z zadowoleniem przyjmuje częściową deeskalację napięć we wschodniej części Morza Śródziemnego i na Morzu Egejskim, ale ponownie wyraża zaniepokojenie tym, że polityka zagraniczna Turcji pozostaje w sprzeczności z priorytetami UE w ramach WPZiB; przypomina w tym kontekście podpisanie protokołów ustaleń między Turcją a Libią w sprawie wszechstronnej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i wojskowej oraz w sprawie wyznaczania stref morskich i powoływanie się na nie przez rząd Turcji;

- apelem do Turcji o wypracowanie konstruktywnego, a nie asertywnego ani agresywnego podejścia w swoim sąsiedztwie, w tym na Zakaukaziu; ubolewa, że Turcja nadal kwestionuje suwerenność i suwerenne prawa państwa członkowskiego UE; przypomina, że proces akcesyjny Turcji zależy od pełnej zgodności z kryteriami kopenhaskimi i od normalizacji stosunków z wszystkimi państwami członkowskimi UE, w tym Republiką Cypryjską; wzywa do poszanowania statusu strefy buforowej i mandatu sił pokojowych ONZ na Cyprze; wzywa Turcję i przywódców Turków cypryjskich do zaprzestania i odwrócenia skutków wszelkich takich jednostronnych działań oraz do powstrzymania się od dalszych działań i prowokacji; apeluje o zaangażowanie się w negocjacje pokojowe pod auspicjami ONZ i o rzeczywisty postęp rozmów w sprawie rozwiązania kwestii cypryjskiej, w sposób ściśle zgodny z uzgodnionymi ramami ONZ, które są jedynymi ramami zaakceptowanymi przez UE i społeczność międzynarodową, oraz zgodnie z prawem, wartościami i zasadami UE;

- oceną, że wobec braku zdecydowanej zmiany nastawienia rządu tureckiego i uznania Republiki Cypryjskiej za suwerenne państwo nie można wznowić procesu przystępowania Turcji do UE; jest zaniepokojony niedawnym aresztowaniem burmistrza Stambułu Ekrema imamoglu z Republikańskiej Partii Ludowej (CHP), do którego doszło na kilka dni przed nominowaniem go przez CHP na kandydata w następnych wyborach prezydenckich, i ubolewa nad nieustannymi atakami na opozycję polityczną;

- pilną potrzebą poczynienia przez UE i rząd Turcji postępów w procesie wzajemnej refleksji, obejmującym zmodernizowany układu o stowarzyszeniu, prowadzącym do obopólnie korzystnego, bardziej dynamicznego i strategicznego partnerstwa - ściśle uzależnionego od poszanowania praworządności, praw podstawowych, prawa międzynarodowego, w tym Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza - oraz stosunków dobrosąsiedzkich, biorąc pod uwagę kluczową rolę Turcji na przykład w regionie Morza Czarnego i jej znaczenie jako sojusznika NATO;

- stwierdzeniem, że Turcja podejmuje niewystarczające wysiłki na rzecz dostosowania się do WPZiB UE, w tym w zakresie sankcji i przeciwdziałania obchodzeniu sankcji, a także z koniecznością ścisłej współpracy Turcji z wysłannikiem UE ds. sankcji; ubolewa nad tym, że prezydent Turcji - w niedopuszczalnym geście - publicznie wyraził solidarność z organizacją terrorystyczną Hamas i okazał jej wsparcie; ponownie wyraża swoje obawy dotyczące trwającego osłabienia standardów demokratycznych w Turcji; przypomina, że Turcja prowadzi także zagraniczne manipulacje informacjami i ingerencje w informacje ukierunkowane na UE oraz że jej rząd rozważa wprowadzenie ustawy o agentach zagranicznych na wzór Rosji; podkreśla brak kompatybilności między kandydaturą Turcji do BRICS+ a WPZiB UE;

- obawą o erozję demokracji w Gruzji, której oznaką jest fakt, że wybory parlamentarne z 26 października 2024 r. nie były zgodne z międzynarodowymi standardami dotyczącymi demokratycznych wyborów ani z jej zobowiązaniami jako członka OBWE do przeprowadzenia wolnych i uczciwych wyborów, co podważa legalność wyników i zaufanie obywateli do rządu; podkreśla, że naruszenia uczciwości wyborów są niezgodne z normami, jakich oczekuje się od kraju kandydującego do UE; odmawia uznania wyborów parlamentarnych i uznaje Gruzję za państwo opanowane przez niemający legitymacji reżim Gruzińskiego Marzenia, a tym samym nie uznaje decyzji podjętych przez organ, który przejął kontrolę nad krajem, takich jak szybkie przyjęcie poprawek do kodeksu wykroczeń, kodeksu karnego oraz ustawy o zgromadzeniach i manifestacjach; pilnie wzywa do przedterminowych wyborów w lepszym środowisku wyborczym, przeprowadzenia ich przez niezależną i bezstronną administrację wyborczą z szeroko zakrojoną obserwacją międzynarodową celem zapewnienia prawdziwie wolnego, sprawiedliwego i przejrzystego procesu odzwierciedlającego wolę narodu gruzińskiego; zgadza się z konkluzjami Rady Europejskiej z 27 czerwca 2024 r., zgodnie z którymi nieodwrócenie obecnego kierunku działań, których częścią jest ustawa o "przejrzystości wpływów zagranicznych", ustawa o "wartościach rodzinnych i ochronie nieletnich" i zmiany w kodeksie wyborczym, zagrozi ścieżce Gruzji do UE i de facto doprowadzi do wstrzymania procesu akcesyjnego; nadal uważa Salome Zurabiszwili za prawowitą prezydentkę Gruzji i przedstawicielkę narodu gruzińskiego; docenia jej starania o pokojowe ponowne skierowanie tego kraju na demokratyczną europejską ścieżkę rozwoju; wzywa przewodniczącego Rady Europejskiej, by zaprosił prezydentkę Salome Zurabiszwili do reprezentowania Gruzji na nadchodzącym posiedzeniu Rady Europejskiej i na najbliższym szczycie Europejskiej Wspólnoty Politycznej; ponownie wyraża niezachwiane poparcie dla uzasadnionych europejskich aspiracji narodu gruzińskiego, zdradzonych przez rząd Gruzji; domaga się bezzwłocznego uwolnienia wszystkich osób zatrzymanych za pokojowe protesty przeciwko niedawnym decyzjom Gruzji dotyczącym zawieszenia integracji z UE; apeluje o dostosowanie mechanizmów finansowania UE, tak aby uwzględnić potrzeby pojawiające się w bardziej wrogim i antydemokratycznym środowisku; podkreśla pilną potrzebę wspierania społeczeństwa obywatelskiego w świetle rosnących represji i zawieszenia działalności Agencji Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID), w związku z czym wzywa Komisję do niezwłocznego zwiększenia wsparcia; podtrzymuje opinię, że środki zastosowane dotychczas przez UE w odpowiedzi na rażący regres demokracji i odejście od wcześniejszych zobowiązań nie odzwierciedlają jeszcze w pełni powagi sytuacji w Gruzji i ostatnich wydarzeń; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady o zawieszeniu ruchu bezwizowego dla gruzińskich dyplomatów i urzędników, ale uważa, że należy rozważyć możliwość zawieszenia bezwizowego statusu Gruzji ze względu na niespełnienie kryteriów dotyczących praw podstawowych; ubolewa nad utrudnianiem przez rządy Węgier i Słowacji decyzji Rady o wprowadzeniu sankcji wobec osób odpowiedzialnych za regres demokracji w Gruzji; wzywa Komisję do wykorzystania zamrożonych 120 mln EUR, pierwotnie przeznaczonych na wsparcie dla gruzińskich władz, w celu zwiększenia wsparcia UE dla gruzińskiego społeczeństwa obywatelskiego, w szczególności sektora pozarządowego i niezależnych mediów, które coraz częściej znajdują się pod nadmierną presją ze strony rządzącej partii politycznej i władz, a także do wspierania programów promujących odporność demokratyczną i uczciwość wyborów; zdecydowanie zachęca UE i jej państwa członkowskie do wprowadzenia sankcji personalnych wobec wszystkich kluczowych postaci reżimu politycznego, a także członków ich rodzin i podmiotów wspomagających reżim w administracji, biznesie, mediach, wymiarze sprawiedliwości i organach ścigania; wzywa UE, aby we współpracy z innymi jurysdykcjami, w szczególności ze Zjednoczonym Królestwem, zamroziła aktywa finansowe Bidziny Iwaniszwilego; zachęca poszczególne państwa członkowskie i odpowiednie organizacje regionalne do unikania aktywnej legitymizacji samozwańczych władz wywodzących się z Gruzińskiego Marzenia i apeluje w związku z tym o zawieszenie Rady Stowarzyszenia UE-Gruzja;

- obserwacją, że Rosja i Chiny stały się ważnymi podmiotami w ramach południowego sąsiedztwa, w szczególności w Afryce Północnej, podczas gdy Turcja i kraje Zatoki Perskiej, a wśród nich głównie Królestwo Arabii Saudyjskiej, Katar i Zjednoczone Emiraty Arabskie, stały się siłami regionalnymi; uważa, że pomysł jednego "sąsiedztwa" zarówno dla Europy Wschodniej, jak i Południowej pomija ich odrębne wyzwania; zgadza się następnie ze strategiczną istotnością południowego sąsiedztwa, jego stabilności, rozwoju gospodarczego i dobrobytu; przypomina, że brak stabilności i bezpieczeństwa w południowym sąsiedztwie Europy pozostaje ciągłym wyzwaniem dla zarządzania europejskimi granicami zewnętrznymi; podkreśla ingerencję strategicznych konkurentów w regionie i zdecydowanie wzywa UE do wysłania silnego, jasnego przesłania politycznego na rzecz odnowienia współpracy z krajami południowego sąsiedztwa; wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel i Komisję do pilnego opublikowania nowego paktu na rzecz regionu Morza Śródziemnego oraz do zabezpieczenia odpowiednich zasobów na jego terminowe i skuteczne wdrożenie; powtarza, że dynamiczna sieć partnerstw strategicznych dostosowanych do specyficznych potrzeb i aspiracji każdego kraju w naszym południowym sąsiedztwie powinna być głównym elementem nowego paktu; uważa w tym kontekście, że UE powinna przeprowadzić dokładny przegląd obecnej struktury zachęt, która łączy obietnicę pomocy finansowej i korzyści handlowych w zamian za reformy polityczne i gospodarcze, i zadbać o to, aby była ona zgodna z szerszymi celami UE, w tym propagowaniem praw człowieka i wartości demokratycznych; podkreśla, że oprócz nadawania priorytetu współpracy dwustronnej UE powinna także nadal wspierać współpracę regionalną za pośrednictwem istniejących ram takich jak Unia dla Śródziemnomorza, która oferuje cenną platformę na rzecz promowania dialogu i wspólnych działań w kwestiach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania;

- obawą z powodu presji, jaką Rosja i Chiny wywierają w Azji Środkowej, i podkreśla potrzebę zwiększenia w tym regionie obecności UE w odpowiedzi na te działania, biorąc pod uwagę jego znaczenie geostrategiczne; zwraca uwagę na niezdecydowanie państw Azji Środkowej, by udzielić wsparcia dla rosyjskiej wojny napastniczej, mając na względzie konsekwencje tej wojny dla regionu; podkreśla, że UE jest zainteresowana zacieśnieniem stosunków gospodarczych i więzi politycznych z krajami Azji Środkowej, po części w celu rozwiązania problemu ryzyka obchodzenia sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś; wzywa władze państw Azji Środkowej, zwłaszcza Kazachstanu, Kirgistanu i Uzbekistanu, do ścisłej współpracy z UE, w szczególności z jej wysłannikiem ds. sankcji; zachęca Komisję i państwa członkowskie do dalszego promowania reform politycznych i gospodarczych, które wzmacniają praworządność, demokrację, dobre rządy i poszanowanie praw człowieka;

- stwierdzeniem, że Arktyka ma znaczenie geostrategiczne, jeżeli chodzi o rozbudowę potencjalnych szlaków morskich, dostęp do zasobów naturalnych, ochronę klimatu, roszczenia terytorialne; podkreśla, że znaczenie to jest potęgowane nie tylko przez rosyjską ekspansję wojskową na Dalekiej Północy, ale także coraz większą obecność i interesy Chin w regionie oraz określanie się przez nie mianem "państwa położonego w pobliżu Arktyki"; podkreśla potrzebę zapewnienia swobody i bezpieczeństwa żeglugi wobec rosnących wpływów i militaryzacji tych dwóch państw; podkreśla znaczenie zachowania bezpieczeństwa, stabilności i współpracy w Arktyce; zwraca uwagę, że region ten musi pozostać wolny od napięć militarnych i eksploatacji zasobów naturalnych, przy jednoczesnym poszanowaniu praw rdzennej ludności; przypomina o potrzebie włączenia polityki UE wobec Arktyki do WPBiO i zaangażowania się w skuteczną współpracę z NATO; wzywa do regularnego poruszania kwestii Arktyki na posiedzeniach Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa oraz Rady;

- strategicznym znaczeniem Cieśniny Tajwańskiej i Indo-Pacyfiku w świetle coraz większego zastraszania regionu przez Chiny, w tym za pomocą środków wojskowych i hybrydowych, oraz podkreśla potrzebę zwiększenia w odpowiedzi obecności UE w regionie; podkreśla, że UE jest zainteresowana zacieśnieniem stosunków gospodarczych i istotnych więzi z partnerami o podobnych poglądach w regionie, w tym z Tajwanem; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o stosowanie skoordynowanej strategii UE w zakresie gotowości i przewidywania możliwych scenariuszy w Cieśninie Tajwańskiej, przy jednoczesnym regularnym informowaniu Parlamentu i przedstawianiu oceny skutków;

- skutecznością wdrażania strategii dotyczącej Zatoki Perskiej, która zapewnia postępy w partnerstwie strategicznym z każdym z krajów Zatoki Perskiej oraz współpracę w zakresie promowania globalnego i regionalnego bezpieczeństwa i dobrobytu;

- skupieniem się na osiągnięciu rozliczalności w cyberprzestrzeni w drodze uruchomienia unijnego zestawu narzędzi dyplomacji cyfrowej oraz zwróceniem uwagi na wzmocnienie globalnej cyberodporności; domaga się zwiększonego skupienia się na budowaniu zdolności w zakresie cyberodporności w rozwijających się demokracjach w obliczu wyzwań hybrydowych dla ich systemów wyborczych; wzywa do zwiększenia liczby wspólnych ćwiczeń w zakresie cyberobrony między UE a NATO w celu poprawy interoperacyjności i gotowości do przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym;

- determinacją w stawianiu promowania demokracji na pierwszym miejscu w ramach WPZiB oraz w odgrywaniu przez UE proaktywnej roli w tym względzie na podstawie wniosków wyciągniętych z wcześniejszych działań na rzecz wsparcia demokracji, w szczególności wspierających społeczeństwo obywatelskie, obrońców praw człowieka, krytyczne głosy, opozycję demokratyczną i media;

- potrzebą zwalczania bezkarności i wzmocnienia wysiłków w zakresie rozliczalności na całym świecie, w tym za pośrednictwem Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK), oraz obrony prawa międzynarodowego i międzynarodowego prawa humanitarnego; jest nadal głęboko zaniepokojony trendem podważania decyzji instytucji międzynarodowych i ich personelu przez urzędników państwowych; wyraża głębokie zaniepokojenie sankcjami nałożonymi przez Stany Zjednoczone na MTK, jego prokuratorów, sędziów i pracowników, stanowiącymi poważny atak na międzynarodowy wymiar sprawiedliwości; wzywa Komisję, by niezwłocznie uruchomiła status blokujący, a państwa członkowskie - by pilnie wzmogły starania dyplomatyczne o ochronę i zabezpieczenie MTK jako niezbędnego fundamentu międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości; ubolewa, że niektóre państwa członkowskie MTK nie egzekwowały nakazów aresztowania MTK, tym samym podważając prace Trybunału;

- pilną i ciągłą potrzebą promowania równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet w ramach wszystkich działań zewnętrznych UE, polityką zagraniczną uwzględniającą aspekt płci zgodnie z planem działania w sprawie równości płci na lata 2021-2025, w szczególności w świetle obecnego wycofywania praw kobiet na całym świecie; podkreśla, że przy obecnym tempie postępów osiągnięcie równości płci na całym świecie zajmie kolejne 131 lat, zwracając uwagę na krytyczne znaczenie przyspieszenia wysiłków, aby chronić i wzmacniać prawa kobiet i szanse dla kobiet;

II. Cele WPZiB w 2025 r.

7. W poniższej sekcji wskazuje cele Parlamentu dotyczące WPZiB na 2025 r., uzupełniając tym samym opinie wyrażone w rocznym sprawozdaniu wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela w sprawie WPZiB;

Stawienie czoła globalnym konsekwencjom rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie

8. podkreśla, że rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie oraz jej konsekwencje, w tym niepewność gospodarcza, brak bezpieczeństwa żywnościowego i wysokie ceny energii, w połączeniu z rewizjonistycznym zachowaniem Federacji Rosyjskiej wobec szeregu państw sąsiadujących z Morzem Czarnym destabilizuje wschodnie sąsiedztwo i Bałkany Zachodnie oraz im zagraża, co z kolei powoduje erozję europejskiej architektury bezpieczeństwa; podkreśla w tym kontekście potrzebę wzmocnienia zdolności UE do wspierania instytucji demokratycznych w naszym bezpośrednim sąsiedztwie; podkreśla również znaczenie ochrony wschodniej granicy UE, która przyczynia się do bezpieczeństwa całej UE; podkreśla, że Tarcza Wschód i Bałtycka Linia Obrony powinny być sztandarowymi projektami UE mającymi na celu wspieranie odstraszania i przezwyciężanie potencjalnych zagrożeń ze wschodu oraz ustanowienie zintegrowanego systemu zarządzania granicami lądowymi, który ma na celu wzmocnienie zewnętrznej granicy lądowej UE z Rosją i Białorusią przed zagrożeniami wojskowymi i hybrydowymi;

9. odnotowuje, że reakcja UE na rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie jest bacznie obserwowana przez podmioty autokratyczne na całym świecie i będzie miała decydujący wpływ na kształtowanie ich zachowania na arenie międzynarodowej; jest zaniepokojony rosnącą współpracą i koordynacją między autokratycznymi reżimami, w tym przez ich wsparcie materialne lub inne na rzecz rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie; wzywa Radę do nałożenia środków ograniczających na kraje, które dostarczają Federacji Rosyjskiej towary wojskowe, takie jak bezzałogowe statki powietrzne i pociski rakietowe ziemia-ziemia, wykorzystywane przeciwko celom cywilnym; przypomina, że wykorzystywanie takich towarów wojskowych przeciwko celom cywilnym jest zbrodnią wojenną; odnotowuje z głębokim zaniepokojeniem rozwój współpracy między Federacją Rosyjską a Koreańską Republiką Ludowo-Demokratyczną (KRLD) i podkreśla, że korzystanie z wojsk północnokoreańskich przez Rosję zwiększa skalę konfliktu; podkreśla również pilną potrzebę dalszych sankcji wobec Białorusi, które odzwierciedlałyby wszystkie sankcje nakładane na Rosję;

10. jest zdania, że UE i jej państwa członkowskie są obecnie jedynymi strategicznymi sojusznikami Ukrainy, i w związku z tym wzywa UE i jej państwa członkowskie do znaczącego zwiększenia i przyspieszenia wsparcia wojskowego i gospodarczego, pomocy humanitarnej, a także pomocy finansowej w każdy możliwy sposób, aby postawić Ukrainę w pozycji siły, uwolnić wszystkich jej obywateli i powstrzymać dalszą agresję ze strony Rosji w następstwie ewentualnego porozumienia o zawieszeniu broni; sugeruje w związku z tym, by wzmocnić misję Unii Europejskiej w zakresie pomocy wojskowej wspierającą Ukrainę, w ramach której wyszkolono około 75 tys. ukraińskich żołnierzy, oraz podkreśla pilną potrzebę zapewnienia Ukrainie większych zdolności w zakresie obrony przeciwlotniczej i pocisków rakietowych ziemia-ziemia, tak aby mogła bronić krytycznej infrastruktury energetycznej, i wzywa państwa członkowskie do natychmiastowego zniesienia ograniczeń dotyczących stosowania zachodnich systemów uzbrojenia dostarczanych Ukrainie, takich jak pociski rakietowe dalekiego zasięgu Taurus, przeciwko uzasadnionym celom wojskowym na terytorium Rosji, co byłoby w pełni zgodne z prawem Ukrainy do samoobrony zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych;

11. podtrzymuje swoje zobowiązanie do wspierania Ukrainy w dążeniu do sprawiedliwego i trwałego pokoju oraz do wspierania formuły pokojowej i planu zwycięstwa przedstawionych przez prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego; przypomina, że wszelkie inicjatywy, w szczególności rozwiązania dyplomatyczne, mające na celu zakończenie rosyjskiej wojny napastniczej i osiągnięcie sprawiedliwego i trwałego pokoju, muszą opierać się na warunkach i informacjach przedstawionych przez Ukrainę i zostać ostatecznie zaakceptowane przez naród ukraiński; w tym kontekście wyraża głębokie zaniepokojenie wyraźną zmianą stanowiska Stanów Zjednoczonych wobec rosyjskiej wojny napastniczej, objawiającą się jawnym obwinianiem Ukrainy za trwającą wojnę, wstrzymaniem pomocy wojskowej USA oraz próbami zmuszenia Ukrainy do wyrzeczenia się uzasadnionego prawa do samoobrony; głęboko ubolewa nad wszelkimi próbami zaszantażowania przywódców Ukrainy, aby poddali się rosyjskiemu agresorowi, wyłącznie w celu ogłoszenia tak zwanego "porozumienia pokojowego"; uważa, że obecna próba wynegocjowania przez administrację USA porozumienia o zawieszeniu broni i pokoju bez udziału państw UE, które ostatecznie będą musiały zmierzyć się z jego rezultatem, przynosi efekty odwrotne do zamierzonych, ponieważ prowadzi do umocnienia pozycji agresora, czyli państwa rosyjskiego, i pokazuje, że agresywna polityka nie jest karana, ale premiowana; z ostrożnym optymizmem odnosi się do propozycji porozumienia o trzydziestodniowym zawieszeniu broni; przypomina, że zawieszenie broni może być skutecznym narzędziem zawieszenia działań zbrojnych, ale tylko jeśli najeźdźca będzie w pełni go przestrzegał; z tego powodu oczekuje, że Rosja zgodzi się na nie i w konsekwencji zaprzestanie wszelkich ataków na Ukrainę, jej stanowiska bojowe, ludność cywilną, infrastrukturę i terytorium; stwierdza jednak - biorąc pod uwagę, że w przeszłości Rosja naruszała porozumienia - że pokój można osiągnąć jedynie poprzez wzmocnienie pozycji Ukrainy dzięki solidnym gwarancjom bezpieczeństwa; jest natomiast zdania, że każde porozumienie, które podważa uzasadnione aspiracje Ukrainy, takie jak prawo do wyboru własnych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa, lub które nie obejmuje wiarygodnych gwarancji bezpieczeństwa, grozi ponownymi atakami Rosji na Ukrainę i inne kraje europejskie; nalega w związku z tym, aby UE zaangażowała się w zobowiązania w zakresie bezpieczeństwa wobec Ukrainy, zgodnie z zaleceniami zawartymi w kijowskim pakcie bezpieczeństwa, aby powstrzymać dalszą rosyjską agresję;

12. podkreśla, że wsparcie finansowe udzielane Ukrainie przez UE i jej państwa członkowskie przewyższa wsparcie finansowe udzielane przez jakiekolwiek pojedyncze państwo, co odzwierciedla nieporównywalne zaangażowanie UE na rzecz Ukrainy; zaznacza, że rola UE w negocjacjach mających wpływ na bezpieczeństwo Europy musi być współmierna do jej znaczenia politycznego i gospodarczego; potwierdza, że negocjacje dotyczące bezpieczeństwa europejskiego nie mogą się toczyć bez udziału UE;

13. oczekuje, że państwa członkowskie utrzymają sankcje wobec Rosji tak długo, jak będzie to konieczne do zapewnienia sprawiedliwego i trwałego pokoju oraz do rozliczenia winnych; wzywa UE i państwa członkowskie, by w międzyczasie zwiększyły skuteczność i oddziaływanie przyjętych dotychczas pakietów sankcji oraz - w razie potrzeby - uzgodniły nowe sankcje; wskazuje w tym kontekście na sektory o szczególnym znaczeniu dla rosyjskiej gospodarki, w szczególności na sektor bankowy, metalurgiczny, jądrowy, chemiczny i rolny oraz surowce, takie jak aluminium, stal, uran, tytan i nikiel; wzywa do wprowadzenia zakazu lub ukierunkowanych ceł na przywóz z Rosji do UE w celu całkowitego zamknięcia przepływu zbóż, potażu i nawozów; przypomina, że rygorystyczne wdrożenie i jednolite stosowanie środków ograniczających we wszystkich państwach członkowskich jest warunkiem wstępnym wiarygodności i skuteczności działań zewnętrznych UE; podkreśla zatem znaczenie zaprzestania wszelkiego importu rosyjskiej energii do UE i wspierania wysiłków grupy G-7 na rzecz obniżenia pułapu cen ropy naftowej; wzywa Komisję do nałożenia kar na wszystkie europejskie przedsiębiorstwa, które nadal handlują z Federacją Rosyjską, a także do dalszej oceny i zwalczania obchodzenia sankcji;

14. apeluje o proaktywną dyplomację w stosunkach z państwami trzecimi, tak aby zminimalizować ryzyko obchodzenia tych sankcji; wzywa Komisję do krytycznej oceny pomocy UE dla państw trzecich, które aktywnie wspierają rosyjską agresję na Ukrainę, i wzywa Radę do nałożenia środków ograniczających na państwa trzecie wspomagające rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie, czy to poprzez ułatwianie obchodzenia sankcji, czy poprzez udzielanie bezpośredniej pomocy wojskowej, np. w przypadku Białorusi, Iranu lub Korei Północnej; wzywa wszystkie kraje do pełnego stosowania wszystkich pakietów sankcji UE;

15. ubolewa nad partnerstwem "bez ograniczeń" między Rosją a Chinami, w szczególności nad odnowieniem obietnic zacieśnienia więzi wojskowych; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady o nałożeniu sankcji na chińskie przedsiębiorstwa za wspieranie rosyjskiej wojny w Ukrainie;

16. wyraża najgłębsze zaniepokojenie prowadzonymi przez Rosję i Chiny obserwacją i sabotażem krytycznej infrastruktury morskiej, takiej jak kable komunikacyjne biegnące po dnie morskim i morskie instalacje energetyczne; wyraża w szczególności głębokie zaniepokojenie uszkodzeniem dwóch podmorskich kabli komunikacyjnych - jednego łączącego Finlandię i Niemcy, a drugiego łączącego Szwecję z Litwą - w ciągu mniej niż 24 godzin w dniach 17 i 18 listopada 2024 r., a także uszkodzeniem 25 grudnia 2024 r. przez zbiornikowiec rosyjskiej floty cieni kabla energetycznego łączącego Estonię i Finlandię EstLink2; wzywa UE do wprowadzenia skutecznych systemów monitorowania i nadzoru oraz regionalnej współpracy straży przybrzeżnych w celu zapobiegania atakom na taką infrastrukturę i ich szybkiego wykrywania; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie przez NATO operacji "Baltic Sentry" z udziałem szeregu państw członkowskich służącej poprawie bezpieczeństwa krytycznej infrastruktury podmorskiej na Morzu Bałtyckim; wzywa państwa członkowskie do pełnego przestrzegania zobowiązań wynikających ze wspólnego oświadczenia nowojorskiego w sprawie bezpieczeństwa i odporności kabli podmorskich; przypomina również, że podobne działania sabotażowe wymierzone w krytyczną infrastrukturę podwodną są prowadzone w Cieśninie Tajwańskiej;

17. wzywa UE i jej państwa członkowskie do sprawowania ścisłej kontroli nad rosyjskimi flotami cieni oraz uniemożliwiania i ograniczania działalności tych flot, które nie tylko łamią sankcje UE i grupy G-7, lecz także stanowią wielkie zagrożenie ekologiczne dla ekosystemów z powodu wad technicznych i częstych awarii; wzywa Komisję do podjęcia szybkich działań w ramach współpracy UE z Międzynarodową Organizacją Morską oraz do opracowania w następnym pakiecie sankcji wobec Rosji większej liczby sankcji ukierunkowanych na flotę cieni; precyzuje, że takie sankcje powinny obejmować wszystkie możliwe indywidualne statki floty cieni, a także ich armatorów, operatorów, zarządzających itp.; zaleca wprowadzenie zakazu sprzedaży zbiornikowców do państw ułatwiających handel z Rosją; zauważa, że państwa bandery, które angażują się w rosyjską flotę cieni, wspierają tym samym rosyjskie działania wojenne;

18. ponawia wezwanie do wdrożenia niezbędnych środków prowadzących do powrotu przymusowo deportowanych i nielegalnie adoptowanych ukraińskich dzieci z Rosji czy okupowanego terytorium Ukrainy;

19. wzywa Komisję i Radę do uznania rosyjskiej finansowanej przez państwo prywatnej wojskowej grupy Wagnera za organizację terrorystyczną; zwraca uwagę na tak zwany "Korpus Afrykański", który został utworzony po śmierci byłego przywódcy grupy Wagnera Jewgienija Prigożyna w sierpniu 2023 r. i podporządkowany bezpośrednio rosyjskiemu Ministerstwu Obrony w celu przegrupowania jednostek grupy Wagnera pod kontrolą rządu;

20. przypomina, że Ukraina jako ofiara agresji ma zgodnie z art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych uzasadnione prawo do samoobrony; wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel, Komisję, Radę i zainteresowane państwa członkowskie do umożliwienia Ukrainie podejmowania skutecznych działań wobec Rosji; przypomina, że Rosja naruszyła prawo międzynarodowe oraz że pełne zajęcie zamrożonych rosyjskich aktywów stanowi odpowiedni krok, by wyegzekwować od Rosji zobowiązanie do przestrzegania prawa międzynarodowego oraz zrekompensować Ukrainie i innym poszkodowanym stronom straty spowodowane rosyjską wojną napastniczą; wzywa Komisję do ustanowienia solidnego systemu prawnego służącego konfiskacie rosyjskich aktywów państwowych zamrożonych przez UE; przypomina Komisji, że wniosek tej treści nie eliminuje potrzeby dalszego wsparcia finansowego, politycznego, wojskowego i humanitarnego; apeluje o umieszczenie wszystkich aktywów państwa rosyjskiego, rosyjskich władz lokalnych, rosyjskich przedsiębiorstw państwowych i osób fizycznych na unijnej liście sankcyjnej oraz do wykorzystania tych aktywów do zrekompensowania Ukrainie szkód spowodowanych wojną;

21. wskazuje, że według najnowszej szybkiej oceny szkód i potrzeb w następnym dziesięcioleciu potrzeba będzie co najmniej 506 mld EUR na odbudowę i rekonstrukcję Ukrainy; z zadowoleniem przyjmuje unijny Instrumentu na rzecz Ukrainy, którego budżet sięga 50 mld EUR, oraz Mechanizm współpracy pożyczkowej dla Ukrainy, który oferuje Ukrainie pożyczki w wysokości do 45 mld EUR w reakcji na apel Parlamentu; podstawą tego wniosku jest decyzja Rady o przeznaczeniu nadzwyczajnych dochodów pochodzących z immobilizowanych rosyjskich aktywów państwowych na zasilenie Funduszu Pomocy Ukrainie i Instrumentu na rzecz Ukrainy, a także decyzja grupy G-7 o zaoferowaniu Ukrainie pożyczki w wysokości 50 mld USD zabezpieczonej immobilizowanymi rosyjskimi aktywami państwowymi; wyraża przekonanie, że nowy Mechanizm współpracy pożyczkowej dla Ukrainy to istotny krok w kierunku pociągnięcia Rosji do odpowiedzialności finansowej za ogromne szkody, jakie powoduje w Ukrainie;

22. potępia nadużywanie przez rząd Węgier prawa weta w celu opóźnienia lub skutecznego zablokowania przyznania Ukrainie niezbędnej pomocy UE, co stanowi próbę podważenia jednolitego stanowiska UE w sprawie Ukrainy; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę i przewodniczącego Rady oraz państwa członkowskie do wykorzystania wszelkich dostępnych im narzędzi, by uniemożliwić rządowi Węgier dalsze blokowanie pomocy;

23. wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel i pozostałe państwa członkowskie do przezwyciężenia stworzonej przez rząd Węgier blokady decyzji o finansowaniu i wypłatach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju, przyznającej Polsce 450 mln EUR w ramach rekompensaty za sprzęt dostarczony Ukrainie; wzywa je do zagwarantowania, że jedyny instrument UE wspierający pomoc wojskową dla Ukrainy odzyska pełną funkcjonalność; wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel do przedstawienia propozycji mających na celu zapobieganie takim blokadom w przyszłości lub do znalezienia w pełni niezawodnego mechanizmu alternatywnego;

24. podkreśla, że UE i państwa członkowskie powinny pilnie dążyć do utworzenia specjalnego trybunału międzynarodowego właściwego do przeprowadzenia śledztwa w sprawie zbrodni agresji przeciwko Ukrainie popełnionej przez politycznych i wojskowych przywódców Federacji Rosyjskiej i jej sojuszników oraz do ścigania sprawców tych zbrodni; potępia egzekucje wykonywane przez oddziały rosyjskie na ukraińskich jeńcach wojennych; podkreśla, że pokój nie utrzyma się bez sprawiedliwości; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie w Hadze Międzynarodowego Centrum Ścigania Zbrodni Agresji przeciwko Ukrainie; wyraża poparcie dla wszystkich działań Międzynarodowego Trybunału Karnego i Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości służących ściganiu zbrodni popełnionych na terytorium Ukrainy; z zadowoleniem przyjmuje ratyfikację przez Ukrainę Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego, co pozwoliło jej uzyskać od stycznia 2025 r. pełne członkostwo w charakterze państwa-strony MTK;

25. pochwala Ukrainę za postępy - mimo warunków wojennych - w przeglądzie zgodności prawa krajowego z prawem unijnym przed przystąpieniem do UE i wzywa Ukrainę, by czyniła dalsze postępy na drodze do członkostwa w UE, wykorzystując wszystkie zasoby udostępnione jej w ramach Instrumentu na rzecz Ukrainy, oraz by zadbała o znaczące zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego na etapach wdrażania i monitorowania tego instrumentu; przypomina, że przystąpienie do UE to proces ściśle oparty na osiągnięciach, wymagający spełnienia kryteriów kopenhaskich członkostwa w UE, w tym kryteriów demokracji, praworządności, podstawowych wartości i walki z korupcją;

26. uważa, że przystąpienie Ukrainy i Mołdawii do UE byłoby obopólnie korzystną inwestycją w zjednoczoną i silną Europę; z zadowoleniem przyjmuje plan rozwoju gospodarczego Republiki Mołdawii oraz przyjęcie Instrumentu Wsparcia Reform i Wzrostu Gospodarczego w Republice Mołdawii o wartości 1,9 mld EUR, który służy przyspieszeniu reform związanych z kandydowaniem do UE; wyraża zaniepokojenie negatywnymi konsekwencjami zawieszenia pomocy z USAID dla Mołdawii; uważa, że lukę tę powinny w miarę możliwości zniwelować źródła UE, Europejski Fundusz na rzecz Demokracji i inne; zachęca wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel do dodatkowego wzmocnienia partnerstwa w zakresie WPZiB z Ukrainą i Mołdawią i w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje podpisanie partnerstwa w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony między UE a Mołdawią w maju 2024 r.; przypomina, że bezpieczeństwo Republiki Mołdawii jest nierozerwalnie powiązane z bezpieczeństwem Ukrainy; podkreśla zatem potrzebę zwiększenia wkładów finansowych z EPF w celu dalszego rozwoju zdolności obronnych Mołdawii;

27. wyraża uznanie dla Mołdawii za profesjonalne przeprowadzenie wyborów prezydenckich i referendum z niezwykłym poczuciem obowiązku i poświęceniem, pomimo ciągłej masowej ingerencji ze strony Rosji i jej popleczników; z zadowoleniem przyjmuje wynik referendum w sprawie członkostwa Mołdawii w Unii Europejskiej z 2024 r., w wyniku którego zobowiązanie do przystąpienia do UE zapisano w konstytucji tego kraju; wyraża wsparcie dla Mołdawii w obronie demokracji; zdecydowanie potępia - podejmowane przez Rosję, prorosyjskich oligarchów i sponsorowanych przez Rosję lokalnych popleczników - ciągłe i skoordynowane próby destabilizacji Mołdawii, stworzenia podziałów w mołdawskim społeczeństwie i zachwiania proeuropejskiego kursu Mołdawii przez ataki hybrydowe, wykorzystywanie dostaw energii jako broni, kampanie dezinformacji, groźby bombowe, wyreżyserowane protesty, grożenie użyciem przemocy i stosowanie przemocy; pochwala ustanowienie i działania partnerskiej misji Unii Europejskiej w Mołdawii, które zwiększyły zdolności władz Mołdawii w zakresie przeciwdziałania rosyjskiej ingerencji; wzywa Radę, Komisję i ESDZ do zapewnienia dodatkowych zasobów, w tym zasobów ludzkich i finansowych, sprzętu i ekspertów cywilnych niezbędnych do dalszego wdrażania mandatu misji po maju 2025 r.;

28. podkreśla znaczenie Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju dla zwiększenia zdolności UE do zapobiegania konfliktom, budowania pokoju i umacniania bezpieczeństwa międzynarodowego;

29. z zadowoleniem przyjmuje powołanie grupy konsultacyjnej Białoruś-UE umożliwiającej stały dialog między UE a białoruskimi siłami demokratycznymi; ponownie wyraża poparcie dla uwolnienia wszystkich więźniów politycznych oraz odważnych działaczy i dziennikarzy na Białorusi, którzy nadal sprzeciwiają się reżimowi nielegalnego przywódcy pomimo trwających represji, w szczególności odmowy odnawiania paszportów Białorusinów za granicą, i którzy wyrazili chęć osiągnięcia demokratycznego rozwoju Białorusi i członkostwa w UE, m.in. podczas konferencji "Nowa Białoruś" zorganizowanej w Warszawie w sierpniu 2023 r.; podkreśla, że takie wysiłki świadczą o fundamentalnej roli społeczeństwa obywatelskiego we wzmacnianiu demokracji;

Rozwiązanie konfliktu i wspieranie pokoju na Bliskim Wschodzie

30. potwierdza prawo Izraela do obrony, zapisane w prawie międzynarodowym i przez nie ograniczone; przypomina, że Izrael ma obowiązek przeciwdziałać zagrożeniu masowym głodem i wybuchem epidemii chorób w Strefie Gazy; przypomina, że Izrael ma również obowiązek ochrony ludności cywilnej oraz że operacje wojskowe muszą być proporcjonalne i zgodne z międzynarodowym prawem humanitarnym; wyraża z całą stanowczością zaniepokojenie nieproporcjonalnymi działaniami wojskowymi Sił Obronnych Izraela w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu oraz w Libanie; wzywa do natychmiastowego stałego zawieszenia broni i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich zakładników;

31. głęboko ubolewa nad zerwaniem zawieszenia broni w Strefie Gazy, które spowodowało dużą liczbę ofiar cywilnych podczas niedawnych nalotów; w związku z tym ubolewa, że Hamas odmówił przekazania pozostałych zakładników; wzywa do natychmiastowego powrotu do pełnego wdrożenia porozumienia w sprawie zawieszenia broni i uwolnienia zakładników oraz podkreśla potrzebę poczynienia postępów w kierunku drugiego etapu porozumienia; pochwala zaangażowanie mediatorów, w tym Stanów Zjednoczonych, Egiptu i Kataru, których wysiłki miały kluczowe znaczenie dla osiągnięcia porozumienia w sprawie zawieszenia broni i uwolnienia zakładników; jest gotów zaangażować się w dyskusje na temat przyszłego konkretnego wkładu na rzecz zawieszenia broni; uważa, że niezmiernie ważne jest przestrzeganie wszystkich zobowiązań podjętych w ramach porozumienia, uwolnienie wszystkich zakładników i trwałe zatrzymanie przemocy, a także umożliwienie

nieograniczonego dostępu do Strefy Gazy dla pomocy humanitarnej i medycznej oraz jej nieprzerwanej dystrybucji; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje przywrócenie 31 stycznia 2025 r. misji EUBAM Rafah wspierającej Palestyńską Władzę Narodową w ułatwianiu przekraczania granic w celu ewakuacji medycznej; wyraża zaniepokojenie niedawnym zamknięciem do odwołania przejścia granicznego w Rafah w wyniku operacji wojskowych w Strefie Gazy rozpoczętych 18 marca 2025 r.; wzywa wszystkie strony do pełnego wywiązania się ze swoich zobowiązań i priorytetowego traktowania ochrony ludności cywilnej; wzywa wszystkie podmioty europejskie i międzynarodowe do aktywnego nadzoru nad wdrażaniem zawieszenia broni i pociągnięcia do odpowiedzialności osób, które go nie przestrzegają;

32. uważa, że posiedzenie Rady Stowarzyszenia z Izraelem, które odbyło się w Brukseli 24 lutego 2025 r., stanowiło pierwszy krok w kierunku wznowienia szczerej i otwartej dyskusji z izraelskim ministrem spraw zagranicznych, co będzie wymagało dalszych działań; uznaje wartość współpracy z Izraelem dla wzmocnienia roli UE na Bliskim Wschodzie, podkreślając jednocześnie, że partnerstwo to musi opierać się na pełnym poszanowaniu praw i wartości; przypomina, że przestrzeganie art. 2 układu o stowarzyszeniu jest kluczowym elementem partnerstwa, i wzywa rząd Izraela do stałego monitorowania i oceny jego wdrażania; z zadowoleniem przyjmuje dialog wysokiego szczebla z premierem Palestyny zaplanowany na kwiecień 2025 r.;

33. ponownie wyraża niezachwiane poparcie dla wynegocjowanego rozwiązania dwupaństwowego w oparciu o granice z 1967 r., z dwoma suwerennymi, demokratycznymi państwami jako pokojowymi sąsiadami oraz z Jerozolimą jako wspólną stolicą, które pozostaje najbardziej realną drogą do trwałego pokoju i bezpieczeństwa zarówno dla Izraelczyków, jak i dla Palestyńczyków; wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel do wspierania wszelkich wysiłków w tym celu, a w szczególności wsparcia światowego sojuszu na rzecz wdrożenia rozwiązania dwupaństwowego; wzywa wszystkie strony do wznowienia wysiłków na rzecz usunięcia przeszkód utrudniających to rozwiązanie oraz do zaangażowania się w dialog mający na celu osiągnięcie wzajemnego zrozumienia i szacunku; z zadowoleniem przyjmuje perspektywę powrotu Autonomii Palestyńskiej do Strefy Gazy; ubolewa nad faktem, że Autonomia Palestyńska nie przeprowadziła wyborów od 2005 r., co podważa jej wiarygodność, i oczekuje, że wybory odbędą się wkrótce; jest przekonany, że tak długo jak Hamas i inne ugrupowania terrorystyczne odgrywają jakąkolwiek rolę w Strefie Gazy, nie ma widoków na pokój, bezpieczeństwo, stabilność i dobrobyt w Strefie Gazy ani na pojednanie między mieszkańcami Palestyny i Izraela; w związku z tym wzywa Specjalnego Przedstawiciela UE ds. Procesu Pokojowego na Bliskim Wschodzie do wspierania wysiłków na rzecz przeciwdziałania dalszej radykalizacji młodych ludzi w regionie; potępia przyspieszenie rozwoju nielegalnego osadnictwa izraelskiego na terytoriach palestyńskich, które narusza prawo międzynarodowe, podważa wysiłki na rzecz rozwiązania dwupaństwowego i stanowią istotną przeszkodę dla trwałego pokoju; wyraża zaniepokojenie nasilającą się przemocą ze strony sił izraelskich i ekstremistycznych osadników na Zachodnim Brzegu i we Wschodniej Jerozolimie, a przy tym z zadowoleniem przyjmuje sankcje nałożone na ekstremistycznych osadników izraelskich; ponownie podkreśla ważną rolę porozumień abrahamowych jako ram dla osiągnięcia trwałego pokoju, stabilności i dobrobytu na Bliskim Wschodzie; z zadowoleniem przyjmuje przedstawiony na szczycie w Kairze 4 marca 2025 r. arabski plan odbudowy i rekonstrukcji, który kładzie podwaliny pod dyskusję na temat przyszłości Strefy Gazy; zachęca wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę i komisarkę ds. regionu śródziemnomorskiego do konstruktywnej współpracy z partnerami arabskimi w celu zapewnienia wiarygodnych perspektyw odbudowy Strefy Gazy, zarządzania nią i zapewnienia jej bezpieczeństwa; odrzuca natomiast propozycję prezydenta Trumpa dotyczącą Gazy, która nie bierze pod uwagę niestabilnych warunków bezpieczeństwa na Bliskim Wschodzie; jest zdania, że skala zniszczeń i ludzkiego cierpienia w Strefie Gazy wymaga wszechstronnego zaangażowania międzynarodowego, w tym Stanów Zjednoczonych, UE, ONZ, państw arabskich i innych partnerów międzynarodowych, którzy wzajemnie się uzupełniają w celu wznowienia negocjacji i zapewnienia ich konstruktywnego charakteru; zobowiązuje się do podejmowania w przyszłości działań na rzecz normalizacji stosunków między Izraelem a państwami arabskimi w regionie;

34. popiera sprawiedliwe i wykonalne rozwiązanie kwestii uchodźców palestyńskich; podkreśla, że Agencja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA) odgrywa ważną rolę w dostarczaniu pomocy humanitarnej i podstawowych usług, których w obecnych okolicznościach nie wolno przerywać, i uważa, że wszystkie agencje ONZ działające w regionie należy wspierać w ich wysiłkach; przypomina jednak o swoim zaniepokojeniu poważnymi zarzutami wobec pracowników UNRWA, zgodnie z którymi UNRWA zatrudniała członków organizacji terrorystycznej Hamas; z zadowoleniem przyjmuje działania podjęte przez ONZ w związku z zarzutami dotyczącymi personelu Agencji i z zadowoleniem przyjmuje pełną determinację UNRWA do wdrożenia zaleceń wynikających ze sprawozdania Colonny; przypomina konkluzje Rady Europejskiej z 17 października 2024 r., w których potępiono wszelkie próby uchylenia porozumienia między Izraelem a UNRWA z 1967 r.; nalega na dopilnowanie przez Komisję, aby żadne środki z budżetu UE nie służyły finansowaniu ani wsparciu działań Hamasu lub Hezbollahu; podkreśla, że w przyszłości dążenie do coraz większej przejrzystości i rozliczalności może wymagać dodatkowych środków;

35. wyraża zaniepokojenie wzrostem napięcia na Bliskim Wschodzie i wzywa wszystkie zaangażowane strony do przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego, do wykazania maksymalnej powściągliwości i zaangażowania się w deeskalację, ponieważ za wszelką cenę należy unikać konfliktu regionalnego; ubolewa nad śmiercią tysięcy cywilów; wzywa do rozbrojenia Hezbollahu w ramach szerszych środków w celu ograniczenia działań wojennych i zapewnienia stabilności w regionie; wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel do przedstawienia kompleksowej strategii UE na rzecz Bliskiego Wschodu, zwiększenia rzeczywistej obecności UE w regionie, promowania długoterminowej stabilności i pokoju w nim oraz wzmocnienia partnerstw z kluczowymi podmiotami regionalnymi; podkreśla, że aby strategia ta mogła wywrzeć konkretny wpływ na szybko pogarszającą się sytuację, w pierwszych miesiącach nowej kadencji Komisji należy ją skonkretyzować, a także odzwierciedlić w przyszłych WRF; podkreśla konieczność kontynuowania i wzmożenia wysiłków dyplomatycznych państw członkowskich wraz z partnerami międzynarodowymi, w tym z krajami Zatoki Perskiej, na rzecz pilnej deeskalacji i konstruktywnego dialogu; podkreśla potrzebę nadania priorytetu organizacjom społeczeństwa obywatelskiego w regionie i wzmocnienia ich, w szczególności organizacji działających na rzecz ochrony praw człowieka i budowania pokoju;

36. zdecydowanie potępia destabilizującą rolę, jaką w regionie tym odgrywają reżim irański i sieć popierających go podmiotów niepaństwowych; przypomina, że Iran przestał kryć się za swoimi poplecznikami, i potępia dwa bezpośrednie, otwarte ataki Iranu na terytorium Izraela w 2024 r., na które Izrael za każdym razem odpowiedział, co stanowiło bezprecedensowe nasilenie konfliktu; zdecydowanie potępia ataki Hezbollahu na Izrael, które doprowadziły do izraelskiej inwazji lądowej w Libanie, powodując dużą liczbę ofiar wśród ludności cywilnej, przymusowe wysiedlenia i eskalację przemocy w tym kraju; odnotowuje zawieszenie broni między Izraelem a Hezbollahem na okres 60 dni, uzgodnione 27 listopada 2024 r.; wzywa Izrael do wycofania się z południowego Libanu zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1701; przypomina o potrzebie jak najszybszego trwałego zaprzestania działań wojennych, aby stworzyć przestrzeń dla dyplomatycznego rozwiązania wzdłuż błękitnej linii; domaga się wdrożenia w całości rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1701 jako jedynej drogi do złagodzenia napięć i trwałego ustabilizowania granicy izraelsko-libańskiej oraz pełnego przywrócenia suwerenności, integralności terytorialnej i stabilności Libanu; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady z 21 stycznia 2025 r. o przyjęciu trzeciego środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju o wartości 60 mln EUR na rzecz libańskich sił zbrojnych;

37. wzywa Radę i wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel, aby dodali Hezbollah jako całość do unijnego wykazu organizacji terrorystycznych;

38. odnotowuje nakaz aresztowania wydany przez MTK 21 listopada 2024 r.;

39. popiera apel prezeski MTK, sędzi Tomoko Akane do UE o natychmiastowe działania, aby chronić MTK i praworządność w społeczności międzynarodowej, w tym przez szybką zmianę unijnego aktu blokującego w celu objęcia jego zakresem MTK;

40. z zadowoleniem przyjmuje utworzenie nowego rządu; życzy prezydentowi Josephowi Aounowi i premierowi Nawafowi Salamowi sukcesu w realizacji aspiracji narodu libańskiego; zobowiązuje się do wspierania tego kraju w odbudowie instytucji państwowych zdolnych do wypełniania ich misji w służbie wszystkich obywateli, w realizacji zorientowanego na reformy i perspektywicznego programu działań, w szczególności w odniesieniu do swobód obywatelskich i praworządności; popiera wysiłki na rzecz odbudowy, rozpoczynając jednocześnie drogę stabilizacji politycznej i odbudowy społeczno-gospodarczej; wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel do wznowienia partnerstwa UE-Liban, w tym poprzez szybkie zorganizowanie Rady Stowarzyszenia;

41. zdecydowanie potępia niedawne ataki izraelskich sił obronnych i Hezbollahu na tymczasowe siły zbrojne ONZ w Libanie (UNIFIL); ponownie podkreśla nienaruszalność personelu i obiektów ONZ, a także potwierdza zasadniczą rolę stabilizacyjną, jaką w południowym Libanie odgrywają siły UNIFIL, w których uczestniczy 16 państw członkowskich, i wzywa do natychmiastowego zaprzestania tych ataków;

42. z zadowoleniem przyjmuje decyzję UE o przedłużeniu sankcji wobec Iranu do lipca 2025 r., w tym o objęciu sankcjami również irańskiej produkcji dronów i pocisków i ich dostaw do Rosji i szerzej pojętego regionu Bliskiego Wschodu; podkreśla silne powiązania między Iranem i irańskim Korpusem Strażników Rewolucji a jego poplecznikami, takimi jak Huti i bojówki działające w Iraku i Syrii; zdecydowanie potępia dużą liczbę ataków terrorystycznych i zabójstw lub ich prób przeprowadzonych w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat przez Korpus Strażników Rewolucji na całym świecie, w tym na terytorium Europy; ponawia apel o pilne dodanie Hezbollahu i Korpusu Strażników Rewolucji do unijnego wykazu organizacji terrorystycznych; zwraca uwagę, że niewykorzystane jeszcze możliwości sankcji obejmują znacznie bardziej restrykcyjne podejście do transferu technologii poprzez wywóz produktów, które nie są sklasyfikowane jako produkty podwójnego zastosowania;

43. zdecydowanie potępia destabilizujące ataki Hutich na statki handlowe i wojskowe przepływające przez Morze Czerwone; podkreśla, że spowodowały one znaczne zakłócenia w handlu światowym, ponieważ przedsiębiorstwa żeglugi liniowej są zmuszone do przekierowania znacznej części transportu z Morza Czerwonego i do opłynięcia południowego krańca Afryki; wzywa do podjęcia wspólnych działań i zachęca UE do większego zaangażowania i współpracy międzynarodowej oraz zdecydowanie wzywa do podjęcia nieustannych działań w celu zapewnienia wolności żeglugi na jednej z najbardziej krytycznych dróg wodnych na świecie; wzywa do natychmiastowego zakończenia tych nielegalnych ataków;

44. podziela cel, jakim jest uniemożliwienie Iranowi za wszelką cenę uzyskania broni jądrowej; zwraca jednak uwagę na fakt, że reżim w Teheranie wyraźnie odrzucił odnowienie JCPOA, a także odmówił współpracy w trwającym sporze z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej; podkreśla, że Iran jednocześnie zwiększył swoje zdolności w zakresie broni jądrowej; ubolewa nad faktem, że obecnie nie ma strategii, która pozwoliłaby przekonać Iran, by powstrzymał się od rozbudowywania wojskowego potencjału jądrowego, ani planu działania na wypadek przekroczenia przez Iran progu nuklearnego; wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel do zaprezentowania zmienionej strategii wobec Iranu uwzględniającą wszystkie możliwe scenariusze;

45. wyraża zaniepokojenie z powodu podburzającej retoryki, podsycanej wprowadzaniem w błąd i dezinformacją, wokół tego konfliktu, oraz jej instrumentalizacji przez szkodliwe podmioty w celu siania nieufności i nienawiści, w tym w społeczeństwach europejskich, co ilustruje w szczególności - choć nie wyłącznie - niepokojący wzrost antysemityzmu; ostrzega, że powinno to być głównym celem walki UE z dezinformacją i wzywa Komisję do przyjęcia skoordynowanego podejścia uwzględniającego zewnętrzny i wewnętrzny wymiar jej polityki, w tym między innymi nadchodzący strategiczny plan komunikacji służący promowaniu roli UE w południowym sąsiedztwie;

46. z zadowoleniem przyjmuje historyczny upadek reżimu Assada w Syrii; przypomina, że przetrwał on tak długo tylko dzięki wsparciu rosyjskich i irańskich sojuszników, a jego upadek pokazuje, że są oni osłabieni; z zadowoleniem przyjmuje nowy początek w stosunkach UE-Syria, przejawiający się mianowaniem unijnego chargé d'affaires w Damaszku, zaangażowaniem dyplomatycznym i spotkaniami na wysokim szczeblu prowadzonymi przez państwa członkowskie i przywódców UE, a także dziewiątą konferencję brukselską, która odbyła się 17 marca 2025 r. z udziałem tymczasowego ministra spraw zagranicznych Asaada al-Shibaniego; uważa, że nawiązanie stosunków dyplomatycznych z nowymi władzami syryjskimi nie powinno być pretekstem do łagodzenia kar dla obywateli państw członkowskich, którzy walczyli w Syrii w ugrupowaniach islamistycznych; oświadcza, że bojownicy ci nadal stanowią zagrożenie dla krajów, których są obywatelami, oraz dla wszystkich państw członkowskich UE; ponownie wyraża niezachwiane wsparcie integralności terytorialnej Syrii i podkreśla potrzebę pilnego zwiększenia pomocy humanitarnej i ochrony dla 16,7 miliona osób w potrzebie; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje bezterminowe przedłużenie wyłączeń ze względów humanitarnych oraz stopniowe, choć warunkowe zawieszenie sankcji wobec szeregu sektorów gospodarki, aby zapewnić syryjskiej gospodarce bardzo potrzebne koło ratunkowe; zobowiązuje się do ścisłego monitorowania procesu przemian politycznych oraz do wezwania państw członkowskich do wycofania się ze zniesienia sankcji, jeżeli władze syryjskie nie wywiążą się ze swoich zobowiązań; dostrzega wyzwanie związane z uporządkowanym budowaniem państwowości w związku z ryzykiem rebelii ze strony ugrupowań zbrojnych lojalnych wobec byłego reżimu i zachęca władze tymczasowe do pilnego zorganizowania paramilitarnego i cywilnego rozbrojenia, zwłaszcza w następstwie niedopuszczalnego odwetu wymierzonego w wspólnotę alawitów ze względu na postrzeganie jej jako mającej związki z reżimem Assada; wzywa UE i państwa członkowskie do wsparcia procesu wdrażania porozumienia między syryjskim rządem tymczasowym a SDF pod przywództwem Kurdów, aby zagwarantować społeczności kurdyjskiej pełne uznanie i udział w życiu politycznym Syrii; wzywa wszystkie strony, aby przyczyniły się do pokojowej i prowadzonej przez Syrię transformacji politycznej w kierunku inkluzywnego, demokratycznego modelu rządów, który zapewnia reprezentację, udział i równe prawa kobiet, mniejszości i wszystkich członków syryjskiego społeczeństwa, niezależnie od pochodzenia etnicznego lub religii, oraz który stawia dobre funkcjonowanie instytucji państwowych i dobrobyt narodu syryjskiego w centrum działań; z zadowoleniem przyjmuje uznanie przez tymczasowego prezydenta al-Sharę różnorodności Syrii, a jednocześnie zauważa, że skład obecnego tymczasowego rządu jest pod tym względem niewystarczający; jest głęboko przekonany, że powodzenie przemian politycznych w Syrii, zwłaszcza ochrona pokoju społecznego i budowanie zaufania do instytucji państwowych, zależy od sprawiedliwości okresu przejściowego i pojednania jako drogi do walki z bezkarnością wszystkich stron odpowiedzialnych za łamanie międzynarodowego prawa humanitarnego; podkreśla, że walka z bezkarnością w Syrii jest moralnym i politycznym obowiązkiem Europy i wspólnoty międzynarodowej; wzywa UE i jej państwa członkowskie do wspierania prac międzynarodowego, bezstronnego i niezależnego mechanizmu wspomagającego prowadzenie dochodzeń i postępowań karnych w sprawie osób odpowiedzialnych za najpoważniejsze zbrodnie na mocy prawa międzynarodowego popełnione w Syryjskiej Republice Arabskiej od marca 2011 r.; zachęca Syrię, aby ratyfikowała Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) i odpowiednio dostosowała krajowe ustawodawstwo, a także uznała jurysdykcję tego trybunału z mocą wsteczną w drodze deklaracji; wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby rozważyły ustanowienie specjalnej misji we współpracy z partnerami międzynarodowymi, aby pomóc w udokumentowaniu przypadków poważnych zbrodni popełnionych przez reżim Assada, a także przez wszystkie inne frakcje; podkreśla znaczenie zachowania integralności terytorialnej Syrii, również w celu utrzymania stabilności w regionie; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel i państwa członkowskie do podjęcia natychmiastowych kroków w celu zapobieżenia przywróceniu lub wzmocnieniu rosyjskich sił zbrojnych, paramilitarnych lub wywiadowczych w tym kraju;

Zachęcanie do współpracy z partnerami o podobnych poglądach

47. przyznaje, że wymóg jednomyślności zmusza państwa członkowskie do nieustannej pracy nad osiągnięciem kompromisu i jedności, co stanowi źródło politycznego wpływu UE na arenie światowej; zwraca jednak uwagę, że należy krytycznie ocenić kompromis między ideałem jedności a wysokimi kosztami jednomyślności pod względem wiarygodności, zwłaszcza mając na uwadze skuteczne funkcjonowanie rozszerzonej UE;

48. ubolewa w tym kontekście, że poszczególne państwa członkowskie wykorzystywały swoje prawo weta do podważania porozumień, opóźnienia procesu decyzyjnego lub całkowitego udaremnienia wspólnej polityki; ubolewa, że potencjału szybkich, wydajnych i skutecznych działań zagranicznych oraz w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, przewidzianego między innymi w klauzulach pomostowych TUE, nigdy nie wykorzystano;

49. ponawia swój apel do Rady o stopniowe przejście na głosowanie większością kwalifikowaną w przypadku decyzji w obszarach WPZiB, które nie mają wpływu na kwestie wojskowe lub obronne; uznaje obawy niektórych państw członkowskich, które obawiają się zmniejszenia możliwości wpływania na politykę zagraniczną i bezpieczeństwa na szczeblu UE; zachęca, w oczekiwaniu na pełne zastosowanie głosowania większością kwalifikowaną do decyzji, które nie mają wpływu na kwestie wojskowe lub obronne, do pełnego wykorzystania wszystkich obecnie istniejących możliwości zwiększenia decyzyjności w tym zakresie, w tym do korzystania z konstruktywnego wstrzymania się od głosu zgodnie z art. 31 ust. 1 TUE; uznaje, że postępy czynione w kierunku stosowania głosowania większością kwalifikowaną mogą być jedynie stopniowe i opierać się na tworzeniu europejskiej kultury strategicznej;

50. podkreśla, że świat staje się coraz bardziej wielobiegunowy i mniej wielostronny; podkreśla, że fora wielostronne, na czele z ONZ i jej agencjami, należy traktować jako preferowany przez UE format współpracy; wzywa państwa członkowskie do wzmocnienia integracyjnych form wielostronnego zarządzania i w tym kontekście zachęca Komisję, ESDZ i Radę, by zacieśniły współpracę międzyinstytucjonalną z organizacjami wielostronnymi, które są integralną częścią międzynarodowego porządku opartego na zasadach, a tym samym do ochrony ONZ i całego systemu wielostronnego; w związku z tym wyraża zaniepokojenie rosnącym znaczeniem wyłącznych form współpracy, w ramach których konkurencja jest coraz większa; wyraża zaniepokojenie rosnącą liczbą członków grupy BRICS, która obecnie obejmuje 45 % ludności świata; podkreśla, że taka współpraca zapewnia Rosji możliwość obchodzenia środków mających na celu polityczną izolację kraju i umożliwia Chinom dalsze poszerzanie swoich wpływów z zastosowaniem modus operandi obejmującego finansowanie projektów infrastrukturalnych; podkreśla, że powaga zaangażowania Chin będzie zależała od ich gotowości do dokonania ustępstw w celu rozwiązania problemu zarządzania długiem krajów globalnego Południa i restrukturyzacji tego zadłużenia; zauważa jednocześnie, że instytucje i normy międzynarodowe są w coraz większym stopniu instrumentalizowane i podważane przez reżimy autokratyczne; podkreśla, że tendencja ta stawia UE w delikatnej sytuacji, w której musi ona zachować równowagę między potrzebą odwoływania się do szerokiej i inkluzywnej koncepcji multilateralizmu a wzmacnianiem współpracy z wybranymi partnerami o zbieżnych poglądach;

51. wzywa Komisję i Radę, aby ponownie przeanalizowały i oceniły podejście UE do grupy BRICS i jej partnerów oraz aby opracowały odrębną politykę UE wobec BRICS+;

52. z mocą apeluje o przegląd pomocy finansowej UE dla państw trzecich, aby zagwarantować, że nie będzie ona wspierać rządów, które kwestionują europejskie wartości, szerzą antyzachodnią propagandę, wspierają rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie i podważają obecny porządek międzynarodowy, który wspiera demokrację, prawa człowieka i walkę z korupcją;

53. podkreśla w tym względzie, że kontekst geopolityczny, w którym działa UE, nadal charakteryzuje się radykalną niepewnością i przejściem od współpracy do konkurencji; obserwuje z zaniepokojeniem, jak wszystkie rodzaje interakcji są wykorzystywane jako broń, i zauważa, że tendencja ta utrudnia współpracę międzynarodową, w czasach gdy należy przyspieszyć globalne przemiany, aby skutecznie stawić czoła globalnym wyzwaniom; przypomina, że UE nie może sobie pozwolić na zamknięcie się w sobie i musi pozostać otwarta i angażować się w to, co dzieje się na świecie, aby bronić swoich wartości i interesów; podkreśla, że w świetle wzmożonych wysiłków państw trzecich na rzecz destabilizacji porządku międzynarodowego i podważenia multilateralizmu przez rozpowszechnianie dezinformacji niezbędna jest ściślejsza współpraca i koordynacja z partnerami o podobnych poglądach;

54. wzywa instytucje i państwa członkowskie UE do aktywnego wspierania kompleksowej reformy instytucjonalnej instytucji wielostronnych, przede wszystkim systemu Narodów Zjednoczonych, a w szczególności Rady Bezpieczeństwa ONZ; reforma ta powinna obejmować środki mające na celu ograniczenie stosowania prawa weta, zwiększenie reprezentacji regionalnej, uczynienie organu wykonawczego odpowiedzialnym przed wybierającym go zgromadzeniem oraz ponowne zdefiniowanie składu, aby lepiej odzwierciedlić realia geopolityczne, w tym poprzez ustanowienie stałego członkostwa UE; podkreśla, że takie reformy mają zasadnicze znaczenie dla wzmocnienia multilateralizmu, poprawy globalnego ładu i podejmowania decyzji opartych na wartościach oraz bardziej inkluzywnego i elastycznego reagowania na wyzwania międzynarodowe;

55. przypomina, jak ważne jest silne i konstruktywne partnerstwo ze Zjednoczonym Królestwem, biorąc pod uwagę nie tylko bezprecedensowo kompleksową umowę o handlu i współpracy, fundament wspólnych wartości, takich jak demokracja, wspieranie multilateralizmu i praw człowieka, ale także zakres kwestii będących przedmiotem wspólnego zainteresowania w takich dziedzinach jak obrona, klimat i energia, zarządzanie granicami, walka z terroryzmem, przestępczością zorganizowaną oraz promowanie pokoju i stabilności; z zadowoleniem przyjmuje w szczególności ponowny impuls ze strony nowego rządu Zjednoczonego Królestwa do zastanowienia się wraz z UE nad możliwościami ściślejszej i bardziej stałej współpracy w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, popartej konkretnymi działaniami i opartej na dobrej współpracy na szczeblu ONZ, a także skutecznej koordynacji między UE a Zjednoczonym Królestwem w zakresie przyjmowania i monitorowania wdrażania sankcji wobec Rosji; uważa, że taka koordynacja stanowi wartość dodaną zarówno dla UE, jak i Zjednoczonego Królestwa, i dlatego z zadowoleniem przyjmuje porozumienie w sprawie pracy na rzecz stworzenia partnerstwa między UE a Zjednoczonym Królestwem w dziedzinie bezpieczeństwa opartego na wspólnym interesie i zbiorowej odpowiedzialności; uważa, że w ramach takiego partnerstwa należy konsultować takie tematy jak bezpieczeństwo morskie; domaga się, aby Parlament był należycie zaangażowany w takie rozważania i informowany o nich przed i po oczekiwanym szczycie Zjednoczone Królestwo-UE;

56. przyjmuje do wiadomości wyniki wyborów prezydenckich i wyborów do kongresu w Stanach Zjednoczonych; wyraża zaniepokojenie szybkim tempem, w jakim nowa administracja USA odwraca istniejące partnerstwa i tradycję dyplomatyczną; wyraża zaniepokojenie obecną polityką, która polega na ustępowaniu Rosji i atakowaniu tradycyjnych sojuszników; wyraża ubolewanie z powodu niedawnych uwag wiceprzewodniczącego USA Vance'a, w których kwestionuje on wspólne wartości leżące u podstaw partnerstwa transatlantyckiego; ostrzega, że przez taką chaotyczną politykę administracja Trumpa zagraża kruchej wartości, jaką jest zaufanie do Stanów Zjednoczonych; uważa jednak, że stosunki transatlantyckie są nadal niezbędne dla bezpieczeństwa partnerów po obu stronach Atlantyku, a zatem należy w nie inwestować; uważa, że dalsze kontakty z amerykańskimi odpowiednikami na szczeblu federalnym i stanowym mają większe niż kiedykolwiek znaczenie; zachęca państwa członkowskie do korzystania z dwustronnych kanałów dyplomatycznych z odpowiednikami w USA jako formy współpracy preferowanej przez administrację USA, wykazując jedność i zaangażowanie na rzecz wspólnego stanowiska UE; ponowanie podkreśla znaczenie regularnie organizowanych szczytów UE-USA w celu nadania przyszłej współpracy impulsu na najwyższym szczeblu; w pełni popiera pogłębienie współpracy w ramach dialogu transatlantyckiego UE-USA, np. przez transatlantycką dyplomację parlamentarną;

57. ubolewa nad decyzją Stanów Zjednoczonych o nagłym wstrzymaniu większości pomocy humanitarnej i rozwojowej, w tym m.in. pomocy udzielanej dotychczas przez Agencję Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID), co ma druzgocący wpływ na życie ogromnej liczby ludzi, ale też grozi poważnymi konsekwencjami dla praw człowieka i bezpieczeństwa na świecie; uznaje, że UE nie może zastąpić USAID, ale musi strategicznie i inteligentnie realokować zasoby w ramach podejścia "Drużyna Europy", aby złagodzić skutki, w interesie zarówno dotkniętych krajów, jak i naszym własnym; z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji i ESDZ, że podejmowane są wysiłki na rzecz zasilenia w płynność obszarów poważnie dotkniętych kryzysem, polegające na przesunięciach i zwiększeniu płatności zaliczkowych; pochwala decyzję o rozpoczęciu mapowania na szczeblu UE, które powinno również uwzględniać skutki wtórne, i zwraca się o przekazanie wyników państwom członkowskim i Parlamentowi; prosi Komisję o wydanie oświadczenia podsumowującego całościową reakcję UE na ten kryzys;

58. wzywa Komisję, by wspierała zacieśnienie stosunków z Kanadą, aby stawiać czoła globalnym wyzwaniom, które mają wpływ na nasze wspólne wartości, interesy, bezpieczeństwo i dobrobyt; uważa, że dwustronny dialog na temat bezpieczeństwa i obrony, a także przyszłe partnerstwo w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony stanowią podstawę ściślejszej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, w tym w kwestii odpowiednich inicjatyw mających na celu pobudzenie produkcji przemysłu obronnego;

59. niezależnie od tego ponownie podkreśla, że państwa członkowskie muszą w pełni wdrożyć koncepcję strategicznej autonomii i gotowości obronnej UE, a w tym celu dokonywać wspólnych i dobrze skoordynowanych inwestycji w swoje bezpieczeństwo i obronę w celu osiągnięcia prawdziwej Europejskiej Unii Obrony, która współpracuje z sojuszem NATO i uzupełnia go oraz może podejmować niezależne działania w razie potrzeby; uważa, że UE musi pilnie podjąć działania w celu zmniejszenia swojej zależności od państw spoza UE, jeśli chodzi o zdolności obronne, w szczególności w odniesieniu do strategicznych czynników warunkujących potencjał sił, zapewniając własne autonomiczne bezpieczeństwo; przypomina, że EDTIB jest strategicznym atutem, zarówno dla bezpieczeństwa i obrony Unii, jak i dla jej polityki zagranicznej; wzywa do jej znacznego wzmocnienia oraz do pogłębienia partnerstw przemysłowych w dziedzinie obronności i włączenia bazy przemysłowej wiarygodnych partnerów o podobnych poglądach do EDTIB, przede wszystkim Ukrainy;

60. zachęca do bliskich stosunków z krajami Europy Zachodniej spoza UE, a w szczególności do współpracy w niektórych obszarach działań zewnętrznych UE; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście zakończenie negocjacji w sprawie szerokiego pakietu środków dotyczących przyszłych stosunków UE-Szwajcaria, które stanowią znaczący kamień milowy w rozwijaniu i pogłębianiu i tak już bliskich stosunków; wzywa Komisję do unowocześnienia i pogłębienia stosunków dwustronnych między UE a Szwajcarią; podkreśla znaczenie promowania silniejszych stosunków z Norwegią, zwłaszcza w zakresie partnerstwa w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, a także wspólnego zarządzania wspólnymi zasobami i kontynuowania utrwalonej działalności połowowej; wzywa do szybkiego podpisania układu o stowarzyszeniu między UE a Andorą i San Marino;

61. z zadowoleniem przyjmuje nowy impuls w stosunkach dwustronnych między UE a Armenią, który jest silnie wspierany przez władze w Erywaniu; wzywa Komisję i Radę, by aktywnie wspierały dążenia Armenii do zacieśnienia współpracy z UE; wyraża pełne poparcie dla nowo rozpoczętych prac nad programem partnerstwa UE-Armenia, ustanawiającym ambitniejsze wspólne priorytety współpracy we wszystkich wymiarach;

62. wyraża poparcie dla działań misji Unii Europejskiej w Armenii (EUMA) i podkreśla ważną rolę, jaką ta misja odgrywa; wzywa EUMA, aby nadal ściśle monitorowała zmieniającą się sytuację w zakresie bezpieczeństwa na miejscu, przedstawiała przejrzyste sprawozdania Parlamentowi i wnosiła aktywny wkład w działania podejmowane w celu rozwiązania konfliktu; apeluje do UE i jej państw członkowskich, by wzmocniły mandat EUMA, zwiększyły jej wielkość i przedłużyły jej czas trwania; wzywa władze Azerbejdżanu, by wyraziły zgodę na taką misję cywilną także po swojej stronie granicy;

63. jest zdania, że środek ciężkości w porządku globalnym przesuwa się w kierunku Indo-Pacyfiku i że UE musi wzmocnić swoją aktywną rolę i obecność w tym regionie, aby chronić swoje interesy, wspierać stabilność i utrzymywać porządek międzynarodowy oparty na zasadach; przypomina, że pokojowy, wolny, stabilny i oparty na zasadach region Indo-Pacyfiku leży w żywotnym interesie Europy; jest zaniepokojony faktem, że rywalizacja wielkich mocarstw w regionie narzuca parametry zdolności UE do wspierania multilateralizmu w regionie; w tym kontekście zwraca uwagę, że dialog Azja-Europa jest nadal utrudniany z powodu napięć geopolitycznych z Rosją; wzywa w tym kontekście do zacieśnienia więzi w ramach polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony z partnerami o podobnych poglądach w regionie zgodnie z unijną strategią współpracy w regionie Indo-Pacyfiku; zachęca wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do promowania widoczności i wpływu działań zewnętrznych UE wraz z naszymi partnerami z regionu Indo-Pacyfiku, w szczególności z Australią, Indiami, Nową Zelandią, Koreą Południową, Japonią i Tajwanem;

64. przypomina w tym kontekście o strategicznym partnerstwie UE z Japonią, które powinno służyć za wzór owocnego partnerstwa dwustronnego umożliwiającego skuteczne kształtowanie polityki w kontekście wielostronnym; zauważa, że w 2024 r. UE i Japonia obchodzą 50-lecie swoich odpowiednich misji dyplomatycznych, i zdecydowanie podkreśla, że w interesie UE leży pogłębianie i rozszerzanie tego partnerstwa dwustronnego w ciągu najbliższych 50 lat; w tym celu z zadowoleniem przyjmuje umowę o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią oraz umowę o partnerstwie strategicznym między UE a Japonią, która przewiduje między innymi konsultacje w sprawie rozwoju odpowiednich inicjatyw obronnych, w tym wymianę informacji na temat kwestii związanych z przemysłem obronnym, a także badanie możliwego wzajemnego zaangażowania w odpowiednie inicjatywy obronne;

65. zauważa, że wyzwania geopolityczne wzmocniły wspólny interes UE i Indii, który polega na zapewnieniu bezpieczeństwa, dobrobytu i zrównoważonego rozwoju; wzywa do zorganizowania szczytu UE-Indie, aby utrzymać wysoki priorytet stosunków dwustronnych; określa zmianę klimatu i zielony wzrost, cyfryzację i nowe technologie, badania naukowe i rozwój, łączność, handel i inwestycje oraz politykę zagraniczną, bezpieczeństwa i obrony jako kluczowe obszary współpracy; domaga się w tym względzie silniejszego poparcia ze strony państw członkowskich; wzywa także państwa członkowskie do wzmocnienia i poszerzenia współpracy Indie-UE w zakresie bezpieczeństwa morskiego w odpowiedzi na rozwijającą się obecność Chin w regionie Indo-Pacyfiku; podkreśla potrzebę dialogu z Indiami w sprawie ich dużej zależności militarnej od Rosji, a także dostarczania przez nie Rosji ograniczonych technologii o krytycznym znaczeniu; wzywa Indie do potępienia nielegalnej wojny napastniczej Rosji przeciwko Ukrainie i do przyłączenia się do polityki sankcji UE wobec Rosji;

66. uważa Indie za ważnego partnera demokratycznego i zachęca UE do ścisłej współpracy z rządem Indii w obszarze poszanowania praw człowieka i praworządności, zarówno wewnątrz kraju, jak i na całym świecie; wzywa do pełnego wdrożenia strategii UE z 2018 r. w sprawie Indii oraz planu działania UE-Indie do 2025 r. w ścisłej koordynacji z działaniami poszczególnych państw członkowskich; podkreśla w szczególności potrzebę propagowania większych synergii w ramach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa za pomocą istniejących mechanizmów dialogu i innych forów tworzonych w ramach planu działania UE-Indie do 2025 r.; uważa, że przełomowa wizyta przewodniczącej Komisji i kolegium komisarzy w Indiach 27 i 28 lutego 2025 r. zapoczątkowała nowy rozdział w historii stosunków UE-Indie i potwierdziła strategiczne powiązanie i jego niewykorzystany potencjał; z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie przyszłego strategicznego programu UE-Indie;

67. przypomina zaangażowanie UE w politykę "jednych Chin" jako jedną z zasad stosunków między UE a Chinami; podkreśla, że Tajwan jest dla UE kluczowym partnerem demokratycznym w regionie Indo-Pacyfiku; uznaje znaczenie Tajwanu dla zabezpieczania globalnych łańcuchów dostaw, zwłaszcza w sektorze zaawansowanych technologii, oraz wzywa UE i jej państwa członkowskie do ściślejszej współpracy z Tajwanem w celu dalszego zacieśniania więzi gospodarczych, handlowych i inwestycyjnych; zachęca Komisję do niezwłocznego podjęcia działań przygotowawczych z myślą o negocjacjach w sprawie umowy inwestycyjnej z Tajwanem; podkreśla, że wszelkie próby ograniczania przez autorytarne reżimy niestwarzającego zagrożenia rozwoju stosunków UE-Tajwan są nie do przyjęcia;

68. zdecydowanie potępia ciągłe prowokacje wojskowe Chin wobec Tajwanu oraz ponownie wyraża silny sprzeciw wobec wszelkich jednostronnych zmian status quo w Cieśninie Tajwańskiej; wzywa UE i jej państwa członkowskie, by dały jasno do zrozumienia, że żadne próby jednostronnych zmian status quo w Cieśninie Tajwańskiej, w szczególności przy użyciu siły lub przymusu, nie będą akceptowane i że wszelkie takie próby będą pociągały za sobą wysokie koszty; podkreśla, że roszczenia terytorialne Chin nie mają żadnej podstawy w prawie międzynarodowym oraz że tylko demokratycznie wybrany rząd Tajwanu może reprezentować Tajwańczyków; ponadto potępia blokowanie przez Chiny znaczącego udziału Tajwanu w organizacjach wielostronnych, takich jak WHO, Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego i Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, poprzez ciągłe wypaczanie sensu rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 2758; w związku z tym wzywa UE i jej państwa członkowskie do wspierania znaczącego udziału Tajwanu w pracach odpowiednich organizacji międzynarodowych;

69. wyraża głębokie zaniepokojenie ostatnimi zmianami w pozycji krajowej i wojskowej Chin od czasu 20. krajowego zjazdu Komunistycznej Partii Chin; jest zdania, że Chiny demonstrują, iż mają zarówno intencję, jak i coraz większą siłę gospodarczą, dyplomatyczną, technologiczną i wojskową, aby na nowo zdefiniować globalny porządek; podkreśla, że strategia fuzji wojskowo-cywilnej jest świadectwem takich środków; podkreśla w tym kontekście, że UE musi być bardziej asertywna i zjednoczona w swoim podejściu do Chin, i w związku z tym wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel i państwa członkowskie do przeglądu strategii wobec Chin, która w pełni uwzględni coraz bardziej opresyjną politykę wewnętrzną, asertywną politykę zagraniczną, a także stosowanie przymusu gospodarczego jako środka, za pomocą którego Chiny dążą do osiągnięcia swoich celów; uważa, że wyzwania wynikające ze wzrostu znaczenia Chin jako podmiotu globalnego wymagają zrównoważonej, wielowymiarowej reakcji zgodnie z zasadą współpracy w miarę możliwości, współzawodnictwa w razie potrzeby i konfrontacji w razie konieczności, w ramach której UE kontynuuje selektywną współpracę z Chinami jako stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ w pewnych kluczowych obszarach;

70. podkreśla, że coraz bardziej agresywna postawa ChRL stanowi zagrożenie dla wolności żeglugi i naraża na szwank stabilność, która ma zasadnicze znaczenie dla światowego handlu; podkreśla, że coraz więcej partnerów o zbieżnych poglądach, zaangażowanych na rzecz pokoju i stabilności w regionie, obserwuje tę sytuację z niepokojem; podkreśla, że wobec prób narzucenia przez ChRL kontroli nad międzynarodowymi wodami i przestrzenią powietrzną trzeba wzmocnić środki odstraszające od destabilizujących zachowań, w tym poprzez regularne operacje mające zapewnić wolność żeglugi;

71. uważa, że Chiny, poprzez ciągły rozwój chińsko-rosyjskiego partnerstwa strategicznego, w tym w dziedzinie transferu technologii i zdolności wojskowych, (pośrednio) umożliwiają rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie;

72. ponownie potępia naruszanie przez Chiny ich zobowiązań międzynarodowych, wspólnej deklaracji chińsko- brytyjskiej i chińsko-portugalskiej, Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, zasady "jeden kraj, dwa systemy" oraz ustawy zasadniczej Hongkongu, a także represjonowanie obrońców autonomii specjalnego regionu administracyjnego i przedstawicieli opozycji, w tym członków społeczeństwa obywatelskiego i członków ich rodzin; wzywa Komisję do oceny autonomicznego statusu Hongkongu i Makau w świetle naruszenia przez Chiny wspólnej deklaracji chińsko-brytyjskiej i chińsko-portugalskiej oraz napaści na autonomię Hongkongu;

73. wyraża zaniepokojenie coraz większym przeniknięciem chińskich przedsiębiorstw do gospodarki w UE, w tym w sektorach strategicznych takich jak produkcja akumulatorów; podkreśla pilną potrzebę kontynuowania polityki ograniczania ryzyka poprzez dalsze zmniejszanie zależności gospodarczej w krytycznych sektorach, zgodnie ze strategią bezpieczeństwa gospodarczego UE;

74. powtarza, że Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) jest kluczowym partnerem we wzmacnianiu multilateralizmu opartego na zasadach; popiera wysiłki ASEAN na rzecz zakończenia negocjacji z Chinami w sprawie skutecznego i merytorycznego kodeksu postępowania na Morzu Południowochińskim; zachęca UE do większego zaangażowania i współpracy z ASEAN oraz do wysiłków na rzecz kompleksowego partnerstwa strategicznego, opartego na więziach gospodarczych i zrównoważonym wzroście, a w szczególności na współpracy politycznej w zakresie praw człowieka i demokracji; wzywa do zwiększenia wsparcia dla rządu jedności narodowej w Mjanmie i do wywarcia większej presji na kraje ASEAN, aby przestrzegały sankcji międzynarodowych wobec junty wojskowej w Mjanmie;

75. wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel i państwa członkowskie do skoncentrowania się na stosunkach dwustronnych z partnerami w Afryce, m.in. z Republiką Południowej Afryki, Ghaną, Marokiem, Kenią, Senegalem i Mauretanią, z uwzględnieniem wzajemnych potrzeb i interesów, aby wspierać rzeczywiste i zrównoważone partnerstwa; uważa, że zasada "więcej za więcej" powinna być w pełni uwzględniana w stosunkach z państwami spoza UE, co oznacza, że UE powinna rozwijać silniejsze partnerstwa z tymi krajami, które przestrzegają zasad WPZiB i wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) oraz szanują podstawowe wartości UE; jest przekonany, że UE musi nadal koncentrować się na Afryce, która już teraz jest strategicznym kontynentem i stanie się coraz ważniejszym graczem w przyszłości;

76. wzywa UE do zawieszenia zarówno protokołu ustaleń w sprawie surowców, jak i wszelkiej współpracy wojskowej z Rwandą, w tym za pośrednictwem EPF i wszelkich innych mechanizmów, do czasu zakończenia przez Rwandę nielegalnego wspierania grup zbrojnych i pełnego poszanowania suwerenności i integralności terytorialnej Demokratycznej Republiki Konga; potępia naruszenia suwerenności i integralności terytorialnej wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga przez rebeliantów M23; potępia zawłaszczanie Gomy i Bukawu przez ugrupowanie zbrojne M23 i jego ciągłą ofensywę w Kiwu Południowym, co jeszcze bardziej pogłębiło poważny kryzys humanitarny, zwiększyło ryzyko destabilizacji DR Konga i otwartej wojny w regionie; popiera proces pokojowy w Luandzie i Nairobi, którego celem jest znalezienie politycznego rozwiązania konfliktu za pomocą środków dyplomatycznych, i wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę, by kontynuowała dyplomatyczne działania mające na celu dotarcie do stron konfliktu i innych stronnictw w regionie oraz wywieranie na nie większej presji, tak aby ponownie zaangażowały się w pokojowe negocjacje, w tym przez odroczenie konsultacji UE z Rwandą w sprawie bezpieczeństwa i obrony oraz przyjęcie sankcji, w zależności od sytuacji na miejscu i postępów poczynionych w trwających regionalnych procesach mediacyjnych; jest głęboko zaniepokojony sytuacją humanitarną tysięcy przesiedleńców na tym obszarze; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do zaangażowania się w wyraźne działania zgodne ze strategią UE na rzecz Wielkich Jezior w celu przywrócenia stabilności oraz do współpracy z misją stabilizacyjną ONZ w Demokratycznej Republice Konga (MONUSCO) na rzecz ochrony ludności cywilnej we wschodniej części tego kraju;

77. podkreśla, że niedawne wydarzenia w Tunezji, które zrodziły obawy dotyczące praw człowieka i standardów demokratycznych, w tym zgłoszenia dotyczące zmniejszonej przejrzystości, ograniczonego udziału opozycji i ograniczonej konkurencji politycznej w wyborach prezydenckich; podkreśla stałe zaangażowanie i wsparcie UE na rzecz Tunezji w tym okresie wrażliwym pod względem politycznym i społecznoekonomicznym poprzez utrzymywanie kontaktu na różnych szczeblach;

78. podkreśla, że w bezpośrednim i żywotnym interesie UE leży stabilność, bezpieczeństwo i wzrost gospodarczy basenu Morza Śródziemnego, a także szerszego południowego sąsiedztwa; przypomina, że europejska polityka sąsiedztwa została zainicjowana w szczytnym celu wspierania stabilności, dobrobytu i dobrych rządów w południowym regionie Morza Śródziemnego; przyznaje jednak, że obecnie jest oczywiste, że jej instrumenty, cele i zasady nie są już dostosowane do obecnych realiów w regionie; ubolewa, że niemal 30 lat po rozpoczęciu tak zwanego procesu barcelońskiego tworzenie obszaru wspólnego dobrobytu, stabilności i wolności z krajami śródziemnomorskimi z południowego sąsiedztwa nie zostało ukończone; wzywa Komisję do przedstawienia nowego paktu na rzecz regionu Morza Śródziemnego; uważa, że UE i kraje południowego sąsiedztwa powinny zawrzeć protokoły ustaleń mające na celu promowanie stabilności, dobrobytu i obrony praw człowieka pod warunkiem współpracy w zakresie migracji; przypomina, że brak stabilność i bezpieczeństwa w południowym sąsiedztwie Europy pozostaje ciągłym wyzwaniem dla zarządzania europejskimi granicami zewnętrznymi; uważa, że jednocześnie z nadaniem priorytetu stosunkom dwustronnym z krajami regionu UE powinna również nadal wspierać współpracę regionalną za pośrednictwem istniejących ram, takich jak Unia dla Śródziemnomorza; z zadowoleniem przyjmuje mianowanie komisarza odpowiedzialnego za region Morza Śródziemnego;

79. podkreśla potrzebę wzmocnienia i pogłębienia przez UE swojej współpracy z krajami arabskimi i regionem Zatoki Perskiej w odpowiedzi na pilne wyzwania geopolityczne, społeczne i gospodarcze, przed jakimi stoi region; podkreśla, że wzmocniona współpraca powinna nadawać priorytet kluczowym obszarom takim jak migracja, transformacja cyfrowa, bezpieczeństwo, zielona transformacja i wymiana kulturalna w celu budowania odpornego partnerstwa; domaga się podejścia strategicznego, które dostosowuje współpracę z każdym krajem w celu promowania zrównoważonego rozwoju i wzajemnego zrozumienia;

80. z zadowoleniem przyjmuje pomyślne zakończenie pierwszego szczytu UE-Rada Współpracy Państw Zatoki (RWPZ) i uważa, że szczyt ten stanowił decydujący moment w stosunkach między UE a jej partnerami z RWPZ, podkreślając zarazem wzajemne zaangażowanie na rzecz wzmocnienia więzi w kluczowych obszarach strategicznych, gospodarczych i kulturowych;

81. podkreśla znaczenie utrzymywania i promowania wartości demokratycznych w regionie; potępia coraz częstsze nawoływanie do nienawiści, w tym przeciwko instytucjom europejskim, oraz ataki na wolności jednostki i porządek międzynarodowy, zarówno w państwach członkowskich, jak i za granicą;

82. podkreśla, że kraje UE, Ameryki Łacińskiej i Karaibów mają podobne poglądy i podzielają wartości, języki, historię, kulturę i religię, co powinno uczynić z nich naturalnych partnerów w dzisiejszym kontekście geopolitycznym; zauważa, że zaangażowanie UE w regionie zmniejszyło się w ostatnich dziesięcioleciach, co stworzyło próżnię dla rosnących wpływów Chin i Rosji; wzywa ogół państw Ameryki Łacińskiej do przyjęcia bardziej zdecydowanego stanowiska potępiającego napaść Rosji na Ukrainę; wzywa państwa członkowskie i ESDZ do prowadzenia aktywnej dyplomacji w tym regionie ze szczególnym naciskiem na obronę wielostronnego porządku światowego, prawa międzynarodowego oraz poszanowania demokracji i praw człowieka; wzywa do podjęcia wielostronnych inicjatyw w celu zaradzenia niestabilności politycznej w najbardziej niestabilnych krajach regionu, na przykład na Haiti;

83. z zadowoleniem przyjmuje podpisanie zaawansowanej umowy ramowej między UE a Chile oraz wzywa do szybkiej i pełnej ratyfikacji tej umowy; z zadowoleniem przyjmuje również zakończenie negocjacji w sprawie zmodernizowanej umowy ogólnej między UE a Meksykiem, która została zapowiedziana przez Komisję 17 stycznia 2025 r. i na którą Parlament musi jeszcze wyrazić zgodę; podkreśla, że umowa wzmocniłaby strategiczne partnerstwo UE z Meksykiem, uznając kluczową rolę tego kraju w Ameryce Łacińskiej oraz jego ambicję dywersyfikacji partnerstw handlowych i politycznych w celu zmniejszenia zależności gospodarczej od USA;

84. odnotowuje zawarcie umowy z Mercosurem; wyraża zaniepokojenie potencjalnie negatywnym wpływem umowy na unijne normy zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa oraz na konkurencyjność unijnego sektora rolno- spożywczego, a także podkreśla, że zanim będzie można rozważyć ratyfikację, Parlament musi zbadać, czy umowa spełnia unijne normy zrównoważonego rozwoju i czy jest zgodna z zasadą wzajemności;

85. z zadowoleniem przyjmuje nieformalne posiedzenie UE-Wspólnota Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów (CELAC) i wdrażanie inicjatyw w ramach planu działania UE-CELAC na lata 2023-2025 oraz podkreśla w tym względzie potrzebę przyjęcia nowego i ambitnego planu działania na szczycie w 2025 r., który nadal wzmacnia nasze partnerstwo i uwzględnia osiągnięte dotychczas najlepsze praktyki;

86. podkreśla potrzebę zastosowania bardziej zdecydowanego podejścia do zajęcia się przemocą wobec obrońców środowiska oraz zwiększenia wysiłków UE w zakresie wspomagania ochrony różnorodności biologicznej i przystosowania się do kryzysu klimatycznego; sugeruje dalsze wzmocnienie współpracy w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej i nielegalnego obrotu środkami odurzającymi, co ma również wpływ na UE; wzywa do znacznego zacieśnienia współpracy międzyregionalnej w zakresie zwalczania tego zjawiska;

87. wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel, by za priorytet swojej kadencji uznała pracę z demokracjami o podobnych poglądach oraz by usystematyzowała współpracę i konsultacje z demokratycznymi partnerami o podobnych poglądach w celu promowania demokracji oraz poprawy wspólnej gotowości i dostępu do zasobów reagowania kryzysowego; powtarza w tym kontekście zalecenie dotyczące pogłębienia powiązań z organizacjami regionalnymi takimi jak ASEAN i Unia Afrykańska w celu wzmocnienia ram bezpieczeństwa kooperatywnego;

88. ponownie wyraża poparcie dla Europejskiej Wspólnoty Politycznej jako platformy dyskusji, dialogu i współpracy z europejskimi partnerami na temat stojących przed nami wyzwań w zakresie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa w celu wzmocnienia bezpieczeństwa i stabilności w Europie oraz kontynuowania współpracy politycznej i współpracy w zakresie bezpieczeństwa w oparciu o wspólne interesy; apeluje o ścisłe angażowanie Parlamentu w wyjaśnianie zakresu i przyszłych prac tej wspólnoty; podkreśla, że na potrzeby przyszłego sukcesu i spójności tego formatu zasadnicze znaczenie ma pewien poziom dostosowania demokratycznych wartości i zasad; powtarza, że Europejska Wspólnota Polityczna nie może w żadnych okolicznościach stanowić pretekstu dla opóźnień w przystąpieniu krajów objętych procesem rozszerzenia do UE;

89. wierzy również, że ważne jest budowanie nowych sojuszy, między innymi z krajami w naszym sąsiedztwie, a także z krajami globalnego Południa, przy czym należy uwzględnić wzajemne potrzeby i interesy, co umożliwi rzeczywiste, zrównoważone i równe partnerstwa; podkreśla znaczenie zawierania takich porozumień politycznych z państwami trzecimi opartych na wspólnych europejskich wartościach i prawach podstawowych; wzywa UE, by spełniła oczekiwania krajów partnerskich i szybko zawarła z nimi porozumienia polityczne, aby pokazać, że UE jest niezawodnym i strategicznym partnerem i że międzynarodowy system oparty na zasadach może sprostać współczesnym wyzwaniom; wzywa Komisję do zapewnienia aktywnego udziału Parlamentu w tworzeniu, wdrażaniu i monitorowaniu przyszłych partnerstw na rzecz czystego handlu i inwestycji; w tym kontekście wzywa do wspólnych inicjatyw między UE a krajami globalnego Południa w celu oceny i rozwiązania kryzysu zadłużeniowego; zauważa, że umowy z globalnym Południem, w szczególności dotyczące surowców, powinny przyczyniać się do lokalnego rozwoju gospodarczego, a nie pogłębiać zależność i nadmierne wykorzystanie zasobów;

Wspieranie działań UE za granicą

90. podkreśla, że wiceprzewodnicząca / wysoka przedstawiciel pełni rolę łącznika między WPZiB a stosunkami zewnętrznymi UE w celu zapewnienia najwyższego poziomu koordynacji i spójności działań zewnętrznych UE; podkreśla potrzebę zwiększenia przez UE widoczności i skuteczności jej działań zewnętrznych i wysiłków w zakresie współpracy na rzecz rozwoju, ubolewa jednak, że w niektórych przypadkach brakuje jasności co do zewnętrznej reprezentacji UE, co utrudnia strategiczną komunikację UE za granicą; podkreśla konieczność jasnego zdefiniowania kompetencji Wiceprzewodniczącego / Wysokiego Przedstawiciela, Przewodniczącego Komisji oraz Przewodniczącego Rady Europejskiej w zakresie działań zewnętrznych i reprezentacji UE, tak aby głos UE był spójny i postrzegany jako taki przez naszych partnerów; wzywa Komisję do wzmocnienia koordynacji z ESDZ w zakresie działań zewnętrznych, w tym poprzez zapewnienie pełnej zgodności z art. 3 ust. 2 i art. 9 decyzji w sprawie ESDZ ¹⁷ , które mogą wymagać aktualizacji;

91. wzywa do wzmocnienia ESDZ - zarówno jej siedziby głównej, jak i delegatur UE - poprzez zapewnienie odpowiednich zasobów finansowych i ludzkich, tak by UE była lepiej przygotowana na obecne i pojawiające się globalne wyzwania; domaga się, by ESDZ była w stanie wybierać i rekrutować swój stały personel dyplomatyczny UE oraz by zapewniała sprawiedliwą równowagę płci i podział geograficzny między państwami członkowskimi na wszystkich poziomach ESDZ; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do szybkiego przedstawienia wniosków dotyczących przyszłej struktury operacyjnej działań zewnętrznych UE i do pełnego uwzględnienia w tym celu zalecenia Parlamentu z 15 marca 2023 r. podsumowującego działalność ESDZ i dotyczącego silniejszej pozycji UE na świecie ¹⁸ ; podkreśla potrzebę wzmocnienia komunikacji strategicznej i prac UE nad zwalczaniem dezinformacji za pomocą szczególnych zasobów i biur w regionach i krajach o znaczeniu strategicznym;

92. przypomina, że UE posiada interes strategiczny w dokonywaniu postępów w zrównoważonym rozwoju, ograniczaniu ubóstwa i zapewnianiu równości na całym świecie, jako że te wysiłki przyczyniają się do długoterminowego pokoju i bezpieczeństwa światowego; wzywa Komisję, aby skutecznie i szybko wykorzystała inicjatywę Global Gateway jako zrównoważoną alternatywę dla chińskiej koncepcji "Jeden pas i jeden szlak" oraz jako instrument służący zwiększeniu obecności i widoczności UE na całym świecie; przypomina, że inicjatywę Global Gateway należy rozumieć jako strategiczną koncepcję łączącą politykę zagraniczną, gospodarczą i rozwojową, w tym transformację klimatyczną i cyfrową, a także inwestycje infrastrukturalne w celu wzmocnienia ścisłego partnerstwa opartego na wzajemnych korzyściach, rozwoju gospodarczym i odpornych łańcuchach dostaw; podkreśla w tym kontekście, że koordynacja z międzynarodowymi instytucjami finansowymi, jasno określone zaangażowanie sektora prywatnego i dostosowana do potrzeb komunikacja strategiczna, w tym w krajach będących odbiorcami, mają zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia pożądanej skali instrumentu; jest zaniepokojony informacjami, że szereg projektów Global Gateway jest wdrażanych przez chińskie przedsiębiorstwa w bezpośredniej sprzeczności z celami i założeniami inicjatywy, które obejmują wzmocnienie bezpieczeństwa gospodarczego UE oraz promowanie rozwoju gospodarczego i wzajemnie korzystnych partnerstw z państwami trzecimi; domaga się niezwłocznego przeprowadzenia dochodzenia i wyeliminowania wszystkich chińskich przedsiębiorstw zaangażowanych w Global Gateway; podkreśla, że wsparcie UE powinno uzupełniać inne inicjatywy, takie jak partnerstwo na rzecz globalnej infrastruktury i inwestycji, korytarz gospodarczy Indie - Bliski Wschód - Europa i korytarz Lobito, a w szczególności powinno mieć na celu osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju;

93. przypomina, że Parlament odgrywa fundamentalną rolę w WPZiB i wnosi do niej szczególny wkład dzięki swojej dyplomacji parlamentarnej oraz odrębnym instrumentom, kanałom i kontaktom, w tym programom wspierającym demokrację, Komisji Spraw Zagranicznych, regularnym dialogom parlamentarnym i oficjalnym delegacjom; podkreśla, że dyplomacja parlamentarna ma duży potencjał angażowania kluczowych podmiotów politycznych i wspierania demokratycznych rządów; podkreśla w szczególności wartość dodaną dyplomacji parlamentarnej podczas rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie i w tym kontekście podkreśla cenną współpracę na szczeblu politycznym i technicznym między Radą Najwyższą Ukrainy a Parlamentem Europejskim;

94. jest głęboko przekonany, że dyplomacja jest istotną częścią działań UE; w związku z tym wzywa do dalszego rozwoju unijnej dyplomacji prewencyjnej jako proaktywnego narzędzia polityki zewnętrznej służącego zapobieganiu konfliktom między stronami, mediacji i ich pokojowemu rozwiązywaniu; wzywa ESDZ do włączenia unijnych narzędzi dyplomacji prewencyjnej do strukturalnych mechanizmów i działań prewencyjnych, takich jak porozumienia polityczne między różnymi podmiotami zaangażowanymi w konflikty, krajowe dialogi na rzecz pojednania, budowania pokoju i sprawiedliwości okresu przejściowego, a także komisje prawdy i pojednania; wzywa ESDZ do przeprowadzenia analizy doświadczeń w celu oceny wysiłków dyplomatycznych, określenia obszarów do poprawy i włączenia najlepszych praktyk do przyszłych inicjatyw; wzywa do zwiększenia zdolności ESDZ w tym zakresie, w szczególności w odpowiednich działach ds. gotowości i reagowania kryzysowego; podkreśla pilną potrzebę podwojenia odpowiedniego budżetu UE w ramach Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej oraz zdecydowanego zwiększenia działań UE w zakresie mediacji, dialogu i pojednania;

95. potwierdza rolę specjalnych przedstawicieli UE (SPUE), którzy promują politykę i interesy UE w konkretnych regionach i krajach oraz odgrywają ważną rolę w rozwijaniu silniejszej i skuteczniejszej WPZiB, ponieważ zapewniają UE aktywną obecność polityczną w kluczowych krajach i regionach oraz są "twarzą" i "głosem" UE i jej polityk; podkreśla znaczenie wyposażenia SPUE w wystarczające zasoby umożliwiające im skuteczną realizację tych zadań; podkreśla, że istotne jest, aby SPUE dysponowali szerokim i elastycznym mandatem umożliwiającym dostosowywanie się do zmieniających się okoliczności geopolitycznych, aby promować politykę i interesy UE w określonych regionach i krajach oraz odgrywać aktywną rolę w działaniach w dziedzinie dyplomacji prewencyjnej; nalega, że mianowanie nowych specjalnych przedstawicieli UE powinno mieć miejsce dopiero po wysłuchaniu w Parlamencie;

96. podkreśla, że korupcja umożliwia i pogłębia łamanie i naruszanie praw człowieka oraz erozję zasad demokracji i praworządności; wzywa UE i jej państwa członkowskie do zajęcia się zagrożeniami, jakie korupcja stwarza dla stabilności, sprawowania rządów i pokoju, oraz do zapobiegania tym zagrożeniom i przeciwdziałania tym zagrożeniom dla interesów UE oraz dla światowego dobrobytu i bezpieczeństwa, zwłaszcza we wschodnim i południowym sąsiedztwie UE; zachęca do ściślejszej koordynacji między UE, jej państwami członkowskimi oraz sojusznikami i partnerami tam, gdzie to możliwe, w celu zwalczania korupcji systemowej, która wzmacnia pozycję reżimów autokratycznych, ułatwia rozprzestrzenianie się szkodliwych wpływów, pozbawia społeczeństwa podstawowych zasobów oraz podważa wartości demokratyczne, prawa człowieka i praworządność; podkreśla kluczową rolę społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych dziennikarzy w państwach spoza UE w monitorowaniu i ujawnianiu korupcji; wzywa zatem UE do przyjęcia kompleksowych i szybko wdrożonych ram antykorupcyjnych w ramach polityki zagranicznej, obejmujących unijny system sankcji, proponowaną dyrektywę antykorupcyjną i szerszą strategię antykorupcyjną UE; wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel do zaproponowania konkretnych i dalekosiężnych środków w tym zakresie oraz popiera włączenie przepisów antykorupcyjnych do umów handlowych UE z państwami spoza UE;

97. podkreśla misje i operacje UE za granicą mające na celu promowanie pokoju, bezpieczeństwa i postępu w Europie i na świecie; wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do:

- przygotowania wniosków dotyczących niezbędnych misji ESDZ, które mają zostać rozpoczęte w 2025 r., z wykorzystaniem unijnej zdolności szybkiego rozmieszczania jako zapobiegawczego wzmocnienia wojskowego; przypomina, że wydatki administracyjne na te środki, w tym wydatki na utrzymanie w gotowości zdolności szybkiego rozmieszczania, powinny być pokrywane z budżetu UE;

- współpracy z Cyprem, Turcją, Zjednoczonym Królestwem i ONZ w celu wdrożenia konkretnych środków na rzecz demilitaryzacji strefy buforowej w Cyprze i poprawy bezpieczeństwa na wyspie, zarówno w odniesieniu do społeczności Greków cypryjskich, jak i społeczności Turków cypryjskich;

- poparcia zwiększonej roli dwóch misji cywilnych UE w dziedzinie WPBiO, tj. EUPOL COPPS i EU BAM Rafah, zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z 21 i 22 marca 2024 r., w których przypomniano, że mogą one odegrać ważną rolę w oparciu o zasadę rozwiązania dwupaństwowego i dla przetrwania przyszłego państwa palestyńskiego, oraz do udziału w ułatwianiu dostarczania pomocy humanitarnej do Strefy Gazy, do zwiększenia skuteczności Palestyńskiej Władzy Narodowej na Zachodnim Brzegu i do przygotowania jej powrotu do Strefy Gazy;

- stworzenia koniecznych warunków do pełnej reaktywacji EU BAM Rafah, aby umożliwić jej działanie jako neutralnej strony trzeciej na przejściu granicznym w Rafah, w koordynacji z Palestyńską Władzą Narodową, a także władzami Izraela i Egiptu; oczekuje, że wzmocnienie zakresu i mandatu EUPOL COPPS i EU BAM Rafah w terenie zostanie włączone jako kluczowy priorytet przyszłej strategii UE na rzecz Bliskiego Wschodu;

- dalszego zwiększenia liczby obserwatorów rozmieszczanych w ramach misji cywilnej UE w Armenii po armeńskiej stronie międzynarodowej granicy z Azerbejdżanem oraz powtórzenia apeli do Azerbejdżanu o współpracę z misją i zaprzestanie nagonki wobec niej;

- współpracy z Australią, Nową Zelandią, Republiką Korei, Japonią, Tajwanem i państwami członkowskimi ASEAN w celu wspierania pokoju i bezpieczeństwa w regionach Indo-Pacyfiku i Azji Południowo-Wschodniej;

- opracowania strategii przeciwdziałania atakom hybrydowym na wschodniej granicy UE i w najbardziej oddalonych regionach UE, w szczególności tym obejmującym instrumentalizację migracji jako taktyki destabilizującej państwa członkowskie i wywierającej presję polityczną, zachęcania państw członkowskich do solidarności z krajami, które zmagają się z takimi atakami, jak Polska i Litwa, oraz zaproponowania środków odwetowych wobec Komorów za wykorzystywanie fal migracji na Majotcie;

98. wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do wykorzystania doświadczeń związanych z udanymi działaniami ewakuacyjnymi w Sudanie i ze zwiększoną ochroną konsularną oraz do działania na rzecz kompleksowego systemu ochrony obywateli UE za granicą; podkreśla, że wpływ ciągłych kryzysów i konfliktów na całym świecie może wiązać się z ryzykiem przeciążenia zdolności państw członkowskich w zakresie ochrony konsularnej lub pomocy konsularnej, oraz wzywa w tym względzie do wzmocnienia zdolności i zasobów Centrum Reagowania Kryzysowego ESDZ i Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności; przypomina o swoim wieloletnim stanowisku dotyczącym stosowania podobnego poziomu ochrony w odniesieniu do personelu lokalnego w delegaturach UE oraz misjach i operacjach WPZiB;

III. Następne WRF i nadzór parlamentarny nad nimi

99. uważa, że istnieje potrzeba silniejszego zinstytucjonalizowanego nadzoru parlamentarnego nad działaniami zewnętrznymi UE, w tym regularnego i terminowego, ale bezpiecznego dostępu do informacji poufnych i briefingów Parlamentu Europejskiego zgodnie z art. 36 TUE; podkreśla potrzebę uzyskiwania obszerniejszych informacji zwrotnych od wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel i ESDZ na temat podjętych działań i osiągniętych efektów, aby wywiązać się z zaleceń Parlamentu określonych w rezolucjach dotyczących spraw zagranicznych;

100. podkreśla, że w ramach WPZiB, która obejmuje WPBiO, Parlament Europejski wykonuje swoją funkcję budżetową wspólnie z Radą; przypomina, że Parlament Europejski sprawuje również kontrolę polityczną nad tymi strategiami politycznymi oraz dokonuje się z nim konsultacji na ich temat zgodnie z art. 36 TUE;

101. przypomina, że zgodnie z art. 41 TUE wszystkie wydatki administracyjne i operacyjne w ramach WPZiB i WPBiO powinny być pokrywane z budżetu UE, z wyjątkiem wydatków wynikających z operacji mających wpływ na kwestie wojskowe lub obronne;

102. zaznacza, że decyzje dotyczące WPZiB lub WPBiO wiążące się z wydatkami zawsze stanowią podstawowe wybory w ramach tych polityk i muszą podlegać nadzorowi parlamentarnemu; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel, by konsultowała się z Parlamentem przed zaproponowaniem decyzji w sprawie WPZiB lub WPBiO, z zapewnieniem w ten sposób przejrzystości i odpowiedzialności zgodnie z art. 36 TUE;

103. przypomina, że sprawowanie przez Parlament funkcji budżetowej jest nierozerwalnie związane z jego funkcją w zakresie kontroli politycznej i konsultacji; przypomina, że w art. 36 TUE ustanowiono szczególne stosunki między wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel a Parlamentem Europejskim, co jest warunkiem wstępnym wykonywania tych funkcji przez Parlament, oraz że wiceprzewodnicząca / wysoka przedstawiciel powinna wspierać Parlament w tych aspektach;

104. ubolewa, że budżet na cywilne misje WPBiO jest niewystarczający; przypomina, że liczba i zadania takich misji są większe, środowisko bezpieczeństwa stało się trudniejsze, a koszty operacji wzrosły; wzywa Radę Europejską do zapewnienia znacznego zwiększenia finansowania WPZiB w ramach odrębnego działu dotyczącego cywilnej WPZiB i zarządzania kryzysowego; wzywa do zapewnienia efektywnego wykorzystania funduszy przeznaczonych na cywilne misje WPBiO, aby zagwarantować, że misje te będą w stanie skutecznie reagować na sytuacje kryzysowe i nieprzewidziane wydarzenia; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel i Komisję do przedstawienia w tym celu wspólnych wniosków;

105. wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że ESDZ jest strukturalnie niedofinansowana i że już teraz pociąga to za sobą poważne i dalekosiężne negatywne skutki dla działań zewnętrznych UE i wyników instytucji UE w tym obszarze; podkreśla, że konieczne jest szczególne podejście do budżetu administracyjnego ESDZ, i przypomina, że brak działań naprawczych może mieć poważny wpływ na stosunki UE z państwami trzecimi;

106. wzywa Komisję do uwzględnienia w swoim wniosku dotyczącym kolejnych WRF w dziale dotyczącym działań zewnętrznych UE:

- solidnych zdolności i zasobów dla działań zewnętrznych UE, które uwzględnią coraz trudniejsze wyzwania na arenie międzynarodowej, przypominając w związku z tym, że kluczowe znaczenie ma dalsze wzmacnianie wsparcia UE na rzecz praw człowieka, demokracji i rozwoju w państwach trzecich;

- zasobów dla dyplomacji cyfrowej UE, biorąc pod uwagę obecny kontekst szybkich postępów technologicznych i konkurencji geopolitycznej;

- zasobów na potrzeby zielonej dyplomacji;

- specjalnego budżetu na konkretne działania polityki zagranicznej UE w zakresie równości płci oraz agendy dotyczącej kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, w celu włączenia perspektywy płci do działań dyplomatycznych UE i działań na rzecz bezpieczeństwa ludzi;

- środków na prewencyjną kontrolę potencjalnych beneficjentów w celu zapewnienia, że fundusze UE w żadnym wypadku nie będą wspierać bezpośrednio lub pośrednio działań, projektów lub literatury, które podżegają do przemocy i nienawiści, w tym antysemityzmu, oraz w celu dopilnowania, aby wszyscy odbiorcy finansowania UE byli odpowiednio monitorowani;

107. wzywa Komisję, by przedstawiła wnioski dotyczące kolejnych WRF w pierwszym półroczu 2025 r., aby zapewnić wystarczająco dużo czasu na negocjowanie programów; podkreśla potrzebę bardziej szczegółowej nomenklatury budżetowej w Instrumencie Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej, Instrumencie Pomocy Przedakcesyjnej i budżecie WPZiB, co umożliwi władzy budżetowej ustalanie priorytetów politycznych i geograficznych w ramach rocznej procedury budżetowej;

108. podkreśla, że każda poruszona powyżej kwestia wymaga odpowiedniej reakcji ze strony władzy wykonawczej; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do szybkiego i pisemnego ustosunkowania się do apeli, wniosków i obaw Parlamentu; uważa, że oświadczenia ustne na posiedzeniach komisji lub na posiedzeniu plenarnym mogą stanowić wystarczającą odpowiedź jedynie w wyjątkowych lub pilnych przypadkach; podkreśla, że w obecnym trudnym kontekście geopolitycznym ścisła współpraca i partnerstwo między Parlamentem Europejskim a wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel mają strategiczne znaczenie; oczekuje bardziej systematycznej wymiany informacji przed przyjęciem mandatów i strategii WPZiB oraz lepszego przepływu informacji na temat negocjowania i wdrażania umów międzynarodowych, a także protokołów ustaleń; oczekuje ponadto, że Parlament będzie skutecznie uwzględniany we wszystkich zewnętrznych strategiach politycznych i działaniach UE, co pozwoli zmobilizować dyplomację parlamentarną w celu wsparcia wysiłków wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel;

°

° °

109. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie Europejskiej, Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.

1 Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28, ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_interinstit/2020/1222/oj.

2 Dz.U. L 102 z 24.3.2021, s. 14, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2021/509/2024-03-18.

3 Dz.U. L, 2024/1449, 24.5.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/1449/oj.

4 Dz.U. L, 2025/535, 21.3.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2025/535/oj.

5 Dz.U. L 129 I z 17.5.2019, s. 13, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2019/797/oj.

6 Dz.U. C, C/2023/1226, 21.12.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1226/oj.

7 Dz.U. C, C/2025/204, 14.1.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2025/204/oj.

8 Dz.U. C, C/2025/487, 29.1.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2025/487/oj.

9 Dz.U. C, C/2024/5719, 17.10.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/5719/ojj.

10 Dz.U. C, C/2025/486, 29.1.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2025/486/oj.

11 Dz.U. C, C/2024/1188, 23.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/1188/oj

12 Dz.U. C 137 E z 27.5.2010, s. 25.

13 Dz.U. C 171 z 6.5.2021, s. 25.

14 Dz.U. C 177 z 17.5.2023, s. 112.

15 Dz.U. C, C/2024/5721, 17.10.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/5721/oj.

16 Dz.U. L 115 z 28.4.2006, s. 50, ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_internation/2006/313/oj.

17 Decyzja Rady 2010/427/UE z dnia 26 lipca 2010 r. określająca organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, (Dz.U. L 201 z 3.8.2010, s. 30, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2010/427/oj).

18 Zalecenie Parlamentu Europejskiego z dnia 15 marca 2023 r. dla Rady i wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, podsumowujące działalność ESDZ i dotyczące silniejszej pozycji UE na świecie (Dz.U. C, C/2023/410 z 23.11.2023, ELI: https://eur-lex.europa.eu/eli/C/2023/410/oj?eliuri=eli%3AC%3A2023%3A410% 3Aoj&locale=pl).

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2025.4388
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 2 kwietnia 2025 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa - sprawozdanie roczne za 2024 r. (2024/2080(INI))
• Data aktu: 02/04/2025
• Data ogłoszenia: 09/09/2025