– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2023)0366),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 53 i 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0218/2023),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 14 grudnia 2023 r. 1 ,
– uwzględniając art. 59 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0046/2024),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;
3. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.
P9_TC1-COD(2023)0209
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 kwietnia 2024 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/... w sprawie usług płatniczych i usług związanych z pieniądzem elektronicznym w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywę 98/26/WE
i uchylająca dyrektywy (UE) 2015/2366 i 2009/110/WE *
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 53 i 114,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 2 ,
uwzględniając opinię Komitetu Regionów 3 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Od czasu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 4 rynek detalicznych usług płatniczych uległ znaczącym zmianom związanym w dużej mierze z coraz częstszym używaniem kart i innych cyfrowych środków płatniczych, coraz rzadszym korzystaniem z gotówki i coraz większą obecnością nowych podmiotów i usług, w tym cyfrowych portfeli i płatności zbliżeniowych. W wyniku pandemii COVID-19 i zmian, jakie ona spowodowała w obszarze konsumpcji i praktyk płatniczych, możliwość korzystania z bezpiecznych i skutecznych płatności cyfrowych zyskała na znaczeniu.
(2) W komunikacie Komisji w sprawie unijnej strategii w zakresie płatności detalicznych 5 ogłoszono rozpoczęcie kompleksowego przeglądu stosowania i wpływu dyrektywy (UE) 2015/2366, "który powinien zawierać ogólną ocenę tego, czy jest ona nadal odpowiednia do realizacji wyznaczonych celów, biorąc pod uwagę zmiany rynkowe".
(3) Dyrektywa (UE) 2015/2366 miała na celu zniesienie barier dla nowych rodzajów usług płatniczych oraz zwiększenie poziomu ochrony i bezpieczeństwa konsumentów. W ocenie wpływu i stosowania dyrektywy (UE) 2015/2366 przeprowadzonej przez Komisję stwierdzono, że dyrektywa (UE) 2015/2366 była w dużej mierze skuteczna w odniesieniu do wielu jej celów, ale wskazano również pewne obszary, w których nie osiągnięto w pełni celów wspomnianej dyrektywy. W szczególności w ramach oceny określono problemy dotyczące zróżnicowanego wdrażania i egzekwowania dyrektywy (UE) 2015/2366, które bezpośrednio wpływają na konkurencję między dostawcami usług płatniczych, ponieważ prowadzą do faktycznie różnych warunków regulacyjnych w państwach członkowskich ze względu na różną wykładnię przepisów, co sprzyja arbitrażowi regulacyjnemu.
(4) Nie powinno być miejsca dla "turystyki sądowej", w przypadku której dostawcy usług płatniczych wybierają jako kraj pochodzenia te państwa członkowskie, w których stosowanie unijnych przepisów w sprawie usług płatniczych jest dla nich korzystniejsze i świadczą usługi transgraniczne w innych państwach członkowskich, które stosują surowszą interpretację przepisów lub stosują bardziej aktywną politykę egzekwowania przepisów wobec dostawców usług płatniczych, których siedziba znajduje się na ich terytorium. Praktyka taka zakłóca konkurencję. Należy dokonać harmonizacji unijnych przepisów w zakresie usług płatniczych przez włączenie przepisów regulujących świadczenie usług płatniczych do rozporządzenia i oddzielenie ich od przepisów w zakresie udzielania zezwoleń instytucjom płatniczym i nadzoru nad tymi instytucjami, które to kwestie powinna regulować niniejsza dyrektywa (trzecia dyrektywa w sprawie usług płatniczych), a nie obecnie obowiązująca dyrektywa (druga dyrektywa w sprawie usług płatniczych).
(5) Chociaż emisję pieniądza elektronicznego uregulowano dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE 6 , stosowanie pieniądza elektronicznego w celu finansowania transakcji płatniczych w bardzo dużym stopniu uregulowano w dyrektywie (UE) 2015/2366. W związku z tym ramy prawne mające zastosowanie do instytucji pieniądza elektronicznego i instytucji płatniczych, w szczególności w odniesieniu do zasad prowadzenia działalności, są już w dużej mierze ujednolicone. Na przestrzeni lat właściwe organy odpowiedzialne za udzielanie zezwoleń instytucjom płatniczym i instytucjom pieniądza elektronicznego oraz sprawowanie nad nimi nadzoru napotykały praktyczne problemy związane z jasnym oddzieleniem obu systemów oraz odróżnieniem instrumentów i usług pieniądza elektronicznego od usług płatniczych i usług związanych z pieniądzem elektronicznym oferowanych przez instytucje płatnicze. Wzbudziło to obawy dotyczące arbitrażu regulacyjnego oraz nierównych warunków działania, a także problemów związanych z obchodzeniem wymogów zawartych w dyrektywie 2009/110/WE, w przypadku gdy instytucje płatnicze emitujące pieniądz elektroniczny wykorzystują podobieństwa między usługami płatniczymi oraz usługami związanymi z pieniądzem elektronicznym i ubiegają się o zezwolenie na prowadzenie działalności jako instytucja płatnicza. W związku z tym należy dokonać dalszego zbliżenia systemu udzielania zezwoleń i sprawowania nadzoru mającego zastosowanie do instytucji pieniądza elektronicznego do systemu mającego zastosowanie do instytucji płatniczych. Wymogi dotyczące zezwolenia, w szczególności dotyczące kapitału założycielskiego i funduszy własnych, oraz pewne najważniejsze podstawowe pojęcia regulujące działalność w zakresie pieniądza elektronicznego, w tym emisję pieniądza elektronicznego, dystrybucję i możliwość wykupu pieniądza elektronicznego, są jednak odrębne od usług świadczonych przez instytucje płatnicze. W związku z tym podczas łączenia przepisów dyrektywy (UE) 2015/2366 i dyrektywy 2009/110/WE należy zachować tę specyfikę.
(6) Jak wskazano w przeglądzie przeprowadzonym przez Komisję oraz biorąc pod uwagę ewolucję odpowiednich rynków, przedsiębiorstw oraz zagrożeń związanych z działalnością, konieczna jest aktualizacja systemu ostrożnościowego dla instytucji płatniczych, w tym tych, które emitują pieniądz elektroniczny i świadczą usługi związane z pieniądzem elektronicznym, poprzez nałożenie wymogu posiadania jednego zezwolenia dla dostawców usług płatniczych i usług związanych z pieniądzem elektronicznym, którzy nie przyjmują depozytów. Biorąc pod uwagę, że w art. 48 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 7 stanowi, że tokeny będące pieniądzem elektronicznym uznaje się za pieniądz elektroniczny, system udzielania zezwoleń dla instytucji płatniczych, kiedy zastąpią instytucje pieniądza elektronicznego, powinien również mieć zastosowanie do emitentów tokenów będących pieniądzem elektronicznym. System ostrożnościowy mający zastosowanie do instytucji płatniczych powinien opierać się na zezwoleniu udzielanym pod warunkiem spełnienia szeregu rygorystycznych i kompleksowych warunków osobom prawnym oferującym usługi płatnicze, które nie przyjmują depozytów. System ostrożnościowy mający zastosowanie do instytucji płatniczych powinien zapewniać, by takie same warunki obowiązywały w całej Unii w odniesieniu do działalności związanej ze świadczeniem usług płatniczych.
(7) Należy oddzielić usługę umożliwiania wypłaty gotówki z rachunku płatniczego od działalności w zakresie obsługi rachunku płatniczego, ponieważ dostawcy usług wypłaty gotówki mogą nie obsługiwać rachunków płatniczych. Usługi wydawania instrumentów płatniczych lub usługi acquiringu transakcji płatniczych, które wymieniono wspólnie w pkt 5 załącznika do dyrektywy (UE) 2015/2366, co może sugerować, że oferowanie jednej nie jest możliwe bez oferowania drugiej, należy przedstawić jako dwie różne usługi płatnicze. Wymienienie usług wydawania i usług acquiringu osobno powinno - wraz z odrębnymi definicjami każdejusługi - uwzględniać wyjaśnienie, że dostawcy usług płatniczych mogą oferować usługi wydawania i usługi acquiringu osobno.
(8) Biorąc pod uwagę szybki rozwój rynku płatności detalicznych oraz wciąż nowe oferty usług płatniczych i rozwiązań płatniczych, należy dostosować niektóre definicje zawarte w dyrektywie (UE) 2015/2366, między innymi definicję rachunku płatniczego, środków pieniężnych i instrumentu płatniczego, do realiów rynkowych, w celu zapewnienia, by przepisy Unii pozostały dostosowane do potrzeb i neutralne pod względem technologicznym.
(9) Ze względu na rozbieżne opinie, które Komisja zidentyfikowała w swoim przeglądzie wdrażania dyrektywy (UE) 2015/2366 oraz na które Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EUNB) zwrócił szczególną uwagę w swojej opinii z 23 czerwca 2022 r. w sprawie przeglądu dyrektywy (UE) 2015/2366, konieczne jest doprecyzowanie definicji rachunków płatniczych. Decydującym kryterium kategoryzacji rachunku jako rachunku płatniczego jest zdolność przeprowadzania z takiego rachunku codziennych transakcji płatniczych. Możliwość dokonywania z rachunku transakcji płatniczych na rzecz osoby trzeciej lub czerpania korzyści z takich transakcji przeprowadzanych przez osobę trzecią stanowi cechę charakterystyczną koncepcji rachunku płatniczego. W związku z tym rachunek płatniczy należy zdefiniować jako rachunek, który jest wykorzystywany do przesyłania środków pieniężnych do osób trzecich i odbierania takich środków od tych osób. Każdy rachunek, który ma takie cechy, należy uznawać za rachunek płatniczy i powinien istnieć do niego dostęp w celu świadczenia usług inicjowania płatności i usług dostępu do informacji o rachunku. Sytuacje, w których do przeprowadzenia transakcji płatniczych, które wiążą się z przesłaniem środków do osób trzecich lub ich otrzymaniem od osób trzecich, konieczny jest rachunek pośredni, nie są objęte zakresem definicji rachunku płatniczego. Rachunki oszczędnościowe nie są wykorzystywane do przesyłania do osób trzecich środków pieniężnych ani odbierania takich środków od tych osób, w związku z czym są wyłączone z definicji rachunku płatniczego.
(10) Ze względu na pojawianie się nowych rodzajów instrumentów płatniczych, ewolucję rozwiązań technologicznych, które to umożliwiają, oraz przeważającą na rynku niepewność co do ich kwalifikacji prawnej należy doprecyzować definicję "instrumentu płatniczego", wskazując, które narzędzia stanowią instrument płatniczy lub go nie stanowią, mając na uwadze zasadę neutralności pod względem technologicznym.
(11) Mimo że komunikacja zbliżeniowa (NFC) umożliwia zainicjowanie transakcji płatniczej, uznawanie jej za pełnoprawny "instrument płatniczy" spowodowałoby pewne problemy, w tym w odniesieniu do stosowania silnego uwierzytelniania klienta w przypadku płatności zbliżeniowych w punkcie sprzedaży i systemu odpowiedzialności dostawcy usług płatniczych. W związku z tym komunikację zbliżeniową należy raczej uznać za funkcję instrumentu płatniczego, a nie za instrument płatniczy jako taki.
(12) Definicja "instrumentu płatniczego" zawarta w dyrektywie (UE) 2015/2366 zawierała odniesienie do "zindywidualizowanego urządzenia". Z uwagi na fakt, że istnieją karty przedpłacone, w przypadku których nazwisko posiadacza instrumentu nie jest umieszczane na karcie, mogłoby to spowodować, że takie karty zostałyby wyłączone z zakresu definicji instrumentu płatniczego. W związku z tym należy zmienić definicję "instrumentu płatniczego", aby odnosiła się do urządzeń zindywidualizowanych (ang. individualised), a nie spersonalizowanych (ang. personalised), co pozwoli uściślić, że karty przedpłacone, w przypadku których nazwisko posiadacza instrumentu nie jest umieszczane na karcie, są instrumentami płatniczymi. Rachunek techniczny wykorzystywany tylko do spłaty linii kredytowej przyznanej wyłącznie w związku z transakcją płatniczą również nie powinien wchodzić w zakres definicji "rachunku płatniczego".
(13) Tak zwane portfele "pass through", obejmujące tokenizację istniejącego instrumentu płatniczego, między innymi karty płatniczej, należy uznawać za usługi techniczne i w związku z tym należy wyłączyć je z definicji instrumentu płatniczego, ponieważ tokenu nie można uznać za samodzielny instrument płatniczy, ale raczej za "aplikację płatniczą" w rozumieniu art. 2 pkt 21 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/751 8 . Niektóre inne kategorie cyfrowych portfeli, mianowicie przedpłacone portfele cyfrowe, takie jak tzw. staged digital wallet, na których użytkownicy mogą przechowywać pieniądze na potrzeby przyszłej transakcji online, należy jednak uznać za instrument płatniczy, a ich emisję za usługę płatniczą.
(14) Usługa przekazu pieniężnego jest usługą płatniczą, która zwykle polega na przekazaniu gotówki przez płatnika - bez tworzenia jakichkolwiek rachunków płatniczych w imieniu płatnika lub odbiorcy - dostawcy usług płatniczych, który przesyła odpowiednią kwotę odbiorcy lub innemu dostawcy usług płatniczych działającemu w imieniu odbiorcy. W niektórych państwach członkowskich supermarkety, akceptanci i inni sprzedawcy detaliczni świadczą na rzecz ogółu klientów usługę umożliwiającą im płacenie rachunków za media i regulowanie innych stałych opłat związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Te usługi umożliwiające opłacanie rachunków powinny zatem być traktowane jako usługa przekazu pieniężnego.
(15) Definicja środków pieniężnych powinna obejmować wszystkie formy pieniądza banku centralnego emitowanego do użytku detalicznego, między innymi banknoty i monety oraz każdą ewentualną przyszłą cyfrową walutę banku centralnego i wszelki ewentualny pieniądz elektroniczny i pieniądz banku komercyjnego. W jej zakres nie powinien wchodzić pieniądz banku centralnego emitowany do użytku między bankiem centralnym a bankami komercyjnymi, tj. do użytku hurtowego.
(16) W rozporządzeniu (UE) 2023/1114 z 31 maja 2023 r. określono, że tokeny będące pieniądzem elektronicznym uznaje się za pieniądz elektroniczny. Tokeny będące pieniądzem elektronicznym należy zatem uwzględnić - jako pieniądz elektroniczny - w definicji środków pieniężnych.
(17) W ramach oceny wdrażania dyrektywy (UE) 2015/2366 nie stwierdzono wyraźnej potrzeby istotnej zmiany warunków udzielania i utrzymywania zezwoleń na prowadzenie działalności jako instytucja płatnicza lub instytucja pieniądza elektronicznego, przewidzianych odpowiednio w dyrektywie 2007/64/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 9 oraz dyrektywie (UE) 2015/2366, w przypadku tych pierwszych instytucji, oraz dyrektywie 2009/110/WE, w przypadku tych drugich instytucji. Takie warunki nadal obejmują wymogi ostrożnościowe współmierne do rodzajów ryzyka operacyjnego i finansowego, na jakie narażone są instytucje płatnicze, w tym instytucje emitujące pieniądz elektroniczny i świadczące usługi związane z pieniądzem elektronicznym w trakcie prowadzenia swojej działalności. Do dokumentacji wymaganej na poparcie wniosku o udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności jako instytucja płatnicza należy dołączyć plan likwidacji na wypadek upadłości, który jest proporcjonalny do modelu biznesowego przyszłej instytucji płatniczej; wspominany plan likwidacji powinien odpowiednio wspierać uporządkowaną likwidację działalności zgodnie z obowiązującym prawem krajowym, w tym ciągłość lub przywracanie wszelkich krytycznych operacji prowadzonych przez dostawców usług w ramach outsourcingu, agentów lub dystrybutorów. Aby uniknąć udzielania zezwolenia w odniesieniu do usług, które nie są faktycznie świadczone przez instytucję płatniczą, należy doprecyzować, że instytucja płatnicza nie powinna być zobowiązana do uzyskania zezwolenia w odniesieniu do usług płatniczych, których nie zamierza świadczyć.
(18) W opublikowanej w styczniu 2023 r. wzajemnej ocenie EUNB dotyczącej zezwolenia na podstawie dyrektywy (UE) 2015/2366 10 stwierdzono, że nieprawidłowości w procesie udzielania zezwoleń doprowadziły do sytuacji, w której wnioskodawcy podlegają różnym oczekiwaniom nadzorczym, jeśli chodzi o wymogi, jakie muszą spełnić, aby uzyskać zezwolenie na prowadzenie działalności jako instytucja płatnicza lub instytucja pieniądza elektronicznego w Unii, oraz że niekiedy proces udzielania zezwoleń może być zbyt długotrwały. Aby zapewnić równe warunki działania i harmonijny proces udzielania zezwolenia przedsiębiorstwom wnioskującym o zezwolenie na prowadzenie działalności jako instytucja płatnicza, należy wprowadzić dla właściwych organów dwumiesięczny termin, w którym, po otrzymaniu wszystkich informacji niezbędnych do wydania decyzji, mają obowiązek zakończyć proces udzielania zezwolenia.
(19) Aby zapewnić większą spójność procesu składania wniosków przez instytucje płatnicze, należy upoważnić EUNB do opracowania projektu regulacyjnych standardów technicznych dotyczących zezwolenia, w tym informacji, jakie należy przedłożyć właściwym organom we wniosku o zezwolenie na prowadzenie działalności jako instytucja płatnicza, wspólnej metodyki oceny w odniesieniu do udzielania zezwolenia lub rejestracji, instrumentów, które można uznać za porównywalną gwarancję wobec ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu działalności zawodowej, oraz kryteriów, jakie należy stosować w celu określenia minimalnej kwoty pieniężnej ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu działalności zawodowej lub porównywalnej gwarancji. EUNB powinien zatem wziąć pod uwagę doświadczenia zdobyte podczas stosowania swoich wytycznych w sprawie informacji, jakie wnioskodawcy ubiegający się o status dostawcy usług płatniczych muszą przedłożyć właściwym organom krajowym w celu uzyskania zezwolenia lub rejestracji, oraz swoich wytycznych w sprawie stosowania kryteriów określania minimalnej kwoty pieniężnej ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu działalności zawodowej lub innej porównywalnej gwarancji.
(20) Ramy ostrożnościowe mające zastosowanie do instytucji płatniczych powinny nadal opierać się na założeniu, że instytucje te obowiązuje zakaz przyjmowania depozytów od użytkowników usług płatniczych i że mogą one jedynie korzystać ze środków pieniężnych otrzymanych od użytkowników usług płatniczych w związku ze świadczeniem usług płatniczych. W związku z tym właściwe jest, by wymogi ostrożnościowe mające zastosowanie do instytucji płatniczych odzwierciedlały fakt, że instytucje płatnicze prowadzą bardziej wyspecjalizowaną i ograniczoną działalność niż instytucje kredytowe, a zatem powodują mniejsze zagrożenia, które są łatwiejsze do monitorowania i kontrolowania niż te pojawiające się w szerszym spektrum działalności instytucji kredytowych.
(21) Podczas rozpatrywania wniosków o udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności jako instytucja płatnicza właściwe organy powinny zwrócić szczególną uwagę na plan zarządzania przedłożony w ramach danego wniosku. Instytucje płatnicze powinny zapobiegać potencjalnemu szkodliwemu wpływowi wadliwie zaprojektowanych zasad zarządzania na należyte zarządzanie ryzykiem, stosując należyte podejście do podejmowania ryzyka na wszystkich szczeblach. Właściwe organy powinny monitorować adekwatność zasad zarządzania wewnętrznego. Wskazane jest, aby EUNB przyjął wytyczne w sprawie zasad zarządzania wewnętrznego, biorąc pod uwagę zróżnicowanie instytucji płatniczych pod względem wielkości i modeli biznesowych z poszanowaniem zasady proporcjonalności.
(22) Chociaż w wymogach dotyczących zezwolenia określono przepisy szczegółowe dotyczące środków kontroli bezpieczeństwa i ograniczania ryzyka technologii informacyjno-komunikacyjnych na potrzeby uzyskania zezwolenia na świadczenie usług płatniczych, wymogi te należy zharmonizować z wymogami określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2554 11 .
(23) Dostawcy świadczący usługę inicjowania płatności oraz dostawcy świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku w przypadku świadczenia tych usług nie posiadają środków pieniężnych klienta. W związku z tym nałożenie wymogów w zakresie funduszy własnych na tych uczestników rynku byłoby nieproporcjonalne. Niemniej należy zapewnić, by dostawcy świadczący usługę inicjowania płatności i dostawcy świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku byli w stanie wypełniać swoje zobowiązania w związku z prowadzoną działalnością. Aby zapewnić odpowiednie uwzględnienie czynników ryzyka związanych z usługami inicjowania płatności lub dostępu do informacji o rachunku, należy wprowadzić wymóg, aby instytucje płatnicze oferujące takie usługi posiadały ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej z tytułu działalności zawodowej albo porównywalną gwarancję, oraz doprecyzować czynniki ryzyka, jakie należy uwzględnić, w świetle przepisów dotyczących odpowiedzialności zawartych w rozporządzeniu XXX [PSR]. Biorąc pod uwagę trudności, jakich doświadczają dostawcy usługi dostępu do informacji o rachunku i usługi inicjowania płatności przy zawieraniu umów ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu działalności zawodowej uwzględniającego ryzyka związane z ich działalnością, należy zapewnić tym instytucjom możliwość, wyłącznie na etapie ubiegania się o zezwolenie lub rejestrację, utrzymywania kapitału założycielskiego w wysokości 50 000 EUR jako alternatywę dla ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu działalności zawodowej. Taka elastyczność dla dostawców świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku i usługę inicjowania płatności na etapie ubiegania się o zezwolenie lub rejestrację powinna pozostawać bez uszczerbku dla obowiązującego tych dostawców wymogu przystąpienia do ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu działalności zawodowej bez zbędnej zwłoki po uzyskaniu zezwolenia lub rejestracji.
(24) Aby ograniczyć ryzyka nabycia znacznego pakietu akcji instytucji płatniczej w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 12 , należy wprowadzić wymóg zgłaszania nabycia odpowiedniemu właściwemu organowi.
(25) Aby uwzględnić ryzyko, z jakim wiąże się ich działalność, instytucje płatnicze muszą utrzymywać wystarczający kapitał założycielski w połączeniu z funduszami własnymi. Biorąc pod uwagę możliwość prowadzenia przez instytucje płatnicze szerokiego zakresu działalności objętej niniejszą dyrektywą, należy dostosować poziom kapitału założycielskiego powiązanego z poszczególnymi usługami do charakteru tych usług i związanego z nimi ryzyka.
(26) Biorąc pod uwagę, że wymogi wstępne mające zastosowanie do instytucji płatniczych nie uległy zmianie od czasu przyjęcia dyrektywy 2007/64/WE, należy dostosować wspomniane wymogi do poziomu inflacji. Biorąc jednak pod uwagę, że wymogi kapitałowe mające zastosowanie do instytucji płatniczych, które świadczą wyłącznie usługi inicjowania płatności, zostały wdrożone dopiero z chwilą wejścia w życie dyrektywy (UE) 2015/2366 oraz że nie znaleziono żadnych dowodów na nieodpowiedni charakter tych wymogów, wymogów tych nie należy zmieniać.
(27) Znaczna różnorodność modeli biznesowych w sektorze płatności detalicznych uzasadnia możliwość stosowania odrębnych metod obliczania funduszy własnych, które nie mogą jednak spaść poniżej poziomu odpowiedniego kapitału założycielskiego.
(28) W niniejszej dyrektywie przyjęto takie samo podejście jak w dyrektywie (UE) 2015/2366, w której dopuszczono stosowanie kilku metod w celu obliczania połączonych wymogów w zakresie funduszy własnych z pewnym stopniem swobody uznania przysługującym organom nadzoru, aby zapewnić traktowanie tych samych czynników ryzyka tak samo w odniesieniu do wszystkich dostawców usług płatniczych. Stosowanie wolumenu płatności instytucji płatniczej z poprzedniego roku w celu obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych stanowi najbardziej adekwatną i najczęściej stosowaną metodę obliczania funduszy własnych w przypadku większości modeli biznesowych. W związku z tym oraz w celu poprawy spójności oraz zapewnienia równych warunków działania należy wprowadzić wymóg, aby właściwe organy krajowe nakazywały stosowanie tej metody. Właściwe organy krajowe powinny jednak mieć możliwość odejścia od tej zasady i wymagania, by instytucje płatnicze stosowały inne metody w przypadku modeli biznesowych, które generują niewielki wolumen transakcji o wysokiej wartości. W celu zapewnienia pewności prawa oraz maksymalnej jakości w odniesieniu do takich modeli biznesowych należy upoważnić EUNB do opracowania projektu regulacyjnych standardów technicznych.
(29) Niezależnie od celu, jakim jest ujednolicenie wymogów ostrożnościowych mających zastosowanie do instytucji płatniczych świadczących usługi płatnicze i instytucji płatniczych świadczących usługi związane z pieniądzem elektronicznym, należy uwzględnić specyfikę sektora emisji pieniądza elektronicznego i specyfikę prowadzenia działalności w zakresie pieniądza elektronicznego oraz umożliwić instytucjom płatniczym emitującym pieniądz elektroniczny oraz świadczącym usługi związane z pieniądzem elektronicznym stosowanie właściwszej metody w celu obliczania ich wymogów w zakresie funduszy własnych.
(30) W przypadku gdy ta sama instytucja płatnicza wykonuje transakcję płatniczą zarówno na rzecz płatnika, jak i odbiorcy, i płatnikowi udostępniono linię kredytową, właściwe jest zabezpieczenie środków pieniężnych na rzecz odbiorcy, kiedy już stanowią one roszczenie odbiorcy wobec instytucji płatniczej.
(31) Zważywszy na trudności, jakich doświadczają instytucje płatnicze przy otwieraniu i utrzymywaniu rachunków płatniczych w instytucjach kredytowych, konieczne jest zapewnienie dodatkowego wariantu ochrony środków pieniężnych użytkowników, a mianowicie możliwości przechowywania tych środków pieniężnych w banku centralnym. Możliwość ta powinna jednak pozostawać bez uszczerbku dla możliwości, by bank centralny nie oferował takiego wariantu na podstawie swojej ustawy organicznej. Każde odrzucenie takiego wariantu przez bank centralny powinno być należycie uzasadnione wobec odpowiedniej instytucji płatniczej. Uwzględniając potrzebę ochrony środków pieniężnych użytkowników oraz zapobiegania wykorzystywaniu takich środków pieniężnych do celów innych niż świadczenie usług płatniczych lub usług związanych z pieniądzem elektronicznym, należy wprowadzić wymóg, aby środki pieniężne użytkownika usług płatniczych były przechowywane oddzielnie od funduszy własnych instytucji płatniczej. Aby zapewnić równe warunki działania instytucji płatniczych świadczących usługi płatnicze i instytucji płatniczych emitujących pieniądz elektroniczny i świadczących usługi związane z pieniądzem elektronicznym, systemy mające zastosowanie do ochrony środków pieniężnych użytkowników należy ujednolicić w największym możliwym stopniu z jednoczesnym zachowaniem specyfiki pieniądza elektronicznego. Ryzyko koncentracji stanowi znaczące ryzyko, na jakie narażone są instytucje płatnicze, w szczególności w przypadku, gdy środki pieniężne są przechowywane w jednej instytucji kredytowej. W związku z tym ważne jest zapewnienie, by instytucje płatnicze unikały ryzyka koncentracji w największym możliwym zakresie. Z tego powodu należy polecić EUNB opracowanie regulacyjnych standardów technicznych dotyczących unikania ryzyka przy przechowywaniu środków pieniężnych klienta.
(31a) Może się zdarzyć, że instytucja kredytowa odmawia otwarcia i prowadzenia rachunku dla instytucji płatniczej. Byłoby to szkodliwe z punktu widzenia dywersyfikacji ryzyka instytucji płatniczych. W związku z tym, jeżeli instytucja kredytowa odmawia otwarcia rachunku instytucji płatniczej lub podejmuje decyzję o jego zamknięciu, powinna być zobowiązana do przedstawienia instytucji płatniczej należycie uzasadnionej odpowiedzi i uzasadnienia.
(32) Instytucje płatnicze powinny mieć możliwość prowadzenia innej działalności wykraczającej poza zakres niniejszej dyrektywy, między innymi świadczenia usług operacyjnych i ściśle powiązanych usług pomocniczych oraz obsługi systemów płatności lub innej działalności gospodarczej regulowanej przez obowiązujące prawo Unii i prawo krajowe.
(33) Zważywszy na większe ryzyko związane z działalnością w zakresie przyjmowania depozytów, należy zakazać instytucjom płatniczym oferującym usługi płatnicze przyjmowania depozytów od użytkowników i nałożyć na nie wymóg wykorzystywania środków pieniężnych otrzymanych od użytkowników wyłącznie w celu świadczenia usług płatniczych. Środki pieniężne, jakie instytucje płatnicze oferujące usługi związane z pieniądzem elektronicznym otrzymują od użytkowników usług płatniczych, nie stanowią depozytu ani innych środków pieniężnych podlegających zwrotowi otrzymanych od ludności w rozumieniu art. 9 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE 13 .
(34) Aby ograniczyć ryzyko wykorzystywania rachunków płatniczych do celów innych niż przeprowadzanie transakcji płatniczych, należy określić, że podejmując się świadczenia co najmniej jednej z usług płatniczych lub usług związanych z pieniądzem elektronicznym instytucje płatnicze powinny zawsze posiadać rachunki płatnicze wykorzystywane wyłącznie do celów transakcji płatniczych.
(35) Instytucje płatnicze powinny mieć możliwość przyznawania kredytu, ale działalność ta powinny podlegać pewnym rygorystycznym warunkom. Należy zatem uregulować udzielanie przez instytucje płatnicze kredytów w formie linii kredytowych i wydawania kart kredytowych w zakresie, w jakim usługi te ułatwiają usługi płatnicze|. Należy zezwolić instytucjom płatniczym na udzielanie kredytu krótkoterminowego w odniesieniu do ich działalności transgranicznej, pod warunkiem że jest on pokrywany głównie z funduszy własnych instytucji płatniczej, jak również innych środków pieniężnych pozyskanych z rynków kapitałowych, a nie ze środków pieniężnych przechowywanych w imieniu klientów do celów usług płatniczych. Możliwość ta powinna jednak pozostawać bez uszczerbku dla dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE 14 lub innych stosownych przepisów prawa Unii lub środków krajowych regulujących warunki udzielania kredytów konsumentom. Ze względu na zasadniczo pożyczkowy charakter usług typu "kup teraz, zapłać później" usługi te nie powinny stanowić usługi płatniczej. Usługi te są objęte zakresem nowej dyrektywy w sprawie kredytów konsumenckich zastępującej dyrektywę 2008/48/WE. Jednak przedsiębiorstwa świadczące usługi typu "kup teraz, zapłać później" podlegają niniejszej dyrektywie, jeżeli świadczą jakąkolwiek usługę płatniczą, o której mowa w załączniku I.
(36) W celu zapewnienia, by dowody potwierdzające spełnianie obowiązków określonych w niniejszej dyrektywie były odpowiednio przechowywane przez rozsądny okres, należy wprowadzić wymóg, aby instytucje płatnicze przechowywały wszystkie odpowiednie rejestry przez co najmniej pięć lat. Danych osobowych nie należy przechowywać przez okres dłuższy niż jest to konieczne do zapewnienia tego celu, a w przypadku cofnięcia zezwolenia danych nie należy przechowywać przez okres dłuższy niż pięć lat po cofnięciu zezwolenia.
(37) W celu zapewnienia, by przedsiębiorstwo nie świadczyło usług płatniczych lub usług związanych z pieniądzem elektronicznym bez zezwolenia, należy wprowadzić wymóg, aby wszystkie przedsiębiorstwa, które zamierzają świadczyć usługi płatnicze lub usługi związane z pieniądzem elektronicznym występowały z wnioskiem o zezwolenie, z wyjątkiem przypadków, gdy w niniejszej dyrektywie przewidziano rejestrację zamiast zezwolenia. Ponadto, aby zapewnić stabilność i integralność systemu finansowego oraz systemów płatności oraz aby chronić konsumentów, takie przedsiębiorstwa muszą mieć siedzibę w państwie członkowskim oraz podlegać skutecznemu nadzorowi. Wymóg ten powinien również dotyczyć instytucji płatniczych emitujących pieniądz elektroniczny, zważywszy na znaczące nowe ryzyko ostrożnościowe związane z możliwością emisji przez instytucje pieniądza elektronicznego również tokenów będących pieniądzem elektronicznym. Emitentów pieniądza elektronicznego należy zobowiązać do uzyskania osobowości prawnej w UE, aby umożliwić sprawowanie skutecznego nadzoru nad tymi podmiotami oraz dostosować odnośne wymogi do wymogów rozporządzenia (UE) 2023/1114. Tokeny będące pieniądzem elektronicznym stanowią formę kryptoaktywów, których wolumen może znacząco wzrosnąć i które mogą stanowić zagrożenie wpływające na stabilność finansową, suwerenność monetarną i politykę pieniężną.
(37a) Aby instytucje płatnicze mogły rzeczywiście angażować się w świadczenie usług transgranicznych, Komisja powinna udostępnić specjalną stronę internetową lub punkt kompleksowej obsługi z wszystkimi informacjami na temat sposobu rejestracji w każdym z państw członkowskich.
(38) Aby uniknąć przypadków nadużywania swobody przedsiębiorczości oraz sytuacji, w której instytucja płatnicza zakłada przedsiębiorstwo w państwie członkowskim, nie planując prowadzenia w tym państwie członkowskim jakiejkolwiek działalności, należy wprowadzić wymóg, zgodnie z którym instytucja płatnicza ubiegająca się o zezwolenie w danym państwie członkowskim musi prowadzić przynajmniej część swojej działalności w zakresie usług płatniczych w tym państwie członkowskim. Obowiązek prowadzenia przez instytucję części działalności w kraju pochodzenia, który nałożono już dyrektywą (UE) 2015/2366, interpretowano w bardzo zróżnicowany sposób, przy czym niektóre kraje pochodzenia wymagały prowadzenia większości działalności na swoim terytorium. "Część" powinno się interpretować jako mniej niż większość działalności instytucji, aby zachować skuteczność swobody świadczenia usług transgranicznych przysługującej instytucji płatniczej.
(39) Instytucja płatnicza może prowadzić inną działalność niż świadczenie usług płatniczych lub usług związanych z pieniądzem elektronicznym. Aby zapewnić właściwy nadzór nad instytucją płatniczą, należy w stosownych przypadkach umożliwić właściwym organom krajowym nakładanie wymogu ustanowienia odrębnego podmiotu na potrzeby świadczenia usług płatniczych lub usług związanych z pieniądzem elektronicznym. Taka decyzja właściwego organu powinna uwzględniać potencjalny negatywny wpływ, jaki zdarzenie wpływające na pozostałą działalność gospodarczą może mieć na dobrą kondycję finansową instytucji płatniczej, lub potencjalny negatywny wpływ wynikający z sytuacji, w której instytucja płatnicza nie byłaby w stanie przedstawić sprawozdawczości w zakresie funduszy własnych odrębnie dla swojej działalności w zakresie usług płatniczych i usług związanych z pieniądzem elektronicznym oraz dla pozostałej działalności.
(40) W celu zapewnienia właściwego stałego nadzoru nad instytucjami płatniczymi oraz dostępności dokładnych i aktualnych informacji, należy wprowadzić wymóg, aby instytucje płatnicze informowały właściwe organy krajowe o wszelkich zmianach dotyczących ich działalności i mających wpływ na dokładność informacji przekazanych w związku z udzieleniem zezwolenia, w tym w odniesieniu do dodatkowych agentów lub podmiotów, którym zlecono świadczenie usług na zasadzie outsourcingu. W razie wątpliwości właściwe organy powinny weryfikować poprawność otrzymanych informacji.
(41) Aby zapewnić spójny system udzielania zezwoleń instytucjom płatniczym w całej Unii, należy określić zharmonizowane warunki, na jakich właściwe organy krajowe mogą cofnąć zezwolenie wydane instytucji płatniczej.
(42) W celu zwiększenia przejrzystości działalności instytucji płatniczych posiadających zezwolenie udzielone przez właściwe organy państwa członkowskiego pochodzenia lub przez nie zarejestrowanych, w tym ich agentów, dystrybutorów i oddziałów, oraz w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów w Unii, należy zapewnić łatwy publiczny dostęp do wykazu przedsiębiorstw świadczących usługi płatnicze wraz z powiązanymi z nimi markami, który powinien być zawarty w publicznym rejestrze krajowym.
(43) W celu zapewnienia, by informacje na temat posiadających zezwolenie lub zarejestrowanych instytucji płatniczych lub podmiotów upoważnionych na podstawie prawa krajowego do świadczenia usług płatniczych lub usług związanych z pieniądzem elektronicznym były dostępne w całej Unii w centralnym rejestrze, EUNB powinien prowadzić taki rejestr, w którym powinien publikować wykaz nazw przedsiębiorstw posiadających zezwolenie na świadczenie usług płatniczych lub usług związanych z pieniądzem elektronicznym lub zarejestrowanych w takim charakterze. W przypadku gdy wiąże się to z przetwarzaniem danych osobowych, publikacja na poziomie Unii informacji o osobach fizycznych działających w charakterze agentów lub dystrybutorów jest niezbędna do zapewnienia, aby na rynku wewnętrznym działali wyłącznie agenci i dystrybutorzy, którzy posiadają zezwolenie, a zatem służy zapewnieniu odpowiedniego funkcjonowania rynku wewnętrznego usług płatniczych. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby przekazywane przez nie dane dotyczące odnośnych przedsiębiorstw, w tym ich agentów, dystrybutorów i oddziałów, były dokładne i aktualne oraz aby przekazywano je EUNB bez zbędnej zwłoki i w miarę możliwości w sposób zautomatyzowany. EUNB powinien zatem opracowywać projekt regulacyjnych standardów technicznych, aby określić metody i mechanizmy przekazywania tych informacji. Projekt regulacyjnych standardów technicznych powinien zapewniać wysoki poziom szczegółowości i spójności informacji. Opracowując projekt regulacyjnych standardów technicznych, EUNB powinien wziąć pod uwagę doświadczenia związane ze stosowaniem rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/411.Aby zwiększyć przejrzystość, przekazywane informacje powinny uwzględniać marki wszystkich świadczonych usług płatniczych i usług związanych z pieniądzem elektronicznym. Publikacja danych osobowych powinna odbywać się zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi ochrony danych. W przypadku publikacji danych osobowych należy wdrożyć odpowiednie zabezpieczenia służące ochronie danych, które zapobiegną dalszemu niezamierzonemu rozpowszechnianiu informacji w internecie.
(44) Aby zwiększyć przejrzystość usług oferowanych przez dostawców świadczących usługę inicjowania płatności i dostawców świadczących usługę dostępu do informacji o rachunku oraz wiedzę na temat tych usług, właściwe jest, aby EUNB prowadził nadający się do przetwarzania automatycznego wykaz zawierający podstawowe informacje o takich przedsiębiorstwach i świadczonych przez nie usługach. Informacje zawarte w tym wykazie powinny umożliwiać jednoznaczną identyfikację dostawców świadczących usługę inicjowania płatności i dostawców świadczących usługę dostępu do informacji o rachunku.
(45) Aby rozszerzyć zasięg swoich usług, instytucje płatnicze mogą mieć potrzebę korzystania z usług podmiotów świadczących usługi płatnicze w ich imieniu, w tym agentów lub - w przypadku usług związanych z pieniądzem elektronicznym - dystrybutorów. Instytucje płatnicze mogą również korzystać ze swobody przedsiębiorczości za pośrednictwem oddziałów w przyjmującym państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie pochodzenia. W takich przypadkach instytucja płatnicza powinna przekazywać właściwemu organowi krajowemu wszystkie istotne informacje dotyczące agentów, dystrybutorów i oddziałów oraz bez zbędnej zwłoki informować właściwe organy krajowe o wszelkich zmianach. Aby zapewnić przejrzystość wobec użytkowników końcowych, agenci, dystrybutorzy lub oddziały, którzy działają w imieniu instytucji płatniczej, również powinni informować o tym fakcie użytkowników usług płatniczych.
(45a) Jeżeli nabywcy korzystają z usług agenta w celu świadczenia usług płatniczych, należy zauważyć, że agent ten działa wyłącznie w imieniu jednego nabywcy jako główny dostawca usług płatniczych, a nie w odniesieniu do wszystkich usług płatniczych świadczonych na rzecz użytkownika usług płatniczych.
(45b) Aby uwzględnić zmieniające się realia rynkowe, platformy handlowe i platformy obsługiwane przez dostawców usług płatniczych, które świadczą tym platformom usługi w taki sposób, że nie mają kontroli nad środkami finansowymi lub ich własności w imieniu osób trzecich, nie powinny być uznawane domyślnie za agentów dostawców usług płatniczych.
(46) Prowadząc działalność gospodarczą, instytucje płatnicze mogą mieć potrzebę zlecenia w ramach outsourcingu funkcji operacyjnych dotyczących części swojej działalności. W celu zapewnienia, by nie zakłóciło to nieprzerwanej zgodności instytucji płatniczej z wymogami określonymi w udzielonym jej zezwoleniu lub innymi wymogami mającymi zastosowanie na podstawie niniejszej dyrektywy, należy wprowadzić wymóg, aby instytucja płatnicza bez zbędnej zwłoki informowała właściwe organy krajowe o zamiarze outsourcingu funkcji operacyjnych oraz o wszelkich zmianach dotyczących korzystania z usług podmiotów świadczących usługi w ramach outsourcingu.
(47) Aby zapewnić odpowiednie ograniczenie ryzyka, jakie może wynikać z outsourcingu funkcji operacyjnych, należy wprowadzić wymóg, aby instytucje płatnicze podejmowały uzasadnione działania w celu zapewnienia, aby outsourcing nie naruszał wymogów niniejszej dyrektywy. Instytucje płatnicze powinny ponosić pełną odpowiedzialność za wszelkie działania ich pracowników lub agentów, dystrybutorów lub podmiotów świadczących usługi w ramach outsourcingu.
(48) W celu zapewnienia skutecznego egzekwowania przepisów prawa krajowego przyjętych na podstawie niniejszej dyrektywy państwa członkowskie powinny wyznaczyć właściwe organy odpowiedzialne za udzielanie zezwoleń instytucjom płatniczym i nadzór nad tymi instytucjami. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby właściwym organom przyznane zostały niezbędne uprawnienia i zasoby, w tym personel, aby mogły one właściwie wykonywać swoje funkcje.
(49) Aby umożliwić właściwym organom należyty nadzór nad instytucjami płatniczymi, należy przyznać tym organom uprawnienia dochodzeniowe i nadzorcze oraz możliwość nakładania kar administracyjnych i środków, które są im niezbędne do wykonywania ich zadań. Z tego samego powodu należy przyznać właściwym organom uprawnienia do żądania informacji, przeprowadzania kontroli na miejscu oraz wydawania zaleceń, wytycznych i wiążących decyzji administracyjnych. Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy krajowe - ujednolicone na mocy postanowień niniejszej dyrektywy - w odniesieniu do zawieszenia lub cofnięcia zezwolenia udzielonego instytucji płatniczej. Państwa członkowskie powinny upoważnić swoje właściwe organy do nakładania kar administracyjnych i środków administracyjnych mających na celu położenie kresu naruszeniom przepisów dotyczących nadzoru nad działalnością w zakresie usług płatniczych lub prowadzenia tego rodzaju działalności.
(50) Ze względu na szeroki wachlarz możliwych modeli biznesowych w sektorze płatności organom nadzoru należy przyznać pewien stopień swobody uznania, aby zapewnić traktowanie jednakowych rodzajów ryzyka w ten sam sposób we wszystkich państwach członkowskich.
(51) Nadzorując wypełnianie obowiązków przez instytucje płatnicze, właściwe organy powinny wykonywać swoje uprawnienia nadzorcze z poszanowaniem praw podstawowych, w tym prawa do prywatności. Bez uszczerbku dla kontroli niezależnego organu (krajowego organu ochrony danych) i zgodnie z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej państwa członkowskie powinny posiadać odpowiednie i skuteczne mechanizmy ochronne, gdy istnieje ryzyko, że wykonywanie tych uprawnień mogłoby prowadzić do nadużyć lub uznaniowości, stanowiących poważną ingerencję w takie prawa, które to mechanizmy mogą, w stosownych przypadkach, obejmować m.in. wymóg uzyskania uprzedniej zgody władzy sądowniczej danego państwa członkowskiego.
(52) W celu zapewnienia ochrony praw osób fizycznych i przedsiębiorstw państwa członkowskie powinny zapewnić, by wszystkie osoby, które pracują lub pracowały we właściwych organach były zobowiązane do zachowania tajemnicy zawodowej.
(53) Działalność instytucji płatniczych może mieć charakter transgraniczny i być istotna z punktu widzenia różnych właściwych organów, jak również EUNB, Europejskiego Banku Centralnego ("EBC") i krajowych banków centralnych, działających w charakterze władz monetarnych i organów nadzorczych. Należy zatem zapewnić między nimi skuteczną współpracę i wymianę informacji. Ustalenia dotyczące wymiany informacji powinny być w pełni zgodne z przepisami o ochronie danych określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 15 i w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 16 .
(54) W przypadku wystąpienia sporów w kontekście współpracy transgranicznej między właściwymi organami organy te powinny mieć możliwość zwrócenia się o pomoc do EUNB, który powinien podjąć decyzję bez zbędnej zwłoki. EUNB powinien również mieć możliwość pomagania z własnej inicjatywy właściwym organom w osiągnięciu porozumienia.
(55) Instytucja płatnicza, która korzysta ze swobody przedsiębiorczości lub swobody świadczenia usług, powinna przekazać właściwemu organowi państwa członkowskiego pochodzenia wszelkie istotne informacje dotyczące swojej działalności gospodarczej i powiadomić ten właściwy organ, w którym państwie członkowskim lub w których państwach członkowskich instytucja płatnicza zamierza prowadzić działalność, czy zamierza korzystać z oddziałów, agentów lub dystrybutorów oraz czy zamierza korzystać z outsourcingu.
(56) Aby ułatwić współpracę między właściwymi organami i skuteczny nadzór nad instytucjami płatniczymi w kontekście korzystania ze swobody przedsiębiorczości lub swobody świadczenia usług, właściwe organy w państwie członkowskim pochodzenia powinny przekazywać informacje przyjmującemu państwu członkowskiemu. W sytuacjach tak zwanego "trójstronnego paszportowania", gdy instytucja płatnicza posiadająca zezwolenie w kraju "A" korzysta z pośrednika - takiego jak agent, dystrybutor lub oddział - zlokalizowanego w kraju "B" w celu oferowania usług płatniczych w kraju "C", za przyjmujące państwo członkowskie należy uznać państwo, w którym usługi oferowane są użytkownikom końcowym. Biorąc pod uwagę wyzwania związane ze współpracą transgraniczną między właściwymi organami, EUNB powinien opracować projekt regulacyjnych standardów technicznych dotyczących współpracy i wymiany informacji, uwzględniając w tym celu doświadczenia uzyskane przy stosowaniu rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/2055 17 .
(57) Państwa członkowskie powinny móc zobowiązać instytucje płatnicze działające na ich terytorium, których siedziba zarządu znajduje się w innym państwie członkowskim, do składania im - w celach informacyjnych lub statystycznych - okresowych sprawozdań z działalności prowadzonej na ich terytorium. W przypadku gdy te instytucje płatnicze działają w oparciu o swobodę przedsiębiorczości, właściwe organy przyjmującego państwa członkowskiego lub przyjmujących państw członkowskich powinny móc wprowadzić wymóg wykorzystywania tych informacji również do monitorowania przestrzegania przepisów rozporządzenia XXX [PSR]. To samo powinno mieć zastosowanie w przypadku gdy w przyjmującym państwie członkowskim lub przyjmujących państwach członkowskich nie istnieje jednostka organizacyjna, a instytucja płatnicza świadczy usługi w przyjmującym państwie członkowskim lub przyjmujących państwach członkowskich w oparciu o swobodę świadczenia usług. Aby ułatwić właściwym organom nadzór nad sieciami agentów, dystrybutorów lub oddziałów, państwa członkowskie, w których prowadzą działalność agenci, dystrybutorzy lub oddziały, powinny móc wymagać od instytucji płatniczej będącej jednostką dominującą, by wyznaczyła na ich terytorium centralny punkt kontaktowy. Jeżeli państwo członkowskie nakłada taki wymóg, każda instytucja płatnicza powinna wyznaczyć tylko jeden centralny punkt kontaktowy na każde państwo członkowskie. EUNB powinien opracować standardy regulacyjne określające kryteria stosowane do stwierdzenia, w których przypadkach właściwe jest wyznaczenie centralnego punktu kontaktowego i jakie powinny być jego funkcje. Przy opracowywaniu przedmiotowych standardów EUNB powinien brać pod uwagę doświadczenia uzyskane podczas stosowania rozporządzeń delegowanych Komisji (UE) 2021/1722 18 i (UE) 2020/1423 19 . Wymóg wyznaczenia centralnego punktu kontaktowego powinien być proporcjonalny do celu, jakim jest osiągnięcie odpowiedniej komunikacji i zapewnienie zgłaszania informacji dotyczących przestrzegania odnośnych przepisów rozporządzenia XXX [PSR] w przyjmującym państwie członkowskim.
(58) W sytuacjach nadzwyczajnych, gdy niezbędne jest niezwłoczne działanie, aby zaradzić poważnemu zagrożeniu dla zbiorowych interesów użytkowników usług płatniczych w przyjmującym państwie członkowskim, w tym oszustwu na dużą skalę, właściwe organy przyjmującego państwa członkowskiego powinny mieć możliwość zastosowania środków zapobiegawczych, równolegle z transgraniczną współpracą między właściwymi organami państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego oraz w oczekiwaniu na zastosowanie środków przez właściwe organy państwa członkowskiego pochodzenia. Środki te powinny być odpowiednie, współmierne do celu i niedyskryminacyjne oraz mieć tymczasowy charakter. Wszelkie środki powinny być należycie uzasadnione. Właściwe organy państwa członkowskiego pochodzenia odpowiedniej instytucji płatniczej oraz inne zainteresowane organy, w tym Komisję i EUNB, należy informować z wyprzedzeniem, lub - gdy nie jest to możliwe z uwagi na sytuację nadzwyczajną - bez zbędnej zwłoki.
(59) Należy zapewnić, by wszystkie podmioty świadczące usługi płatnicze podlegały określonym minimalnym wymogom prawnym i regulacyjnym. Należy zatem wprowadzić wymóg rejestrowania tożsamości oraz danych adresowych wszystkich osób świadczących usługi płatnicze, w tym podmiotów, które nie są w stanie spełnić w pełnym zakresie warunków uzyskania zezwolenia jako instytucja płatnicza, w tym określonych małych instytucji płatniczych. Takie podejście jest zgodne z uzasadnieniem zalecenia 14 Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy, które przewiduje mechanizm umożliwiający traktowanie mimo wszystko jako instytucji płatniczych dostawców usług płatniczych, którzy nie są w stanie spełnić wszystkich warunków określonych w tym zaleceniu.
Do tych celów państwa członkowskie powinny wpisywać te podmioty do rejestru instytucji płatniczych, nawet jeżeli są one zwolnione z całości lub części warunków uzyskania zezwolenia. Możliwość stosowania zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwolenia należy jednak uzależnić do spełnienia rygorystycznych wymogów odnoszących się do wartości transakcji płatniczych. Podmioty korzystające ze zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwolenia nie powinny korzystać ze swobody przedsiębiorczości ani swobody świadczenia usług, ani nie powinny pośrednio wykonywać tych praw, będąc uczestnikami systemu płatności.
(60) Aby zapewnić przejrzystość w odniesieniu do możliwych zwolnień dla małych instytucji płatniczych, należy wprowadzić wymóg, aby państwa członkowskie informowały Komisję o takich decyzjach.
(61) Ze względu na specyficzny charakter prowadzonej działalności oraz ryzyka związane ze świadczeniem usług dostępu do informacji o rachunku należy przewidzieć szczególny system ostrożnościowy dla dostawców takich usług bez potrzeby stosowania pełnego systemu zezwoleń, lecz z zastosowaniem mniej rygorystycznego wymogu rejestracji, czemu towarzyszyć ma przedłożenie dokumentów i informacji mających pomóc właściwemu organowi w prowadzeniu nadzoru. Dostawcy świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku powinni mieć możliwość świadczenia usługi na zasadzie transgranicznej, korzystając z przepisów dotyczących "paszportowania".
(62) Aby jeszcze bardziej ułatwić dostęp do gotówki, co stanowi priorytet Komisji, sprzedawcy detaliczni powinni mieć możliwość oferowania w fizycznych punktach sprzedaży usług wypłacania gotówki, nawet wówczas, gdy klient nie dokonuje zakupu, bez konieczności uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności jako dostawca usług płatniczych, rejestracji ani pełnienia roli agenta instytucji płatniczej. Takie usługi wypłaty gotówki powinny jednak podlegać obowiązkowi ujawniania opłat pobieranych od klienta, jeśli ma to miejsce. Wspomniane usługi powinni świadczyć sprzedawcy detaliczni dobrowolnie i powinny być uzależnione od dostępnej dla nich gotówki. Aby zapobiec nieuczciwej konkurencji między operatorami bankomatów nieprowadzącymi rachunków płatniczych a sprzedawcami detalicznymi oferującymi wypłaty gotówki bez zakupu oraz zapewnić, by sklepom nie wyczerpywała się szybko gotówka, należy nałożyć limit w wysokości 100 EUR lub odpowiadającej kwoty w walucie danego państwa członkowskiego na transakcję. Oferowanie takiej usługi wymaga od klientów uwierzytelnienia transakcji, a sprzedawcy detaliczni powinni dopilnować, aby transakcja nie była anonimowa.
(63) Z zakresu stosowania dyrektyw 2007/64/WE i (UE) 2015/2366 warunkowo wyłączono usługi płatnicze oferowane przez niektórych operatorów bankomatów. To wyłączenie pobudziło rozwój usług bankomatowych w wielu państwach członkowskich, zwłaszcza na obszarach mniej zaludnionych, jako uzupełnienie bankomatów należących do banków. Wyłączenie to okazało się jednak trudne do zastosowania ze względu na niejednoznaczność w odniesieniu do objętych nim podmiotów. Aby rozwiązać tę kwestię, należy wyraźnie zaznaczyć, że operatorzy bankomatów, których objęto wcześniej wyłączeniem, to podmioty, które nie prowadzą rachunków płatniczych. Biorąc pod uwagę ograniczone ryzyko związane z działalnością takich operatorów bankomatów, zamiast całkowicie wyłączać ich z zakresu stosowania wspomnianych dyrektyw, należy ich objąć specjalnym systemem ostrożnościowym dostosowanym do tego ryzyka, wymagającym jedynie systemu rejestracji.
(64) Dostawcy usług pragnący skorzystać z wyłączenia z zakresu stosowania dyrektywy (UE) 2015/2366 często nie zasięgali opinii organów w kwestii tego, czy ich działalność objęta jest zakresem stosowania tej dyrektywy, czy też jest z niego wyłączona, lecz często polegali na swojej własnej ocenie. Konsekwencją tego są rozbieżności w stosowaniu niektórych wyłączeń w poszczególnych państwach członkowskich. Wydaje się również, że niektóre wyłączenia mogły być wykorzystywane przez dostawców usług płatniczych do zmiany modeli biznesowych w taki sposób, by prowadzona przez nich działalność w dziedzinie płatności znalazła się poza zakresem stosowania tej dyrektywy. Może to prowadzić do zwiększenia ryzyka, na jakie narażeni są użytkownicy usług płatniczych, oraz powstania nierównych warunków dla dostawców usług płatniczych na rynku wewnętrznym. Dlatego też dostawcy usług powinni być zobowiązani do powiadamiania właściwych organów o stosownych rodzajach działalności, tak by właściwe organy mogły ocenić, czy spełnione zostały wymogi określone w stosownych przepisach, oraz by zapewnić jednolitą interpretację przepisów na całym rynku wewnętrznym. W szczególności, w przypadku wszystkich wyłączeń, których stosowanie oparte jest na przestrzeganiu progów, należy przewidzieć procedurę powiadamiania, aby zapewnić zgodność ze szczegółowymi wymogami. Istotne jest ponadto włączenie wymogu powiadamiania właściwych organów przez potencjalnych dostawców usług płatniczych o rodzajach działalności, jakie prowadzą oni w ramach ograniczonej sieci na podstawie kryteriów określonych w rozporządzeniu XXX [PSR], jeśli wartość transakcji płatniczych przekroczy pewien próg. Właściwe organy powinny ocenić, czy rodzaje działalności będące przedmiotem takiego powiadomienia można uznać za działalność prowadzoną w ramach ograniczonej sieci, aby stwierdzić się, czy powinny one pozostać wyłączone z zakresu stosowania.
(65) W celu uwzględnienia inflacji należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do aktualizacji wszelkich kwot. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
(66) Aby zapewnić spójne stosowanie obowiązujących wymogów, Komisja powinna móc korzystać ze specjalistycznej wiedzy i wsparcia EUNB, któremu należy powierzyć zadanie przygotowania wytycznych oraz projektów regulacyjnych standardów technicznych. Należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia projektów regulacyjnych standardów technicznych. Te szczegółowe zadania są w pełni zgodne z rolą i zakresem obowiązków EUNB, jak określono w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 20 .
(66a) EUNB powinien koordynować, co najmniej raz w roku, forum współpracy między właściwymi organami krajowymi, aby ułatwić dalszą harmonizację transpozycji, wdrażania i egzekwowania przepisów niniejszej dyrektywy.
(67) Ponieważ dalsza integracja wewnętrznego rynku usług płatniczych nie może zostać w wystarczającym stopniu osiągnięta przez same państwa członkowskie, gdyż wymaga harmonizacji różnych przepisów w istniejących obecnie systemach prawnych poszczególnych państw członkowskich, a osiągnięcie jej może być bardziej skuteczne na szczeblu unijnym, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną we wspomnianym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(68) Niniejsza dyrektywa nie obejmuje wymogów w zakresie udzielania zezwoleń dotyczących systemów płatności, schematów płatności lub uzgodnień w zakresie płatności, biorąc pod uwagę potrzebę uniknięcia powielania kompetencji przewidzianych już w ramach nadzoru Eurosystemu nad systemami płatności detalicznych, w tym nad systemami płatności o znaczeniu systemowym i innymi systemami, a także w nowych ramach PISA Eurosystemu oraz uniknięcia powielania nadzoru sprawowanego przez krajowe banki centralne. Zakres stosowania niniejszej dyrektywy nie obejmuje również świadczenia usług technicznych, w tym przetwarzania lub obsługi cyfrowych portfeli. Biorąc jednak pod uwagę tempo innowacji w sektorze płatności i możliwe pojawienie się nowych rodzajów ryzyka, konieczne jest, aby w przyszłym przeglądzie niniejszej dyrektywy Komisja zwróciła szczególną uwagę na te zmiany i oceniła, czy zakres stosowania dyrektywy należy rozszerzyć na nowe usługi i podmioty.
(69) W trosce o pewność prawa zasadne jest przyjęcie przepisów przejściowych, umożliwiających przedsiębiorstwom, które przed wejściem w życie niniejszej dyrektywy rozpoczęły działalność w charakterze instytucji płatniczych zgodnie z przepisami prawa krajowego transponującymi dyrektywę (UE) 2015/2366, kontynuowanie tej działalności na terytorium danego państwa członkowskiego przez określony czas.
(70) Mając na uwadze pewność prawa, należy wprowadzić przepisy przejściowe, aby zapewnić instytucjom pieniądza elektronicznego, które podjęły działalność zgodnie z prawem krajowym transponującym dyrektywę 2009/110/WE, zdolność do kontynuowania tej działalności na terytorium danego państwa członkowskiego przez określony czas. Okres ten powinien być dłuższy w przypadku instytucji pieniądza elektronicznego, które skorzystały z wyłączenia przewidzianego w art. 9 dyrektywy 2009/110/WE.
(72) Należy ponownie wprowadzić do dyrektywy 98/26/WE doprecyzowanie, że uczestnicy mogą działać jako partner centralny, agent rozrachunkowy lub izba rozliczeniowa lub realizować część lub całość tych zadań, aby zapewnić podobne podejście w państwach członkowskich. Należy również ponownie dodać że, jeżeli jest to zasadne ze względu na ryzyko systemowe, państwa członkowskie powinny móc uznać uczestnika pośredniego za uczestnika systemu i stosować wobec niego przepisy dyrektywy 98/26/WE. Jednakże w celu zagwarantowania, że nie ogranicza to odpowiedzialności uczestnika, za którego pośrednictwem uczestnik pośredni przekazuje zlecenia transferu do systemu, należy to jasno określić w tej dyrektywie na potrzeby zapewnienia pewności prawa.
(73) Konsumenci powinni być uprawnieni do egzekwowania swoich praw w odniesieniu do obowiązków nałożonych na użytkowników danych lub posiadaczy danych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 20../... [FIDA] 21 w drodze powództw przedstawicielskich na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1828 22 . W tym celu niniejsza dyrektywa powinna stanowić, że dyrektywa (UE) 2020/1828 ma zastosowanie do powództw przedstawicielskich wytaczanych przeciwko użytkownikom danych lub posiadaczom danych za naruszenia przepisów rozporządzenia (UE) 20.../. [FIDA], które to naruszenia szkodzą lub mogą szkodzić zbiorowym interesom konsumentów. Należy zatem odpowiednio zmienić załącznik do tej dyrektywy. Do państw członkowskich należy zapewnienie, aby zmiana ta znalazła odzwierciedlenie w krajowych środkach transpozycji przyjętych zgodnie z dyrektywą (UE) 2020/1828.
(74) Zgodnie z zasadami lepszego stanowienia prawa niniejszą dyrektywę należy poddać przeglądowi pod kątem jej skuteczności i efektywności w osiąganiu jej celów, jak określono w towarzyszącej jej ocenie skutków. Przeglądu należy dokonać po upływie dostatecznie długiego okresu od daty rozpoczęcia stosowania niniejszej dyrektywy, aby można było oprzeć przegląd na odpowiednich dowodach. Za odpowiedni okres uznaje się pięć lat. Chociaż przegląd powinien obejmować całą dyrektywę, szczególną uwagę należy zwrócić na pewne kwestie, a mianowicie na ochronę środków pieniężnych instytucji płatniczych i liczbę oraz udział w rynku dostawców usług płatniczych, którzy uzyskali zezwolenie na mocy niniejszej dyrektywy, na które mogą mieć wpływ przepisy zaproponowane przez Komisję18 kwietnia 2023 r. 23 , które - po ich przyjęciu - zmienią dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów. Jeśli jednak chodzi o zakres niniejszej dyrektywy, przeglądu należy dokonać wcześniej, to jest trzy lata po wejściu w życie rozporządzenia (UE) Parlamentu Europejskiego i Rady [.../...] 24 (rozporządzenie w sprawie usług płatniczych), biorąc pod uwagę znaczenie, jakie przypisuje się tej kwestii w rozporządzeniu (UE) 2022/2554. W przedmiotowym przeglądzie zakresu niniejszej dyrektywy należy uwzględnić zarówno ewentualne rozszerzenie listy wchodzących w jej zakres usług płatniczych o usługi takie jak usługi świadczone przez systemy płatności i schematy płatności, jak również możliwe włączenie do tego zakresu niektórych usług technicznych obecnie z niego wyłączonych, takich jak portfele cyfrowe.
(75) Ze względu na dużą liczbę zmian, jakie należy wprowadzić w dyrektywie (UE) 2015/2366 i dyrektywie 2009/110/WE, należy uchylić obie te dyrektywy i zastąpić je niniejszą dyrektywą.
(76) Przetwarzanie wszelkich danych osobowych prowadzone w kontekście niniejszej dyrektywy musi być zgodne z rozporządzeniem (UE) 2016/679 i rozporządzeniem (UE) 2018/1725. W związku z tym organy nadzorcze, o których mowa w rozporządzeniu (UE) 2016/679 i rozporządzeniu (UE) 2018/1725, są odpowiedzialne za nadzór nad przetwarzaniem danych osobowych prowadzonym w kontekście niniejszej dyrektywy. Dokonując transpozycji niniejszej dyrektywy, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby przepisy krajowe zawierały odpowiednie zabezpieczenia w zakresie przetwarzania danych osobowych służące ochronie danych.
(77) Zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725 skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 22 sierpnia 2023 r.
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.20254 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.3724 |
| Rodzaj: | Rezolucja |
| Tytuł: | Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 kwietnia 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie usług płatniczych i usług związanych z pieniądzem elektronicznym w ramach rynku wewnętrznego, zmieniającej dyrektywę 98/26/WE i uchylającej dyrektywy (UE) 2015/2366 i 2009/110/WE (COM(2023)0366 - C9-0218/2023 - 2023/0209(COD)) (Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie) |
| Data aktu: | 23/04/2024 |
| Data ogłoszenia: | 17/09/2025 |