| Doradczynie i doradcy | Laura KAUN (z ramienia sprawozdawczyni, Grupa II) |
| Decyzja Zgromadzenia Plenarnego | 24.10.2024 |
| Podstawa prawna | Art. 52 ust. 2 regulaminu wewnętrznego |
| Sekcja odpowiedzialna | Sekcja Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Obywatelstwa |
| Data przyjęcia przez sekcję | 4.2.2025 |
| Data przyjęcia na sesji plenarnej | 26.2.2025 |
| Sesja plenarna nr | 594 |
| Wynik głosowania (za/przeciw/wstrzymało się) | 167/03/01 |
1. Wnioski i zalecenia
1.1. EKES dostrzega pozytywne zmiany w zakresie równouprawnienia płci w Europie w ostatnich dziesięcioleciach oraz wzywa UE i państwa członkowskie do zwiększenia tempa postępów, bardziej ambitnych działań, wypowiadania się na temat kurczącej się przestrzeni dla społeczeństwa obywatelskiego i blokowania regresu w dziedzinie praw kobiet, które to prawa są obecnie przedmiotem ataku w szczególności ze strony skrajnie prawicowych partii politycznych.
1.2. Komitet sugeruje, by Unia Europejska, państwa członkowskie i partie polityczne zobowiązały się do podjęcia działań mających na celu przyciągnięcie kobiet do polityki - chodzi tu o zwalczanie stereotypów, oferowanie szkoleń i tworzenie bezpiecznych przestrzeni w internecie i poza nim. Należy także rozważyć wprowadzenie środków zachęcających do wybierania i mianowania kobiet na kluczowe stanowiska, takich jak parytety, listy naprzemienne 1 , współprzewodnictwo, podział kadencji oraz proponowanie kandydatów płci męskiej i żeńskiej.
1.3. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny wzywa wszystkie państwa członkowskie do przeznaczania wystarczających środków na krajowe plany działania mające położyć kres przemocy wobec kobiet i do opracowania tych planów w porozumieniu z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego. Zapobieganie kobietobójstwu i przemocy wobec kobiet wymaga odpowiedniego prawodawstwa, kampanii uświadamiających i szkoleń w szkołach oraz niezależności finansowej kobiet. Należy zapewnić specjalne szkolenia wszystkim pracownicom i pracownikom mającym kontakt z osobami, które doświadczyły przemocy (policji, służbie zdrowia, pracownikom socjalnym, prawnikom oraz sędziom). Trzeba także zakładać placówki opieki i schroniska we wszystkich regionach.
1.4. Komitet uważa, że unijne ramy sprawiedliwej transformacji powinny obejmować strategię na rzecz umiejętności, aby zaradzić istniejącym wcześniej nierównościom płci. Tego rodzaju strategia powinna zapewniać rozpoznanie potrzeb w zakresie umiejętności, opracowanie odpowiednich programów szkoleniowych, pobudzenie przedsiębiorczości kobiet w zielonych sektorach i zlikwidowanie nierówności płci w ramach siły roboczej. Szczególną uwagę należy zwrócić na kobiety i dziewczęta na globalnym Południu i na obszarach wiejskich, które w nieproporcjonalnym stopniu dotyka potrójny kryzys planetarny.
1.5. W celu zniwelowania przepaści cyfrowej między kobietami a mężczyznami EKES proponuje inwestowanie w szkolenia w zakresie umiejętności cyfrowych, przystępny cenowo dostęp do internetu, urządzenia cyfrowe i projekty technologiczne kierowane przez kobiety, a także promowanie kształcenia i kariery kobiet i dziewcząt w zakresie STEM (nauki przyrodnicze, technologia, inżynieria i matematyka). Należy też uwzględnić perspektywy kobiet przy projektowaniu, opracowywaniu i wdrażaniu sztucznej inteligencji (AI) i algorytmów w trosce o to, by AI była wrażliwa społecznie i sprzyjała włączeniu społecznemu.
1.6. Aby zlikwidować nierówność płci w zakresie nieodpłatnych obowiązków opiekuńczych i pomóc kobietom w pozostaniu na rynku pracy, Komitet ponownie apeluje o ustanowienie europejskiej gwarancji opieki, w tym nad dziećmi, w celu zapewnienia mieszkańcom Unii Europejskiej przystępnej cenowo i dostępnej opieki zdrowotnej wysokiej jakości i takich samych usług opiekuńczych. W ostateczności opiekunowie opuszczający rynek pracy powinni mieć dostęp do siatki bezpieczeństwa składającej się z dłuższego płatnego urlopu ze względów rodzinnych, systemów dochodu podstawowego i "kredytów opiekuńczych" na potrzeby programów emerytalnych, zgodnie z przepisami krajowymi.
1.7. Komitet wzywa do wzmocnienia pierwotnej wizji deklaracji pekińskiej dotyczącej rozwiązywania konfliktów bez użycia przemocy i budowania pokoju na szczeblu lokalnym. Apeluje także o opracowanie skutecznej i ambitnej długoterminowej strategii unijnej na rzecz inkluzywnej polityki zagranicznej, która stawiałaby w centrum uwagi równość płci, prawa człowieka, dyplomację feministyczną i sprawiedliwość społeczną.
1.8. EKES podkreśla potrzebę większej ilości przekrojowych danych zdezagregowanych ze względu na płeć w celu kształtowania strategii i podejmowania działań następczych, a także potrzebę stosowania narzędzi sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci oraz uwzględniania aspektu płci w polityce fiskalnej.
1.9. Komitet pragnie, by podjęto więcej działań w celu zwalczania przemocy wobec kobiet w internecie (zwłaszcza ze względu na rosnącą liczbę fałszerstw cyfrowych o charakterze seksualnym w materiałach pornograficznych), w celu zatroszczenia się o zdrowie fizyczne i psychiczne kobiet, wdrożenia środków przeciwdziałających przemocy ekonomicznej oraz zapewnienia poszanowania zdrowia seksualnego i prokreacyjnego oraz praw seksualnych i reprodukcyjnych kobiet.
2. Uwagi ogólne
2.1. EKES pragnie przyczynić się do realizacji priorytetów UNCSW69 z perspektywy europejskiej ze względu na swoją wiedzę fachową i różnorodność, a także zdecydowane zaangażowanie w przyspieszenie zmian niezbędnych do osiągnięcia pokojowego i sprawiedliwego świata, w którym wszyscy są traktowani z godnością i szacunkiem. Przy czym należy działać zarówno na szczeblu unijnym, jak i na poziomie państw członkowskich.
2.2. Sześćdziesiąta dziewiąta sesja Komisji ONZ ds. Statusu Kobiet (UNCSW69) skupi się na przeglądzie i ocenie realizacji deklaracji pekińskiej i pekińskiej platformy działania z 1995 r 2 . Uwzględni także wyniki 23. sesji specjalnej Zgromadzenia Ogólnego 3 .
2.3. Jednostka Narodów Zjednoczonych ds. Równości Płci i Uwłasnowolnienia Kobiet (UN Women) określiła sześć priorytetowych obszarów działania (bez szczególnej kolejności) 4 :
- Przyspieszenie parytetu płci w krajowych strukturach władzy i samorządach lokalnych
- Przyjęcie i finansowanie krajowych planów działania na rzecz wyeliminowania przemocy wobec kobiet
- Postawienie kobiet i dziewcząt w centrum globalnej sprawiedliwej transformacji w kierunku zielonej gospodarki
- Zniwelowanie przepaści cyfrowej między kobietami a mężczyznami
- Przekształcenie gospodarki usług opiekuńczych, by wzmocnić pozycję ekonomiczną kobiet
- Zwiększenie odpowiedzialności za działania na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa
3. Aktualna sytuacja w Unii Europejskiej
3.1. W ostatnich dziesięcioleciach, dzięki aktywnej działalności zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego i zaangażowaniu Unii Europejskiej na rzecz równości kobiet i mężczyzn, poczyniono postępy w uwzględnianiu aspektu płci na szczeblu społecznym i legislacyjnym, zwłaszcza w porównaniu z innymi regionami świata. Czynimy postępy w dziedzinie pracy, dochodów, edukacji, reprezentacji politycznej i zajmowania stanowisk kierowniczych, choć według Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) 5 postępy te są powolne.
3.2. Ponadto 6 , chociaż wysiłki na rzecz poprawy sytuacji kobiet i dziewcząt przyniosły pewne efekty, nadal obserwujemy znacząco nierówne traktowanie płci, a postępy państw członkowskich są nierównomierne. W niektórych krajach więcej kobiet niż mężczyzn ma co prawda wyższe wykształcenie 7 , lecz nadal można zaobserwować wiele z utrzymujących się od dawna problemów, takich jak wyższy poziom ubóstwa kobiet, niższy poziom zatrudnienia i wynagrodzenia, brak dostępu do zasobów i kapitału, niedostateczna reprezentacja w procesie decyzyjnym, niewystarczająca edukacja w dziedzinie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki. Uniemożliwia to równość szans na rynku pracy oraz naraża kobiety na przemoc ze względu na płeć. Ponadto pojawiają się nowe wyzwania związane z cyfryzacją, zmianą klimatu, migracją oraz regresem w obszarze równouprawnienia płci i praw kobiet.
4. Priorytetowe obszary działania UN Women w Unii Europejskiej
4.1. Parytet płci w sprawowaniu władzy
4.1.1. Kobiety stanowią około 51 % ludności UE. Po wyborach europejskich w 2024 r. stanowią one 39 % składu Parlamentu Europejskiego 8 , a kilka kobiet zajmuje najwyższe stanowiska kierownicze w instytucjach unijnych. Odsetek kobiet jest niższy w rządach krajowych i samorządach lokalnych państw członkowskich UE 9 . Osiągnięcie zrównoważonego odsetka kobiet w organach decyzyjnych jest sprawiedliwym podejściem pod względem reprezentacji i najlepszym sposobem zapewnienia, że we wszystkich strategiach politycznych uwzględnia się perspektywę kobiet i dziewcząt.
4.1.2. EKES wzywa państwa członkowskie, partie polityczne i UE, by zobowiązały się jak najszybciej osiągnąć parytet w organach zarządzających dzięki przyjęciu środków, które uznają za najbardziej odpowiednie. Warunkiem przyciągnięcia większej liczby kobiet do polityki jest zwalczanie stereotypów, prezentowanie istniejących wzorców do naśladowania, szkolenie i mentoring kobiet w zakresie kształtowania polityki i reprezentacji politycznej, zapewnianie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym oraz tworzenie w pełni demokratycznych przestrzeni (w internecie i poza nim), w których kobiety i mężczyźni mogą prowadzić dyskusje i podejmować decyzje z zerową tolerancją dla braku szacunku lub niewłaściwego zachowania. Środki mogłyby obejmować wprowadzenie parytetów na listach wyborczych, przygotowanie list naprzemiennych, wprowadzenie współprzewodnictwa na najważniejszych stanowiskach, podział kadencji oraz proponowanie kandydatów płci męskiej i żeńskiej na kluczowe stanowiska w procesach selekcji.
4.2. Krajowe plany działania na rzecz wyeliminowania przemocy wobec kobiet
4.2.1. Przemoc fizyczna i psychiczna wobec kobiet i dziewcząt w internecie i poza nim stanowi pogwałcenie praw człowieka i oddala kobiety od niektórych miejsc pracy, przestrzeni publicznej i polityki, ograniczając je, uniemożliwiając im pełne wykorzystanie swojego potencjału, a ostatecznie narażając na szwank nasze demokracje. Wzmocnienie pozycji ekonomicznej kobiet 10 ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia przemocy ekonomicznej, takiej jak kontrola ekonomiczna, wyzysk i sabotaż 11 .
4.2.2. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny z zadowoleniem przyjmuje nowość regulacyjną, którą jest dyrektywa w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet z perspektywy międzysektorowej 12 . Prawidłowa transpozycja i wdrożenie dyrektywy zapewnią państwom członkowskim narzędzia legislacyjne służące ochronie kobiet.
4.2.3. Komitet wzywa wszystkie państwa członkowskie UE do ratyfikowania i wdrożenia konwencji MOP nr 190 13 w sprawie eliminacji przemocy i molestowania oraz konwencji stambulskiej 14 , a także apeluje o promowanie ich ratyfikacji wśród państw, które przystąpią do Unii Europejskiej w przyszłości.
4.2.4. Partnerzy społeczni mogą odgrywać kluczową role w rozwiązywaniu problemu nękania i przemocy w miejscu pracy W świetle przyjętej dyrektywy (UE) 2024/1385 15 i konwencji MOP nr 190 partnerzy społeczni UE mogliby omówić możliwość aktualizacji autonomicznego europejskiego porozumienia ramowego z 2007 r. dotyczącego nękania i przemocy w miejscu pracy, które ma zostać wdrożone we wszystkich państwach członkowskich.
4.2.5. Trzeba zapewnić odpowiednie finansowanie planów krajowych i regionalnych, które muszą zawierać jasne cele, wskaźniki i mechanizmy monitorowania. Należy je opracować z udziałem społeczeństwa obywatelskiego i przy zastosowaniu kompleksowego i interdyscyplinarnego podejścia.
4.2.6. Potrzebne są kampanie uświadamiające i szkolenia dla rodziców, opiekunów i nauczycieli, aby zwalczać kobietobójstwo i przemoc wobec kobiet oraz szkodliwe stereotypy płci w życiu codziennym, a także w mediach, w tym społecznościowych. Trzeba także promować edukację seksualną w szkole. Policja, służba zdrowia, pracownicy socjalni, prawnicy i sędziowie muszą być objęci obowiązkowymi szkoleniami w zakresie traumy i postępowania z osobami, które doświadczyły przemocy.
4.2.7. Należy także zapewnić finansowanie wysokiej jakości usług lokalnych dla osób, które uwolniły się od przemocy ze względu na płeć, we wszystkich regionach oraz wystarczającą liczbę miejsc w schroniskach, a także dysponować zespołami specjalistycznymi o zróżnicowanym składzie i zwrócić szczególną uwagę na dzieci. Sprawą najwyższej wagi jest stworzenie bezpiecznych przestrzeni zachęcających osoby, które doświadczyły przemocy, do jej zgłaszania, a także opracowanie strategii walki z ubóstwem ułatwiającej im dostęp do rynku pracy i uzyskanie niezależności finansowej.
4.2.8. Potrzebne są środki mające na celu ochronę dzieci i oddzielenie ich od osób, które się nad nimi znęcają, przyznanie azylu migrantkom będącym ofiarami przemocy, by mogły uniknąć deportacji, uznanie wszystkich rodzajów przemocy, również w związkach intymnych, a także opracowanie definicji gwałtu, której podstawą jest brak przyzwolenia.
4.3. Sprawiedliwa transformacja
4.3.1. Kobiety i dziewczęta są w nieproporcjonalnym stopniu dotknięte zmianą klimatu, zanieczyszczeniem i utratą różnorodności biologicznej, ponieważ te zjawiska pogłębiają i utrwalają istniejące wcześniej nierówności, zwłaszcza na obszarach wiejskich i na globalnym Południu 16 . Jednocześnie większość sektorów, na które ma wpływ transformacja ekologiczna - takich jak transport, energia, gospodarka miejska, mieszkalnictwo i rolnictwo, zdominowana jest przez mężczyzn.
4.3.2. Pakiet polityki UE dotyczący sprawiedliwej transformacji powinien obejmować strategię w zakresie umiejętności, aby zaradzić istniejącym wcześniej nierównościom płci i sprawić, aby polityki na rzecz sprawiedliwej transformacji aktywnie przyczyniały się do poprawy równouprawnienia płci. Należy określić potrzeby w zakresie umiejętności, opracować odpowiednie programy szkoleniowe oraz ustanowić znaczący i możliwy do wyegzekwowania dostęp do pełnopłatnych godzin szkoleniowych 17 .
4.3.3. Ogólne zwiększenie przedsiębiorczości kobiet, zwłaszcza w zielonych sektorach, a także zlikwidowanie nierówności płci wśród siły roboczej sprawi, że Unia Europejska stanie się bardziej konkurencyjna. Dostęp do gruntów i finansowania przyspieszyłby transformację dla kobiet mieszkających na obszarach wiejskich. Kobiety muszą mieć takie same możliwości, zasoby, umiejętności i wiedzę fachową jak mężczyźni, aby móc projektować transformację ekologiczną, przyczyniać się do niej i w pełni z niej korzystać.
4.4. Przepaść cyfrowa między kobietami a mężczyznami
4.4.1. Choć przepaść cyfrowa w dostępie gospodarstw domowych do internetu w państwach członkowskich UE zmniejszyła się, to nadal jest większa na obszarach wiejskich. Jednak kobiety stanowią tylko 19 % specjalistów w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych, a jedynie co trzecia osoba kończąca naukę na kierunkach STEM jest kobietą 18 .
4.4.2. Istnieje wiele przyczyn przepaści cyfrowej między kobietami a mężczyznami. W związku z czym działania zaradcze muszą dotyczyć rozmaitych sfer: systemu edukacji od dzieciństwa aż po życie dorosłe, rynku pracy, równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, usług publicznych oraz przepaści cyfrowej w ogóle. EKES zaleca, by przyjąć multidyscyplinarne podejście skupiające rozmaite aspekty innowacji (technologiczny, społeczny, kulturalny itp.) 19 . Potrzebne są środki finansowe, w tym z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (ESF+), jak również współpraca z przedsiębiorstwami, by wdrożyć programy na rzecz dostępu do internetu i umiejętności cyfrowych, tworzyć wspólne punkty łączności, zapewnić urządzenia cyfrowe i inwestować w projekty technologiczne prowadzone przez kobiety.
4.4.3. Ponieważ cyfryzacja zmienia obecne miejsca pracy i tworzy nowe, kluczowe znaczenie ma promowanie kształcenia i kariery w dziedzinie STEM wśród kobiet i dziewcząt w celu zwiększenia liczby kobiet w tych obszarach, ponieważ wzmocni to ich pozycję, a także gospodarkę i nasze społeczeństwo.
4.4.4. Komitet zachęca Komisję, by wzmocniła grupę zadaniową "Kobiety w sektorze cyfrowym" ("Women in Digital"), radę Women4Cyber oraz inicjatywę Digital4Her. Ważne jest dalsze rozwijanie i wspieranie europejskich sieci kobiet w dziedzinie cyfrowej.
4.4.5. Szczególny nacisk należy położyć na projektowanie, rozwój i wdrażanie sztucznej inteligencji i algorytmów, ponieważ wiąże się to z ryzykiem powielania i wzmacniania istniejących uprzedzeń i stereotypów związanych z płcią w wykorzystywanych przez nie danych, na przykład w zakresie rekrutacji, komunikacji medialnej, reklamy, rozrywki itp. Kobiety stanowią 30 % pracowników sektora sztucznej inteligencji 20 . Ten brak różnorodności prowadzi do tego, że narzędzia te odzwierciedlają istniejące uprzedzenia i mogą pomijać lub błędnie rozumieć perspektywę kobiet i innych grup zmarginalizowanych. Nieopracowanie wrażliwej społecznie i inkluzywnej sztucznej inteligencji, która zmieni nasz świat, oznaczać będzie zaprzepaszczoną szansę.
4.5. Luka opiekuńcza w kontekście płci
4.5.1. Chociaż nadal jest więcej pracujących mężczyzn niż kobiet, przy czym ten odsetek różni się w poszczególnych państwach członkowskich, kobiety w coraz większym stopniu wchodzą na rynek pracy. Nasze obecne uregulowania dzielące dzień na godziny snu, pracy i czasu wolnego nie uwzględniają czasu, jaki musimy spędzać na obowiązkach związanych z opieką. Obok innych stereotypów dotyczących płci nakłada to nadmierne obciążenie na kobiety, które albo pracują w niepełnym wymiarze czasu pracy, aby móc opiekować się rodziną, albo mają mniej czasu na sen lub czas wolny. Nadmiar nieodpłatnych obowiązków opiekuńczych ma negatywne skutki dla kobiet, ponieważ albo osłabia ich karierę zawodową i sytuację finansową, przyczyniając się do różnic w wynagrodzeniach i emeryturach, albo prowadzi do wyczerpania fizycznego i psychicznego oraz ubóstwa czasu.
4.5.2. Dbanie o ludzi wspiera nasze gospodarki, ponieważ zapewnia dobrostan pracujących dorosłych i rozwój przyszłych pokoleń. W związku z tym gospodarkę usług opiekuńczych, obejmującą również pracę nieodpłatną, należy postrzegać jako zbiorową odpowiedzialność za lepsze zaspokojenie indywidualnych i społecznych potrzeb, a także za radzenie sobie z nierównościami systemowymi. Biorąc pod uwagę, że w sektorze opiekuńczym zatrudnia się więcej kobiet, które otrzymują niższe płace, ważne jest docenienie ich pracy za pomocą lepszych wynagrodzeń i warunków pracy, a także przyciągnięcie do tego sektora większej liczby mężczyzn.
4.5.3. Komitet ponownie apeluje o wprowadzenie europejskiej gwarancji opieki, aby przyczynić się do zapewnienia mieszkańcom Unii Europejskiej przystępnej cenowo i dostępnej opieki zdrowotnej wysokiej jakości i takich samych usług opiekuńczych. Mogłoby to pomóc zaradzić deficytom w zakresie opieki oraz promować godne warunki pracy dla pracownic i pracowników tego sektora, w tym dla opiekunek i opiekunów nieformalnych. Starzenie się społeczeństwa i dalsze zapotrzebowanie na specjalistyczne usługi opiekuńcze będą wpływać na rynek pracy i systemy ochrony socjalnej. Komitet wzywa do opracowania europejskiej strategii na rzecz osób starszych oraz do powołania, z uwzględnieniem równowagi płci, grupy ekspertów wysokiego szczebla ds. opieki długoterminowej w celu współtworzenia przyszłych usług opiekuńczych 21 .
4.5.4. Młodzi rodzice pilnie potrzebują przystępnej cenowo, dostępnej i wysokiej jakości opieki nad dziećmi, aby mogli pozostać na rynku pracy. Po powrocie do pracy muszą być w stanie kontynuować karierę zawodową.
4.5.5. W ostateczności kobiety i mężczyźni opuszczający rynek pracy w celu opieki nad członkami rodziny powinni mieć dostęp do siatki bezpieczeństwa składającej się z dłuższego płatnego urlopu ze względów rodzinnych, systemów dochodu podstawowego i "kredytów opiekuńczych" na potrzeby programów emerytalnych, zgodnie z przepisami krajowymi.
4.6. Agenda dotycząca kobiet, pokoju i bezpieczeństwa
4.6.1. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny z zadowoleniem przyjmuje prace Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych i Komisji Europejskiej w zakresie uwzględniania aspektu płci. Musimy zapewnić zgodność naszych podstawowych wartości we wszystkich naszych działaniach - wewnętrznych i zewnętrznych - i we wszystkich obszarach polityki, takich jak polityka zagraniczna, bezpieczeństwo, obrona, handel, rozwój i działania w dziedzinie klimatu. Musimy także wzmocnić pierwotną wizję deklaracji pekińskiej dotyczącą rozwiązywania konfliktów bez użycia przemocy i budowania pokoju na szczeblu lokalnym.
4.6.2. Ruchy społeczne kobiet bardzo dobitnie wypowiadają się przeciwko wojnom, konfliktom i niesprawiedliwości, zapewniają równą i sprawiedliwą reprezentację w organach decyzyjnych oraz zwiększają świadomość przemocy wobec kobiet w strefach konfliktu. W związku z tym rozwiązywanie konfliktów z perspektywy kobiet będzie korzystnie wpływać na deeskalację i procesy pokojowe. Negocjacje pokojowe prowadzone przez kobiety częściej prowadzą do długotrwałego pokoju 22 .
4.6.3. Komitet zaleca, by szybko wdrożyć skuteczną i ambitną długoterminową strategię UE na rzecz inkluzywnej polityki zagranicznej, która stawiałaby w centrum uwagi równość płci, dyplomację feministyczną i sprawiedliwość społeczną. Można by w jej ramach traktować równość płci jako kwestię praw człowieka, biorąc pod uwagę jej intersekcjonalność z innymi formami dyskryminacji. Mogłoby to również pomóc przesunąć punkt ciężkości ze zmilitaryzowanego bezpieczeństwa na bezpieczeństwo ludzi i przyrody. Trzeba także inwestować więcej w ochronę, zapobieganie konfliktom i wzmocnienie pozycji ludności cywilnej.
4.6.4. Komitet wzywa Unię Europejską do zdecydowanego wspierania walki z apartheidem płciowym w strefach konfliktu takich jak Afganistan, Iran, Irak, Sudan i Jemen.
4.7. Skupienie się na przyszłości
4.7.1. Aby dalej dążyć do skutecznej równości płci, musimy zająć się kwestią dyskryminacji krzyżowej (np. ze względu na orientację seksualną, rasę, pochodzenie, niepełnosprawność, pochodzenie społecznoekonomiczne, wiek). Potrzeba większej ilości przekrojowych danych zdezagregowanych ze względu na płeć w celu kształtowania strategii i podejmowania działań następczych, a także pociągania do odpowiedzialności rządów i instytucji.
4.7.2. W ramach naszych systemów opieki zdrowotnej oraz terapii farmaceutycznych i lekarskich należy zwracać większą uwagę na cechy biologiczne mężczyzn i kobiet. Potrzebujemy dalszych badań i danych, by poprawić zdrowie fizyczne i psychiczne kobiet. Należy wzmocnić zdrowie oraz prawa seksualne i reprodukcyjne we wszystkich państwach członkowskich, by zapewnić wszystkim potrzebującym kobietom dostęp do opieki profilaktycznej lub terapeutycznej.
4.7.3. EKES przyjmuje do wiadomości europejską inicjatywę obywatelską "My Voice, My Choice" 23 , w której proponuje się alternatywne rozwiązania w przypadku, gdy dane państwo członkowskie nie zapewnia bezpiecznego i legalnego dostępu do aborcji.
4.7.4. Musimy dokładniej zanalizować, w jaki sposób wykorzystać budżety krajowe i unijne do poprawy równości płci. Komitet zaleca, by Unia Europejska i państwa członkowskie stosowały narzędzia sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci na wszystkich szczeblach procesu budżetowego oraz uwzględniały optykę płci w polityce fiskalnej. Udział społeczeństwa obywatelskiego i dialog społeczny mają również kluczowe znaczenie dla wykrywania obszarów, którymi należy się zająć za pośrednictwem budżetu 24 .
4.7.5. EKES wyraża uznanie dla UE za strukturalne zaangażowanie delegatek i delegatów młodzieżowych w przygotowania Komisji ds. Statusu Kobiet i zachęca wszystkie państwa członkowskie do uczynienia tego samego i zapewnienia młodzieży aktywnej roli.
4.7.6. Ważne jest, aby UE wykazała się wolą polityczną i ambicjami, a także wypowiadała się na temat kurczącej się przestrzeni dla społeczeństwa obywatelskiego i blokowała wycofywanie praw kobiet, w tym praw seksualnych i reprodukcyjnych kobiet, które są atakowane zwłaszcza przez skrajnie prawicowe partie polityczne.
4.7.7. Od czasu przyjęcia Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 Komitet wzywa do opracowania nadrzędnej strategii UE na rzecz zrównoważonego rozwoju i do długoterminowego zobowiązania nawet po 2030 r 25 . Cele zrównoważonego rozwoju należy realizować jako całość, a nie każdy z osobna, by umożliwić uwzględnianie aspektu płci we wszystkich obszarach polityki.
4.7.8. Przemoc w sieci wobec kobiet jest nowym zjawiskiem, któremu należy przeciwdziałać za pomocą środków zapobiegawczych i uświadamiających. Należy także zapewnić solidne ramy prawne dotyczące postępowania ze sprawcami i pociągać platformy internetowe do odpowiedzialności. Szczególną uwagę należy zwrócić na cyfrowe fałszerstwa seksualne, w których obrazy kobiet wykorzystuje się w pornografii.
4.7.9. Równouprawnienia płci nie można osiągnąć bez aktywnej działalności organizacji społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza organizacji działających na rzecz praw kobiet, w tym świadczących usługi prawne. Organizacje młodzieżowe odgrywają kluczową rolę w promowaniu zaangażowania poprzez mobilizację społeczności i pracę wolontariacką, a także ułatwiają dialog międzypokoleniowy. W tym celu należy je odpowiednio angażować w dyskusje i procesy ustawodawcze oraz wspierać finansowo, by mogły kontynuować swoją pracę.
Bruksela, dnia 26 lutego 2025 r.
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.2007 |
| Rodzaj: | Opinia |
| Tytuł: | Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego - Wkład EKES-u w priorytety UE w ramach UNCSW69 (opinia z inicjatywy własnej) |
| Data aktu: | 30/04/2025 |
| Data ogłoszenia: | 30/04/2025 |