- uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę DP910521, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D102174/03),
- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy 1 , w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3,
- uwzględniając głosowanie - bez wydania opinii - przeprowadzone 22 listopada 2024 r. przez Stały Komitet ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, oraz głosowanie komitetu odwoławczego 17 grudnia 2024 r., w wyniku którego również nie wydano opinii,
- uwzględniając art. 11 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję 2 ,
- uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 19 czerwca 2024 r., opublikowaną 1 sierpnia 2024 r. 3 ,
- uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) 4 ,
- uwzględniając art. 115 ust. 2 i 3 Regulaminu,
- uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Klimatu i Bezpieczeństwa Żywności,
A. mając na uwadze, że 27 czerwca 2022 r. przedsiębiorstwo Corteva Agriscience Belgium B.V. z siedzibą w Belgii zwróciło się do właściwego organu Niderlandów w imieniu przedsiębiorstwa Corteva Agriscience LLC z siedzibą w Stanach Zjednoczonych z wnioskiem o wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę DP910521 (zwaną dalej "kukurydzą GM"), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych;
B. mając na uwadze, że kukurydza GM wytwarza toksynę Cry1B.34 i jest odporna na herbicyd glufosynat;
C. mając na uwadze, że glufosynat zaliczono do substancji działających szkodliwie na rozrodczość (1B), spełnia on zatem kryteria graniczne określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 5 ; mając na uwadze, że zezwolenie na stosowanie glufosynatu w Unii wygasło 31 lipca 2018 r.;
D. mając na uwadze, że Cry1B.34 to syntetyczne białko fuzyjne łączące Cry1B, Cry1Ca1 i Cry9Db1, wygenerowane w celu zapewnienia odporności na szkodniki z rzędu Lepidoptera (łuskoskrzydłe), bez wykazania specyfiki gatunków docelowych;
E. mając na uwadze, że modyfikacja genetyczna obejmuje dwuetapowy proces z wykorzystaniem CRISPR/Cas9 w celu wprowadzenia "matrycy", po którym następuje mikroprojekcja w celu wszczepienia kasety ekspresyjnej genów;
Brak oceny herbicydów uzupełniających
F. mając na uwadze, że na mocy rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 503/2013 6 wymagana jest ocena, czy oczekiwane praktyki rolnicze mają wpływ na wyniki badanych punktów końcowych; mając na uwadze, że zgodnie z tym rozporządzeniem wykonawczym ma to szczególne znaczenie w przypadku roślin tolerujących herbicydy;
G. mając na uwadze, że zdecydowaną większość upraw zmodyfikowanych genetycznie poddano modyfikacji genetycznej, aby osiągnąć tolerancję na co najmniej jeden herbicyd uzupełniający spośród herbicydów, które mogą być stosowane w trakcie całej uprawy roślin zmodyfikowanych genetycznie bez powodowania zamierania upraw, jak miałoby to miejsce w przypadku upraw nietolerujących herbicydów; mając na uwadze, że według licznych badań uprawa genetycznie zmodyfikowanych roślin tolerujących herbicydy prowadzi do większego zużycia herbicydów uzupełniających, co w dużej mierze spowodowane jest pojawieniem się chwastów odpornych na herbicydy 7 ;
H. mając na uwadze, że genetycznie zmodyfikowane uprawy odporne na herbicydy zmuszają rolników do stosowania systemu zwalczania chwastów, który jest w dużej mierze lub całkowicie uzależniony od herbicydów, ponieważ wyższa cena nasion zmodyfikowanych genetycznie ma uzasadnienie tylko wtedy, gdy rolnicy kupujący takie nasiona rozpylają również herbicydy uzupełniające; mając na uwadze, że zwiększone uzależnienie od herbicydów uzupełniających w gospodarstwach, w których prowadzi się genetycznie zmodyfikowane uprawy, przyspiesza pojawianie się i rozprzestrzenianie chwastów odpornych na te herbicydy, co sprawia, że konieczne staje się coraz szersze stosowanie herbicydów, czyli prowadzi do powstania błędnego koła;
I. mając na uwadze, że nadmierne uzależnienie od herbicydów przyniesie takie negatywne skutki jak pogorszenie zdrowia gleby, jakości wody oraz różnorodności biologicznej na powierzchni ziemi i pod ziemią, a także spowoduje większe narażenie ludzi i zwierząt, potencjalnie również w wyniku większych pozostałości herbicydów w żywności i paszy;
J. mając na uwadze, że uznaje się, iż ocena pozostałości herbicydów i ich metabolitów na roślinach zmodyfikowanych genetycznie nie wchodzi w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie ("panel EFSA ds. GMO"), w związku z czym procedura wydawania zezwoleń na GMO nie obejmuje takiej oceny;
Nierozstrzygnięte kwestie dotyczące toksyn Bt
K. mając na uwadze, że w szeregu badań zaobserwowano, iż skutki uboczne powstałe w wyniku narażenia na toksyny Bt mogą wpływać na układ odpornościowy, oraz zauważono, że niektóre toksyny Bt mogą wykazywać właściwości adiuwantów 8 , co oznacza, że mogą nasilać alergenność innych białek, z którymi wchodzą w styczność;
L. mając na uwadze, że w jednym z badań naukowych wykazano, iż toksyczność toksyn Bt może również wzrosnąć wskutek interakcji z pozostałościami po opryskach herbicydami oraz że potrzebne są dalsze badania nad efektami skojarzonymi złożonych modyfikacji genetycznych (uprawy GMO, które zostały zmodyfikowane tak, aby były odporne na herbicydy i wytwarzały insektycydy w postaci toksyn Bt) 9 ; mając jednak na uwadze, że uznaje się, iż ocena ewentualnych interakcji pozostałości herbicydów i ich metabolitów z toksynami Bt nie wchodzi w zakres kompetencji panelu EFSA ds. GMO, w związku z czym nie dokonuje się jej podczas oceny ryzyka;
Uprawy Bt: wpływ na organizmy niebędące przedmiotem zwalczania
M. mając na uwadze, że w przeciwieństwie do środków owadobójczych, których stosowanie powoduje narażenie w czasie oprysku i przez ograniczony okres po oprysku, uprawa zmodyfikowanych genetycznie roślin Bt oznacza ciągłe narażenie organizmów zwalczanych i innych niż zwalczane na toksyny Bt;
N. mając na uwadze, że nie można już uznawać za prawidłowe założenia, iż toksyny Bt wykazują jeden specyficzny dla danego celu zwalczania sposób działania, i nie można wykluczyć wpływu na organizmy inne niż zwalczane; mając na uwadze doniesienia o różnorodnych skutkach dotykających coraz większą liczbę organizmów innych niż zwalczane;
Uwagi państw członkowskich i zainteresowanych stron
O. mając na uwadze, że podczas trzymiesięcznego okresu konsultacji 10 państwa członkowskie zgłosiły EFSA wiele krytycznych uwag, w tym fakt, że wykaz odpowiednich badań, określonych w przeglądzie literatury wnioskodawcy, nie obejmuje badań dotyczących losu białek Bt w środowisku ani potencjalnego wpływu pozostałości upraw Bt na organizmy niebędące przedmiotem zwalczania, mimo że takie badania istnieją;
P. mając na uwadze, że w badaniach terenowych przeprowadzonych w celu analizy składu i fenotypu zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy nie uwzględniono różnych warunków środowiskowych i genetycznych istotnych dla jej uprawy, zwłaszcza w krajach takich jak Brazylia;
Q. mając na uwadze, że ocena toksyczności Cry1B.34 nie uwzględnia skutków skojarzonych ze składnikami roślin lub pozostałościami po zastosowaniu herbicydów;
R. mając na uwadze, że glufosynat, herbicyd uzupełniający, wiąże się ze znacznym ryzykiem dla różnorodności biologicznej, jakości gleby i wody oraz zdrowia ekosystemów w długiej perspektywie;
S. mając na uwadze, że ryzyko przepływu genów do dzikich gatunków spokrewnionych, w tym teosinte w Hiszpanii i Francji, stwarza obawy dotyczące trwałości transgenu i skutków środowiskowych;
T. mając na uwadze, że nie uwzględniono należycie wymogów dotyczących monitorowania, określonych w rozporządzeniu wykonawczym (UE) nr 503/2013, w związku z tym, że nie przedstawiono niezależnej weryfikacji danych;
Zapewnienie równych warunków działania na całym świecie i realizacja międzynarodowych zobowiązań Unii
U. mając na uwadze, że we wnioskach ze strategicznego dialogu na temat przyszłości rolnictwa w UE 11 wzywa się Komisję do ponownego ocenienia podejścia do kwestii wprowadzenia do obrotu produktów rolno-spożywczych w imporcie i eksporcie, z uwzględnieniem wyzwania, jakie stanowią rozbieżne standardy Unii i jej partnerów handlowych; mając na uwadze, że sprawiedliwsze stosunki handlowe na poziomie globalnym, spójne z celami na rzecz zdrowego środowiska, były jednym z głównych postulatów rolników podczas demonstracji w latach 2023 i 2024;
V. mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnej sprawozdawczyni Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) ds. prawa do żywności z 2017 r. stwierdzono, że szczególnie w krajach rozwijających się niebezpieczne pestycydy mają katastrofalne skutki dla zdrowia 12 ; mając na uwadze, że cel zrównoważonego rozwoju ONZ nr 3.9 zmierza do znacznego zmniejszenia do 2030 r. liczby zgonów i chorób spowodowanych niebezpiecznymi chemikaliami oraz zanieczyszczeniem i skażeniem powietrza, wody i gleby 13 ;
W. mając na uwadze, że umowa handlowa między UE a Mercosurem zachęci do przywozu do Unii żywności i paszy dla zwierząt zawierających organizmy zmodyfikowane genetycznie, składających się z nich lub z nich wyprodukowanych; mając na uwadze, że Brazylia i Argentyna należą do największych na świecie producentów GMO i użytkowników pestycydów, w tym GMO i pestycydów zakazanych w Unii ze względów zdrowotnych lub środowiskowych;
X. mając na uwadze, że w grudniu 2022 r. podczas COP15 Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej uzgodniono globalne ramy różnorodności biologicznej z Kunmingu/Montrealu, które obejmują globalny cel zmniejszenia ryzyka związanego z pestycydami o co najmniej 50 % do 2030 r. 14 ;
Y. mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie mogą wywierać szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, a przy sporządzaniu decyzji Komisja musi brać pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa Unii oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla sprawy; mając na uwadze, że takie uzasadnione czynniki powinny obejmować zobowiązania Unii wynikające z celów zrównoważonego rozwoju ONZ i z Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej;
Zmniejszenie zależności od paszy z importu
Z. mając na uwadze, że jednym z wniosków wyciągniętych z kryzysu związanego z COVID-19 i trwającej wojny w Ukrainie jest potrzeba, aby Unia uniezależniła się od niektórych materiałów krytycznych; mając na uwadze, że w piśmie określającym zadania komisarza Christophe'a Hansena przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen zwraca się do niego, by przeanalizował sposoby ograniczenia importu kluczowych towarów 15 ;
Niedemokratyczny proces podejmowania decyzji
AA. mając na uwadze, że w ósmej kadencji Parlament przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzeniu do obrotu GMO do zastosowania w żywności i paszy (33 rezolucje) oraz uprawie GMO w Unii (trzy rezolucje); mając na uwadze, że w dziewiątej kadencji Parlament przyjął 38 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzaniu GMO do obrotu, a w obecnej 10. kadencji przyjął już 8 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzaniu GMO do obrotu;
AB. mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na GMO, mimo że sama stwierdziła niedemokratyczność tego procesu, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i sprzeciwów Parlamentu;
AC. mając na uwadze, że żadna zmiana w prawie nie jest konieczna, by Komisja mogła nie zatwierdzić GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym 16 kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zatwierdzeniem;
AD. mając na uwadze, że 22 listopada 2024 r. Stały Komitet ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w głosowaniu, co oznacza, że zezwolenia nie poparła kwalifikowana większość państw członkowskich; mając na uwadze, że w wyniku głosowania 17 grudnia 2024 r. komitet odwoławczy po raz kolejny nie wydał opinii;
1. uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji przekracza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;
2. uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, ponieważ nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu - zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 17 - stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zagwarantowaniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;
3. wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej oraz do przedłożenia komitetowi nowego projektu;
4. wzywa Komisję do zapewnienia zbieżności norm między Unią a jej partnerami w negocjacjach dotyczących umów o wolnym handlu, aby spełnić unijne normy bezpieczeństwa;
5. wzywa Komisję, aby zgodnie z podejściem "Jedno zdrowie" nie zezwalała na uprawę kukurydzy GM ze względu na zwiększone zagrożenia dla różnorodności biologicznej, bezpieczeństwa żywności i zdrowia pracowników;
6. oczekuje, że Komisja - w trybie pilnym - wywiąże się ze swojego zobowiązania 18 do przedstawienia wniosku, który zagwarantuje, że niebezpieczne chemikalia zakazane w Unii nie będą produkowane na eksport;
7. wyraża zadowolenie, że w skierowanym do posłów i posłanek piśmie z 11 września 2020 r. Komisja w końcu przyznała, iż przy podejmowaniu decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie GMO 19 należy uwzględniać zasady zrównoważonego rozwoju; jest jednak głęboko rozczarowany, że od tego czasu Komisja wciąż zezwala na przywóz GMO do Unii mimo sprzeciwu Parlamentu i większości państw członkowskich;
8. ponownie apeluje do Komisji o uwzględnianie zobowiązań Unii wynikających z umów międzynarodowych, takich jak paryskie porozumienie klimatyczne, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele zrównoważonego rozwoju ONZ; ponawia apel, by projektom aktów wykonawczych towarzyszyło uzasadnienie wyjaśniające, jak zapewniają one przestrzeganie zasady "nie szkodzić" 20 ;
9. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.2246 |
| Rodzaj: | Rezolucja |
| Tytuł: | Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 lutego 2025 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę DP910521, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D102174/03 - 2024/3010(RSP)) |
| Data aktu: | 12/02/2025 |
| Data ogłoszenia: | 29/04/2025 |