(C/2025/4212)
(Dz.U.UE C z dnia 20 sierpnia 2025 r.)
Sprawozdawca: Matteo Carlo BORSANI
| Doradczynie i doradcy | Eleonora MARINO (z ramienia sprawozdawcy) |
| Procedura ustawodawcza | Wspólny portal legislacyjny |
| Wniosek o konsultację |
Parlament Europejski, 31.3.2025 Rada Unii Europejskiej, 3.4.2025 |
| Podstawa prawna |
1) Art. 50 i 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 2) Art. 173 i 175 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 3) Art. 192 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej |
| Dokumenty Komisji Europejskiej |
COM(2025) 81 final - 2025/0045 (COD) Streszczenie |
| Odpowiednie cele zrównoważonego rozwoju |
Cel 9 - Innowacyjność, przemysł i infrastruktura Cel 12 - Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja Cel 13 - Działania w dziedzinie klimatu |
| Sekcja odpowiedzialna | Sekcja Jednolitego Rynku, Produkcji i Konsumpcji |
| Data przyjęcia przez sekcję | 23.5.2025 |
| Data przyjęcia na sesji plenarnej | 18.6.2025 |
| Sesja plenarna nr | 597 |
| Wynik głosowania (za/przeciw/wstrzymało się) | 166/4/8 |
1. ZALECENIA
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) przyjmuje do wiadomości propozycje Komisji Europejskiej i wyraża zaniepokojenie zarówno krótkością okresu konsultacji, jak i ograniczonym włączeniem kluczowych zainteresowanych stron do debaty dotyczącej propozycji i zaleca, co następuje:
1.1. EKES odnotowuje wniosek zbiorczy, który ma być pierwszym krokiem w kierunku uproszczenia przepisów. Komitet podkreśla, jak ważne jest zadbanie o to, by dzięki środkom upraszczającym respektować wysokie unijne standardy środowiskowe, społeczne oraz dotyczące praw człowieka i praw kobiet, stosując zrównoważone podejście, które wspiera przedsiębiorstwa i inwestorów, chroni pracowników i służy szerszym interesom społeczeństwa.
1.2. Wzywamy Komisję do konsultowania się z EKES-em w sprawie europejskich standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS), które nadadzą wagę?/sens proponowanemu uproszczeniu.
1.3. EKES podkreśla również znaczenie poprawy jakości zrównoważonego ładu korporacyjnego, w tym, w stosownych przypadkach, zaangażowania pracowników, przedsiębiorców i innych zainteresowanych stron.
1.4. EKES wzywa współprawodawców do przeznaczenia odpowiedniego czasu na inkluzywne konsultacje z zainteresowanymi stronami i partnerami społecznymi. Przedsiębiorstwa potrzebują pewności prawa i długoterminowej przewidywalności.
1.5. Obecny zakres dyrektywy w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) doprowadził do nadmiernych obciążeń związanych z przestrzeganiem przepisów, zwłaszcza w przypadku MŚP. EKES uznaje, że w szczególności MŚP trudno jest wdrożyć procesy w zakresie zrównoważonego rozwoju i przejrzystości. MŚP i audytorzy potrzebują większego wsparcia, aby osiągnąć zgodność z przepisami, co jest niezbędne, ponieważ ochrona europejskich wartości i modeli społecznych ma ogromne znaczenie.
1.6. Należyta staranność przedsiębiorstw jest fundamentalna dla odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej i wspierania zrównoważonych łańcuchów wartości. EKES wzywa do wprowadzenia jasnych i proporcjonalnych zasad i kar, co ma kluczowe znaczenie dla umożliwienia przedsiębiorstwom skutecznego wypełniania ich obowiązków.
1.7. EKES podkreśla znaczenie ustanowienia równych warunków działania w obszarze należytej staranności, przy zapewnieniu, aby wszystkie przedsiębiorstwa podlegały tym samym jasnym i sprawiedliwym zasadom. Jest to nieodzowne dla uniknięcia fragmentacji na jednolitym rynku i dla promowania odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej.
1.8. W związku z tym EKES uznaje zamiar Komisji, by skierować niektóre obowiązki w zakresie należytej staranności na działania własne przedsiębiorstw, ich jednostki zależne i na bezpośrednich partnerów biznesowych, ale zwraca się o rozważenie odstępstwa dla przedsiębiorstw zatrudniających mniej niż 500 pracowników, działających w sektorach wysokiego ryzyka, zwracając jednocześnie uwagę, że wszystkie przedsiębiorstwa mają obowiązek przestrzegania praw człowieka. EKES wzywa także prawodawców do uściślenia, że przedsiębiorstwa powinny podejmować odpowiednie środki, aby przeprowadzać szczegółowe oceny zgodnie z podejściem opartym na analizie ryzyka i własnymi działaniami dotyczącymi sporządzania katalogu. Ponadto EKES apeluje do współprawodawców o ponowne rozważenie wyboru pojęcia "wiarygodnych informacji", aby zwiększyć pewność prawa.
1.9. EKES z żalem przyjmuje do wiadomości zniesienie możliwości reprezentowania ofiar przez organizacje pozarządowe lub związki zawodowe w postępowaniach sądowych i wyraża zaniepokojenie, że może to ograniczyć dostęp poszkodowanych osób do wymiaru sprawiedliwości. Komitet zachęca do dalszej refleksji nad sposobami zapewnienia skutecznego wsparcia prawnego ofiarom, zwłaszcza tym, które napotykają strukturalne przeszkody w dostępie do środków odwoławczych.
1.10. Komitet przyjmuje do wiadomości propozycję wprowadzenia zwolnienia z mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) małych importerów poniżej progu 50 ton masy netto. Zaleca jednak, aby zwolnienie to zrównoważyć odpowiednimi środkami wyrównawczymi dla unijnych producentów, w szczególności poprzez wyłączenie równoważnych towarów wyprodukowanych w UE ze stopniowego wycofywania przydziału bezpłatnych uprawnień w ramach systemu handlu emisjami (ETS) lub ewentualnie poprzez ograniczenie zakresu wyłączenia w przypadkach, gdy powoduje to wyraźne zakłócenia konkurencji.
1.11. EKES zaleca, by Komisja wprowadziła mechanizm corocznego przeglądu domyślnych wartości opłat emisyjnych stosowanych w związku z wypełnianiem obowiązków CBAM. Wartości te należy aktualizować co roku na podstawie danych dotyczących ustalania opłat emisyjnych w państwach trzecich, aby zapobiec systematycznemu niedoszacowaniu i zapewnić zgodność ze wskaźnikami referencyjnymi EU ETS.
2. NOTY WYJAŚNIAJĄCE
Argumenty na poparcie zalecenia 1.1
2.1. UE zajmuje czołową pozycję pod względem prawodawstwa dotyczącego zrównoważonego rozwoju o wysokich standardach. Zapewnienie konkurencyjności przedsiębiorstw napędzających transformację jest nadrzędne dla utrzymania tej pozycji i wysokich standardów. Uregulowanie sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju zwiększa przejrzystość i wspiera inwestorów, przyczyniając się do zlikwidowania luk w asymetrii informacyjnej.
2.2. Ramy regulacyjne, które sprzyjają wzrostowi gospodarczemu, ułatwiają działalność gospodarczą, a jednocześnie zabezpieczają i wzmacniają pozycję jednostek, są kluczowe dla zwiększenia konkurencyjności UE i osiągnięcia unijnych celów klimatycznych i w zakresie zrównoważonego rozwoju. Jak jednak podkreślono w sprawozdaniu Maria Draghiego pt. "Przyszłość europejskiej konkurencyjności" 1 , wysoki przepływ regulacyjny był m.in. pierwszoplanowym czynnikiem pogłębiającym lukę w zakresie konkurencyjności między UE a innymi dużymi gospodarkami, takimi jak Stany Zjednoczone. EKES uważa jednak, że konkurencyjność idzie w parze z innowacjami i zieloną transformacją.
2.3. EKES podkreśla znaczenie wymogów dotyczących sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju i zasad należytej staranności w zakresie praw człowieka dla przedsiębiorstw, pracowników, konfederacji przedsiębiorstw, związków zawodowych, gospodarki i całego społeczeństwa.
2.4. Unia Europejska poczyniła znaczne postępy w obszarach sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju i należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. CSRD i dyrektywa w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CS3D) to pionierskie ramy regulacyjne, w których cele Europejskiego Zielonego Ładu i unijnego programu zrównoważonego finansowania przekładają się na konkretne obowiązki przedsiębiorstw. Informacje na temat zrównoważonego rozwoju są szczególnie ważne dla zainteresowanych stron przedsiębiorstw, takich jak inwestorzy, pracownicy, organizacje pozarządowe, partnerzy społeczni i konsumenci. Należy zagwarantować zaangażowanie zainteresowanych stron i organizacji społeczeństwa obywatelskiego (takich jak partnerzy społeczni) w analizy istotności i w procesy należytej staranności (takie jak analizy ryzyka), unikając ograniczeń określonych w definicji i zapewniając zaangażowanie tych zainteresowanych stron w cały proces należytej staranności.
2.5. Przeciwdziałanie ucieczce emisji i zapewnienie uczciwej konkurencji za pośrednictwem CBAM stanowi jeden z głównych elementów Europejskiego Zielonego Ładu. Chociaż mechanizm ten jest kluczowym narzędziem osiągnięcia unijnych celów klimatycznych, wprowadził również znaczne obciążenia regulacyjne i administracyjne, w szczególności dla przedsiębiorstw działających w złożonych międzynarodowych łańcuchach dostaw 2 .
2.6. W tym kontekście wniosek zbiorczy jest pierwszym krokiem w kierunku zmniejszenia zbędnych obciążeń, zapewnienia pewności prawa i umożliwienia przedsiębiorstwom skutecznego przestrzegania realistycznych i proporcjonalnych wymogów prawnych. Nie stanowi on jednak rozwiązania problemu braku pomocy ze strony Komisji i państw członkowskich, którego domagają się przedsiębiorstwa. Cel tej inicjatywy powinien wykraczać poza zwykłe pomaganie przedsiębiorstwom w wypełnianiu ich obowiązków. Powinna ona również wzmocnić ich rolę w osiąganiu szerszych celów UE w zakresie zrównoważonego rozwoju, przy jednoczesnym utrzymaniu najwyższych standardów w zakresie ochrony środowiska, odpowiedzialności społecznej i praw człowieka.
Argumenty na poparcie zalecenia 1.2
2.7. EKES, jako instytucjonalny przedstawiciel zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, pracodawców i pracowników, ma wyjątkowy potencjał, aby wnieść zrównoważoną i wielowymiarową perspektywę do analizy skutków standardów ESRS. Dzięki konsultacjom z EKES-em środki na rzecz uproszczenia byłyby nie tylko racjonalne pod względem technicznym, ale również proporcjonalne pod względem społecznym i gospodarczym i odzwierciedlałyby realia, z jakimi borykają się przedsiębiorstwa i interesariusze w terenie.
2.8. Ponadto zaangażowanie EKES-u w ten proces przyczyniłoby się do większej przejrzystości i inkluzywności oraz zapewniłoby większą legitymację przeglądu. Biorąc pod uwagę rolę doradczą EKES-u na mocy Traktatów oraz jego ugruntowaną wiedzę fachową w kwestiach zrównoważonego rozwoju i sprawozdawczości przedsiębiorstw, jego wkład wzbogaciłby ten proces i pomógł zapewnić spójność zmienionych standardów z szerszymi celami UE w zakresie zrównoważonego rozwoju i konkurencyjności.
Argumenty na poparcie zalecenia 1.3
2.9. Planowe postępy w pracach nad wnioskami zbiorczymi są niezmiernie ważne, ponieważ terminowe działania przyniosą pewność prawa potrzebną przedsiębiorstwom działającym w UE. Jasne i przewidywalne ramy regulacyjne są kluczowe dla stworzenia otoczenia, które sprzyja inwestycjom i wzrostowi gospodarczemu, zwłaszcza w kontekście szybko zmieniającej się gospodarki światowej. Niemniej jednak jest niezwykle ważne, aby współprawodawcy poświęcili wystarczająco dużo czasu na skonsultowanie się z zainteresowanymi stronami, takimi jak przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe, związki zawodowe i społeczeństwo obywatelskie, należycie uznając te konsultacje za zasadniczy element procesu demokratycznego. Chociaż terminowe działania ustawodawcze są ważne, EKES wzywa współprawodawców do priorytetowego stosowania ex ante zasad lepszego stanowienia prawa w całym procesie legislacyjnym. Komitet podkreśla, że procedury zbiorcze należy stosować w sytuacjach wyjątkowych i nie może to podważać standardowych praktyk legislacyjnych zapewniających przejrzystość, konsultacje z zainteresowanymi stronami i legitymację demokratyczną.
2.10. Istotne jest również, aby wszelkie uproszczenia regulacyjne były zgodne z wysokimi unijnymi standardami w zakresie praw człowieka, praw pracowniczych, praw kobiet i ochrony środowiska, chroniąc pracowników i społeczności w UE i poza nią. Każde przedsiębiorstwo - niezależnie od wielkości, obrotu czy liczby pracowników - ponosi ogólną odpowiedzialność względem swoich pracowników i środowiska.
Argumenty na poparcie zalecenia 1.4
2.11. Dyrektywa CSRD służy jako główny instrument ułatwiający transformację ekologiczną, umożliwiając przedsiębiorstwom pomiar, ocenę i formułowanie własnych inicjatyw na rzecz zrównoważonego rozwoju, a jednocześnie dostarczając najważniejszych informacji na potrzeby oceny ryzyka środowiskowego i społecznego. Istotne jest, aby obowiązki sprawozdawcze objęte tą dyrektywą pozostały wykonalne, co zapewni ich skuteczne wdrożenie w działalności gospodarczej.
2.12. MŚP potrzebują większego wsparcia w spełnianiu wymogów sprawozdawczości określonych w dyrektywie CSRD, aby utrzymać swoją zdolność do innowacji i aktywnego uczestnictwa w szerszej transformacji ekologicznej oraz aby sprostać wymogom regulacyjnym, które mogą ograniczyć elastyczność i zasoby potrzebne MŚP do stosowania zrównoważonych praktyk oraz poprawy ich zdolności wzrostu i konkurowania na rynku światowym 3 . Dyrektywa CSRD oferuje MŚP, wraz z odpowiednim wsparciem i wytycznymi, możliwości prezentowania ich zrównoważonych praktyk, a tym samym poprawy ich zdolności wzrostu i konkurowania na rynku światowym 4 .
Argumenty na poparcie zalecenia 1.5
2.13. W swojej opinii dotyczącej dyrektywy w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju 5 EKES podkreślił potrzebę jasnych i proporcjonalnych przepisów, aby przedsiębiorstwa mogły wypełniać obowiązki w zakresie należytej staranności, i zaznaczył, że atak Rosji na Ukrainę zmienił światową geopolitykę, skłaniając Europę do zmniejszenia zależności w sektorach strategicznych. W związku z tym i zważywszy na nowe rosnące napięcia w handlu, Komitet apeluje o przyjęcie podejścia uwzględniającego te nowe wyzwania i zapewniającego przedsiębiorstwom wsparcie i wytyczne, których potrzebują, aby poruszać się w zmieniającym się otoczeniu.
Argumenty na poparcie zalecenia 1.6
2.14. Stworzenie zharmonizowanych ram należytej staranności jest kluczowe z punktu widzenia pewności prawa i zapewnienia równych warunków działania w całej UE. Jednolite podejście nie tylko zmniejszy koszty przestrzegania przepisów, lecz także zwiększy rozliczalność przedsiębiorstw i ugruntuje unijne cele w zakresie zrównoważonego rozwoju w spójny i skuteczny sposób, aczkolwiek w dalszym ciągu potrzebne są zharmonizowane definicje.
2.15. Sprawnie funkcjonujący proces należytej staranności w przedsiębiorstwach jest wynikiem podejścia opartego na analizie ryzyka i gwarantuje, że przedsiębiorstwa ustanowiły system zarządzania ryzykiem, który powinien zapobiegać systemowym naruszeniom praw człowieka i praw środowiskowych.
Argumenty na poparcie zalecenia 1.7
2.16. Skuteczność dyrektywy w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju zależy od tego, czy wymogi w zakresie należytej staranności pozostaną praktyczne, ukierunkowane na ryzyko i dostosowane do realiów złożonych globalnych łańcuchów wartości. Przedsiębiorstwa, zwłaszcza te posiadające rozległe sieci dostaw, potrzebują elastyczności, aby nadać priorytet najistotniejszym zagrożeniom. Poprzez uściślenie, że szczegółowe oceny powinny opierać się na sporządzaniu przez przedsiębiorstwa katalogu i na ustalaniu priorytetów wynikających z analizy ryzyka, prawodawcy mogą zagwarantować, że wysiłki w zakresie należytej staranności pozostaną ukierunkowane, proporcjonalne i skuteczne. Bez tej jasności przedsiębiorstwa mogą stanąć w obliczu nierealistycznych obowiązków, które nie tylko zwiększają koszty, lecz także zmniejszają ogólny wpływ dyrektywy poprzez osłabienie koncentracji na najpilniejszych zagrożeniach.
2.17. Ponadto pojęcie "wiarygodnych informacji", jako katalizator oceny pośrednich partnerów biznesowych, wprowadza znaczną niepewność prawa, która utrudniałaby skuteczne wdrożenie. Zastąpienie "wiarygodnych informacji" jaśniejszą terminologią - na przykład "istotne, rzeczywiste i możliwe do sprawdzenia" - byłoby zgodne z ustanowionymi unijnymi ramami regulacyjnymi, takimi jak rozporządzenie w sprawie pracy przymusowej. Precyzyjna terminologia prawna pomogłaby przedsiębiorstwom skoncentrować się na autentycznych zagrożeniach, a jednocześnie zapobiec nieopanowanemu zwiększeniu obowiązków w zakresie należytej staranności, mogącemu ostatecznie obciążać MŚP i zakłócać relacje w łańcuchu dostaw.
2.18. EKES uważa, że należy rozważyć wprowadzenie odstępstwa dla sektorów wysokiego ryzyka. Wzywa państwa członkowskie, by zastanowiły się nad takim odstępstwem do celów sporządzenia katalogu, o którym mowa w ust. 2 lit. a). Przedsiębiorstwa starają się pozyskać od bezpośrednich partnerów biznesowych zatrudniających mniej niż 500 pracowników informacje wykraczające poza informacje określone w standardach do dobrowolnego stosowania, o których mowa w art. 29a dyrektywy 2013/34/UE 6 .
Argumenty na poparcie zalecenia 1.8
2.19. EKES wyraża również zaniepokojenie z powodu usunięcia przepisu umożliwiającego organizacjom pozarządowym i związkom zawodowym wspieranie ofiar w postępowaniach sądowych. Wprawdzie dostrzega złożoność ram prawnych, jednak podkreśla, że podmioty społeczeństwa obywatelskiego mogą udzielać cennej pomocy osobom, które w przeciwnym razie mogą napotkać trudności w dostępie do wymiaru sprawiedliwości.
Argumenty na poparcie zalecenia 1.9
2.20. Proponowany próg może prowadzić do przewagi konkurencyjnej przywożonych towarów w porównaniu z odpowiednikami produkowanymi w UE, które nadal w pełni podlegają zobowiązaniom w ramach ETS i stopniowemu zmniejszaniu bezpłatnych uprawnień. Ryzyko to jest szczególnie widoczne w sektorach, w których poszczególne produkty gotowe o masie poniżej 50 ton mogą być przywożone bez kosztów CBAM, podczas gdy producenci w UE borykają się z rosnącymi kosztami emisji dwutlenku węgla. W celu uniknięcia takich zakłóceń zwolnienie powinno być połączone z mechanizmami wyrównawczymi przeznaczonymi dla przedsiębiorstw i pracowników, takimi jak utrzymanie pełnego przydziału bezpłatnych uprawnień dla porównywalnych unijnych towarów lub - w razie konieczności - regulowanie progu, tak aby zapobiec zakłóceniom równowagi na rynku.
Argumenty na poparcie zalecenia 1.10
2.21. Wartości domyślnych opłat emisyjnych pomagają uprościć przestrzeganie przepisów. Jeżeli jednak zostaną ustalone na zbyt niskim poziomie, osłabiają skuteczność CBAM, umożliwiając importerom ponoszenie sztucznie niskich kosztów w porównaniu z producentami z UE. Niesie to ze sobą ryzyko powstania nieuczciwej przewagi kosztowej konkurentów z państw trzecich i może podważyć cel mechanizmu, jakim jest zapobieganie ucieczce emisji. Dzięki corocznemu przeglądowi opartemu na rzeczywistych danych dotyczących opłat emisyjnych wartości te pozostałyby dokładne i sprawiedliwe i uniknięto by zakłóceń na rynku. Wzmocnienie nadzoru celnego nad tymi odliczeniami dodatkowo zabezpieczyłoby przed manipulowaniem deklaracjami dotyczącymi kosztów emisji.
3. PROPONOWANE ZMIANY DO WNIOSKU USTAWODAWCZEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ - COM(2025) 81 FINAL - 2025/0045 (COD)
Poprawka 1
powiązana z zaleceniem 1.7
Dodać nową lit. w) do art. 3 ust. 1 dyrektywy (UE) 2024/1760 7
| Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską | Poprawka EKES-u |
| w) "wiarygodne informacje" oznaczają obiektywne, rzeczywiste i możliwe do sprawdzenia informacje, o których mowa w rozporządzeniu (UE) 2024/3015. |
Uzasadnienie
Pojęcie "wiarygodnych informacji", jako katalizator oceny pośrednich partnerów biznesowych, wprowadza znaczną niepewność prawa, która utrudniałaby skuteczne wdrożenie. Zastąpienie "wiarygodnych informacji" jaśniejszą terminologią - na przykład "istotne, rzeczywiste i możliwe do sprawdzenia" - byłoby zgodne z ustanowionymi unijnymi ramami regulacyjnymi, takimi jak rozporządzenie w sprawie pracy przymusowej. Precyzyjna terminologia prawna pomogłaby przedsiębiorstwom skoncentrować się na autentycznych zagrożeniach, a jednocześnie zapobiec nieopanowanemu zwiększeniu obowiązków w zakresie należytej staranności, mogącemu ostatecznie obciążać MŚP i zakłócać relacje w łańcuchu dostaw.
Poprawka 2
powiązana z zaleceniem 1.7
Motyw 21
| Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską | Poprawka EKES-u |
| (21) W art. 5 dyrektywy (UE) 2024/1760 zobowiązano państwa członkowskie do zapewnienia, aby duże przedsiębiorstwa powyżej określonej wielkości dochowywały należytej staranności w zakresie praw człowieka i środowiska opartej na analizie ryzyka. Aby zmniejszyć obciążenie przedsiębiorstw, które muszą wypełnić ten obowiązek, wymagana należyta staranność powinna zasadniczo ograniczać się do własnej działalności przedsiębiorstwa, działalności jego jednostek zależnych i działalności jego bezpośrednich partnerów biznesowych ("poziom 1"). W związku z tym, jeżeli chodzi o relacje biznesowe, przedsiębiorstwa, po sporządzeniu katalogu swoich łańcuchów działalności, powinny być | (21) W art. 5 dyrektywy (UE) 2024/1760 zobowiązano państwa członkowskie do zapewnienia, aby duże przedsiębiorstwa powyżej określonej wielkości dochowywały należytej staranności w zakresie praw człowieka i środowiska opartej na analizie ryzyka. Aby zmniejszyć obciążenie przedsiębiorstw, które muszą wypełnić ten obowiązek, wymagana należyta staranność powinna zasadniczo ograniczać się do własnej działalności przedsiębiorstwa, działalności jego jednostek zależnych i działalności jego bezpośrednich partnerów biznesowych ("poziom 1"). W związku z tym, jeżeli chodzi o relacje biznesowe, przedsiębiorstwa, po sporządzeniu katalogu swoich łańcuchów działalności, powinny być |
| zobowiązane do przeprowadzania szczegółowych ocen wyłącznie w odniesieniu do bezpośrednich partnerów biznesowych. Przedsiębiorstwa powinny jednak spoglądać poza swoje bezpośrednie relacje biznesowe, jeżeli posiadają wiarygodne informacje wskazujące na wystąpienie niekorzystnego skutku na poziomie pośredniego partnera biznesowego. Wiarygodne informacje oznaczają obiektywne informacje, które pozwalają przedsiębiorstwu stwierdzić, że istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo, że dane informacje są prawdziwe. Może tak być w przypadku, gdy dane przedsiębiorstwo otrzymało skargę lub znalazło się w posiadaniu informacji - na przykład za pośrednictwem wiarygodnych doniesień mediów lub doniesień organizacji pozarządowych, doniesień o niedawnych incydentach lub na podstawie powtarzających się problemów w określonych miejscach - dotyczących prawdopodobnej lub rzeczywistej szkodliwej działalności na poziomie pośredniego partnera biznesowego. W przypadku gdy przedsiębiorstwo posiada takie informacje, powinno przeprowadzić szczegółową ocenę. Przedsiębiorstwa powinny również przeprowadzać szczegółowe oceny w odniesieniu do niekorzystnych skutków występujących poza zakresem odpowiedzialności ich bezpośredniego partnera biznesowego, w przypadku gdy struktura tej relacji biznesowej nie ma uzasadnienia ekonomicznego i pozwala przypuszczać, że wybrano ją w celu usunięcia bezpośredniego dostawcy prowadzącego szkodliwe działania z zakresu kompetencji przedsiębiorstwa. W przypadku gdy szczegółowa ocena potwierdzi prawdopodobieństwo wystąpienia lub wystąpienie niekorzystnego skutku, należy uznać, że niekorzystny skutek został zidentyfikowany. Ponadto przedsiębiorstwa powinny dążyć do zapewnienia, aby ich kodeks postępowania - stanowiący część ich polityki należytej staranności i określający oczekiwania co do tego, w jaki sposób należy chronić prawa człowieka, w tym prawa pracownicze, i środowisko w ramach działalności gospodarczej - był przestrzegany w całym łańcuchu działalności zgodnie z umowami kaskadowymi i wsparciem MŚP. | zobowiązane do przeprowadzania szczegółowych ocen wyłącznie w odniesieniu do bezpośrednich partnerów biznesowych. Przedsiębiorstwa powinny jednak spoglądać poza swoje bezpośrednie relacje biznesowe, jeżeli posiadają wiarygodne informacje wskazujące na wystąpienie niekorzystnego skutku na poziomie pośredniego partnera biznesowego. Wiarygodne informacje oznaczają obiektywne, rzeczywiste i możliwe do sprawdzenia informacje, o których mowa w rozporządzeniu (UE) 2024/3015. Może tak być w przypadku, gdy dane przedsiębiorstwo otrzymało skargę lub znalazło się w posiadaniu informacji - na przykład za pośrednictwem wiarygodnych doniesień mediów lub doniesień organizacji pozarządowych, doniesień o niedawnych incydentach lub na podstawie powtarzających się problemów w określonych miejscach - dotyczących prawdopodobnej lub rzeczywistej szkodliwej działalności na poziomie pośredniego partnera biznesowego. W przypadku gdy przedsiębiorstwo posiada takie informacje, powinno przeprowadzić szczegółową ocenę. Przedsiębiorstwa powinny również przeprowadzać szczegółowe oceny w odniesieniu do niekorzystnych skutków występujących poza zakresem odpowiedzialności ich bezpośredniego partnera biznesowego, w przypadku gdy struktura tej relacji biznesowej nie ma uzasadnienia ekonomicznego i pozwala przypuszczać, że wybrano ją w celu usunięcia bezpośredniego dostawcy prowadzącego szkodliwe działania z zakresu kompetencji przedsiębiorstwa. W przypadku gdy szczegółowa ocena potwierdzi prawdopodobieństwo wystąpienia lub wystąpienie niekorzystnego skutku, należy uznać, że niekorzystny skutek został zidentyfikowany. Ponadto przedsiębiorstwa powinny dążyć do zapewnienia, aby ich kodeks postępowania - stanowiący część ich polityki należytej staranności i określający oczekiwania co do tego, w jaki sposób należy chronić prawa człowieka, w tym prawa pracownicze, i środowisko w ramach działalności gospodarczej - był przestrzegany w całym łańcuchu działalności zgodnie z umowami kaskadowymi i wsparciem MŚP. |
Uzasadnienie
Pojęcie "wiarygodnych informacji", jako katalizator oceny pośrednich partnerów biznesowych, wprowadza znaczną niepewność prawa, która utrudniałaby skuteczne wdrożenie. Zastąpienie "wiarygodnych informacji" jaśniejszą terminologią - na przykład "istotne, rzeczywiste i możliwe do sprawdzenia" - byłoby zgodne z ustanowionymi unijnymi ramami regulacyjnymi, takimi jak rozporządzenie w sprawie pracy przymusowej. Precyzyjna terminologia prawna pomogłaby przedsiębiorstwom skoncentrować się na autentycznych zagrożeniach, a jednocześnie zapobiec nieopanowanemu zwiększeniu obowiązków w zakresie należytej staranności, mogącemu ostatecznie obciążać MŚP i zakłócać relacje w łańcuchu dostaw.
Poprawka 3
powiązana z zaleceniem 1.2
Motyw 3
| Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską | Poprawka EKES-u |
| (3) W art. 26a ust. 1 dyrektywy 2006/43/WE zobowiązano państwa członkowskie do zapewnienia, aby biegli rewidenci i firmy audytorskie przeprowadzali atestację sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju zgodnie ze standardami atestacji dającej | (3) W art. 26a ust. 1 dyrektywy 2006/43/WE zobowiązano państwa członkowskie do zapewnienia, aby biegli rewidenci i firmy audytorskie przeprowadzali atestację sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju zgodnie ze standardami atestacji dającej |
| ograniczoną pewność, które mają zostać przyjęte przez Komisję. W art. 26a ust. 3 tejdyrektywy zobowiązano Komisję do przyjęcia tych standardów do dnia 1 października 2026 r. Jednostki wyraziły obawy dotyczące pracy wykonywanej przez dostawców usług atestacyjnych oraz potrzebę zapewnienia elastyczności w uwzględnianiu szczególnych rodzajów ryzyka i rozwiązywaniu krytycznych problemów zidentyfikowanych w obszarach atestacji w zakresie zrównoważonego rozwoju. Aby umożliwić Komisji uwzględnienie tych obaw, należy zapewnić jej większą elastyczność w przyjmowaniu tych standardów. Do 2026 r. Komisja wyda ukierunkowane wytyczne dotyczące atestacji, w których objaśni niezbędne procedury, które dostawcy usług atestacyjnych mają stosować w ramach swojej usługi atestacyjnej dającej ograniczoną pewność przed przyjęciem standardów w drodze aktu delegowanego. |
ograniczoną pewność, które mają zostać przyjęte przez Komisję. W art. 26a ust. 3 tejdyrektywy zobowiązano Komisję do przyjęcia tych standardów do dnia 1 października 2026 r. Jednostki wyraziły obawy dotyczące pracy wykonywanej przez dostawców usług atestacyjnych oraz potrzebę zapewnienia elastyczności w uwzględnianiu szczególnych rodzajów ryzyka i rozwiązywaniu krytycznych problemów zidentyfikowanych w obszarach atestacji w zakresie zrównoważonego rozwoju. Aby umożliwić Komisji uwzględnienie tych obaw, należy zapewnić jej większą elastyczność w przyjmowaniu tych standardów. Do 2026 r. Komisja wyda ukierunkowane wytyczne dotyczące atestacji, w których objaśni niezbędne procedury, które dostawcy usług atestacyjnych mają stosować w ramach swojej usługi atestacyjnej dającej ograniczoną pewność przed przyjęciem standardów w drodze aktu delegowanego. W kontekście zobowiązania Komisji do przeprowadzenia przeglądu europejskich standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS) niezbędne jest zapewnienie sprawiedliwego i pluralistycznego procesu konsultacji z udziałem wszystkich odpowiednich interesariuszy i instytucji, w tym Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, który jako organ przedstawicielski zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, pracodawców i pracowników jest dobrze przygotowany do tego, by wnosić wyważony, konstruktywny i oparty na dowodach wkład w wysiłki na rzecz uproszczenia. |
Uzasadnienie
EKES, jako instytucjonalny przedstawiciel zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, pracodawców i pracowników, ma wyjątkowy potencjał, aby wnieść zrównoważoną i wielowymiarową perspektywę do analizy skutków standardów ESRS. Dzięki konsultacjom z EKES-em środki na rzecz uproszczenia byłyby nie tylko racjonalne pod względem technicznym, ale również proporcjonalne pod względem społecznym i gospodarczym i odzwierciedlałyby realia, z jakimi borykają się przedsiębiorstwa i interesariusze w terenie.
Bruksela, dnia 18 czerwca 2025 r.
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.4212 |
| Rodzaj: | Opinia |
| Tytuł: | Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego - Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywy 2006/43/WE, 2013/34/UE, (UE) 2022/2464 i (UE) 2024/1760 w odniesieniu do niektórych wymogów dotyczących sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju i niektórych wymogów w zakresie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju |
| Data aktu: | 20/08/2025 |
| Data ogłoszenia: | 20/08/2025 |