Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 kwietnia 2024 r. w sprawie rozporządzenia delegowanego Komisji z dnia 14 marca 2024 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) 2016/1675 przez dodanie Kenii i Namibii do tabeli w pkt I w załączniku oraz wykreślenie z tej tabeli Barbadosu, Gibraltaru, Panamy, Ugandy i Zjednoczonych Emiratów Arabskich (C(2024)1754) - 2024/2688(DEA))

P9_TA(2024)0291

Sprzeciw wobec aktu delegowanego: Zmiana tabeli w pkt I załącznika do rozporządzenia delegowanego (UE) 2016/1675 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 kwietnia 2024 r. w sprawie rozporządzenia delegowanego Komisji z dnia 14 marca 2024 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) 2016/1675 przez dodanie Kenii i Namibii do tabeli w pkt I w załączniku oraz wykreślenie z tej tabeli Barbadosu, Gibraltaru, Panamy, Ugandy i Zjednoczonych Emiratów Arabskich (C(2024)1754) - 2024/2688(DEA))

(C/2025/3718)

Parlament Europejski,

- uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji (C(2016)07495),

- uwzględniając art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniającą rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE ¹ , w szczególności jej art. 9 ust. 2 i art. 64 ust. 5,

- uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2016/1675 z dnia 14 lipca 2016 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 przez wskazanie państw trzecich wysokiego ryzyka mających strategiczne braki ² , w szczególności załącznik do tego rozporządzenia,

- uwzględniając projekt rezolucji Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych,

- uwzględniając art. 111 ust. 3 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że celem rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2016/1675, załącznika do niego oraz zmieniającego rozporządzenia delegowanego Komisji z 14 marca 2024 r. jest wskazanie państw trzecich wysokiego ryzyka mających strategiczne braki pod względem przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CTF), które stanowią zagrożenie dla systemu finansowego Unii i wobec których unijne podmioty zobowiązane są stosować wzmocnione środki należytej staranności na podstawie dyrektywy (UE) 2015/849;

B. mając na uwadze, że zgodnie z metodą z 2020 r. dotyczącą identyfikowania państw trzecich wysokiego ryzyka na podstawie dyrektywy (UE) 2015/849, określoną w dokumencie roboczym służb Komisji z 7 maja 2020 r. ("metoda z 2020 r."), Komisja może w dużej mierze polegać na ocenach państw trzecich przeprowadzanych przez organy międzynarodowe, takie jak Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF), ponieważ ocena przeprowadzana przez FATF przebiega zgodnie z należytą procedurą opartą na obiektywnych kryteriach, a określone progi umieszczenia w wykazie umożliwiają identyfikację krajów wykazujących bardzo istotne i głębokie braki strategiczne; mając na uwadze, że przyjmuje się, że każde państwo trzecie stwarzające ryzyko dla międzynarodowego systemu finansowego zgodnie z ustaleniami FATF stanowi źródło ryzyka dla rynku wewnętrznego;

C. mając na uwadze, że ocena dokonywana przez Komisję jest jednak procesem autonomicznym, który musi mieć kompleksowy i obiektywny charakter, i jest przeprowadzana wobec wszystkich państw trzecich w oparciu o takie same kryteria, jakie ustanowiono w art. 9 ust. 2 dyrektywy (UE) 2015/849;

D. mając na uwadze, że Parlament oczekuje, iż Komisja przeprowadzi własną ocenę dotyczącą konkretnych słabości rynku wewnętrznego i nie będzie polegać wyłącznie na ocenach przeprowadzonych przez FATF;

E. mając na uwadze, że zgodnie z metodą z 2020 r., gdy państwo trzecie zostanie wykreślone z wykazu przez FATF, pozostaje ono w unijnym wykazie państw trzecich wysokiego ryzyka do czasu ustalenia, że to państwo trzecie spełnia unijne kryteria pozwalające na jego wykreślenie; mając na uwadze, że ten autonomiczny proces oznacza, że wykreślenie z wykazu przez Unię pociąga za sobą konkretne zapewnienia, że dane państwo trzecie nie stanowi już wysokiego ryzyka dla integralności rynku wewnętrznego UE; mając na uwadze, że dokładność oceny Komisji powinna być współmierna z jednej strony do stwierdzonych niedociągnięć, a z drugiej strony do stopnia narażenia rynku wewnętrznego w szczególności na ryzyko ze strony państwa trzeciego;

F. mając na uwadze, że Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA) są ważnym światowym centrum finansowym i handlowym, które stwarza duże ryzyko ze względu na swoje położenie geograficzne i gospodarkę opartą na usługach, przyciągającą znaczny handel i inwestycje zagraniczne; mając na uwadze, że ZEA są coraz ważniejszym partnerem gospodarczym Unii, będąc głównym celem eksportu i partnerem inwestycyjnym Unii w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej; mając na uwadze, że ZEA są również ważnym regionalnym węzłem handlowym i logistycznym dla unijnych podmiotów gospodarczych; mając na uwadze, że wolumen dwustronnej wymiany handlowej między Unią a ZEA w 2022 r. osiągnął 49 mld EUR, co stanowi wzrost o 27 % w ujęciu rocznym, czyniąc Unię drugim co do wielkości partnerem handlowym ZEA po Chinach; mając na uwadze, że łączne dwustronne bezpośrednie inwestycje zagraniczne wzrosły do 277 mld EUR w 2021 r. (najnowsze dostępne dane), co czyni Unię największym inwestorem w ZEA w porównaniu z innymi krajami;

G. mając na uwadze, że w dniu 23 lutego 2024 r. FATF wykreśliła ZEA z wykazu krajów objętych wzmocnionym monitorowaniem, powołując się na znaczny postęp ZEA w doskonaleniu systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu; mając na uwadze, że FATF podkreśla m.in. rosnącą wymianę informacji w ZEA, lepsze zrozumienie ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, postępy w przestrzeganiu przepisów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz coraz częstsze przekazywanie raportów o podejrzanych transakcjach i dochodzeniach;

H. mając na uwadze, że 14 marca 2024 r. Komisja przyjęła rozporządzenie delegowane zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2016/1675 przez dodanie Kenii i Namibii do tabeli w pkt I w załączniku oraz wykreślenie z tej tabeli Barbadosu, Gibraltaru, Panamy, Ugandy i Zjednoczonych Emiratów Arabskich

I. mając na uwadze, że zdaniem Parlamentu wykaz kryteriów określonych w art. 9 ust. 2 dyrektywy (UE) 2015/849 jest niewyczerpujący (słowo "zwłaszcza") oraz że przestępstwa towarzyszące praniu pieniędzy, takie jak uchylanie się od sankcji, mogą wchodzić w zakres tych kryteriów i powinny być należycie uwzględniane w autonomicznym procesie oceny Komisji;

J. mając na uwadze, że istnieją ważne i najnowsze dowody sugerujące, że ZEA, Gibraltar i Panama nie podejmują wysiłków w kwestii sankcji nałożonych na Rosję, a nawet ułatwiają uchylanie się od nich, co obejmuje też ukierunkowane sankcje finansowe wobec osób fizycznych, w odpowiedzi na rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie; mając na uwadze, że kraje te mogą działać bezpośrednio lub pośrednio jako platformy do obchodzenia sankcji dla podmiotów unijnych, podważając w ten sposób wysiłki Unii na rzecz powstrzymania rosyjskiej machiny wojennej;

K. mając na uwadze, że Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych Ameryki na mocy rozporządzenia wykonawczego nr 14024 z 12 grudnia 2023 r. nałożył sankcje na podmioty z siedzibą w ZEA w związku z wysyłką technologii, sprzętu i materiałów do Rosji;

L. mając na uwadze, że istnieją wiarygodne przesłanki wskazujące na to, że ZEA odgrywają znaczącą rolę w systemach wymiany złota na gotówkę, dostarczając Rosji miliony banknotów USD i EUR, mimo że taki eksport banknotów jest zakazany na mocy rozporządzenia Rady (UE) nr 833/2014;

M. mając na uwadze, że Panama jest podejrzewana o ułatwianie uchylania się od nałożonego przez G7 limitu na rosyjską ropę naftową, o czym ostrzegły Stany Zjednoczone Ameryki, Zjednoczone Królestwo i Komisja w piśmie z grudnia 2023 r.;

N. mając na uwadze, że umowa między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem dotycząca kolonii Gibraltaru nie została jeszcze zawarta po brexicie; mając na uwadze, że umowa ta jest obecnie uzgadniana i nie ujawniono jej treści;

O. mając na uwadze, że zawarcie umowy między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem w sprawie kolonii Gibraltaru ma zasadnicze znaczenie nie tylko ze względu na skutki społeczno-gospodarcze na tym obszarze, ale jest też ważne dla stabilności i dobrego zarządzania kluczową, podatną na zagrożenia granicą zewnętrzną Unii Europejskiej z krajem trzecim;

P. mając na uwadze, że Gibraltar zajmuje trzecie miejsce na świecie pod względem PKB na mieszkańca, mimo że liczba ludności nie przekracza 32 000 osób, a sam Gibraltar nie posiada zasobów naturalnych; mając na uwadze, że ta uprzywilejowana sytuacja wynika ze sprzedaży produktów podlegających europejskim podatkom od alkoholu, tytoniu i produktów ropopochodnych, gier hazardowych online, które kiedyś przyciągały jedną czwartą światowego rynku, oraz działalności spółek-rezydentów, które są zwolnione z podatku dochodowego od zysków pochodzących z działalności prowadzonej poza terytorium Gibraltaru;

Q. mając na uwadze, że zwalczanie oszustw podatkowych i rajów podatkowych, a także zapobieganie wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy jest priorytetem Unii Europejskiej; mając na uwadze, że w interesie Unii Europejskiej leży wierne stosowanie jej prawodawstwa, w tym w dziedzinach takich jak podatki, wymiar sprawiedliwości, sprawy wewnętrzne, rybołówstwo i lotnictwo;

R. mając na uwadze, że w sprawozdaniu końcowym S/2024/65 panelu ekspertów ONZ ds. Sudanu z 15 stycznia 2024 r. stwierdzono, że podmioty z siedzibą w ZEA odgrywają rolę w praniu dochodów ze stref konfliktu, takich jak dochody z sudańskich kopalni złota; mając na uwadze, że działania te mogą naruszać sankcje Unii wobec podmiotów sudańskich przewidziane w rozporządzeniu Rady (UE) 2023/2147 w sprawie środków ograniczających w związku z działaniami podważającymi stabilność i przemiany polityczne w Sudanie;

S. mając na uwadze, że raport panelu ekspertów ONZ ds. Sudanu ujawnia, że podmioty z siedzibą w ZEA są zaangażowane w dostarczanie broni sudańskim podmiotom powiązanym z Siłami Szybkiego Wsparcia, co stanowi naruszenie embarga na broń nałożonego przez Radę Bezpieczeństwa ONZ i przepisów rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) 2024/384;

T. mając na uwadze, że pomimo ponownej oceny FATF wiarygodne organizacje społeczeństwa obywatelskiego zwróciły ostatnio uwagę na nieusunięte niedociągnięcia ZEA w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz na brak rzeczywistego zaangażowania w usuwanie niedociągnięć w przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i przestępstwom finansowym;

U. mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego potępiły w szczególności fakt, że ZEA nadal należą do państw w największym stopniu ułatwiających ukrywanie tajemnicy finansowej na świecie, i wyraziły zaniepokojenie niską liczbą powiązanych dochodzeń i ścigania przestępstw finansowych, mając na uwadze profil ryzyka ZEA, i to pomimo głośnych skandali dotyczących w szczególności osób zajmujących eksponowane stanowiska polityczne; mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego wyraziły również zaniepokojenie wciąż słabymi wynikami ZEA w zakresie współpracy wewnętrznej i wymiany istotnych informacji w celu zwalczania międzynarodowej przestępczości finansowej;

V. mając na uwadze, że poprawa ram przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w ZEA jest niezaprzeczalna i bardzo pożądana, biorąc pod uwagę elementy przedstawione powyżej, jednak wykreślenie ZEA z unijnego wykazu państw trzecich wysokiego ryzyka może nie zapewnić należytej ochrony integralności unijnego systemu finansowego, biorąc pod uwagę dużą ekspozycję rynku wewnętrznego wobec ZEA jako centrum finansowego i handlowego; mając na uwadze, że przed wykreśleniem ZEA z tego wykazu konieczna jest dokładniejsza ocena ryzyka i skutecznych reform przeprowadzonych przez ten kraj;

1. wyraża sprzeciw wobec rozporządzenia delegowanego Komisji;

2. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Komisji i do powiadomienia jej, że rozporządzenie delegowane nie może wejść w życie;

3. wzywa Komisję do przedstawienia nowego aktu delegowanego uwzględniającego powyższe uwagi;

4. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

1 Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 73.

2 Dz.U. L 254 z 20.9.2016, s. 1.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2025.3718
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 kwietnia 2024 r. w sprawie rozporządzenia delegowanego Komisji z dnia 14 marca 2024 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) 2016/1675 przez dodanie Kenii i Namibii do tabeli w pkt I w załączniku oraz wykreślenie z tej tabeli Barbadosu, Gibraltaru, Panamy, Ugandy i Zjednoczonych Emiratów Arabskich (C(2024)1754) - 2024/2688(DEA))
• Data aktu: 23/04/2024
• Data ogłoszenia: 17/09/2025